zachód między temiż cyrkułami. Jakie są Niemce, Francja, Hiszpania, Anglia. Kraj północy są te części ziemi, które są położone między wschodem i zachodem letnim. Jakie są Szwecja, wielka część Moskwy etc. Kraj południowy: są te części ziemi, które są położone między wschodem i zachodem zimowym. Jakie są Afrykańskie kraje. W którym wydziale ziemi trzeba mieć w refleksyj adwersyą daną w liczbie XXVII.
XXX. Uważają Geografowie jeszcze krajów na sferze ziemi położonych dwojaką odległość: co do długości i co do szerokości. Długość którego kraju bierze się od cyrkułu południowego, który idzie od punktów polarnych, przez Insuły Kanaryiskie, albo Azores, i
zachod między temiż cyrkułami. Iakie są Niemce, Francyá, Hiszpania, Anglia. Kray pułnocny są te części ziemi, ktore są położone między wschodem y zachodem letnim. Iákie są Szwecya, wielka część Moskwy etc. Kray południowy: są te części ziemi, ktore są położone między wschodem y zachodem zimowym. Iákie są Afrykańskie kraie. W ktorym wydziále ziemi trzebá mieć w reflexyi adwersyą daną w liczbie XXVII.
XXX. Uważaią Geográfowie ieszcze kraiow ná sferze ziemi położonych dwoiaką odległość: co do długości y co do szerokości. Długość ktorego kraiu bierze się od cyrkułu południowego, ktory idzie od punktow polárnych, przez Insuły Kanaryiskie, álbo Azores, y
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
nieużyte są miejsca.
Rzeki pryncypalne są Nil, który z jeziora Bed, Królestwa Malemba wypływa, ciągnie się przez Abisyńskie państwa, Nubią, Egipt, i wpada w morze Medyterrańskie. Nigrys albo czarna rzeka która wypływa z jeziora Zaire: mimo Biafary Królestwo, przez Nigrytów płynie państwo: wpada w Ocean zachodni.
XXXV. Afrykańskie kraje począwszy od morza Medyterrańskiego, aż ku solstycjonalnemu cyrkułowi, przedtym były po wielkiej części Chrześcijańskie, SS. Ojców, jako to Fulgencjusza, Arnobiusza, etc. Ojczyzna, SS. Biskupów Augustyna, Cypriana etc. Stolica. SS. Pustelników eremitoria. Teraz Maurów i Turków sprosności Mahometańskiej łożyszcza. Atoli Hiszpani nie tak mocą
nieużyte są mieysca.
Rzeki pryncypalne są Nil, ktory z ieziora Bed, Krolestwa Malembá wypływá, ciągnie się przez Abissyńskie państwa, Nubią, Egipt, y wpadá w morze Medyterrańskie. Nigrys álbo czarna rzeka ktorá wypływá z ieziora Zaire: mimo Biáfary Krolestwo, przez Nigrytow płynie państwo: wpadá w Ocean záchodni.
XXXV. Afrykańskie kraie począwszy od morza Medyterrańskiego, áż ku solstycyonalnemu cyrkułowi, przedtym były po wielkiey części Chrześciańskie, SS. Oycow, iáko to Fulgencyusza, Arnobiusza, etc. Oyczyzna, SS. Biskupow Augustyná, Cypryaná etc. Stolicá. SS. Pustelnikow eremitoria. Teráz Máurow y Turkow sprosności Machometańskiey łożyszcza. Atoli Hiszpani nie ták mocą
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Dv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
roku 1453. Od Mahometa II. podbita, do tych czas i z całą Grecją w pogańskiej potencyj zostaje. Oprócz tego liczy inne pryncypalniejsze miasta Adrianopol, Filipopol, Trajanopol, Gallipol, etc. Należą do Turcyj oprócz wyrażonych tu Prowincyj, pomniejsze insuły, o których się rzekło w liczbie LXXIII Oprócz Europejskich krajów, które Afrykańskie i Azjatyckie należą do Państwa Tureckiego? rzekło się wyżej na swoim miejscu. WĘGIERSKIE PAŃSTWO.
LXXXV. WĘgry albo Pannonia, przedtym Hunnów ziemia, od wschodu graniczy z Transylwanią i Pokuciem. Od południa i Temezwarskim Bannatem i Słowińską ziemią. Od zachodu z Styrią, Austrią, Morawią, i Śląskiem. Od pułnocy z Polską
roku 1453. Od Máchometa II. podbita, do tych czas y z całą Grecyą w pogańskiey potencyi zostaie. Oprocz tego liczy inne pryncypalnieysze miásta Adryánopol, Filippopol, Tráianopol, Gállipol, etc. Należą do Turcyi oprocz wyráżonych tu Prowincyi, pomnieysze insuły, o ktorych się rzekło w liczbie LXXIII Oprocz Europeyskich kraiow, ktore Afrykańskie y Azyatyckie należą do Państwa Tureckiego? rzekło się wyżey ná swoim mieyscu. WĘGIERSKIE PANSTWO.
