noc pić dawaj/ dokądby nie ozdrowiał. Item.
Trunek osobliwy przeciwko Fistułom: Wziąć liścia mniejszego albo średniego Biedrzeńca/ także drugiego/ który namniejszym albo kędzierzawym zowią/ po półtory garści/ Kozłku/ Rzepiku/ Kardusu/ albo Tureckiego Czubku liścia/ Kurzego ziela liścia i korzenia/ Wrotycze po garści/ Nasienia Biedrzeńcowego/ Anyżowego/ po półtora łota/ Konopi zielonych liścia młodego i z bylim ośm łotów/ wszystko pokrajać/ i w garncu wina dobrego białego warzyć/ przydawszy wody studziennej pół garnca/ aż do trzeciej części wywre: wyżąć albo wyprasowac co namocniej/ i przecedzić/ przydać funt miodu chędogiego/ i znowu warzyć pilnie odszymując/ a strzec
noc pić daway/ dokądby nie ozdrowiał. Item.
Trunek osobliwy przećiwko Fistułom: Wźiąć liśćia mnieyszego álbo średniego Biedrzeńcá/ tákże drugiego/ ktory namnieyszym álbo kędźierzáwym zowią/ po półtory gárśći/ Kozłku/ Rzepiku/ Kárdusu/ álbo Tureckiego Czubku liśćia/ Kurzego źiela liśćia y korzenia/ Wrotycze po gárśći/ Naśienia Biedrzeńcowego/ Anyżowego/ po połtorá łotá/ Konopi źielonych liśćia młodego y z bylim ośm łotow/ wszystko pokráiáć/ y w gárncu winá dobrego białego wárzyć/ przydawszy wody studzienney poł gárncá/ áż do trzeciey częśći wywre: wyżąć álbo wyprásowác co namocniey/ y przecedźić/ przydáć funt miodu chędogiego/ y znowu wárzyć pilnie odszymuiąc/ á strzedz
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 69
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
owa ze wszytkich części jej bywa robiona/ tym sposobem jako z innych ziół. Ta
Ukąszonym od bestii jadowitych/ osobliwym jest ratunkiem. Też do wielu innych rzeczy wyższej pomienionych/ jest użyteczna. Olejek Alchimiskim sposobem/ z tego ziela wyciągniony. Oleum.
Z nasienia polnej Laniejbroni olejek bywa wyciągniony obyczajem Alchimiskim/ jako z nasienia anyżowego. Ten Kolice.
Kolice i darciu w trzewach jest wielkim ratunkiem/ kropie albo pięć z winem białym/ albo z jejże wodką ciepło pijąc. Macicznym boleściom.
Macicznym boleściom znamienitym jest lekarstwem/ trzy albo cztery kropie/ dając go z trochą ciepłego wina/ albo z Rumienkową/ abo z tegoż ziela wodką.
owa ze wszytkich częśći iey bywa robiona/ tym sposobem iáko z innych źioł. Tá
Vkąszonym od bestyy iádowitych/ osobliwym iest rátunkiem. Też do wielu inych rzeczy wysszey pomienionych/ iest vżyteczna. Oleiek Alchimiskim sposobem/ z tego źiela wyćiągniony. Oleum.
Z naśienia polney Lánieybroni oleiek bywa wyćiągniony obyczáiem Alchimiskim/ iáko z naśienia anyżoweg^o^. Ten Kolice.
Kolice y dárćiu w trzewách iest wielkim rátunkiem/ kropie álbo pieć z winem białym/ álbo z ieyże wodką ćiepło piiąc. Máćicznym boleściom.
Máćicznym boleśćiom známienitym iest lekárstwem/ trzy álbo cztery kropie/ dáiąc go z trochą ćiepłego winá/ álbo z Rumienkową/ ábo z tegoż źiela wodką.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 131
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
.) MIesiecz: wzbudza.
Miesięczną chorobę Paniom wzbudza i wywodzi: wziąwszy tego ziela i z korzeniem ze trzy garści/ Bylice/ Slazu małego także z korzenim/ Slazu wysokiego/ Rumnu/ Sabiny/ kwiecia Lawendowego/ Marunki/ Rozmarynu/ kwiatu Bzowego/ po garści/ Kopytniku z korzeniem pół garści: nasienia Pietruszczanego/ Anyżowego/ Kopru włoskiego/ i Kopru ogródnego swojskiego/ nasienia Lnianego/ Fengrekowego/ przerażonych w Moździerzu/ po dwa łoty. To wszystko we Lnianym worku w niemałym przeszyć/ w ciekącej wodzie warzyć/ a próg łona/ krzyże/ przez krok i otwór łona położywszy/ co nacieplej trzy kroć na dzień nagrzewać/ poranu dwie
.) MIeśiećz: wzbudza.
