i zabierając. Baur tedy z Onikszt poszedł ku Nitawie, Litwa umknęła się ku Świadościom, stamtąd ku Rusi w kraj oszmiański.
A szwedzi w Wilnie zasiedli egzekwować kontrybucje, nałożywszy na miasto, żydów i klasztory dwakroć sto tysięcy talarów bitych. Wielkie uciemiężenie było i ciężkie eksakcje, ile na klasztory, które kościelnemi srebrami i aparatami okupowały się. Depozyta brano, a nie tylko to szwedzi ale i koronni czynili, że miasto rabowali i ludzkie składy zabierali. Moskwa która była w Grodnie, die 7 Aprilis wymknęła się i uszła do Brześcia, stamtąd dalej ale cum magna clade, bo zaraziła się i jedna wymarła, druga chora i mizerna. Ze
i zabierając. Baur tedy z Onikszt poszedł ku Nitawie, Litwa umknęła się ku Swiadościom, ztamtąd ku Rusi w kraj oszmiański.
A szwedzi w Wilnie zasiedli exekwować kontrybucye, nałożywszy na miasto, żydów i klasztory dwakroć sto tysięcy talarów bitych. Wielkie uciemiężenie było i ciężkie exakcye, ile na klasztory, które kościelnemi srebrami i apparatami okupowały się. Depozyta brano, a nie tylko to szwedzi ale i koronni czynili, że miasto rabowali i ludzkie składy zabierali. Moskwa która była w Grodnie, die 7 Aprilis wymknęła się i uszła do Brześcia, ztamtąd daléj ale cum magna clade, bo zaraziła się i jedna wymarła, druga chora i mizerna. Ze
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 240
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
wsi kilka na Proboszcza, i Czterech Książy. Aparaty złote do Kościoła, Kielichy, Monstrancje, Liktarze srebrne, i inszych wspanialich rzeczy hojnie nadał.
Obaczcie proszę. Podoliniec na granicy Węgierskiej, kędy była kloaka wszytkich Herezyj, takim kosztem Klasztor z Konwentem Ojcom Piarum Scholarum, i Szkoły dla ćwiczenia Młodzi wymurował, ufundował, Aparatami złotemi, i srebrnemi ubogacił, Intratami pewnemi opatrzył, Nauki postanowił.
Skąd najświątobliwsza jego przeciw Bogu i prawdziwa przeciw bliźnim wyniknęła Miłość.
Kiedy z tych Pobożnych Szkół, tak wiele ludzi zacnych, świątobliw ch Zakonników wyszło, i wychodzi, Pauperes Mendycanus swoimi prowiantami, uczących się żywił, a tak Miasto z Herezjej uwolnił,
wśi kilká ná Proboszczá, y Czterech Xiąży. Appáraty złote do Kośćiołá, Kielichy, Monstráncye, Liktarze srebrne, y inszych wspániálych rzeczy hoynie nádał.
Obaczćie proszę. Podoliniec ná gránicy Węgierskiey, kędy byłá kloaká wszytkich Herezyi, tákim kosztem Klasztor z Konwentem Oycom Piarum Scholarum, y Szkoły dla ćwiczenia Młodźi wymurował, ufundował, Appáratami złotemi, y srebrnemi ubogáćił, Intratámi pewnemi opátrzył, Náuki postánowił.
Zkąd nayświątobliwsza iego przećiw Bogu y prawdźiwa przećiw bliźnim wyniknęłá Miłość.
Kiedy z tych Pobożnych Szkoł, ták wiele ludźi zacnych, świątobliw ch Zakonnikow wyszło, y wychodźi, Pauperes Mendicanus swoimi prowiántámi, uczących się żywił, á ták Miásto z Herezyey uwolnił,
Skrót tekstu: CzerDwór
Strona: B3
Tytuł:
Dwór, wspaniałość, powaga i rządy ... Stanisława Lubomirskiego ...
