byłem i ja komenderując lewe skrzydło. Pod Grodno król imć szwedzki podstąpił 22 Januarii, przeprawy na Niemnie broniła mu Moskwa, ale ją spędził jednym lejb regimentem Krejca i drabantami swemi; atakował Grodno nazajutrz, ex consilio bellico non visum dobywać Grodna, okopami i fosą dobrze opatrzonego, ponieważ zima ani baterii robić, ani aproszów nie dopuszczała, w szturmie zaś gwałtownym i obcesowym musiały przez azard stracić wiele najlepszych piechot i kawalerii i oficerów: a tak conclusum blokadę uczynić aż do dobrej wiosny i cieplejszych czasów. Był tam w Grodnie natenczas król August i Mężyków ulubieniec carski, którzy w nocy już po podstąpieniu szwedzkiem nazajutrz umknęli: król do Warszawy incognito
byłem i ja komenderując lewe skrzydło. Pod Grodno król imć szwedzki podstąpił 22 Januarii, przeprawy na Niemnie broniła mu Moskwa, ale ją spędził jednym lejb regimentem Krejca i drabantami swemi; attakował Grodno nazajutrz, ex consilio bellico non visum dobywać Grodna, okopami i fossą dobrze opatrzonego, ponieważ zima ani bateryi robić, ani aproszów nie dopuszczała, w szturmie zaś gwałtownym i obcesowym musiały przez azard stracić wiele najlepszych piechot i kawaleryi i oficerów: a tak conclusum blokadę uczynić aż do dobréj wiosny i cieplejszych czasów. Był tam w Grodnie natenczas król August i Mężyków ulubieniec carski, którzy w nocy już po podstąpieniu szwedzkiém nazajutrz umknęli: król do Warszawy incognito
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 288
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
solennie król imć, i pałac neosponsae darował u ip. Fleminga kupiony, quondam słuszczyński, cum omnibus mobilibus et splendoribus. Co króla imci jedno z drugiem, kosztowało na pięćdziesiąt tysięcy talarów bitych.
Karol XII król szwedzki, die 11 decembris Anni anticipative praeteriti, pod fortecą Frydrychsztadt, o godzinie północnej, rekognoskujący na wierzchu aproszów swoich nieprzyjaciela i fortecę, kartaczem w lewą stronę głowy uderzony tak, że ten postrzał przeszedł na wylot na prawą stronę pod brodę przez ramię, cessit fatis. Waleczny pan i całej Europy terror, śmiercią pokonany i uspokojony; z którego śmierci nie tylko Polska wypocząć może, ale i sama Szwecja, pod rządem Ulryki siostry
solennie król jmć, i pałac neosponsae darował u jp. Fleminga kupiony, quondam słuszczyński, cum omnibus mobilibus et splendoribus. Co króla jmci jedno z drugiém, kosztowało na pięćdziesiąt tysięcy talarów bitych.
Karol XII król szwedzki, die 11 decembris Anni anticipative praeteriti, pod fortecą Frydrychsztadt, o godzinie północnéj, rekognoskujący na wierzchu approszów swoich nieprzyjaciela i fortecę, kartaczem w lewą stronę głowy uderzony tak, że ten postrzał przeszedł na wylot na prawą stronę pod brodę przez ramię, cessit fatis. Waleczny pan i całéj Europy terror, śmiercią pokonany i uspokojony; z którego śmierci nie tylko Polska wypocząć może, ale i sama Szwecya, pod rządem Ulryki siostry
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 352
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
przychodzi fosa, iż z jakiej części fortecy dają się widzieć kopacze, i prostą linią strychować z fortecy fosa, tedy na tym terminie kończyć się powinna. A wsamym końcu fosy daje się Redukt, o którym pod liczbą IV. Mogący przynajmniej 200. ludzi zamknąć, do którego by mogli się reiterować kopacze, siebie i aproszów bronić przeciw wycieczce oblężonych.
2do. Z tego reduktu z prawy w lewą stronę, inną ukosną fosę kopią, zbliżając się co raz ku fortecy, i ziemię ku niej odsypując. Gdy zaś do tego terminu przychodzi fosa, iż na celu stawia kopaczów oblężonym, tedy na tym terminie stawa. A w jej końcu podobny
przychodzi fossa, iż z iákiey części fortecy dáią się widzieć kopacze, y prostą linią strychowáć z fortecy fossa, tedy ná tym terminie kończyć się powinna. A wsamym końcu fossy dáie się Redukt, o ktorym pod liczbą IV. Mogący przynaymniey 200. ludzi zamknąc, do ktorego by mogli się reiterowáć kopacze, siebie y aproszow bronić przeciw wycieczce oblężonych.
