liczby na siódmej poście od prawej ręki biorąc będzie/ to już tam milionami Rachmistrze zowią/ jako to 156789356. Rachmistrze tedy wymawiają tak/ sto pięćdziesiat i sześć milionów/ siedm set ośm dziesiąt i dziewięć tysięcy/ trzy sta pięćdziesiąt i sześć. Część Pierwsza o całej Liczbie. Część Pierwsza ROZDZIAŁ II O Przydawaniu, abo Addycjej.
A tego sposobu Addycjej/ kiedy i jako zażywają! W ten czas/ kiedy wielu ryg numery w jedność trzeba złączyć/ na przykład: Oddadząc do schowania trzy skrzynie z pieniędzmi/ w pierwszej znajdziesz trzy tysiące dwieście/ w drugiej niej abo więcej/ w trzeciej sto złotych mniej abo więcej/ a chciałbyś
liczby ná śiodmey pośćie od práwey ręki biorąc będźie/ to iuż tam milionámi Ráchmistrze zowią/ iáko to 156789356. Ráchmistrze tedy wymawiáią ták/ sto pięćdźieśiat y sześć milionow/ śiedm set ośm dźieśiąt y dźiewięć tyśięcy/ trzy stá pięćdźieśiąt y sześć. Część Pierwszá o cáłey Liczbie. Część Pierwsza ROZDZIAŁ II O Przydawániu, ábo Addicyey.
A tego sposobu Addicyey/ kiedy y iáko záżywáią! W ten czás/ kiedy wielu ryg numery w iedność trzebá złączyć/ ná przykład: Oddádząc do schowánia trzy skrzynie z pieniądzmi/ w pierwszey znáydźiesz trzy tyśiące dwieśćie/ w drugiey niey ábo więcey/ w trzećiey sto złotych mniey ábo więcey/ á chćiałbyś
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 6
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
jako Subtrakcja i Addycja/ jako kiedy będę chciał multiplikować 36 przez 2/ które napisawszy/ i pod nimi linią tak 36 2 mówię/ 2 razy 6 czynią 12/ (to jest 6 i drug 6 czynią 12) piszę tedy 2 same przez się pod linią/ a jednę w pamięci chowam/ jako i w Addycjej. Potym mówię tymiż na drugiej rydze 2 jako i pierwej/ 2 razy 3/ są 6/ do których przykładam tęjednę co w pamięci miałem/ i uczyni 7/ którą napisawszy pod linią/ będzie tak wielki produkt o całej Liczbie. Część Pierwsza
36 2
72
Trzeci. Lecz niżeli co zaczniesz w
iáko Subtrakcya y Addicya/ iako kiedy będę chćiał multiplikowáć 36 przez 2/ ktore napisawszy/ y pod nimi linią ták 36 2 mowię/ 2 rázy 6 czynią 12/ (to iest 6 y drug 6 czynią 12) piszę tedy 2 sáme przez się pod linią/ á iednę w pámięći chowam/ iáko y w Addicyey. Potym mowię tymiż ná drugiey rydze 2 iáko y pierwey/ 2 rázy 3/ są 6/ do ktorych przykłádam tęiednę co w pámięći miałem/ y vczyni 7/ ktorą nápisawszy pod linią/ będźie ták wielki produkt o cáłey Liczbie. Część Pierwsza
36 2
72
Trzeći. Lecz niżeli co záczniesz w
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 23
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
nie tak dla potrzeby/ napisałem/ jako dla tego abyś się nie dziwował/ gdy to kto będzie czynił/ ty jednak/ gdy tabułę będziesz dobrze pamiętał/ nie będziesz tego fortelu potrzebował. Czwarty. Będzieli produkt we dwóch Numerach/ a jeszcze inne posty trzeba multiplikować/ tedy tak masz czynić jako i w Addycjej/ napisać jednę przez się/ a drugą co dziesięć waży w pamięci chować/ jako to
Piąty. A jeśli będzie więcej liczby niż jedna/ na rydze mnożyciela tak jako tu widzisz
Tedy masz tą napierwszą liczbą u mnożyciela/ tę rygę wszytkę wielości przemultiplikować/ jako cię wdrugich punktach nauczył/ a potym też wielość
nie ták dla potrzeby/ nápisałem/ iáko dla tego ábyś się nie dźiwował/ gdy to kto będźie czynił/ ty iednák/ gdy tábułę będźiesz dobrze pámiętał/ nie będźiesz tego fortelu potrzebował. Czwarty. Będźieli produkt we dwuch Numerách/ á ieszcze inne posty trzebá multiplikowáć/ tedy ták masz czynić iáko y w Addicyey/ nápisać iednę przez się/ á drugą co dźieśięć waży w pámięći chowáć/ iáko to
Piąty. A ieśli będźie więcey liczby niż iedná/ ná rydze mnożyćielá ták iáko tu widźisz
Tedy masz tą napierwszą liczbą v mnożyćielá/ tę rygę wszytkę wielośći przemultiplikowáć/ iáko ćię wdrugich punktách náuczył/ á potym też wielość
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 26
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
jedna zostaje/ dla tegoż musi taka zostawać. Trzeci. Będzieli zaś równych Numerów wiele/ tak u namieniacza jako i u licznika/ tedy bez wszelkiego zawodu/ zmasz wszytkie posty/ a jedne tylko zostaw/ jako tu widzisz 222/555 czyni 2/5 także 3000/4000 czyni ¾ ROZDZIAŁ IV. O Addycjej abo przydawaniu w łamanej liczbie.
