Wysza Biskupa, i Jana Tęczyńskiego Kasztelana Krakowskiego. Władysław Jagiełło potym zadosyć czyniąc woli i intencyj Zony swojej fundował Akademią i Przywilejami stwierdził sprowadziwszy z Paryża, i Pragi Doktorów i Magistrów. Miejsce nie na Kazimierzu ale w samym Krakowie, na tym miejscu, gdzie przedtym Żydowski Rynek był, a teraz Z. Anny. Nadał Akademii znaczne fundacje nie tylko z Czynszów, ale i w Kolegacie Z. Floriana wszystkie Beneficja, Probostwo im potym przyłączył Z. Floriana Zygmunt III. RZĄD DUCHOWNY
Po założonej Akademii Wysz Biskup Krakowski dla tym większego zaszczytu ich, pierwszą Lekcją Jurydyczną dyktował.
Tenże Władysław Jagiełło, i Syn jego Kazimierz wiele jej Przywilejów nadali,
Wysza Biskupa, i Jana Tęczyńskiego Kasztelana Krakowskiego. Władysław Jagiełło potym zadosyć czyniąc woli i intencyi Zony swojey fundował Akademią i Przywilejami stwierdźił zprowadźiwszy z Paryża, i Pragi Doktorów i Magistrów. Mieysce nie na Kaźimierzu ale w samym Krakowie, na tym mieyscu, gdźie przedtym Zydowski Rynek był, á teraz S. Anny. Nadał Akademii znaczne fundacye nie tylko z Czynszów, ale i w Kollegaćie S. Floryana wszystkie Beneficya, Probostwo im potym przyłączył S. Floryana Zygmunt III. RZĄD DUCHOWNY
Po założoney Akademii Wysz Biskup Krakowski dla tym większego zaszczytu ich, pierwszą Lekcyą Jurydyczną dyktował.
Tenże Władysław Jagiełło, i Syn jego Kaźimierz wiele jey Przywilejów nadali,
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 194
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
Nauk Wyzwolonych, od Monarchów Królów wolnych Książąt Duchownych i Świeckich erygowane. naznaczone, uprzywilejowane.
AKADEMIA wzięła Imię od AKADEMA albo HEKADEMA Bohatyra, który własny swój grunt pod Atenami na publiczne daro wał Szkoły; Muzom poświęcił, i od swego Imienia Akademią nazwać kazał: według Autorów Pauzoniusza i Laerciusza. Innym się zdaje, że Akademii dał imię i początek CADMUS u Greków Hermes zwany, który do nauk politycznych ludzi przyprowadził w prostocie i ślepocie zostających. Ten CADMUS Zamek w Tebach fundował i Szkołę CADMIA, albo CADMEA nazwaną, gdzie i Obywatele Cadmei rzeczeni, których A[...] giw w Nacja, gdy ex suis wypędziła sedibus, przenieśli się do Aten, je
Náuk Wyzwolonych, od Monarchow Krolow wolnych Xiążąt Duchownych y Swieckich erygowáne. náznacżone, uprzywileiowane.
AKADEMIA wzięła Imie od AKADEMA albo HEKADEMA Bohatyra, ktory włásny swoy gront pod Atenámi ná publicżne daro wał Szkoły; Muzom poświęcił, y od swego Imienia Akádemią nazwać kazał: według Autorow Pauzoniusza y Làérciusza. Innym się zdáie, że Akademii dał imie y pocżątek CADMUS u Grekow Hermes zwány, ktory do nauk politycznych ludzi przyprowadził w prostoćie y ślepoćie zostaiących. Ten CADMUS Zamek w Tebách fundował y Sżkołę CADMIA, álbo CADMEA nazwaną, gdzie y Obywatele Cadmei rzecżeni, ktorych A[...] giw w Nacya, gdy ex suis wypędziła sedibus, przenieśli się do Aten, ie
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 387
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, Biskupom miejscem praecedens; bo Principis, tojest Cesarza, albo Króla, albo Książęcia reprezentuje Osobę; Ktoby tego jakim afrontował sposobem, u Jurystów karany Capitis paenâ być powinien. Nie może być Perpetuus, żeby do Lekcyj nie miał prepedycyj i dystrakcyj. Jego muńus Studentów in album konotować, sądzić Subiectos. REKTÓR Padewskiej Akademii, jak Wenecki Senator chodzi w Purpurze, może też aurea uti Stola; po skończonej funkcyj, do Orderu bywa przyjęty Z. Marka, złotym udarowany łańcuchem. REKTÓR Bonońskiej Akademii ma moc absolvendi od Ekskomuniki.