Autor:
Stanisław Czerniecki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
epika
Gatunek:
inwentarze, kroniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1697
Data wydania (nie wcześniej niż):
1697
Data wydania (nie później niż):
1697
sprosności i nieuczciwości szatan: gdy od niego pytali rady/ odpowiadał im pospolicie świstem ostrym i przeraźliwym/ abo też wrzaskiem straszliwym. Druga Guacha była w Cuzco/ kędy królowie sprowadzili byli wszytkie bogi i boginie narodów sobie poddanych/ jakoby w zakładzie i upewnieniu ich poddaństwa i wierności: a każdego bałwana opatrowała tam jego Prowincja własna aparatami i kosztami nieoszacowanymi. Była tam miedzy inszymi/ statua Solis, ze złota zupełna/ obrócona tak sztucznie ku wschodowi/ iż gdy w nią zrana słońce promieniami swymi uderzyło; wychodziła z niej za odbijaniem się promieniów taka jasność/ iż przyczyniało się we dwoję jasności dziennej. Trzecia Guacha była na wyspie Titicaca słońcu oddana:
sprosnośći y nieuczćiwośći szátan: gdy od niego pytáli rády/ odpowiádał im pospolićie świstem ostrym y przeraźliwym/ ábo też wrzaskiem strászliwym. Druga Guáchá byłá w Cuzco/ kędy krolowie sprowádźili byli wszytkie bogi y boginie narodow sobie poddánych/ iákoby w zakłádzie y vpewnieniu ich poddáństwá y wiernośći: á káżdego báłwaná opátrowáłá tám iego Prowincia własna áppáratámi y kosztámi nieoszácowánymi. Byłá tám miedzy inszymi/ statua Solis, ze złotá zupełna/ obrocona ták sztucznie ku wschodowi/ iż gdy w nię zráná słońce promieniámi swymi vderzyło; wychodźiłá z niey zá odbiiániem się promieniow táka iásność/ iż przyczyniáło się we dwoię iásności dźienney. Trzećia Guáchá byłá ná wyspie Titicácá słońcu oddána:
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 7
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
/ i modlitwy nabożne sług Bożych w nim się odprawujące/ na wszytko Miasto płynął; postanowiony i zbudowany jest od B. Iwona Biskupa Krak. Stryja Jacka ś. Roku 1222. na frymark Kościoła ś. Trójce/ gdzie pierwej Fara była. Ten od Mieszczan Krak. i wielu inszych ludzi pobożnych przyozdobiony jest/ także aparatami dostatnie ubogacony/ Ołtarzami kosztownymi/ Kaplicami struktury pięknej/ w których ciała Fundatorów pobożnych w grobach wspaniałych odpoczywają: które Kaplice i wszytkie Ołtarze mają swych Kapłanów do odprawowania Mszej świętej. Miasta Krakowa
Naprzód tedy Ołtarz wielki/ poświęcony pod tytułem Panny Przenaświętszej Wniebowzięcia/ przy którym Msza ś. wielka bywa/ i inszych dwie ex fundationibus
/ y modlitwy nabożne sług Bożych w nim się odpráwuiące/ ná wszytko Miásto płynął; postánowiony y zbudowány iest od B. Iwoná Biskupá Krák. Stryiá Iácká ś. Roku 1222. ná frymárk Kośćiołá ś. Troyce/ gdźie pierwey Fárá byłá. Ten od Mieszczan Krák. y wielu inszych ludźi pobożnych przyozdobiony iest/ tákże áppáratámi dostátnie vbogácony/ Ołtarzámi kosztownymi/ Káplicámi struktury piękney/ w ktorych ćiáłá Fundatorow pobożnych w grobách wspániáłych odpoczywáią: ktore Káplice y wszytkie Ołtarze máią swych Kápłánow do odpráwowánia Mszey świętey. Miástá Krákowá
Naprzod tedy Ołtarz wielki/ poświęcony pod tytułem Pánny Przenaświętszey Wniebowźięćia/ przy ktorym Msza ś. wielka bywa/ y inszych dwie ex fundationibus
Skrót tekstu: PruszczKlejn
Strona: 36
Tytuł:
Klejnoty stołecznego miasta Krakowa
Autor:
Piotr Hiacynt Pruszcz
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
przewodniki
Tematyka:
architektura, geografia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1650
Data wydania (nie później niż):
1650
może otrzymać i ich zażyć/ nawiedzając ten Kościół/ i w nim się modląc. 29. Kościół Z. ANDRZEJA.