LXXXV. WĘgry álbo Pannonia, przedtym Hunnow ziemia, od wschodu graniczy z Transylwanią y Pokuciem. Od południa y Temezwarskim Bannatem y Słowińską ziemią. Od zachodu z Styrią, Austryą, Morawią, y Sląskiem. Od pułnocy z Polską
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: G3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
II.
Ale go ja wymawiam, owszem się raduję, Że w niem złem towarzysza takiego najduję; Bom i ja na me dobre słaby i schorzały, Na złe zdrowy i duży, już to czas nie mały. W czerni wszytek ubrany, z Paryża się puszcza I tak wiele swych dobrych przyjaciół opuszcza, Gdzie afrykańskie wojska i hiszpańskie miały Stanowiska i w polu obozem leżały.
III.
I owszem nie obozem, ale pod drzewami, Rozproszeni po polu gwałtownemi dżdżami, I pod dachami leżą, w różne zgromadzeni Kupy, bliżej i dalej siebie położeni; Wszyscy śpią i po ziemi wzdłuż się rozściągają, Dżdżem strapieni, i głowy ręką podpierają
II.
Ale go ja wymawiam, owszem się raduję, Że w niem złem towarzysza takiego najduję; Bom i ja na me dobre słaby i schorzały, Na złe zdrowy i duży, już to czas nie mały. W czerni wszytek ubrany, z Paryża się puszcza I tak wiele swych dobrych przyjaciół opuszcza, Gdzie afrykańskie wojska i hiszpańskie miały Stanowiska i w polu obozem leżały.
III.
I owszem nie obozem, ale pod drzewami, Rozproszeni po polu gwałtownemi dżdżami, I pod dachami leżą, w różne zgromadzeni Kupy, bliżej i dalej siebie położeni; Wszyscy śpią i po ziemi wzdłuż się rozściągają, Dżdżem strapieni, i głowy ręką podpierają
Skrót tekstu: ArKochOrlCz_I
Strona: 172
Tytuł:
Orland Szalony, cz. 1
Autor:
Ludovico Ariosto
Tłumacz:
Piotr Kochanowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1620
Data wydania (nie wcześniej niż):
1620
Data wydania (nie później niż):
1620
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1905
z Almerii, i serca wielkiego Argalifa, Analard z mężnem Dorykantem I Bawart z saguntyńskiem grabią, Archidantem; Amirant i Malagur z chytrem Langironem, Z fortelów i z zasadek wojennych wsławionem, I inszych wiele sławnych z męstwa i śmiałości I którą czasu swego przypomnię, dzielności.
XVII.
Skoro przed Agramantem hiszpańskie minęły Wojska, afrykańskie zaś pisać się poczęły. Król z Oranu naprzód szedł, wzrostem wysokiemu Z swem ludem olbrzymowi podobny wielkiemu; Po niem pułk Garamantów chorągwie rozwinął, Żałosny, że Martazyn ich wódz i król zginął Od ręki Bradamanty i że się chlubiła Białagłowa, że króla wielkiego zabiła.
XVIII.
W trzeciem hufcu z Marmundy ludzie przechodzili
z Almeryi, i serca wielkiego Argalifa, Analard z mężnem Dorykantem I Bawart z saguntyńskiem grabią, Archidantem; Amirant i Malagur z chytrem Langironem, Z fortelów i z zasadek wojennych wsławionem, I inszych wiele sławnych z męstwa i śmiałości I którą czasu swego przypomnię, dzielności.
XVII.
Skoro przed Agramantem hiszpańskie minęły Wojska, afrykańskie zaś pisać się poczęły. Król z Oranu naprzód szedł, wzrostem wysokiemu Z swem ludem olbrzymowi podobny wielkiemu; Po niem pułk Garamantów chorągwie rozwinął, Załosny, że Martazyn ich wódz i król zginął Od ręki Bradamanty i że się chlubiła Białagłowa, że króla wielkiego zabiła.
XVIII.
