.
CENTRUM SFERY Świata, albo kuli ZIEMIO-WODNEJ jest punctum, od którego wszystkie idą linie. Axis Mundi, jest oś koło której według Imaginacyj Astronomów, wszystkie Luminarze i Gwiazdy obracają się prędkim biegiem, in spatio 24. godzin, od Wschodu na Zachód. Ta Linia osi, jest Diameter Świat przecinająca jak oś Matoczynę; Aksis, albo osi tej dwa są Ekstrema, albo końce, czyli punkta nazwane Poli. albo Cardines, zawiasy Świata. Jeden od Pułnocy, i zowie się Polus Północy, po łacinie Borealis, Aquilonáris. Arcticus, albo Ursinus od Ursy Gwiazdy: Drugi Punkt albo Koniec osi owej jest Polus Australis, albo Południowy, inaczej
.
CENTRUM SFERY Swiata, albo kuli ZIEMIO-WODNEY iest punctum, od ktorego wszystkie idą linie. Axis Mundi, iest oś koło ktorey według Imaginacyi Astronomow, wszystkie Luminarze y Gwiazdy obracaią się prędkim biegiem, in spatio 24. godzin, od Wschodu na Zachod. Ta Linia osi, iest Diameter Swiat przecinaiąca iak oś Matoczynę; Axis, albo osi tey dwa są Extrema, albo końce, czyli punkta nazwane Poli. álbo Cardines, zawiasy Swiata. Ieden od Pułnocy, y zowie się Polus Pułnocny, po łacinie Borealis, Aquilonáris. Arcticus, albo Ursinus od Ursy Gwiazdy: Drugi Punkt albo Koniec ośi owey iest Polus Australis, albo Południowy, inaczey
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 166
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, któremi największe wzrusza ciężary. Pierwsza MACHINA Vectis, tojest windowy drąg, na jednym końcu zakowany, po Niemiecku ein debel, po Włosku la Leva, po Francusku Levier Ta jest najpierwsza MACHINA, z której inne składają się.
Druga MACHINA u MECHANIKÓW ERGATA, VINDA, KIERAT po Niemiecku Winden; inaczej się zowie Aksis in perytrobio, alias wał kołem obłożony, jako w Młynach, do ciągnienia i ruszenia ciężarów; Trzecia MACHINA TROH[...] EA, kluba, po Niemiecku Ein Rolen; o jednym albo wielu kołkach, przez które sznury idący do góry podnosi ciężkie Corpora. Ta MACHINA jeśli jest o jednym kole Manospatos się zowie; o dwóch kołkach
, ktoremi naywiększe wzruszá ciężary. Pierwsza MACHINA Vectis, toiest windowy drąg, na iednym końcu zakowany, po Niemiecku ein debel, po Włosku la Leva, po Francusku Levier Ta iest naypierwsza MACHINA, z ktorey inne składaią się.
Druga MACHINA u MECHANIKOW ERGATA, VINDA, KIERAT po Niemiecku Winden; inaczey się zowie Axis in perithrobio, alias wał kołem obłożony, iako w Młynach, do ciągnienia y ruszenia ciężarow; Trzecia MACHINA TROH[...] EA, kluba, po Niemiecku Ein Rolen; o iednym albo wielu kołkach, przez ktore sznury idący do gory podnosi cięszkie Corpora. Ta MACHINA iezli iest o iednym kole Manospatos się zowie; o dwoch kołkach
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 225
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
. W zażywaniu obracaj Zegarek/ aż cień pułcerkla padnie na dzień miesiąca tego/ który na ten czas jest. A tym samym postanowi się 12. w linii południowej bez magnesu; i godzinę oraz pokaże: czyniąc tudzież sposobność do odrysowania zegarka/ na przyległym murze jakim/ jako wyżej. Tenże będzie uniwersalny. Jeżeli Aksis zegarkowa będzie taka/ co się miedzy dwiema drocikami na kształt cząstki cyrkla (na gradusie podzielonego) przodkiem będzie mógł podnosić i zniżyć/ wedle potrzeby. To się obszerniej mówiło dla prostszych. Dla świadomszych kilką słów odprawić się mogło. Kto więcej takich pragnie/ niech wejrzyj w książeczk ępód tytułem Horographia expedita. Tam niektóre wyjawione
. W záżywániu obrácay Zegárek/ áż ćień pułcerklá pádnie ná dzień mieśiącá tego/ ktory ná ten czas iest. A tym sámym postánowi się 12. w linii południowey bez mágnesu; i godźinę oráz pokáze: czyniąc tudźiesz sposobność do odrysowánia zegárká/ ná przyległym murze iákim/ iako wyżey. Tenże będzie uniwersálny. Iezeli Axis zegarkowá będzie táka/ co się miedzy dwiemá droćikámi ná ksztáłt cząstki cyrklá (na gráduśie podźielonego) przodkiem będzie mogł podnośić i zniżyć/ wedle potrzeby. To się obszerniey mowiło dlá prostszych. Dla świádomszych kilką słow odpráwić się mogło. Kto więcey tákich prágnie/ niech weyrzyi w kśiążeczk ępod tytułem Horographia expedita. Tám niektore wyiáwione
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 253
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
Oppositus. Anguł półcyrkułowy. Angulus semicirculi. Czytaj definicją 37. Geometry w Zabawie I. w Części 2. Anguł naprzemiany. Alternus. Anumella. Animella: Zamek do pompy. Area. Area. Pole, Plac, płaszczyzna. Arealiter. Arealiter. Czołem, Polem. Astrolab. Astrolabium. Instrument Astronomiczny. Aksis. Axis. Oś, linia średnia w figurach pełnych; albo w bryłach, od wierzchu do srzodka Bazy. B. BAza. Basis. Linia wtriangule, na której dwa boki stoją: służy toź nazwisko, i spodom figur pełnych. Biegun. Polus. Bryła. Corpus. Sztuka, Figura Pełna. C
Oppositus. Anguł połcyrkułowy. Angulus semicirculi. Czytay definicyą 37. Geometry w Zábáwie I. w Częśći 2. Anguł náprzemiány. Alternus. Anumella. Animella: Zamek do pompy. Area. Area. Pole, Plác, płászczyzná. Arealiter. Arealiter. Czołem, Polem. Astrolab. Astrolabium. Instrument Astronomiczny. Axis. Axis. Oś, liniia srzednia w figurách pełnych; álbo w bryłách, od wierzchu do srzodká Bázy. B. BAzá. Basis. Liniia wtryángule, ná ktorey dwá boki stoią: służy toź názwisko, y spodom figur pełnych. Biegun. Polus. Bryłá. Corpus. Sztuká, Figurá Pełna. C
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 2
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683