Drugi OFICJALISTA w Akademiach jest KANCLERZ, którym ordynarie et pasim, bywa Biskup Ordinarius Loci, i jest niby Namiestnik
, Biskupom mieyscem praecedens; bo Principis, toiest Cesarza, albo Krola, albo Xiażęcia reprezentuie Osobę; Ktoby tego iakim affrontował sposobem, u Iurystow karany Capitis paenâ bydź powinien. Nie może bydź Perpetuus, żeby do Lekcyi nie miał prepedycyi y dystrakcyi. Iego muńus Studentow in album konnotować, sądzić Subiectos. REKTOR Padewskiey Akademii, iak Wenecki Senator chodzi w Purpurze, może też aurea uti Stola; po skończoney funkcyi, do Orderu bywa przyięty S. Marka, złotym udarowany łancuchem. REKTOR Bonońskiey Akademii ma moc absolvendi od Exkommuniki.
Drugi OFFICYALISTA w Akademiach iest KANCLERZ, ktorym ordinariè et passim, bywa Biskup Ordinarius Loci, y iest niby Namiestnik
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 394
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
; Diplomata, etc,
Trzeci OFICJALISTA Akademicki jest DECANUS. Każde Kolegium ma swego Dziekana: który pierwsze w Kolegium ma miejsce; może Collegas convocare, pytać o zdanie w podanych jakich kwestyach dać swoje Sentencję, i je podpisać, zapieczętować i Kandydatów gradum pretendujących podawać.
Inne Inferiora oficja są 1. Notarius, wszystkie akta Akademii pilno konotujący, stąd à notando Notarius; w Protokoł wpisujący odbiera przytym Juramenta, Listy, i Testymonia, imieniem Akademii pisuje. o Rzeczypospolitej, którą ozdobą akademie
2. PEDELLUS ex vi samego Imienia jest niby Cursor, że jest u Rektora a pedybus, tojest na zawołaniu, i wszędzie gdzie potrzeba bieganiu, i
; Diplomata, etc,
Trzeci OFFICYALISTA Akademicki iest DECANUS. Każde Collegium ma swego Dziekana: ktory pierwsze w Kollegium ma mieysce; może Collegas convocare, pytać o zdanie w podanych iakich kwestyach dać swoie Sentencyę, y ie podpisać, zapieczętować y Kandydatow gradum pretenduiących podawać.
Inne Inferiora officia są 1. Notarius, wszystkie akta Akademii pilno konnotuiący, ztąd à notando Notarius; w Protokoł wpisuiący odbiera przytym Iuramenta, Listy, y Testymonia, imieniem Akadęmii pisuie. o Rzeczypospolitey, ktorą ozdobą akademie
2. PEDELLUS ex vi samego Imienia iest niby Cursor, że iest u Rektora à pedibus, toiest na zawołaniu, y wszędzie gdzie potrzeba bieganiu, y
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 394
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Jezuita, który z Rzymu do Katalog Osób, wiadomości o sobie godnych.
