nie Kawaler Maltański/ który zdrów/ a nie naruszony; tamten boleje na ranę/ ale Kawaler nie ma boleć; ma się raczej weselić/ że dla dostojeństwa Pana swego/ dla sławy Narodu Polskiego/ ranę odniósł? O by jeszcze Możajsk był wzięty tą raną! Morskie twoje bitwy z Turkiem, Czaty twoje na brzegach Afrykańskich, a zwłaszcza pod Algerem, opowiedzą drudzy. Wspomnią zacne rany twoje na piersiach, któreś podjął w bitwach Francuskich za Wiarę i Religią Katolicką. Jam nie miał milczeć wielkich dzieł twoich, na którem oczyma tymi patrzał, w Oboziech Moskiewskich, gdym kwiaty Wielmożnej Cnoty, jako pszczoła niejaka, na polach wojennych zbierał
nie Káwáler Máltáński/ ktory zdrow/ á nie náruszony; támten boleie ná ránę/ ále Káwáler nie ma boleć; ma się ráczey weselić/ że dla dostoieństwá Páná swego/ dla sławy Narodu Polskiego/ ránę odniosł? O by ieszcze Możáysk był wźięty tą raną! Morskie twoie bitwy z Turkiem, Czáty twoie ná brzegách Afrykáńskich, á zwłaszczá pod Algerem, opowiedzą drudzy. Wspomnią zacne rány twoie ná pierśiách, ktoreś podiął w bitwách Fráncuskich zá Wiárę y Religią Cátholicką. Iam nie miał milczeć wielkich dzieł twoich, ná ktorem oczymá tymi pátrzał, w Oboziech Moskiewskich, gdym kwiáty Wielmożney Cnoty, iáko pszczołá nieiáka, ná polách woiennych zbierał
Skrót tekstu: BirkOboz
Strona: 51
Tytuł:
Kazania obozowe o Bogarodzicy
Autor:
Fabian Birkowski
Drukarnia:
Andrzej Piotrowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1623
Data wydania (nie wcześniej niż):
1623
Data wydania (nie później niż):
1623
Artes, w Akademii nie wszystkich.
Fundować AKADEMIE niemoże żaden, tylko Summus magistratus, od nikogo nie dependujący, własne mający Jurysdykcję, to jest Summus Pontifex, aliàs Biskup Rzymski, Cesarz Rzymski, Królowie, Książąta, Ecclesiostici et Politici. Mają Akademie locum tylko w Europie in Gentibus Politicis, nie w Azjatyckich, Afrykańskich grubych Narodach, skąd wszystkie eksulant Ścientie, ani też u Moskwy, gdzie wysokich nie pretendują Nauk. Teste Vindelino, aby nowych scysyj, albo Wiar nie mieli okazji, i nie byli Mądrzejszemi nad swego Jednowładcę, mając go za Najmędrszego w rzeczach do Religii należących, Interpretem et Decisorem; jednak miasto Akademii, mają Szkoły
Artes, w Akademii nie wszystkich.
Fundowáć AKADEMIE niemoże żaden, tylko Summus magistratus, od nikogo nie dependuiący, własne máiący Iurisdykcyę, to iest Summus Pontifex, aliàs Biskup Rzymski, Cesarz Rzymski, Krolowie, Xiążąta, Ecclesiostici et Politici. Maią Akademie locùm tylko w Europie in Gentibus Politicis, nie w Azyatyckich, Afrykańskich grubych Narodach, zkąd wsżystkie exulant Scientiae, áni też u Moskwy, gdzie wysokićh nie pretenduią Náuk. Teste Vindelino, áby nowych scysyi, álbo Wiar nie mieli okazyi, y nie byli Mądrzeyszemi nád swego Iednowładcę, maiąc go za Naymędrszego w rzecżach do Religii náleżących, Interpretem et Decisorem; iednak miasto Akademii, maią Sżkoły
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 388
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
i tak więlkie znajdują grona, że wóz jedno napełnić może. W Afryce, w Mieście Tagodast w Haskorze kosteczki albo jądra, winne tak są wielkie, jak kurze jaja według Leoniusza. Na Insule Madorze na Morzu Atlantckim jagody Winne dłuższe nad cztery dłonie, według Kadamustiusza. WINA przyścigają, i zbierane bywają w Hiszpanioli i Afrykańskich krajach w Marcu i Kwietniu: w Chaxumum Mieście Murzyńskim zbierają in Januario jako świadczy Franciscus Alvareż. W Nowym Świecie w Mieście Saneti Dominici Wino bywa dojzrzałe na same Boże Narodzenie: Ovetanus, aby tak wielkiego Pana i Gościa, było czym przyjąć condigne. WINA Egipskie lubo w gorącej krainie oziembiają i są zimne według Makrobiusza,
