ogniów, jako niszczeją drwa w piecu od pożaru? Ale od kilku tysięcy lat do tąd w swojej całości i wielkości zostaje, lubo tak pożerający element w sobie zamyka? Racja jest: Bo ile z alimentu trawi i niszczy ten ogień podziemny, tyle przez różne nowe a nowe generacje, korupcje, i mutacje substancjalne różnych żywiołów i rzeczy sublunarnych w ziemię się obraca, i ten detryment nadgradza. Bo wszystkich od początku świata ludzi ciała, bestii, ptastwa, robactwa, ryb, wszystkie drzewa, zioła, jako z ziemi wyszły, tak w ziemie się obróciły. Tak, że którym człowiek teraz żyje pokarmem, które nosi ciało, taż
ogniow, iáko niszczeią drwá w piecu od pożáru? Ale od kilku tysięcy lat do tąd w swoiey cáłości y wielkości zostáie, lubo ták pożeráiący element w sobie zámyká? Rácyá iest: Bo ile z álimentu tráwi y niszczy ten ogień podziemny, tyle przez rożne nowe á nowe generácye, korrupcye, y mutácye substáncyalne rożnych żywiołow y rzeczy sublunarnych w ziemię się obracá, y ten detryment nádgradza. Bo wszystkich od początku światá ludzi ciáłá, bestyi, ptástwa, robáctwa, ryb, wszystkie drzewá, ziołá, iáko z ziemi wyszły, ták w ziemie się obrociły. Ták, że ktorym człowiek teráz żyie pokármem, ktore nosi ciáło, táż
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: B2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
tych podziemnych poników jest. Aby służyła do wyrabiania różnych minerałów w ziemi i z ziemi woda oraz z ogniem. Jako i cegła z ziemi wody i ognia się wyrabia. Aby przez wielorakie anfrakty czyszcząc się i filtrując to morskie to mineralne wody, użyteczne wypływały na wierzch ziemi dla konserwacyj zwierząt, ptastwa, ryb, różnych żywiołów i człowieka. Aby odwilżały wnętrze części ziemi i sposobiły do obfitszegourodzaju powierzchnego ziemię: i do ewaporowania ekshalacyj służących rodzajowi meteorów na Atmosferze.
XVI. Z części wewnętrznych ziemi wyszedłszy zostaje do uwagi powierzchna pozycja całej cyrkumferencyj sferycznej ziemi. Która jako raz przy pierwszym stworzeniu swoim za rozkazaniem i konkursem Boskim Gen: 1. Niech rodzi
tych podziemnych ponikow iest. Aby służyłá do wyrabiánia rożnych minerałow w ziemi y z ziemi wodá oráz z ogniem. Iáko y cegłá z ziemi wody y ogniá się wyrábiá. Aby przez wielorákie ánfrákty czyszcząc się y filtruiąc to morskie to mineralne wody, użyteczne wypływáły ná wierzch ziemi dlá konserwacyi zwierząt, ptástwa, ryb, rożnych żywiołow y człowieká. Aby odwilżáły wnętrze części ziemi y sposobiły do obfitszegourodzáiu powierzchnego ziemię: y do ewáporowániá exchálácyi służących rodzaiowi meteorow ná Atmosferze.
XVI. Z części wewnętrznych ziemi wyszedłszy zostáie do uwági powierzchna pozycyá cáłey cyrkumferencyi sferyczney ziemi. Ktorá iáko raz przy pierwszym stworzeniu swoim zá rozkázániem y konkursem Boskim Gen: 1. Niech rodzi
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: B3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
wyjadać. Plinius też pisze, że Prometeus naprzód wynalazł krzosanie ognia z krzemienia; przetoż piszą o nim jakoby miał ognia od słońca przez kradzież dostać, i ludziom używanie jego ukazać. Argument Powieści Trzeciej.
GDy już ona mieszanina ciemna, wprowadzeniem światłości, i przydaniem kształtów rzeczom, rozprzątniona była, i gdy za rozrządzeniem żywiołów, twarz tak jasna ten świat prżywziął; potym na niejakie cztery wieki rozdzielon jest, którym wedle różnych przysad i obyczajów nazwiska od złota, od srebra, od miedzi i żelaza, są przydane. Jako bowiem kruszce barzo między sobą różne są, a jeden drugiego jest droższy, abo podlejszy: Tak też ony cztery wieki
wyiadać. Plinius też pisze, że Prometheus naprzod wynalazł krzosánie ogniá z krzemieniá; przetoż piszą o nim iakoby miał ogniá od słońcá przez kradźież dostáć, y ludźiom vżywanie iego vkazáć. Argument Powieśći Trzećiey.