I.Także też przydawać abo łączyć te Numery jako i w całej? A. Tak; jednak pamiętać trzeba te trzy punkta/ abyś niżeli poczniesz sumować/ według nich się sprawował. Pierwszy, Potrzeba tego w tej Addycjej/ aby wszytkie Sorty łamanej liczby/ miały równe Namieniacze
iedná zostáie/ dla tegoż muśi táka zostáwáć. Trzeći. Będźieli záś rownych Numerow wiele/ ták v námięniáczá iáko y v liczniká/ tedy bez wszelkiego zawodu/ zmasz wszytkie posty/ á iedne tylko zostaw/ iáko tu widźisz 222/555 czyni 2/5 tákże 3000/4000 czyni ¾ ROZDZIAŁ IV. O Addicyey ábo przydawániu w łamáney liczbie.
I.Tákże też przydáwáć ábo łączyć te Numery iáko y w cáłey? A. Ták; iednák pámiętáć trzebá te trzy punktá/ ábyś niżeli poczniesz sumowáć/ według nich sie spráwował. Pierwszy, Potrzebá tego w tey Addicyey/ áby wszytkie Sorty łamáney liczby/ miáły rowne Námięniácze
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 61
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
także 3000/4000 czyni ¾ ROZDZIAŁ IV. O Addycjej abo przydawaniu w łamanej liczbie.
I.Także też przydawać abo łączyć te Numery jako i w całej? A. Tak; jednak pamiętać trzeba te trzy punkta/ abyś niżeli poczniesz sumować/ według nich się sprawował. Pierwszy, Potrzeba tego w tej Addycjej/ aby wszytkie Sorty łamanej liczby/ miały równe Namieniacze/ a jeśli tego nie będzie/ to je potrzeba przemienić według Punktu 8 i 9/ o przemienianiu na karcie 55/ jako gdybyś miał te dwie Sorcie liczby sumować ½ ¾ według nauki uczynisz tak/ mówiąc 2 razy 4 czynią 8/ które 8 będzie do
tákże 3000/4000 czyni ¾ ROZDZIAŁ IV. O Addicyey ábo przydawániu w łamáney liczbie.
I.Tákże też przydáwáć ábo łączyć te Numery iáko y w cáłey? A. Ták; iednák pámiętáć trzebá te trzy punktá/ ábyś niżeli poczniesz sumowáć/ według nich sie spráwował. Pierwszy, Potrzebá tego w tey Addicyey/ áby wszytkie Sorty łamáney liczby/ miáły rowne Námięniácze/ á ieśli tego nie będźie/ to ie potrzebá przemienić według Punktu 8 y 9/ o przemieniániu ná kárćie 55/ iáko gdybyś miał te dwie Sorćie liczby sumowáć ½ ¾ według náuki vczynisz ták/ mowiąc 2 rázy 4 czynią 8/ ktore 8 będźie do
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 62
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
. NAprzód niechaj te liczby napisze sobie porządkiem ten któremu będziesz gadał/ z których niechaj pierwszą przez 2 multiplikuje/ temu produktowi przydawszy 5 mutliplikować go znowu przez 5/ potym przydać tę liczbę drugiej posty także 10 do tej summy/ a te znowu przez 10 miltiplikować/ któremu prooduktowi przydać kazać z trzeciej sorty liczbę po tej addycjej multiplikować ten produkt kazać przez 10 a jeżeli będzie więcej sort tych liczb/ to kazać przydać/ a potym zawsze przez 10 multiplikować. Po której operacjej niechaj ci summę wszytkiego powie/ i potym pamiętaj to/ jeżeli tylko dwie poście lczb było/ tylko też dwóch numerów zażywaj/ to jest 35/ jeżeli 3 to nullę
. NAprzod niechay te liczby nápisze sobie porządkiem ten ktoremu będźiesz gadał/ z ktorych niechay pierwszą przez 2 multiplikuie/ temu produktowi przydawszy 5 mutliplikowáć go znowu przez 5/ potym przydáć tę liczbę drugiey posty tákże 10 do tey summy/ á te znowu przez 10 miltiplikowáć/ ktoremu prooduktowi przydáć kázáć z trzećiey sorty liczbę po tey áddicyey multiplikowáć ten produkt kázáć przez 10 á ieżeli będźie więcey sort tych liczb/ to kázáć przydáć/ á potym záwsze przez 10 multiplikowáć. Po ktorey operácyey niechay ći summę wszytkiego powie/ y potym pámiętay to/ ieżeli tylko dwie pośćie lczb było/ tylko też dwuch numerow záżyway/ to iest 35/ ieżeli 3 to nullę
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 179
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
