nie przeczytam.” Co ten frant, myślę sobie, powieda za plotkę? „Chłopcze, podaj kałamarz.” Aż on mnie łąkotkę Napisawszy podaje. „Przeczytajże” — rzekę. „Czytaj Waszmość, nie umiem, bo za panem tekę Nosząc tyłem się uczył.” Dawszy mu na piwo: „Po arabsku nie czytam, ty też piszesz krzywo.” 184 (P). NIEWCZESNA PRZESTROGA
U bliskiego sąsiada bywszy na weselu, Obaczę tam przyjaciół nieproszonych wielu. „Nierad — rzekę — zasiadam z takimi intruzy.” Aż mój sługa: „Ba, rzężą od kontuszów guzy.” „Dlaboga, strzeżcie moich!”
nie przeczytam.” Co ten frant, myślę sobie, powieda za plotkę? „Chłopcze, podaj kałamarz.” Aż on mnie łąkotkę Napisawszy podaje. „Przeczytajże” — rzekę. „Czytaj Waszmość, nie umiem, bo za panem tekę Nosząc tyłem się uczył.” Dawszy mu na piwo: „Po arabsku nie czytam, ty też piszesz krzywo.” 184 (P). NIEWCZESNA PRZESTROGA
U bliskiego sąsiada bywszy na weselu, Obaczę tam przyjaciół nieproszonych wielu. „Nierad — rzekę — zasiadam z takimi intruzy.” Aż mój sługa: „Ba, rzężą od kontuszów guzy.” „Dlaboga, strzeżcie moich!”
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 281
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
tejże Alchimii napisał Poeta.
Experti multa et non paucis sumptibus illam Invenere Artem, qua non ars dignior ulla est, Fingendi Lapidem AEthereum
Opisawszy Alchimiją króciusieńko, i jej ut allegatur possibilitatem, teraz dopiero ex sensu Alchimistów piszę, że do tego osobliwego sekretu Oni zażywają Lapidem Filozoforum, inaczej Divinum et AEthereum nazwanego, po Arabsku Eliksir; który jest według niektórych Sapientów Proszek pewny w masę skupiony, albo Olejek białawy, lub czerwony, którego jedna Uncja wpuszczona w dwieście czterdzieści drachmas, jakiego Metałłu, w złoto go zamienia. Inni zaś trzymają, że per alterationem żywego Srebra i siarki, et benefitiô Lapidis Philosophorum tejże samej sztuki dokazują. Inni
teyże Alchimii napisał Poeta.
Experti multa et non paucis sumptibus illam Invenere Artem, qua non ars dignior ulla est, Fingendi Lapidem AEthereum
Opisawszy Alchimiią krociusienko, y iey ut allegatur possibilitatem, teraz dopiero ex sensu Alchimistow piszę, że do tego osobliwego sekretu Oni zażywaią Lapidem Philosophorum, inaczey Divinum et AEthereum nazwanego, po Arabsku Elixir; ktory iest według niektorych Sapientow Proszek pewny w masę skupiony, albo Oleiek białawy, lub czerwony, ktorego iedna Uncya wpuszcżona w dwieście czterdzieści drachmas, iakiego Metałłu, w złoto go zamienia. Inni záś trzymaią, że per alterationem żywego Srebra y siarki, et benefitiô Lapidis Philosophorum teyże samey sztuki dokazuią. Inni
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 134
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Ukoronowanego laty 45.
Piąta ŚWIECKA ERA Augusti Hispanica, wzieła się i wszczeła Roku ab Orbe Condico 3912 przed Pańskim Narodzeniem laty 36.
Szósta EPOCHA, albo ERA Imperyj Romano Germanici Rzymsko Niemieckiego Państwa, przez Karola Wielkiego fundowanego Roku po Stworzeniu Świata 4749 po Narodzeniu Pańskim w lat 800.
Siódma ERA Mahometis, inaczej HEGIRA po Arabsku, to jest Ucieczka, kiedy Mahomet Pseudo Prorok i Zwodca Świata, o nowych rzeczy sobie zadanych suspicją i niezbożną przekonany nauką pozwany był, aby się sprawił, uciekł z Mechy Miasta w Piątek, Roku Pańskiego 622 w Miesiącu Lipcu Roku od Żałożenia Swtata 4571. Saraceni zaś wszyscy rachują HEGIRY lata od Roku 591,
Ukoronowanego laty 45.
Piąta SWIECKA AERA Augusti Hispanica, wzieła się y wszczeła Roku ab Orbe Condico 3912 przed Pańskim Narodzeniem laty 36.
Szosta EPOCHA, albo AERA Imperii Romano Germanici Rzymsko Niemieckiego Państwa, przez Karola Wielkiego fundowanego Roku po Stworzeniu Swiata 4749 po Narodzeniu Pańskim w lat 800.