Chin udał się, tam Scjencją Matematyczną, którą umiał speculalative et practice, sobie i dla rzeczy Chrześcijańskich, wielką w Chinach uczynił sławę u wielkich Panów tamecznych, i trzech Cesarzów Chińskich pozyskawszy respekta. Jak tylko Chiński poprawił Kalendarz, zaraz najwyższym, Akademii, albo jak oni zowią Trybunału Matematycznego został Rektorem, albo Rządcą, a od Cesarza Mandarynem kreowany. Wydał 150 ksiąg o Astronomii, Geometrii, językiem Chińskim, których egzemplarze w Watykańskiej Bibliotece Klemens X złożyć kazał. Nakoniec: wiele tam dla pozyskania BOGU Dusz napracowawszy się, i ucierpiawszy (gdyż in spatio lat 14
Iezuita, ktory z Rzymu do Katalog Osob, wiadomości o sobie godnych.
Chin udał się, tam Scyencyą Matematyczną, ktorą umiał speculalative et practice, sobie y dla rzeczy Chrześciańskich, wielką w Chinach uczynił sławę u wielkich Panow tamecznych, y trzech Cesarzow Chinskich pozyskawszy respekta. Iak tylko Chiński poprawił Kalendarz, zaraz naywyższym, Akademii, albo iak oni zowią Trybunału Matematycznego został Rektorem, albo Rządcą, á od Cesarza Mandarynem kreowany. Wydał 150 ksiąg o Astronomii, Geometrii, ięzykiem Chińskim, ktorych exemplarze w Watykańskiey Bibliotece Klemens X złożyć kazał. Nakoniec: wiele tam dla pozyskania BOGU Dusz napracowawszy się, y ucierpiawszy (gdyz in spatio lat 14
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 691
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
wtym/ to czynią. Akademia Krakowska z kąd proszę bierze na Bakałarze/ Mistrze/ Doktory/ i Profesory/ aza nie ze swych dyscypułów? Czyli ich nie dla pospolitego pożytku przyjmuje/ tym samym/ gdy ich wliczbę swych creatur wpisuje/ godnościami one i tytułmi zdo- biąc? azaby kto śmiał to zadać Akademii/ że to czyniąc sobie tylo gali. Przetoż Jezuici tym samym/ że na takąż robotę którą na pańszczyźnie odprawić powinni/ proszących się przyjmują/ dla pospolitego dobra to czynią. Jeśli się też przypatrzemy jako wiele ze szkół Jezuickich co rok idzie do rozmaitych zakonów/ i jako jest wiele wsamej Polsce w klasztorach Ludzi
wtym/ to czynią. Akádemia Krákowska z kąd proszę bierze ná Bákáłarze/ Mistrze/ Doktory/ y Professory/ áza nie ze swych dyscypułow? Cżyli ich nie dla pospolitego pożytku przyimuie/ tym sámym/ gdy ich wliczbę swych creátur wpisuie/ godnośćiámi one y tytułmi zdo- biąc? ázaby kto smiał to zádáć Akádemiey/ że to czyniąc sobie tylo gali. Przetosz Iezuići tym sámym/ że ná tákąż robotę ktorą ná páńszcżyźnie odpráwić powinni/ proszących sie przyimuią/ dla pospolitego dobrá to czynią. Ieśli się tesz przypátrzemy iáko wiele ze szkoł Iezuickich co rok idźie do rozmáitych zakonow/ y iáko iest wiele wsámey Polszcże w klasztorách Ludźi
Skrót tekstu: SzemGrat
Strona: 12
Tytuł:
Gratis plebański
Autor:
Fryderyk Szembek
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1627
Data wydania (nie wcześniej niż):
1627
Data wydania (nie później niż):
1627