y tak więlkie znayduią grona, że woz iedno napełnić może. W Afryce, w Mieście Tagodast w Haskorze kosteczki albo iądra, winne tak są wielkie, iak kurze iaia według Leoniusza. Na Insule Madorze na Morzu Atlantckim iagody Winne dłuższe nad cztery dłonie, według Kadamustiusza. WINA przyścigaią, y zbierane bywaią w Hiszpanioli y Afrykańskich kráiach w Marcu y Kwietniu: w Chaxumum Miescie Murzyńskim zbieraią in Ianuario iako swiadczy Franciscus Alvareż. W Nowym Swiecie w Mieście Saneti Dominici Wino bywa doyzrzałe na same Boże Narodzenie: Ovetanus, aby tak wielkiego Pana y Gościa, było czym przyiąć condigne. WINA Egypskie lubo w gorącey krainie oziembiaią y są zimne według Makrobiusza,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 644
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
owszem skąd inąd tam zaniesione zdychają,
Na Gorze Latmus w Krainie Karyj leżącej, Skorpiony albo Niedzwiadki, Obywatelów ani tykają, a gościnnych zabijają Ludzi, teste Arystotele lib:8. c. 59.
W Murzyńskim Państwie w Krainie Barra, Dzwony są kamienne, jako pisze, Alvarez i Orteliusz.
Na AZORES Insułach Afrykańskich, Muchy nie znajdziesz żadnej: w Anglii koniki nie znajdują się. Kukułki nie słyszano nigdy w Ameryce i Murzyńskim Państwie. Brzezina w Włoszech taentae raritatis, że in Fasces ob raritatem sui poszła Rzymianom.
Góra Tmolus albo Timolus w Lidii Kraju Azjatyckim z jednej strony miewała Obywatelów po pułtora sta lat żyjących według Pliniusza.
Na
owszem zkąd inąd tam zaniesione zdychaią,
Na Gorze Latmus w Krainie Karii leżącey, Skorpiony albo Niedzwiadki, Obywatelow ani tykaią, a gościnnych zabiiaią Ludzi, teste Aristotele lib:8. c. 59.
W Murzyńskim Państwie w Krainie Barra, Dzwony są kamienne, iako pisze, Alvarez y Orteliusz.
Na AZORES Insułach Afrykańskich, Muchy nie znaydziesz żadney: w Anglii koniki nie znayduią się. Kukułki nie słyszano nigdy w Ameryce y Murzyńskim Państwie. Brzezina w Włoszech taentae raritatis, że in Fasces ob raritatem sui poszła Rzymiánom.
Gora Tmolus albo Timolus w Lydii Kraiu Azyatyckim z iedney strony miewała Obywatelow po pułtora sta lat żyiących według Pliniusza.
Na
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1006
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
oglądając, z jadem wielkim tłuką, psują, despektują.
Oprócz tych sekt głównych i pryncypalnych, jest cztery. 1. Hanif, mająca locum standi w Turczech, Tatarzech etc. 2. Skasi, której się trzymają, Arabowie. 3. Maliki, obserwowana w Trypolu; Tunizie, Algierze, i w niektórych miejscach Afrykańskich. 4, Hambeli, skąpa w swoich sekwitów w Arabii. Wszyscy tych Sekt są prawowierni Musulmani. Różnią się tylko pewnemi Ceremoniami, i zwyczajami, naprzykład w umywaniu, idąc za zdaniem swoich Doktorów. Jest jeszcze Sekt starych ośm, mniej u Turków obmierzłych, albo szkodliwych, tojest Moatazalów: Kadajów, Schiów,
oglądaiąc, z iadem wielkim tłuką, psuią, despektuią.
Oprocz tych sekt głownych y pryncypalnych, iest cztery. 1. Hanif, maiąca locum standi w Turczech, Tatarzech etc. 2. Skási, ktorey się trzymaią, Arabowie. 3. Maliki, obserwowana w Trypolu; Tunizie, Algierze, y w niektorych mieyscach Afrykanskich. 4, Hambeli, skąpa w swoich sekwitow w Arabii. Wszyscy tych Sekt są prawowierni Musulmani. Roznią się tylko pewnemi Ceremoniami, y zwyczaiami, naprzykład w umywaniu, idąc za zdaniem swoich Doktorow. Iest ieszcze Sekt starych ośm, mniey u Turkow obmierzłych, albo szkodliwych, toiest Moatazalow: Kadaiow, Schiow,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1107
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
.