Mieśięczną chorobę Pániom wzbudza y wywodźi: wźiąwszy tego źiela y z korzeniem ze trzy gárśći/ Bylice/ Slazu máłeg^o^ tákże z korzenim/ Slazu wysokie^o^/ Rumnu/ Sábiny/ kwiećia Láwendowego/ Márunki/ Rozmárynu/ kwiátu Bzowego/ po gárści/ Kopytniku z korzeniem poł gárści: naśienia Pietrusczánego/ Anyżowego/ Kopru włoskiego/ y Kopru ogrodnego swoyskiego/ naśienia Lniánego/ Fengrekowego/ przeráżonych w Możdżerzu/ po dwá łoty. To wszystko we Lniánym worku w niemáłym przeszyć/ w ćiekącey wodźie wárzyć/ á prog łoná/ krzyże/ przez krok y otwor łoná położywszy/ co naćiepley trzy kroć ná dźień nágrzewáć/ poránu dwie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 174
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
smrodom i param każdego dnia po pół łyżki korzenia Lubczykowego drobno nakrajawszy/ dać w trunku wina wypić/ gdy się w góry puszczać mają/ jest im barzo użyteczno. Przeciwko powietrz: smrodliwemu w górach Kruszcowych.
Przeciwko złemu a zaraźliwemu powietrzu/ dobry: Wziąwszy Korzenia jego dwa łoty/ Kokornaku łot/ Fiołkowego korzenia/ Nasienia Anyżowego/ po pół łociu: To wszystko miałko utrzeć/ a gdy do szybu chcesz się wpuszczać/ albo do Huty iść/ gdzie Kruszce zlewają/ wziąć go z kwintę z ciepłym winem białym. Ślinogorzu.
Którzy częstokroć od Ślinogorzu bywają nagabani/ tym przez Treść Kłącza Lubczykowego/ trunku pospolitego/ brze używać. Sześćniedziałkom.
Sześćniedziałkom
smrodom y páram káżdego dniá po poł łyszki korzeniá Lubsczykoweg^o^ drobno nákráiawszy/ dáć w trunku winá wypić/ gdy sie w gory pusczáć máią/ iest im bárzo vżyteczno. Przećiwko powietrz: smrodliwemu w gorách Kruszcowych.
Przećiwko złemu á záráźliwemu powietrzu/ dobry: Wźiąwszy Korzeniá iego dwá łoty/ Kokornaku łot/ Fiiołkowego korzeniá/ Naśienia Anyżowego/ po poł łoćiu: To wszystko miáłko vtrzeć/ á gdy do szybu chcesz sie wpusczáć/ álbo do Huty iść/ gdźie Kruszce zlewáią/ wźiąć go z kwintę z ćiepłym winem białym. Slinogorzu.
Ktorzy częstokroć od Slinogorzu bywáią nágábáni/ tym przez Treść Kłącza Lubsczykowego/ trunku pospolitego/ brze vżywáć. Sześćniedźiałkom.
Sześćniedźiałkom
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 242
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. A to co się przecedziło choremu po sześci łyżek pić dawać/ krew zbytnią z ran płynącą zastanawia/ a onę spaja i goi. Krwi skrzepłej wewnątrz.
Krew wewnątrzu zbiegłą i zsiadłą rozprawuje i wywodzi/ wziąć Przywrotniku/ Pietruszki zielonej/ włoskiego Kopru zielonego/ Szałwiej po garści/ Isopu/ Omanu korzenia/ nasienia Anyżowego/ nasienia Kopru włoskiego/ po dwu łotów/ posiekać drobno i w wodzie warzyć do wywrzenia trzeciej części/ a każdym razem po kwaterce ciepło choremu pić dwie abo trzy godzinie przed oboim jedzeniem dawać/ abo kładąc się spać. Tak stolcem jako moczem/ krew skrzepłą ze wnętrzności wywodzi. upławom białym.
Białe upławy paniam zawściąga
. A to co się przecedźiło choremu po sześći łyżek pić dáwáć/ kreẃ zbytnią z ran płynącą zástánawia/ á onę spaia y goi. Krwi skrzepłey wewnątrz.
Kreẃ wewnątrzu zbiegłą y zśiádłą rospráwuie y wywodźi/ wźiąć Przywrotniku/ Pietruszki źieloney/ włoskiego Kopru źielonego/ Szałwiey po gárśći/ Isopu/ Ománu korzenia/ naśienia Anyżowego/ naśienia Kopru włoskiego/ po dwu łotow/ pośiekáć drobno y w wodźie wárzyć do wywrzenia trzećiey częśći/ á káżdym rázem po kwáterce ćiepło choremu pić dwie ábo trzy godźinie przed oboim iedzeniem dáwáć/ ábo kłádąc się spáć. Ták stolcem iáko moczem/ kreẃ skrzepłą ze wnętrznośći wywodźi. vpławom białym.
Białe vpłáwy pániam záwśćiąga
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 327
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