służbę Pańską do kłasztorów ludzi idących/ jako w wielu klasztorach (niewiele coś przednic wyjąwszy) znaczne liczby ludzi zakonnych umniejszenie/ szkół Heretyckich na tak wielu miejscach/ w miastach nie tylo Królewskich ale i szłacheckich dobrach/ jako wiele było na które jednak nie wołano/ że przeciwko prawom/ i wolnościom/ nie tylko Akademii Krakowskiej/ ale wszytkiego Kościoła Bożego bili na dworach Biskupich jako nie wiele godnych i uczonych kapła- nów; Biskupi jako utrapieni/ widząc że im dalej tym bardziej Heretycy górę brali/ i ten się ogień szerzył/ do ugaszenia którego/ sposobu nie widzieli. To wszytko za otwarciem szkół Jezuickich/ wco się obróciło/ widzą
służbę Páńską do kłasztorow ludźi idących/ iáko w wielu klasztorách (niewiele coś przednic wyiąwszy) znácżne liczby ludźi zakonnych vmnieyszenie/ szkoł Heretyckich ná ták wielu mieyscách/ w miastach nie tylo Krolewskich ale y szłacheckich dobrách/ iáko wiele było ná ktore iednák nie wołáno/ że przećiwko práwom/ y wolnośćiom/ nie tylko Akádemiey Krákowskiey/ ále wszytkiego Kośćiołá Bożego bili ná dworách Biskupich iáko nie wiele godnych y vcżonych kápła- now; Biskupi iáko vtrapieni/ widząc że im dáley tym bárdźiey Heretycy gorę bráli/ y ten się ogień szerzył/ do vgászenia ktorego/ sposobu nie widźieli. To wszytko zá otwárćiem szkoł Iezuickich/ wco się obroćiło/ widzą
Skrót tekstu: SzemGrat
Strona: 52
Tytuł:
Gratis plebański
Autor:
Fryderyk Szembek
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1627
Data wydania (nie wcześniej niż):
1627
Data wydania (nie później niż):
1627
maszkarę Plebańską gadający wtym dyskursie swym wtórym. Naprzód triumfuje/ że we swym Gratysie pokazał (jako powiada) gruntownie i wywodnie/ że się Jezuitom w Krakowie uczyć nie godzi/ dla tego/ że oni z obowiązku czwartego ślubu powinni iść/ tam gdzie nie masz wiary prawdziwej Chrystusowej. Wtóra. Przynosi cząstki niektóre przywileju nadanego Akademii Krakowskiej/ od Króla Jagiella jej Fundatora. Trzecia. Pobudza na Jezuity Ziemianina/ aby na Sejmikach drugim perswadowwał/ że przez te szkoły Jezuickie Krakowskie/ prawa się i wolności Koronne łamią. Czwarta. przymawia Jego Mości X. Biskupowi Krakowskiemu i innym Ich Mościom XX. Biskupom jakoby oni o Akademią Krakowską niedbalii/ i w
mászkárę Plebanską gadaiący wtym dyskurśie swym wtorym. Naprzod tryumfuie/ że we swym Gratyśie pokazał (iáko powiáda) gruntownie y wywodnie/ że sie Iezuitom w Krákowie vcżyć nie godźi/ dla tego/ że oni z obowiązku czwarte^o^ slubu powinni iść/ tám gdzie nie mász wiáry prawdźiwey Chrystusowey. Wtora. Przynośi cząstki niektore przywileiu nadánego Akádemiey Krákowskiey/ od Krolá Iágiellá iey Fundatorá. Trzećia. Pobudza ná Iezuity Ziemiániná/ aby ná Seymikách drugim perswadowwał/ że przez te szkoły Iezuickie Krákowskie/ práwá się y wolności Koronne łamią. Czwartá. przymawia Ie^o^ Mośći X. Biskupowi Krákowskiemu y innym Ich Mośćiom XX. Biskupom iakoby oni o Akademią Krákowską niedbálii/ y w
Skrót tekstu: SzemGrat
Strona: 68
Tytuł:
Gratis plebański
Autor:
Fryderyk Szembek
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1627
Data wydania (nie wcześniej niż):
1627
Data wydania (nie później niż):
