colocinthis, turpetum, scamonea, dla tego iż płód tych/ gwałtownego wzruszenia nie znosi/ a materia w ciele brzemiennej barziej się rozpali. Rebarbarum przeto z rożą w cukrze tu nalepsze/ abo pigwowy sok z cukrem/ i z Rebarbarum/ abo diarrhodon abb: kołaczki we dwojnasób abo troj Rebarbarum przymieszawszy/ mirabolany wszytkie/ Agaryk cum vino adorato. Ell. Dicatholicon et Cons. Chamech sine scamoneo et colocinthide, i tym podobne/ abo też klistery wolne z trochą olejków/ abo weź pigwy wewnątrz tylko co twardsze wyrzuciwszy/ wszytko i z skorą zwierzchną wespół zwarz/ aż dobrze zmiekczeją/ które przez sito z juchą przebij/ i znowu z cukrem
colocinthis, turpetum, scamonea, dla tego iż płod tych/ gwałtownego wzruszenia nie znośi/ á máteria w ćiele brzemienney bárźiey się rospali. Rhebárbárum przeto z rożą w cukrze tu nalepsze/ ábo pigwowy sok z cukrem/ y z Rhebárbárum/ ábo diárrhodon abb: kołaczki we dwoynasob ábo troy Rhebárbárum przymieszawszy/ mirábolany wszytkie/ Agárik cum vino adorato. Ell. Dicatholicon et Cons. Chamech sine scamoneo et colocinthide, y tym podobne/ ábo też klistery wolne z trochą oleykow/ ábo weź pigwy wewnątrz tylko co twárdsze wyrzućiwszy/ wszytko y z skorą zwierzchną wespoł zwarz/ áż dobrze zmiekczeią/ ktore przez śito z iuchą przebiy/ y znowu z cukrem
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Hv
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
kiedy Planety złośliwe a górne społecznie złączeni/ abo nieprzyjaźnie na się poglądają: abo gdy też jakie zaćmienie w znaku ognistym uprzedzi/ które do siebie materia ciągnie/ dla sprawców przedniejszych w zaćmieniu/ którzy bieg sprawują Komety według przyrodzenia swego. Na przykład w ziołach widziemy że Rabarbarum ciągnie humory choleryczne/ gdy go kto używa. Agaryk Flegmę/ Eleborus Melancholią: że takowe rzeczy jakowe są z natury swej takoweż ciągną. Jasna rzecz jest i w kamieniach/ jako w Magnesie/ który żelazo ciągnie/ w Kompasiech Gnomon pokazuje gwiazdę Polarem północą/ na której się niebo obraca/ jako na osi koło. Tym sposobem własne Komety nabywają biegu i farb/
kiedy Plánety złośliwe á gorne społecznie złączeni/ ábo nieprzyiaźnie ná się poglądáią: ábo gdy też iákie záćmienie w znaku ognistym vprzedźi/ ktore do śiebie máterya ćiągnie/ dla sprawcow przednieyszych w záćmieniu/ ktorzy bieg spráwuią Komety według przyrodzenia swego. Ná przykład w źiołách widźiemy że Rábárbárum ćiągnie chumory choleryczne/ gdy go kto vżywa. Agáryk Phlegmę/ Eleborus Meláncholią: że tákowe rzeczy iákowe są z nátury swey tákoweż ćiągną. Iásna rzecz iest y w kámieniách/ iáko w Mágneśie/ ktory żelazo ciągnie/ w Compáśiech Gnomon pokázuie gwiazdę Polárem pułnocną/ ná ktorey się niebo obraca/ iáko ná ośi koło. Tym sposobem własne Komety nábywáią biegu y fárb/
Skrót tekstu: ŻędzKom
Strona: A4v
Tytuł:
Kometa z przestrogi niebieskiej
Autor:
Andrzej Żędzianowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
dialogi
Tematyka:
astrologia, astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
głęboko i miąższo/ iż rozpadszy się z grzmotem srogim/ dziury w nim czynią się na 300. i więcej piędzi. Tam łowcy wieszają zwierzyny/ żeby się dochowały bez naruszenia/ dla zimna tam wielkiego. Znajdują się miedzy tymi rozpadlinami gór żyły srebrne/ także potrosze i ołownych/ i miedzianych/ i kryształowych/ i Agaryk. W powiecie Sion pokazała się w roku 1544. jedna studnica solna. Są też tam źrzodła ciepłych wód rozmaitych/ a zwłaszcza nie daleko Lucche/ i cieplice też zdrowe i rozkoszne. Vallonowie ci dzielą się na wolne i poddane. Wolni zaś podzieleni są na siedm Rzeczypospolitych/ które zowią Sion/ Siero/ Leuca/