PRrzy tym Kościele Zakonnice ś. Klary swe mieszkanie mają/ Reguły pokornego i ubogiego Franciszka ś. fundowała go i zmurowała ś. Salomea Królewna Halicka/ a Królowa Polska/ opatrzywszy go osobliwie klejnotami i aparatami Kościelnemi. Mają Relikwie znaczne B. Salomei Fundatorki swej. Pannę Matkę za Starszą sobie obierają/ z pojśrzodka Sióstr co trzy lata/ które onę Ksienią nazywają (co nie jest według świętej i pokornej Reguły ś. Fraciszka) Te w protekcją wzięte od Ich MM. X. Biskupo Krak. a naprzód od I.
może otrzymáć y ich záżyć/ náwiedzáiąc ten Kośćioł/ y w nim się modląc. 29. Kośćioł S. ANDRZEIA.
PRrzy tym Kośćiele Zakonnice ś. Klary swe mieszkánie máią/ Reguły pokornego y vbogiego Fránćiszká ś. fundowáłá go y zmurowáłá ś. Sálomea Krolewná Hálicka/ á Krolowa Polska/ opátrzywszy go osobliwie kleynotámi y áppáratámi Kośćielnemi. Máią Reliquie znáczne B. Sálomei Fundatorki swey. Pánnę Mátkę zá Stárszą sobie obieráią/ z poyśrzodká Siostr co trzy látá/ ktore onę Xięnią názywáią (co nie iest według świętey y pokorney Reguły ś. Fráćiszka) Te w protekcyą wźięte od Ich MM. X. Biskupo Krák. á naprzod od I.
Skrót tekstu: PruszczKlejn
Strona: 54
Tytuł:
Klejnoty stołecznego miasta Krakowa
Autor:
Piotr Hiacynt Pruszcz
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
przewodniki
Tematyka:
architektura, geografia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1650
Data wydania (nie później niż):
1650
budowania Klasztornego przyłożył się Pan Melczyński Kasztelan Krak. a potym inszy wszelkich stanów Fundatorowie. Ten Kościół jest poświęcony Roku 1378. od Jana Biskupa Botyńskiego/ z dozwolenia Floriana Morskiego Biskupa Krak. był ten Kościół dostatnie ozdobiony i obdarzony/ od swoich fundatorów/ prawie nad podziwienie mając w sobie Ołtarzów 24. z przystojnymi i kosztownymy aparatami/ ale to wszytko pogorzało pożarem Roku 1556. dnia 3. Maja/ w który czas i sklepienie wszytko upadło/ co się też było stało Roku P. 1443. przez trzęsienie ziemie. Jest w tym Kościele wiele znacznych i całych Relikwij/ między którym znaczniejsze/ znaczna sztuka drzewa Krzyża ś. czaszka z głowy ś
budowánia Klasztornego przyłożył się Pan Melczyński Kásztellan Krák. á potym inszy wszelkich stanow Fundatorowie. Ten Kośćioł iest poświęcony Roku 1378. od Ianá Biskupá Botyńskiego/ z dozwolenia Florianá Morskiego Biskupá Krák. był ten Kośćioł dostátnie ozdobiony y obdárzony/ od swoich fundatorow/ práwie nád podźiwienie máiąc w sobie Ołtarzow 24. z przystoynymi y kosztownymy áppáratámi/ ále to wszytko pogorzáło pożarem Roku 1556. dniá 3. Máiá/ w ktory czás y sklepienie wszytko vpádło/ co się też było sstáło Roku P. 1443. przez trzęśienie źięmie. Iest w tym Kośćiele wiele znácznych y cáłych Reliquiy/ między ktorym znácznieysze/ znáczna sztuká drzewá Krzyżá ś. czászká z głowy ś
Skrót tekstu: PruszczKlejn
Strona: 61
Tytuł:
Klejnoty stołecznego miasta Krakowa
Autor:
Piotr Hiacynt Pruszcz
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
przewodniki
Tematyka:
architektura, geografia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1650
Data wydania (nie później niż):
1650