2do. Z tego reduktu z prawy w lewą stronę, inną ukosną fossę kopią, zbliżáiąc się co raz ku fortecy, y ziemię ku niey odsypuiąc. Gdy zaś do tego terminu przychodzi fossa, iż ná celu stawia kopaczow oblężonym, tedy ná tym terminie stawa. A w iey końcu podobny
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: K4v
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
cyrkumwallacją psować. Strzelaniem dział, wycieczkami oblężeniu i przejęciu pasów przeszkadzać. 5to. Do czego służy aby komendant miał wiernych szpiegów, informujących się o wszelkich obrotach nieprzyjacielskich, jego siłach, gdzie się fortyfikuje najbardziej, skąd aproszuje, aby mógł z tej strony usilniej się fortyfikować, przeciwne czynić aprosze, wycieczki, z ruiną przeciwnych aproszów, bateryj, dział zabierania, albo ich zagwozdzenia. Jednakże tak ostróżnie, aby się niedał przerznąc od fortecy, i mógł być zniej sekundowany przy swoim reiterowaniu. 6to. Pilne ma mieć oko komendant aby Oficjerowie i garnizon w wszelkim wojennym rygorze, subiekcyj, jednostajnej zgodzie, trzezwości, czułości był zachowany.
circumwallacyą psowáć. Strzelaniem dział, wycieczkámi oblężeniu y przeięciu passow przeszkadzac. 5to. Do czego służy áby kommendant miał wiernych szpiegow, informuiących się o wszelkich obrotách nieprzyiacielskich, iego siłách, gdzie się fortyfikuie naybardziey, zkąd aproszuie, aby mogł z tey strony usilniey się fortyfikowáć, przeciwne czynić aprosze, wycieczki, z ruiną przeciwnych aproszow, bateryi, dział zábierania, álbo ich zágwozdzenia. Jednakże ták ostrożnie, áby się niedał przerznąc od fortecy, y mogł być zniey sekundowany przy swoim reiterowaniu. 6to. Pilne ma mieć oko kommendant áby Officyerowie y garnizon w wszelkim woiennym rygorze, subiekcyi, iednostayney zgodzie, trzezwości, czułości był záchowany.
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: Lv
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, że to ten, gdzie lwy chowają; Jechałem tam tedy, aliści usłyszałem, zbliżając się, że tam strzelają. (I to trzeba opisać w gazecie.) Posłałem się dowiedzieć, co by to było takowego; aliści mi dają znać, że kilkadziesiąt jan-czarów, którzy już późno w noc z aproszów wyszli wiedeńskich, zamknęli się tam w jednej wieży, spodziewając się, że wezyr przyjdzie do rekolekcji i tu się znowu powróci, a że Niemcom żadną miarą poddać się nie chcą. Jakoż już siła ludzi byli nastrzelali, a onych chyba miną by stamtąd wyrzucić było potrzeba. Kazałem im tedy o sobie powiedzieć,
, że to ten, gdzie lwy chowają; Jechałem tam tedy, aliści usłyszałem, zbliżając się, że tam strzelają. (I to trzeba opisać w gazecie.) Posłałem się dowiedzieć, co by to było takowego; aliści mi dają znać, że kilkadziesiąt jan-czarów, którzy już późno w noc z aproszów wyszli wiedeńskich, zamknęli się tam w jednej wieży, spodziewając się, że wezyr przyjdzie do rekolekcji i tu się znowu powróci, a że Niemcom żadną miarą poddać się nie chcą. Jakoż już siła ludzi byli nastrzelali, a onych chyba miną by stamtąd wyrzucić było potrzeba. Kazałem im tedy o sobie powiedzieć,
Skrót tekstu: SobJListy
Strona: 531
Tytuł:
Listy do Marysieńki
Autor:
Jan Sobieski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1665 a 1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1665
Data wydania (nie później niż):
1683
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
"Czytelnik"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1962
Nieprzyjaciela wytrzymywać mogą. Iż skuteczniej z większą klęską atakujących strychować czyli z dział, czyli z ręcznej strzelby. Iż regularność większą mieć mogą w swojej fortyfikacyj. Łatwiejszą ekskursyą prowiantów, i posiłków dodanie. Osobliwie gdy przy rzece, jeziorze są położone, łatwiej inundancją Nieprzyjacielowi szkodzić. Atoli z przeciwnej strony: takie fortece do aproszów i bateryj Nieprzyjacielowi są sposobniejsze. Nie mniej miejsca równina służy atakującym do zobopolnego się oszańcowania, z dział strychowania. Wały takiej fortecy dla pulchności ziemi wklęsają, i ustawicznej potrzebują separacyj. Przy bagnach jeziorach prędsza jest powietrza zaraza, zatym choroby w zamkniętym praesidium etc. Przecięż tego wieku Polemicy zważywszy z obudwu stron racje,