GDy iuż oná mieszániná ćiemna, wprowádzeniem świátłośći, y przydaniem kształtow rzeczom, rozprzątniona byłá, y gdy zá rozrządzeniem żywiołow, twarz ták iásna ten świát prżywziął; potym ná nieiákie cztery wieki rozdzielon iest, ktorym wedle rożnych przysad y obyczáiow nazwiská od złotá, od srebrá, od miedzi y żelázá, są przydane. Iáko bowiem kruszce bárzo między sobą rożne są, á ieden drugiego iest droższy, ábo podleyszy: Ták też ony cztery wieki
Skrót tekstu: OvOtwWPrzem
Strona: 8
Tytuł:
Księgi Metamorphoseon
Autor:
Publius Ovidius Naso
Tłumacz:
Walerian Otwinowski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
mitologia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
, mający także infusam scientiam, ale tylko naturalem, non supernaturalem, który disputavit super lignis, à cedro, quae est in Libano usq; ad hysopum według trzecich ksiąg królewskich cap: 4. to jest o drzewach, bydlętach, ptakach, o wężach, rybach, o dyspozycyj świata, o mocy, o dzielności żywiołów, o czasie, o gwiazdach o cnotach skrytych ziół, jako księga mądrości, to mu wszytko przypisuje, cap: 7. ale te księgi jego potym spalone są, aby lud o Bogu niezapomniał był, mogąc mieć pomoc od rzeczy naturalnych. Ta sama Magia naturalna, albo operuje O Magii albo Czarnoksiestwie.
rzeczy
, maiący także infusam scientiam, ale tylko naturalem, non supernaturalem, ktory disputavit super lignis, à cedro, quae est in Libano usq; ad hysopum według trzecich ksiąg krolewskich cap: 4. to iest o drzewach, bydlętach, ptakach, o wężach, rybach, o dyspozycyi swiata, o mocy, o dzielności żywiołow, o czasie, o gwiazdach o cnotach skrytych zioł, iako księga mądrości, to mu wszytko przypisuie, cap: 7. ale te księgi iego potym spalone są, aby lud o Bogu niezápomńiáł był, mogąc mieć pomoc od rzeczy naturalnych. Ta sama Magia naturalna, albo operuie O Magii albo Czarnoksiestwie.
rzeczy
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 220
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
że ja ciebie Rabinie/ jakowe tu sobie Bóg rodzenie przypisuje? Jeśli rzeczesz/ że takowe/ jakowe ma stworzenie z przyrodzenia swego: Bluźnisz Rabinie/ i wielką niedoskonałość Bogu przypisujesz/ albowiem stworzenie według natury swojej rodzi sobie podobnego jako człowiek człowieka/ koń konia/ etc. a takowe rodzenie jest za pomieszaniem przeciwnych form Czterech Żywiołów/ za alterowaniem i przeminieniem/ co wszytko wielką niedoskonałość przyrodzenia pokazuje: a iż Bóg Ociec jest pura mens simplicissimus actus, uchowaj Boże/ takową mu niedoskonałość przypisać. Jeśli rzeczesz/ że to rodzenie Boskie rozumie Prorok stworzeniem rzeczy na tym świecie/ który stworzywszy wszytko/ jeszcze jest mocen więcej stwarzać; tym sposobem musiałby
że ia ćiebie Rabinie/ iákowe tu sobie Bog rodzenie przypisuie? Iesli rzeczesz/ że tákowe/ iákowe ma stworzenie z przyrodzenia swego: Bluźnisz Rábinie/ y wielką niedoskonáłość Bogu przypisuiesz/ álbowiem stworzenie według nátury swoiey rodźi sobie podobnego iáko człowiek człowieká/ koń koniá/ etc. á tákowe rodzenie iest zá pomieszániem przećiwnych form Czterech Zywiołow/ zá álterowániem y przeminieniem/ co wszytko wielką niedoskonáłość przyrodzenia pokázuie: á iż Bog Oćiec iest pura mens simplicissimus actus, vchoway Boże/ tákową mu niedoskonáłość przypisáć. Iesli rzeczesz/ że to rodzenie Boskie rozumie Prorok stworzeniem rzeczy ná tym świećie/ ktory stworzywszy wszytko/ ieszcze iest mocen więcey stwarzáć; tym sposobem muśiałby
Skrót tekstu: KorRoz
Strona: 22
Tytuł:
Rozmowa teologa katolickiego z rabinem żydowskim przy arianinie nieprawym chrześcijaninie
Autor:
Marek Korona
Drukarnia:
Drukarnia Kolegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