W trzeciem hufcu z Marmundy ludzie przechodzili
Skrót tekstu: ArKochOrlCz_I
Strona: 299
Tytuł:
Orland Szalony, cz. 1
Autor:
Ludovico Ariosto
Tłumacz:
Piotr Kochanowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1620
Data wydania (nie wcześniej niż):
1620
Data wydania (nie później niż):
1620
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1905
Grecka Monarchia, tymże upadła[...] bo znowu gdy wielu chciało panować, nie siebie utrzymali na Państwach, lecz nowych znaleźli Panów, aliás Romanam Gentem. Rzymianie Potym dla nienasyconego apetytu habendy habenas, wielom włożyli Prowincjom, jęcz nie swojej chciwośei. Gotów i Wandalów, gdy ani Hiszpański nasycił Tagus, ani Włoski Tyber, ani Afrykańskie Morza ugasiły; aliści co chciwością opanowali swoją, chciwością drugich utracili; bo za obszerne Państwa, kącikiem Świata, to jest Wandalią i Gocją ukarani, tam na zawsze osadzeni.
Czwarta przyczyna upadku wielkich Królestw ABDyKACJA, Co jest w pośrodku Morza rzucić wiosła, popalić żagle, utopić Sternika, w pojedynku związać ręce broń wydarłszy
Grecka Monarchia, tymże upadła[...] bo znowu gdy wielu chciało panować, nie siebie utrzymali na Państwach, lecz nowych znaleźli Panow, aliás Romanam Gentem. Rzymianie Potym dla nienasyconego appetytu habendi habenas, wielom włożyli Prowincyom, iecz nie swoiey chciwośei. Gotow y Wandalow, gdy ani Hiszpański nasycił Tagus, ani Włoski Tyber, áni Afrykańskie Morza ugasiły; aliści co chciwością opanowali swoią, chciwością drugich utracili; bo za obsżerne Państwa, kącikiem Swiata, to iest Wandalią y Gothią ukarani, tam na zawsze osadzeni.
Czwarta przyczyna upadku wielkich Krolestw ABDIKACYA, Co iest w pośrodku Morza rzucić wiosła, popalić żagle, utopić Sternika, w poiedynku związać ręce broń wydarłszy
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 437
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Cesarza, aż do Trajana, aliàs w czwartym gradusie lat, kiedy była AEtas ingravescens, tojest poważne lata i Stan Rzeczy-Pospolitej, o czym wyżej namieniłem, Granic OBSZERNOSC, a piękniej mówiąe AMPLITUDO ROMANI IMPERII była taka z wielu Autorów: Od Wschodu Słońca był granicą Eufrates rzeka, od Południa Nilowe zrzodła, puste miejsca Afrykańskie i Góra Atlas, od Zachodu Morze Ocean, od Pułnocy Ren i Dunaj. Przybyły za Klaudyusza Brytańskie Insuły, tojest Anglia, Szkocja, Hybernia; za Trajana na Wschodzie Arabia, Armenia, od Pułnocy Dacja, tojest dzisiejsza Wołoszczyzna, Multany, Siedmiogrodzka Ziemia. W Azyj Rzymskie były Prowincje Colchicka Kraina, Iheria, Albania
Cesarza, aż do Traiana, aliàs w czwartym gradusie lat, kiedy była AEtas ingravescens, toiest poważne lata y Stan Rzeczy-Pospolitey, o czym wyżey namieniłem, Granic OBSZERNOSC, a piękniey mowiąe AMPLITUDO ROMANI IMPERII była taka z wielu Autorow: Od Wschodu Słońca był granicą Euphrates rzeka, od Południa Nilowe zrzodła, puste mieysca Afrykańskie y Gora Atlas, od Zachodu Morze Ocean, od Pułnocy Ren y Dunay. Przybyły za Klaudyusza Brytańskie Insuły, toiest Anglia, Szkocya, Hybernia; za Traiana na Wschodzie Arabia, Armenia, od Pułnocy Dacya, toiest dzisieysza Wołoszczyzna, Multany, Siedmigrodzka Ziemia. W Azyi Rzymskie były Prowincye Colchicka Kraina, Iheria, Albania
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 448
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Wełny najdelikatniejsze Sukna. OWCE Mięsem, Mlekiem, Wełną, Skorą światu fruktyfikujące. W Perwańskim Królestwie Nowego Świata, są Owce dzikie, leśne, wołom wielkością podobne, wełny bialej. Tak jak Mułów tameczni Obywatele, do dźwigania o Zwierzętach osoblich
ciężarów przyuczają, jako pisze Josefus Jesuita z Brazylii Annô Domini 1560. Azjatyckie, Afrykańskie tak wielkie i szerokie mają ogony, że je na kołkach wożą, accedente inventione Obywatelów, aby tych delicyj stołowych ladajako nie poniewierały. W Murzyńskim Mieście Asiot, widział Leonius Autor de rebus Africanis piszący Ogon tamecznej Owcy 80 funtów ważący, a czasem 150. Tamże w Murzyńskim Państwie wełny na sobie nie mają, tylko