głęboko y miąższo/ iż rospadszy się z grzmotem srogim/ dźiury w nim czynią się ná 300. y więcey piędźi. Tám łowcy wieszáią zwierzyny/ żeby się dochowáły bez náruszenia/ dla źimná tám wielkiego. Znáyduią się miedzy tymi rospádlinámi gor żyły srebrne/ tákże potrosze y ołownych/ y miedźiánych/ y kryształowych/ y Agarik. W powiećie Sion pokazáłá się w roku 1544. iedná studnicá solna. Są też tám źrzodłá ćiepłych wod rozmáitych/ á zwłasczá nie dáleko Lucche/ y ćieplice też zdrowe y roskoszne. Vállonowie ći dźielą się ná wolne y poddáne. Wolni záś podźieleni są ná śiedm Rzeczypospolitych/ ktore zowią Sion/ Siero/ Leucá/
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 109
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
.
Item weźmi Rhabarbarum pół łota, wierzchołków wrotyczu, Cytwarowego nasienia, Czarnuszki, każdego potrosze, namocz w gorącej wodzie przez dwie godziny: przywarz, przecedź, daj ciepło wypić. Rzeczy służące na wyprowadzenie glist są te.
Rhabarbarum, Cytwar i nasienie jego, mech Koralowy, Mercurius dulcis, Mira, liście Bobkowe, Agaryk, korzenie Pąproci samca, wierzchołki Centurii, kwiat wrotyczowy, róg Jeleni palony, Olejek Philosophorum, siarczany, Piołynkowy. Aloes Rdest, Czarnuszka, Driakiew, Dzięgieć, glisty tak te co się w ziemi rodzą, jako i co w ludziach, Cynamon biały, czosnek etc.: wszystkie te rzeczy na glisty są dobre
.
Item weźmi Rhabarbarum puł łotá, wierzchołkow wrotyczu, Cytwarowego naśienia, Czárnuszki, káżdego potrosze, námocz w gorącey wodźie przez dwie godźiny: przywarz, przecedź, day ćiepło wypić. Rzeczy służące ná wyprowádzenie glist są te.
Rhabarbarum, Cytwar y naśienie iego, mech Koralowy, Mercurius dulcis, Mirá, liśćie Bobkowe, Agaryk, korzenie Pąproći samcá, wierzchołki Centuriey, kwiát wrotyczowy, rog Jeleni palony, Oleiek Philosophorum, śiárczány, Piołynkowy. Alóés Rdest, Czárnuszká, Dryakiew, Dźięgieć, glisty ták te co się w źiemi rodzą, iáko y co w ludźiách, Cynámon biały, czosnek etc.: wszystkie te rzeczy ná glisty są dobre
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 52
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
piciem jeśli zdrowym którzy nic w sobie złego nie czują/ pomocna jest czyli szkodliwa: Albowiem powinność taka jest każdej rzeczy/ której za lekarstwo zażywamy/ aby odmieniała ciało i naturę. Bo jako natura odmiemanna/ sebezten/ róża/ i tym podobne/ i miłe naturze/ obraca się w krew. Jeśli nie/ jako agaryk/ aloes/ reumbarbarum/ sena/ obraca się/ jako autorowie twierdzą w taką wilgotność/ jaką powinno było wywieść/ to jest flegmę/ cholerę/ i która przy krwi poprawić/ i zejść się w ciele na pokarm i użytek jaki może. Jeśli wysokie lekarstwo i ostre jako scamoneum, turbit, hermo datkyły/ i
pićiem iesli zdrowym ktorzy nic w sobie złego nie czuią/ pomocna iest czyli szkodliwa: Albowiem powinność táka iest káżdey rzeczy/ ktorey zá lekárstwo zażywamy/ aby odmieniáła ćiáło y náturę. Bo iáko náturá odmiemánná/ sebesten/ różá/ y tym podobne/ y miłe naturze/ obraca się w krew. Iesli nie/ iáko ágáryk/ áloes/ reumbárbárum/ sená/ obraca się/ iáko authorowie twierdzą w táką wilgotność/ iáką powinno było wywieść/ to iest flegmę/ cholerę/ y ktora przy krwi popráwić/ y zeyść się w ćiele ná pokarm y użytek iáki może. Iesli wysokie lekárstwo y ostre iáko scamoneum, turbit, hermo dátkyły/ y
Skrót tekstu: PetrJWod
Strona: 12
Tytuł:
O wodach w Drużbaku i Łęckowej
Autor:
Jan Innocenty Petrycy
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1635
Data wydania (nie wcześniej niż):
1635
Data wydania (nie później niż):
1635
. W. M. mego Mił: Pana i Dobrodzieja Niegodny Bogomodlca i służyć gotów. Praefatia. Praefatia. Praefatia. Praefatia. Praefatia. Praefatia. Praefatia. REGESTR RZECZY ZNACZniejszych w tej wtórej części.