dialogi, pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1645
Data wydania (nie wcześniej niż):
1645
Data wydania (nie później niż):
1645
. Wracam się raczej do tego com począł abym pokazał na które choroby ta woda Jaworowska jest pomocna/ a którym zaś zaszkodzić może. A iżbym jak nałatwiejszą naukę podał ludziom o tym/dla tego zaczne od takowych rzeczy/ które wiadome są ludziom. Ciała ludzkie/ ba i bydlęce złożone są ze czterech żywiołów; z ognia abo z ciepła/ z wiatru/ àérem łacinnicy zowią/ z wody/ i z ziemie: które to żywioły tę własność mają; że ogień jest ciepły/ i suchy; wiatr ciepły i wilgotny; woda zimna i wilgotna; ziemia zimna i sucha. A iż z tych czterech ziwiołów ciało ludzkie jest
. Wrácam się rácżey do tego com pocżął ábym pokazał na ktore choroby tá wodá Iáworowska iest pomocna/ á ktorym záś zászkodźić może. A iżbym iák nałatwieyszą náukę podał ludźiom o tym/dla te^o^ zácżne od tákowych rzecży/ ktore wiadome są ludźiom. Ciáłá ludzkie/ bá y bydlęce złożone są ze cżterech żywiołow; z ogniá ábo z ćiepłá/ z wiátru/ àérem łáćinnicy zowią/ z wody/ y z źiemie: ktore to żywioły tę własność máią; że ogień iest ćiepły/ y suchy; wiátr ćiepły y wilgotny; wodá źimna y wilgotna; źiemiá źimna y sucha. A iż z tych cżterech źywiołow ćiało ludzkie iest
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 137.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
/ puchlina: jeśliż mózg; alić paraliże/ cierpienie abo ręki/ abo nóg; jeśliż się nawali do mózgu wilgotności zbytniej/ a do tego zimnej/ ażci człowiek jedno ustawicznie śpi/ że nad drugim chociaż i zdziała będziesz strzylał/ tedy się go nie dobudzisz. Przypatrując się ludzie częstokroć takiemu rozrużnieniu tych żywiołów/ lub to wilgotnościom abo jakowościom; i widząc też nie tylko w ciele ludzkim/ ale i kędy indzie/ że kiedy się bądź zajmie ciepło abo ogień/ tedy miasto pożytku raczej szkodę czyni: natychmiast rzeczą jaką zimną jako to wodą zagaszają go abo też uwłaczają/ i ujmują onej materii/ od której się żarzy:
/ puchliná: ieśliż mozg; álić páraliże/ ćierpienie ábo ręki/ ábo nog; iesliż się náwáli do mozgu wilgotnośći zbytniey/ á do tego źimney/ áżći cżłowiek iedno vstáwicżnie śpi/ że nád drugim choćiaż y zdźiáłá będźiesz strzylał/ tedy się go nie dobudźisz. Przypátruiąc się ludźie cżęstokroć tákiemu rozrużnieniu tich żywiołow/ lub to wilgotnośćiom ábo iákowosćiom; y widząc też nie tylko w ćiele ludzkim/ ále y kędy indżie/ że kiedy się bądź zaymie ćiepło ábo ogień/ tedy miasto pożytku racżey szkodę cżyni: nátychmiast rzecżą iaką źimną iáko to wodą zágászaią go ábo też vwłacżáią/ y vymuią oney máteryey/ od ktorey się żarzy:
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 139.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
/ i na trzech rzeczach złość swoję pokazować. Naprzód w Elementach/ potym w ciałach ludzkich i bydlęcych. Po trzecię w duszach ludzkich póki są w ciele/ ile im Bóg zatajemnemi sądami swojemi dopuszcza. Masz przykład w Jobie Z. tego wszystkiego c. I. Co się tknie pierwszego/ to jest/ Elementów abo żywiołów (bo niemi ożywiamy się) mogą pomocą czartowską na powietrzu i morzu uczynić burze/ grady/ pioruny/ grzmoty/ wiatry/ wichry/ i niemi ludziom szkodzić/ wywracając drzewa/ lasy/ plewy psować/ domy obalać/ bydło zarazać/ jako się Jobowi stało. I co dzień tego doznawamy. Czytajcie Historie jako miedzy
/ y ná trzech rzeczách złość swoię pokázowáć. Naprzod w Elementách/ potym w ćiáłách ludzkich y bydlęcych. Po trzećię w duszách ludzkich poki są w ćiele/ ile im Bog zatáiemnemi sądámi swoiemi dopuscza. Masz przykład w Iobie S. tego wszystkiego c. I. Co się tknie pierwszego/ to iest/ Elementow ábo żywiołow (bo niemi ożywiamy się) mogą pomocą czartowską na powietrzu y morzu vczynić burze/ grády/ pioruny/ grzmoty/ wiatry/ wichry/ y niemi ludźiom szkodźić/ wywrácaiąc drzewa/ lásy/ plewy psowáć/ domy obaláć/ bydło zarazáć/ iáko się Iobowi sstało. Y co dźien tego doznawamy. Czytayćie Historie iako miedzy