Franciszka i Jezuici/ wygnani byli z Antwerpu i z inszych miast. Miasto też Dwaj/ wygnało było Jezuity; ale ich zaś po kilku dni przyzwali. Stały przy królu statecznie ś. Omarus/ i Grauelinga miasta. Z drugiej strony Kazimierz wprowadził niezbożność Kalwińską do Brukseles/ i do Guanto: ci Guantenczykowie płacili swym żołdatom aparatami i ubiorami kościelnymi. Pod tym czasem ludzie z Artesiej i z Annoniej/ bacząc iż insze Prowincje/ przeciw postanowieniu przeszłemu/ częścią przypuszczali/ częścią wprowadzali wszędzie Kalwiństwo/ i insze sekty niezbożne/ burzyli miejsca święte/ łupili ołtarze/ przeszladowali zakonniki i duchowieństwo/ i pokazowali w postępkach swych jasne złamanie wiary i rebelią/ poczęli
Fránćiszká y Iezuići/ wygnáni byli z Antwerpu y z inszych miast. Miásto też Dwáy/ wygnáło było Iezuity; ále ich záś po kilku dni przyzwáli. Stały przy krolu státecznie ś. Omárus/ y Gráuelingá miástá. Z drugiey strony Káźimierz wprowádźił niezbożność Kálwińską do Bruxelles/ y do Guánto: ći Guántenczykowie płáćili swym żołdatom áppáratámi y vbiorámi kośćielnymi. Pod tym czásem ludźie z Artesiey y z Annoniey/ bacząc iż insze Prouincie/ przećiw postánowieniu przeszłemu/ częśćią przypusczáli/ częśćią wprowadzáli wszędźie Kálwiństwo/ y insze sekty niezbożne/ burzyli mieyscá święte/ łupili ołtarze/ przeszládowáli zakonniki y duchowieństwo/ y pokázowáli w postępkách swych iásne złamánie wiáry y rebellią/ poczęli
Skrót tekstu: BotŁęczRel_IV
Strona: 104
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. IV
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
13 kapłanów Jezuitów/ ludzi dobrych i godnych. Uczyniony był Patriarchą Joannes Nugnes Barreto/ a przydani mu byli dwaj Biskupi pomocnicy/ Melchior Carnerus/ i Andreas Oujedus/ z tytułami Biskupów Niceńskiego i Hierapolskiego. Król Jan opatrzył i ozdobił to Papieskie poselstwo nie tylo tym wszytkim/ czego było na drogę potrzeba; ale też wszytkimi aparatami kościelnemi/ i upominkami bogatemi dla Popa Jana. Jednak dla przeprawienia drogi lepszej Patriarsze/ był posłany wprzód z miasta Goej Jacobus Diaz/ i z nim Konsaluus Roderycus do Etiopiej/ dla zrozumienia animuszu Negowego/ i sposobności ludzi. Ci miawszy audiencją u tego Pana/ oddali mu list króla Jana/ w którym się on cieszył
13 kápłanow Iezuitow/ ludźi dobrych y godnych. Vczyniony był Pátriárchą Ioánnes Nugnes Bárreto/ á przydáni mu byli dwáy Biskupi pomocnicy/ Melchior Cárnerus/ y Andreás Ouiedus/ z titułámi Biskupow Niceńskiego y Hierápolskieg^o^. Krol Ian opátrzył y ozdobił to Papieskie poselstwo nie tylo tym wszytkim/ czego było ná drogę potrzebá; ále też wszytkimi áppáratámi kośćielnemi/ y vpominkámi bogátemi dla Popá Ianá. Iednák dlá przepráwienia drogi lepszey Pátriársze/ był posłány wprzod z miástá Goey Iácobus Diáz/ y z nim Consaluus Rodericus do Ethyopiey/ dla zrozumienia ánimuszu Negowego/ y sposobnośći ludźi. Ci miawszy audientią v tego Páná/ oddáli mu list krolá Ianá/ w ktorym się on ćieszył
Skrót tekstu: BotŁęczRel_IV
Strona: 224
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. IV
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
kondicji i wieku ludzi, około Krosna, Przemyśla pobranych, przez trzy mile continue z płaczem idących.