Nieprzyiaciela wytrzymywáć mogą. Jż skuteczniey z większą klęską attakuiących strychowáć czyli z dział, czyli z ręczney strzelby. Jż regularność większą mieć mogą w swoiey fortyfikácyi. Łátwieyszą exkursyą prowiantow, y posiłkow dodánie. Osobliwie gdy przy rzece, ieziorze są położone, łátwiey inundancyą Nieprzyiacielowi szkodzić. Atoli z przeciwney strony: tákie fortece do aproszow y bateryi Nieprzyiacielowi są sposobnieysze. Nie mniey mieysca rownina służy attakuiącym do zobopolnego się oszańcowania, z dział strychowania. Wały tákiey fortecy dla pulchności zięmi wklęsaią, y ustawiczney potrzebuią separacyi. Przy bagnach ieziorach prędsza iest powietrza zaráza, zátym choroby w zamkniętym praesidium etc. Przecięż tego wieku Polemicy zważywszy z obudwu stron racye,
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: F2v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
śpią jako drzewa tak barzo nieczule, Że z ścierwów, z odpuszczeniem, zrucą i koszule. Ni straży, ni posłuchu, ni płotu, ni rowu; Nie po raz Zaporowcy dostali obłowu Sajdaczny radzi w nocy uderzyć na Turki CZĘŚĆ SZÓSTA
Dobrego, gdy we śpiączki dopadszy ich koszów, Z korzyścią się do swoich wracali aproszów. Radziłbym, żeby wojsko całe poszło z nami, My będziem kredencować, będziem przywódcami. A dziś zaraz, nie głosząc, jako padnie słońce, Szczęścia kusić, anioły mając za obrońce”. Tu przestał; a Chodkiewicz, pomilczawszy chwilę: „Mój kochany Sajdaczny, a nuż się omylę Na Kozakach?
spią jako drzewa tak barzo nieczule, Że z ścierwów, z odpuszczeniem, zrucą i koszule. Ni straży, ni posłuchu, ni płotu, ni rowu; Nie po raz Zaporowcy dostali obłowu Sajdaczny radzi w nocy uderzyć na Turki CZĘŚĆ SZÓSTA
Dobrego, gdy we śpiączki dopadszy ich koszów, Z korzyścią się do swoich wracali aproszów. Radziłbym, żeby wojsko całe poszło z nami, My będziem kredencować, będziem przywódcami. A dziś zaraz, nie głosząc, jako padnie słońce, Szczęścia kusić, anioły mając za obrońce”. Tu przestał; a Chodkiewicz, pomilczawszy chwilę: „Mój kochany Sajdaczny, a nuż się omylę Na Kozakach?
Skrót tekstu: PotWoj1924
Strona: 207
Tytuł:
Transakcja Wojny Chocimskiej
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1670
Data wydania (nie wcześniej niż):
1670
Data wydania (nie później niż):
1670
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Brückner
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1924
, altyrerysta i jenerał adiutant poduczywszy trochę dziatwę zimą na projektach różnych fortec i cytadel na papirze odrysowanych, dopraszać się mają każdego syna mego z osobna sentimentów. Pro primo, jaka jest, pro secundo, w jakiej sytuacji, pro tercio skąd ją najprzystępniej atakować, pro principiali zaś, gdzie rozłożyć obóz przed zaczęciem pod fortecę aproszów, by nie był tenże kulom od fortecy podległy. Latem zaś demonstrative z darń ciż metrowie pokazać powinni, dopraszając się od tejże dziatwy podobnych przed zaczęciem, jak wyżej się na abrysach wspomniało, sentimentów. Gdy już pod lat osiemnaście im iść będzie, ma dopiero pan altylerysta uczyć harmatki rychtować, moździeże do
, altyrerysta i jenerał adjutant poduczywszy trochę dziatwę zimą na projektach różnych fortec i cytadel na papirze odrysowanych, dopraszać się mają kóżdego syna mego z osobna sentimentów. Pro primo, jaka jest, pro secundo, w jakiej sytuacji, pro tercio skąd ją najprzystępniej atakować, pro principiali zaś, gdzie rozłożyć obóz przed zaczęciem pod fortecę aproszów, by nie był tenże kulom od fortecy podległy. Latem zaś demonstrative z darń ciż metrowie pokazać powinni, dopraszając się od tejże dziatwy podobnych przed zaczęciem, jak wyżej się na abrysach wspomniało, sentimentów. Gdy już pod lat osiemnaście im iść będzie, ma dopiero pan altylerysta uczyć harmatki rychtować, moździeże do
Skrót tekstu: RadziwHDiar
Strona: 188
Tytuł:
Diariusze
Autor:
Hieronim Radziwiłł
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1747 a 1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1747
Data wydania (nie później niż):
1756
Tekst uwspółcześniony:
tak