To jest: Wieprz słuch ma lepszy niż my, pająk dotykanie, Sęp wiatr, wzrok ostrowidz, małpa smakowanie.
WROTOSIERC, sarn, po Łacinie Oryx, zwierz zrodzaju kóz dzikich, o jednym nakształt jednorożca rogu w pośrodku czoła, szerścią ku głowie obróconą (coś nad inne zwierzęta) pokryty. W Afrykańskich owych krajach, gdzie wody nie masz dla wielkiej posuchy i pozycyj, ten zwierz nie ma pragnienia, przecież w męcherzu u niego obfita znajduje się woda, której człek napiwszy się z pragnienia, też pragnienie gasi, i na potym na długi czas go bardzo utemporuje. Z tej racyj tamtędy peregrynujący, starają się tego
.
To iest: Wieprz słuch ma lepszy niż my, paiąk dotykanie, Sęp wiatr, wzrok ostrowidz, małpa smakowanie.
WROTOSIERC, sarn, po Łacinie Oryx, zwierz zrodzaiu koz dzikich, o iednym nakształt iednorożca rogu w posrodku czoła, szerścią ku głowie obròconą (coś nád inne zwierzęta) pokryty. W Afrykanskich owych kraiach, gdzie wody nie masz dla wielkiey posuchy y pozycyi, ten zwierz nie ma pragnienia, przecież w męcherzu u niego obfita znayduie się woda, ktorey człek napiwszy się z pragnienia, też pragnienie gasi, y na potym na długi czas go bardzo utemporuie. Z tey racyi tamtędy peregrynuiący, staraią się tego
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 289
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Indii, surowym pod gardłem obwarował prawem, aby żadnego niezabijać. Z. Augustyn w książce traktujący de Civitate Dei świadczy, iż Pawie mięso przez rok cały może być bez korupcyj konserwowane z własnej eksperiencyj; co się dzieje, iż mięso to jest twardej natury, i do strawienia nie łatwe: ale to podobno w Afrykańskich krajach a w naszych potrzeba by dla ciekawości sprobować. Kircher in Magnete powiada, że pawi głos usłyszawszy węze, do swych się kryją jamek, tak jest uszom ich nieprzyjemny, i nie jako obrażający ich słuch. Gdy pawie nad zwyczaj krzyczą, słotę prognostykują następującą. Babilonia przedtym mnóstwo miała pawiów, a potym Rzymianie,
Indii, surowym pod gárdłem obwarował prawem, aby żadnego niezabiiać. S. Augustyn w książce traktuiący de Civitate Dei swiadczy, iż Pawie mięso przez rok cáły może bydż bez korrupcyi konserwowane z własney experyencyi; co się dzieie, iż mięso to iest twardey natury, y do strawienia nie łatwe: ale to podobno w Afrykańskich kraiach á w naszych potrzeba by dla ciekawości sprobować. Kircher in Magnete powiada, że pawi głos usłyszawszy węze, do swych się kryią iamek, tak iest uszom ich nieprzyiemny, y nie iako obrażaiący ich słuch. Gdy pawie nád zwyczay krzyczą, słotę prognostykuią następuiącą. Babylonia przedtym mnostwo miała pawiow, á potym Rzymianie,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 298
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
zwanym, znaleziono te drzewo, którego nie mogąc docieć początku do czasów stworzenia świata referowano u Egesipa starożytnego Historyka w Księdzę 4. w Rrodz: 23. i u Majolusa w Colloq. 21.
VITIS to jest Winna macica, drzewko bardzo pożyteczne: którego likwor zdrowy, i nie tani osobliwie w Węgrzech. W Afrykańskich krajach, winne macice po ziemi się ścielą, a grona winne rodzą jak dzieci. Na gruntach Kampani, są bardzo wysokie. W Margiańskiej Prowincyj Perskiego Państwa, tak grube winne drzewa, że od dwóch ludzi ledwo mogą być objęte. Lohner in Bill: Man: titul Orbis. To ma do siebie wino, że
zwanym, znaleziono te drzewo, ktorego nie mogąc docieć początku do czasow stworzenia swiata referowano u Egesippa starożytnego Historyka w Księdzę 4. w Rrodz: 23. y u Maiolusa w Colloq. 21.