Skrót tekstu: WisCzar
Strona: 37
Tytuł:
Czarownica powołana
Autor:
Daniel Wisner
Drukarnia:
Wojciech Laktański
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
magia, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1680
Data wydania (nie wcześniej niż):
1680
Data wydania (nie później niż):
1680
i dzieła jakiego; Rano/ jest początek czasu poczynającego się/ albo czynu i dzieła/ które miało być sprawione. V. Rozpowiedz mi to jaśniej proszę? M. Przodem Bóg Wszechmogący stworzył Pałac Niebieski/ który my Królestwem Niebieskim nazywamy; Potym Świat/ który okrągiem Niebios jest objęty/ w tym jako w najnizszym z Żywiołów/ Ziemi/ naznaczył Karaniu miejsce/ albo piekło; do Pałacu górnego pewną liczbę przyznaczył/ wybranych złożoną/ z ludzi i Aniołów/ z Dziewiąci wprawdzie Chórów i Ordynków Anielskich/ a z ludzi jednego. V. Czemuż z Dziewiąci Chórów Anielskich? M. Dla podobieństwa niejakiego Trójcy Z./ Dziewięć bowiem bywa/
y dźiełá iákiego; Ráno/ iest początek czásu poczynáiącego się/ álbo czynu y dźiełá/ ktore miáło bydź spráwione. V. Rospowiedz mi to iáśniey proszę? M. Przodem Bog Wszechmogący stworzył Páłac Niebieski/ ktory my Krolestwem Niebieskim názywamy; Potym Swiát/ ktory okrągiem Niebios iest obięty/ w tym iáko w naynizszym z Zywiołow/ Ziemi/ náznáczył Karániu mieysce/ álbo piekło; do Páłacu gornego pewną liczbę przyznáczył/ wybránych złożoną/ z ludźi y Anyołow/ z Dźiewiąći wprawdźie Chorow y Ordynkow Anyelskich/ á z ludźi iednego. V. Czemuż z Dżiewiąći Chorow Anyelskich? M. Dla podobieństwá nieiákiego Troycy S./ Dźiewięć bowiem bywa/
Skrót tekstu: AnzObjWaś
Strona: 13
Tytuł:
Objaśnienie trudności teologicznych zebrane z doktorów św. od Anzelma świętego
Autor:
Wojciech Waśniowski
Drukarnia:
Łukasz Kupisz
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
dialogi
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1651
Data wydania (nie wcześniej niż):
1651
Data wydania (nie później niż):
1651
Azaż upadek złych nie zmniejszył liczby dobrych Aniołów M. Aby liczba wyrownana była dobrych/ człowiek stworzony jest. Objaśnienie Trudności Teologicznych. 1. Cor. 3. Objaśnienie V. Z Czegoż człowiek jest stworzony?
M. Z jesteśtwa Ducha i Ciała/ V. Z czegoś jest Ciałem? M. Ze czterech Żywiołów/ i dla tegoż też zowie się być małym Światem: Ziemi bowiem równe ma Ciało/ Wodzie krew/ Powietrzu tchnienie/ Ogniowi ciepło; Głowa jego okrągła kształt Nieba na sobie nosi/ w której Dwoje Oczy/ jako na Niebie dwie wielkie światłości świecą/ siedm lochów/ jako siedm Planetnych okręgów zdobią. Piersi w
Azaż vpadek złych nie zmnieyszył liczby dobrych Anyołow M. Aby liczbá wyrownána byłá dobrych/ człowiek stworzony iest. Obiáśnienie Trudnośći Theologicznych. 1. Cor. 3. Obiáśnienie V. Z Czegoż człowiek iest stworzony?
M. Z iestestwá Duchá y Ciáłá/ V. Z czegoś iest Ciáłem? M. Ze czterech Zywiołow/ y dla tegoż też zowie się bydź máłym Swiátem: Zięmi bowiem rowne ma Ciáło/ Wodźie krew/ Powietrzu tchnienie/ Ogniowi ćiepło; Głowá iego okrągła kształt Niebá ná sobie nośi/ w ktorey Dwoie Oczy/ iáko ná Niebie dwie wielkie świátłośći świecą/ śiedm lochow/ iáko śiedm Plánetnych okręgow zdobią. Pierśi w
Skrót tekstu: AnzObjWaś
Strona: 20
Tytuł:
Objaśnienie trudności teologicznych zebrane z doktorów św. od Anzelma świętego
Autor:
Wojciech Waśniowski
Drukarnia:
Łukasz Kupisz
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
dialogi
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1651
Data wydania (nie wcześniej niż):
1651
Data wydania (nie później niż):
1651