Wełny naydelikatnieysze Sukna. OWCE Mięsem, Mlekiem, Wełną, Skorą światu fruktyfikuiące. W Perwańskim Krolestwie Nowego Swiata, są Owce dzïkie, leśne, wołom wielkością podobne, wełny bialey. Tak iak Mułow tameczni Obywatele, do dzwigania o Zwierzętach osoblych
ciężarow przyuczaią, iako pisze Iosephus Iesuita z Brazylii Annô Domini 1560. Azyatyckie, Afrykańskie tak wielkie y szerokie maią ogony, że ie na kołkach wożą, accedente inventione Obywatelow, aby tych delicyi stołowych ladaiako nie poniewierały. W Murzyńskim Mieście Asiot, widział Leonius Autor de rebus Africanis piszący Ogon tameczney Owcy 80 funtow ważący, a czasem 150. Tamże w Murzyńskim Państwie wełny na sobie nie maią, tylko
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 181
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
na kołkach wożą, accedente inventione Obywatelów, aby tych delicyj stołowych ladajako nie poniewierały. W Murzyńskim Mieście Asiot, widział Leonius Autor de rebus Africanis piszący Ogon tamecznej Owcy 80 funtów ważący, a czasem 150. Tamże w Murzyńskim Państwie wełny na sobie nie mają, tylko sierść, nakształt Wielblądzej, Teste AEliano. Afrykańskie co czwarty dzień tylko piją, Teste Plinio. Gdy południowy wiatr wieje, Owce rodzą Baranki, (co i w Kozach observatum) jeżeli wiatr północy, w ten czas jagniczki, Teste Arystoteles. Arabskie Owce bywają długie na łokci trzy, według Herodota: Nasze reż Polskie Owce na Podolu i Ukrainie mają Ogony trochę szerokie
na kołkach wożą, accedente inventione Obywatelow, aby tych delicyi stołowych ladaiako nie poniewierały. W Murzyńskim Mieście Asiot, widział Leonius Autor de rebus Africanis piszący Ogon tameczney Owcy 80 funtow ważący, a czasem 150. Tamże w Murzyńskim Państwie wełny na sobie nie maią, tylko szerść, nakształt Wielblądzey, Teste AEliano. Afrykańskie co czwarty dzień tylko piią, Teste Plinio. Gdy południowy wiatr wieie, Owce rodzą Baranki, (co y w Kozach observatum) ieżeli wiatr pułnocny, w ten czas iagniczki, Teste Aristoteles. Arabskie Owce bywaią długie na łokci trzy, według Herodota: Nasze reż Polskie Owce na Podolu y Ukrainie maią Ogony troche szerokie
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 181
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
stawała się plastrem,
W Albanii Dzieci rodzą się z dzieciństwa zaraz siwe, Idem.
Z Insuł najpiękniejsza w Świecie ob beneficium Caeli et Soli Ceylon, abo Zejlon w Indyj: Najbogatsze Sundyce tamże dla handlów, Największa Peninsuła. Kalifornia w Nowym świecie, wzdłuż mil 400 wszerz 60. Najzimniejsza Islandia w Północych krajach.
LASY Afrykańskie pełne Palmowego Drzewa, które rodzą Daktyle pokarm obfity ordynaryjny dla tamecznych Obywatelów, a dla nas kupiony.
OGRODY Oliwne ma Azja, Afryka, i Europa w Hiszpanii, Luzytanii, Francyj, i w Włoszech.
Na Itace Insule Morza Jonickiego, nigdy się nie znajduje Zając, nawet tam zawieziony żyć nie może, dla jakiejsi
stawała się plastrem,
W Albanii Dzieci rodzą się z dzieciństwa zaraz siwe, Idem.
Z Insuł naypięknieysza w Swiecie ob beneficium Caeli et Soli Ceylon, abo Zeylon w Indyi: Naybogatsze Sundicae tamże dla handlow, Naywiększa Peninsuła. Kalifornia w Nowym świecie, wzdłuż mil 400 wszerz 60. Nayzimnieysza Islandia w Pułnocnych kraiach.
LASY Afrykańskie pełne Palmowego Drzewa, ktore rodzą Daktyle pokarm obfity ordynaryiny dla tamecznych Obywatelow, a dla nas kupiony.
OGRODY Oliwne má Azya, Afryka, y Europa w Hiszpanii, Luzytanii, Francyi, y w Włoszech.
Na Itace Insule Morza Ionickiego, nigdy się nie znayduie Zaiąc, nawet tam zawieziony żyć nie może, dlá iakieysi
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1005
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
