niżli inszej sierści/ samca raczej/ niż samice. Nie starych ale śrzednych. Z polewek mięśnych rozmaite bywają potrawy/ jako[...] na chlebie drobionym/ na krukach warzonych i dobrze wytajonych/ na ryzie/ na makaronach/ na kloskach chlebnych/ z mąki/ i rozmaitym cieście bywają potrawy. Nuż insze polewki/ barszcz/ żur/ biermuszka/ hordeata z jęczmiennego soku/ gruca/ migdałka/ syrowka/ etc. We Francjej z ziół rozmaitych czynią polewki/ co Potadio zowią. Także we Włoszech brodia/ czego tu u nas nie używają/ jako z ślazu/ z boraku/ z szczawiu/ z kurzej nogi/ zbabki/ z sałaty/
niżli inszey śierśći/ sámcá raczey/ niż sámice. Nie stárych ále śrzednych. Z polewek mięśnych rozmáite bywáią potráwy/ iáko[...] ná chlebie drobionym/ ná krukach wárzonych y dobrze wytáionych/ ná ryźie/ ná mákáronách/ ná kloskách chlebnych/ z mąki/ y rozmaitym ćieśćie bywáią potráwy. Nusz insze polewki/ barscz/ żur/ biermuszká/ hordeatá z ięczmiennego soku/ grucá/ migdałká/ syrowká/ etc. We Fránciey z źioł rozmáitych czynią polewki/ co Potadio zowią. Także we Włoszech brodia/ czego tu v nas nie vżywáią/ iáko z ślazu/ z boraku/ z sczawiu/ z kurzey nogi/ zbábki/ z sáłaty/
Skrót tekstu: PetrSInst
Strona: B3v
Tytuł:
Instrukcja albo nauka jak się sprawować czasu moru
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
przez krysterę/ abo przez lekką purgacią. Uprzedzić puszczać. Dieta nim się wyda ospa.
Naprzodku nim się wydadzą ospice/ niech się zachowają chorzy przy diecie suchej i zimnej/ o której powiedziało się wprzód w ochronie moru przez dietę. Mają być karmieni sałatą warzoną w occie/ baniami/ barszcz nalepszy/ także i żur: Potrawki z ocetkiem robione. Niech piją piwo wystałe/ przeźrzoczyste/ słabe/ jednak pszeniczne: Ktoby nie mógł pić piwa/ ptisannę niech pije. Od słodkich rzeczy strzec się mają. Dysta gdy się wyda.
A gdy się pocznie ukazować ospa/ jako koniec igieł/ abo jak jagły: w ten czas już
przez krysterę/ abo przez lekką purgacią. Vprzedzić puszczać. Dietá nim sie wyda ospa.
Náprzodku nim się wydádzą ospice/ niech się záchowáią chorzy przy dyecie suchey y źimney/ o ktorey powiedźiało się wprzod w ochronie moru przez dyetę. Maią być karmieni sałatą wárzoną w ocćie/ bániámi/ barscz nalepszy/ także y żur: Potráwki z ocetkiem robione. Niech piią piwo wystałe/ przeźrzoczyste/ słabe/ iednak pszeniczne: Ktoby nie mogł pić piwá/ ptisánnę niech piie. Od słodkich rzeczy strzedz się máią. Dystá gdy się wydá.
A gdy się pocznie vkázowáć ospá/ iáko koniec igieł/ ábo iák iágły: w ten czas iuż
Skrót tekstu: PetrSInst
Strona: E3v
Tytuł:
Instrukcja albo nauka jak się sprawować czasu moru
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
ustaje, znaczy bliskie niebezpieczeństwo.
Item uryna w gorączkach czerwona, gęsta, podobna do Oleju, z grubą na wierzchu obrączką, bez Sedimentu, i choć długo stoi w cieplem nic się nie mieni, znaczy woelkie niebezpieczeństwo,
Item uryna czerwona i zapalona, w gorączkach gdy się mieni, to jest staje się mętną jak żur, jest znak dobry, osobliwie gdy jej wiele odchodzi.
Item gdy w gorączce gwałtownej puści się uryna mtna, jak serwatka, osobliwie dnia krytycznego, jest znakiem dobrym.
Item gdy się w gwałtownej gorączce pokaże uryna czarna, znaczy ostatnie niebezpieczeństwo, lecz nie zawsze, albowiem gdy taka przypadnie w dżeiń krytyczny, a wiele
ustáie, znáczy bliskie niebespieczeństwo.
Item uryná w gorączkách czerwona, gęsta, podobná do Oleiu, z grubą ná wierzchu obrączką, bez Sedimentu, y choc długo stoi w cieplem nic się nie mieni, znáczy woelkie niebespieczeństwo,
Item uryná czerwoná y zápalona, w gorączkách gdy się mieni, to iest staie się mętną iák żur, iest znák dobry, osobliwie gdy iey wiele odchodźi.
Item gdy w gorączce gwałtowney puśći się uryná mtna, iák serwatka, osobliwie dnia krytycznego, iest znákiem dobrym.
Item gdy się w gwałtowney gorączce pokaże uryná czárna, znáczy ostatnie niebespieczeństwo, lecz nie záwsze, álbowiem gdy táka przypadnie w dźeiń krytyczny, á wiele
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 264
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716