Wielki tam żal był z pociechą zmieszany, gdy ci ludzie znowu na świat porodzeni, z prostotej swojej krzyżem przed
nami padając, różne błogosławieństwa dawali; sprzętami zaś domowemi nie tylko ludzi ubogich, ale szlacheckimi, a nawet aparatami kościelnemi, cokolwiek jeno na koniu zanieść mógł nieprzyjaciel, usłany był wszytek ślak. A plon wszytek, a osobliwie ludni ubogich obojej płci, których niezliczona rzecz na wieczną niewolą prowadzona była, temu poganinowi, jako okrutnemu Iwowi, z paszczęki wydarta, do wolności pierwszej jest przywrócona, tak że ledwie kto u nich w niewoli
konditiey y wieku ludzi, około Krosna, Przemyśla pobranych, przez trzy mile continue z płaczem idących.
Wielki tam żal był z pociechą zmieszany, gdy ci ludzie znowu na świat porodzeni, z prostotey swoiey krzyżem przed
nami padaiąc, różne błogosławieństwa dawali; sprzętami zaś domowemi nie tylko ludzi ubogich, ale slacheckimi, a nawet apparatami kościelnemi, cokolwiek ieno na koniu zanieść mogł nieprzyiaciel, usłany był wszytek ślak. A plon wszytek, a osobliwie ludni ubogich oboiey płci, których niezliczona rzecz na wieczną niewolą prowadzona była, temu poganinowi, iako okrutnemu Iwowi, z paszczeki wydarta, do wolności pierwszey jest przywrocona, tak że ledwie kto u nich w niewoli
Skrót tekstu: TatKoniec
Strona: 256
Tytuł:
Pogrom Tatarski
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
nie wychowa się i musi pochwili dać temu pokoj. A jakoż się tu dosyć stanie/ piae Festatoris menti. Taż ratia właśnie z strony Oeconomiej prowentów I^e^ Kro: M. Starostw/ dochodów Rzeczypospolitej/ Czynszów rozmaitych/ Zakonników/ Zakonniczek/ Wdów ubogich/ etc. (którem tak hojnemi jałmużnami/ ani aparatami Kościelnymi ludzie za tym niedostatkiem swoim/ fuccurrować nie będą mogli/ bo nie dojdzie ich i połowica tego/ coby im słusznym rachunkiem przyść miało. Item. Honoraria wszleakiej kondycji Panom/ i ludziom/ daleko szczuplejsze niż pierwej teraz dane być muszą/ bo na jedno sto czerwonych złotych/ musi teraz in duplo Szlachcic więcej
nie wychowa się y muśi pochwili dáć temu pokoy. A iákoż się tu dosyć sstánie/ piae Festatoris menti. Táż rátia własnie z strony Oeconomiey prowentow I^e^ Kro: M. Stárostw/ dochodow Rzeczypospolitey/ Czynszow rozmáitych/ Zakonnikow/ Zakonniczek/ Wdow vbogich/ etc. (ktorem ták hoynemi iáłmużnámi/ áni áppáratámi Kośćielnymi ludzie zá tym niedostátkiem swoim/ fuccurrowáć nie będą mogli/ bo nie doydzie ich y połowicá tego/ coby im słusznym ráchunkiem przyśdź miáło. Item. Honoraria wszleákiey konditiey Pánom/ y ludziom/ dáleko szczupleysze niż pierwey teraz dáne bydź muszą/ bo ná iedno sto czerwonych złotych/ muśi teraz in duplo Sláchćic więcey
Skrót tekstu: GostSpos
Strona: 21.
Tytuł:
Sposob jakim góry złote, srebrne, w przezacnym Królestwie Polskim zepsowane naprawić
Autor:
Wojciech Gostkowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
ekonomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1622
Data wydania (nie wcześniej niż):
1622
Data wydania (nie później niż):
1622