1627
gdyby to był już miał doma/ czym chciał swego dopinać: i tak klausuły one praegnantes/ nic nie porodziły; i o raz doszto dowodnie/ że ekskluzywy o szkołach innych w Krakowie w Przywilejach Akademickich niemasz. Nie zdało się też I. K. M. od Papieża żądać/ aby dał ten nowy Przywilej Akademii/ ekscluzywy tytułu tego; jako się powiedziało; bo niechciał przyczyną swą wiązać rąk/ innym Krołom Polskim ani inym Panom możnym zstanów Koronnych do zakładania zdozwoleniem stolice Apostołskiej nowych Akademi/ wtym państwie tak szerokim/ gdzieby tego pożytek czasów swych być rozumieli; abo większą Królestwa ozdobę. i tak się X Janidło do
gdyby to był iusz miał domá/ czym chćiał swego dopináć: y ták klausuły one praegnantes/ nic nie porodźiły; y o raz doszto dowodnie/ że exkluzywy o szkołach inych w Krákowie w Przywileiách Akádemickich niemasz. Nie zdáło się tesz I. K. M. od Papieża żądać/ áby dał ten nowy Przywiley Akádemiey/ excluzywy tytułu tego; iáko się powiedziało; bo niechćiał przyczyną swą wiązáć rąk/ innym Krołom Polskim áni inym Pánom możnym zstánow Koronnych do zákładánia zdozwoleniem stolice Apostolskiey nowych Akademiy/ wtym páństwie ták szerokim/ gdźieby tego pożytek czásow swych bydź rozumieli; ábo większą Krolestwá ozdobę. y ták się X Iánidło do
Skrót tekstu: SzemGrat
Strona: 71
Tytuł:
Gratis plebański
Autor:
Fryderyk Szembek
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1627
Data wydania (nie wcześniej niż):
1627
Data wydania (nie później niż):
1627
i pisali przymusił. Clemens V. rozkazał Akademiam/ Salmantyceńskiej wHiszpaniej/ Paryskiej we Francjej/ ronieńskiej w Anglii/ Bononieńskiej we Włoszech/ aby do nauczania mistrzów więcej przybrały/ i to co on rozkazował czytały; o czym wyraźnie in iure Canonico mamy. Rozdział Siódmy Rozdział Siódmy Rozdział Rozdział OŚMY.
Toż jaśnie zsameiże Akademii Krakowskiej na oko pokazuje się; abowiem na jej Fundowanie/ Król Kazimierz wielki/ prosił pozwolena od Vrbana v. Papieża/ posławszy posły swe do Awenionu/ mówi Bielski/ Roku 1361. i otrzymał. Którą kosztem wielkim naKazimierzu począł budować/ ale jej nie dokończywszy umarł/ tak że zniej nic nie było.
y pisáli przymuśił. Clemens V. roskazał Akádemiam/ Sálmántycenskiey wHiszpániey/ Páryskiey we Fráncyey/ ronieńskiey w Angliey/ Bononieńskiey we Włoszech/ áby do náuczánia mistrzow więcey przybráły/ y to co on roskázował czytały; o czym wyráźnie in iure Canonico mamy. Rozdział Siodmy Rozdział Siodmy Rozdział ROZDZIAL OSMY.
TOsz iásnie zsameiże Akádemiey Krákowskiey ná oko pokázuie się; ábowiem ná iey Fundowánie/ Krol Kázimierz wielki/ prośił pozwolena od Vrbana v. Papieża/ posławszy posły swe do Awenionu/ mowi Bielski/ Roku 1361. y otrzymał. Ktorą kosztęm wielkim náKáźimierzu począł budowáć/ ále iey nie dokończywszy vmárł/ ták że zniey nic nie było.
Skrót tekstu: SzemGrat
Strona: 93
Tytuł:
Gratis plebański
Autor:
Fryderyk Szembek
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1627
Data wydania (nie wcześniej niż):
1627
Data wydania (nie później niż):
1627