VITIS to iest Winna macica, drzewko bardzo pożyteczne: ktorego likwor zdrowy, y nie tani osobliwie w Węgrzech. W Afrykańskich kraiach, winne macice po ziemi się scielą, á grona winne rodzą iak dzieci. Na gruntach Kampani, są bardzo wysokie. W Margiáńskiey Prowincyi Perskiego Państwa, tak grube winne drzewa, że od dwoch ludzi ledwo mogą być obięte. Lohner in Bill: Man: titul Orbis. To ma do siebie wino, że
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 334
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Geografowie cyrkuł primum meridianum lokują. Wybuchała ognie, kamienie rozpalone. Pod tym miejscem był las Vinatico zwany, a jeszcze niżej las laurowy, a najniższa tej góry pozycja rodziła zboża, była wysoka na mil 8. teraz ta góra terrae motu zapadła się, jakom powiedział. Caetera mniej mira et rara opuszczam o Insułach Afrykańskich, idąc do Ameryki. W AMERYCE, albo INDII ZACHODNIEJ Czwartej Części Świata, co jeszcze notandum? oprócz tego, com napisał.
NOWY ŚWIAT, albo AMERYKĘ, czyli ZACHODNIĄ INDIĘ, Orbis Carolinus u Suriusza nazwaną, iż za Karola V Cesarza Rzymskiego, oraz Króla Hiszpańskiego, et sub eius auspiciis znaleziona jest,
Geografowie cyrkuł primum meridianum lokuią. Wybuchała ognie, kámienie rozpalone. Pod tym mieyscem był las Vinatico zwany, a ieszcze niżey las laurowy, a nayniższa tey góry pozycya rodziła zboża, była wysoka na mil 8. teraz ta góra terrae motu zapadła się, iakom powiedział. Caetera mniey mira et rara opuszczam o Insułach Afrykańskich, idąc do Ameryki. W AMERYCE, albo INDII ZACHODNIEY Czwartey Części Swiata, co ieszcze notandum? oprócz tego, com napisał.
NOWY SWIAT, albo AMERYKĘ, czyli ZACHODNIĄ INDIĘ, Orbis Carolinus u Suriusza nazwaną, iż za Karola V Cesarza Rzymskiego, oraz Krola Hiszpańskiego, et sub eius auspiciis znaleziona iest,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 563
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
, a owo Hostia/ ab hoste, abowiem ofiarowali nieprzyjaciele zimane na wojnach. Lecz ofiarować i inszych oprócz nieprzyjaciół/ zwykli byli poganie na wielu miejscach. W Rzymie zakopywał ksiądz jednego Greka i jedne Greczkę; jednego Gallusa abo Francusa i Francuskę: ofiarowano tamże Jowiszowi Łacińskiemu/ zabitego jednego człowieka jakiego łotra. Na niektórych miejscach Afrykańskich ofiarowano małe dziatki Saturnusowi: w Tauryce Chersonesi goście ofiarowano Dianie: Galli także ludzie dawali i zabijali Merkuriuszowi. Tak barzo byli uciążeni i ciśnieni Meksykani od szataństwa dla okrutności i dla wielkości onych ofiar/ których od nich domagali się; iż ich też nie mogli dłużej cierpieć: a niewiedzieliby jednak byli gdzie się obrócić
, á owo Hostia/ ab hoste, ábowiem ofiárowáli nieprzyiaćiele zimáne ná woynách. Lecz ofiárowáć y inszych oprocz nieprzyiaćioł/ zwykli byli pogánie ná wielu mieyscách. W Rzymie zákopywał kśiądz iednego Greká y iedne Greczkę; iednego Gallusá ábo Fráncusá y Fráncuskę: ofiárowano támże Iowiszowi Láćińskiemu/ zábitego iedneg^o^ człowieká iákieg^o^ łotrá. Ná niektorych mieyscách Afrykáńskich ofiárowano máłe dźiatki Sáturnusowi: w Tauryce Chersonesi gośćie ofiárowano Diánie: Galli tákże ludźie dawáli y zábiiáli Merkuriuszowi. Ták bárzo byli vćiążeni y ćiśnieni Mexikani od szátáństwá dla okrutnośći y dla wielkośći onych ofiar/ ktorych od nich domagáli się; iż ich też nie mogli dłużey ćierpieć: á niewiedźieliby iednák byli gdźie się obroćić
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 24
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