A. Abram król w Acen z niewolnika panem 43. Adriatickiego morza wyspy 102. Agazin port 41. Agaryk skąd idzie 43. Aliofri kędy perły łowią 30. Aloes własne jak rzecz kosztowna 43. Aluarus Mendagna żeglarz sławny 23. Amboińskie wyspy 34. Ambra/ co jest 47. Amianto kamień/ co z niego przędą/ a nie góre 112. Amorgus/ Anafe/ Andre/ Arginuse/ Antycira/ Antymelo/ Astypalea wyspy
. W. M. mego Mił: Páná y Dobrodźieiá Niegodny Bogomodlcá y służyć gotow. Praefátia. Praefátia. Praefátia. Praefátia. Praefátia. Praefátia. Praefátia. REGESTR RZECZY ZNACZnieyszych w tey wtorey częśći.
A. Abram krol w Acen z niewolniká pánem 43. Adriátickiego morzá wyspy 102. Agázin port 41. Agárik skąd idzie 43. Aliofri kędy perły łowią 30. Aloes własne iák rzecz kosztowna 43. Aluarus Mendágná żeglarz sławny 23. Amboinskie wyspy 34. Ambrá/ co iest 47. Amiánto kámień/ co z niego przędą/ á nie gore 112. Amorgus/ Anáphe/ Andre/ Arginuse/ Antycirá/ Antimelo/ Astypálea wyspy
Skrót tekstu: BotŁęczRel_II
Strona: 10 nlb
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. II
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
/ i tak różnych tam jest/ iż też imion dla nich nie zstaje obywatelom/ nie tylo nam. Żyją tam ludzie jaglami/ ryżem/ sagu/ palmami/ jabłkami leśnemi. Pszenica i insze nasze zboża nie lubią tam miejsca. Bogactwa tej wyspy są/ złoto/ cyna/ żelazo/ siarka/ sandal biały/ agaryk/ canfora/ pieprz/ imbier/ cassia/ nasta/ (a to jest tłustość podobna oliwie) laka/ bawełna/ jedwab/ którego tam barzo wiele/ benguj/ a to są perfumy wyborne. Królestwo Campe, pełno ma takich drzew/ w których drżeń jest Aloes: a skórkę zowią Aquila. Aloes przedają
/ y ták roznych tám iest/ iż też imion dla nich nie zstáie obywátelom/ nie tylo nam. Zyią tám ludźie iáglámi/ ryżem/ ságu/ pálmámi/ iábłkámi leśnemi. Pszenicá y insze násze zbożá nie lubią tám mieyscá. Bogáctwá tey wyspy są/ złoto/ cyná/ żelázo/ śiárká/ sándal biały/ ágárik/ cánforá/ pieprz/ imbier/ cássia/ nástá/ (á to iest tłustość podobná oliwie) láká/ báwełná/ iedwáb/ ktorego tám bárzo wiele/ benguy/ á to są perfumy wyborne. Krolestwo Cámpae, pełno ma tákich drzew/ w ktorych drżeń iest Aloes: á skorkę zowią Aquilá. Aloes przedáią
Skrót tekstu: BotŁęczRel_II
Strona: 43
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. II
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