Siodma AERA Machometis, inaczey HEGIRA po Arabsku, to iest Ucieczka, kiedy Máhomet Pseudo Prorok y Zwodca Swiata, o nowych rzeczy sobie zadanych suspicyą y niezbożną przekonany nauką pozwany był, aby się sprawił, uciekł z Mechy Miasta w Piątek, Roku Pańskiego 622 w Miesiącu Lipcu Roku od Załoźenia Swtata 4571. Saraceni zaś wszyscy rachuią HEGIRY lata od Roku 591,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 203
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
pod Chocim, gdzie stotysięcy ludzi straciwszy, uczynił z Polakami Pokoj, nazad się powrócił.
16. MUSTAFA z więzienia na Tron sublevatus, i znowu inkarcerowany.
17. AMURAT IV. Brat Osmana we 40 tysiącach Polaków atakujący, przez Stanisława Zołkiewskiego odpędzony.
18. MECHMET IV z Ruski zrodzony, wydał Książkę po Arabsku animującą Bisurmanów na wygubienie Chrześcijan. Wziął Węgrom Waradyn Anno Domini 1665, Kamieniec Polakom Anno 1672. Ten Wideń atakując die 17 7bris Anno Domini 1683 od Cesarskich i od JANA III. SOBIESKIEGO odegnany, cum magna strage. W więzieniu umarł detronisatus,
16. ACHMETES II. Brat Solima III. Volens non Valens przeciwko
pod Chocim, gdzie stotysięcy ludzi straciwszy, uczynił z Polakami Pokoy, nazad się powrocił.
16. MUSTAFA z więzienia na Tron sublevatus, y znowu inkarcerowany.
17. AMURAT IV. Brat Osmana we 40 tysiącach Polakow attakuiący, przez Stanisława Zołkiewskiego odpędzony.
18. MECHMET IV z Ruski zrodzony, wydáł Książkę po Arábsku animuiącą Bisurmanow na wygubienie Chrześcian. Wzioł Węgrom Waradin Anno Domini 1665, Kamieniec Polakom Anno 1672. Ten Wideń attakuiąc die 17 7bris Anno Domini 1683 od Cesarskich y od IANA III. SOBIESKIEGO odegnany, cum magna strage. W więzieniu umarł detronisatus,
16. ACHMETES II. Brat Solima III. Volens non Valens przeciwko
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 493
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
czterma wszędzie effertur literami. Wielebny Ksiądz Gaspar Knittel Jezuita Concione 1ma Pentecostes foliô 558. ledwie nie po wszystkich Świata Narodach wywodzi, jak się której Nacyj językami BÓG zowie, co dla mądrego i ciekawego Czytelnika iucundam et piam przyniesie materiam. Zowie się tedy po Hebrajsku Jehova; po Syryisku Ella; po Chaldejsku Ejla; po Arabsku Allo; po Egipsku Goni; po Etiopsku Abba; po Ormiańsku Derd; po Georgiańsku Moti; po Abyssińsku Agei; po Persku Syry; po Łacinie Deus; po Grecku Theos; po Ilirycku Boóg; (jest słowacki kraj) po Hiszpańsku Dios; po Włosku Idio; po Francusku Dieu; po Niemiecku Gott; po
czterma wszędzie effertur literami. Wielebny Xiądz Gaspar Knittel Iezuita Concione 1ma Pentecostes foliô 558. ledwie nie po wszystkich Swiata Narodach wywodzi, iak się ktòrèy Nacyi ięzykami BOG zowie, co dla mądrego y ciekawego Cżytelnika iucundam et piam przyniesie materiam. Zowie się tedy po Hebraysku Iehova; po Syryisku Ella; po Chaldeysku Eyla; po Arabsku Allo; po Egipsku Goni; po Etyopsku Abba; po Ormiańsku Derd; po Georgiańsku Moti; po Abyssińsku Agei; po Persku Syri; po Łacinie Deus; po Grecku Theos; po Illirycku Boog; (iest słowacki kray) po Hiszpańsku Dios; po Włosku Idio; po Francusku Dieu; po Niemiecku Gott; po
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 2
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
zaś z Żydów Chrześcijanami pozostawawszy jakoto Rabbi Ioseph Samla z Samaryj, Rabbi Juda Ben Sammia z Cezaryj, Rabbi Mardochaeus, Ben Jona Jerozolimczyk, Rabbi Ben-Iosal z Jope Miasta przeciw Żydom w ślepocie swej zaciętym zaostrzyli pióro. Do których liczby należy SAMUEL z Rabina Chrześcijanin natione Afrykańczyk, Ojczyzną z Marochium tamecznego kraju, który po Arabsku napisał w Roku 1000 książkę, czyli. List do Rabina Izaaka wtymże kraju będącego z wielkiemi i jasnemi dowodami o przyściu już spełnionym Mesjasza Chrystusa Pana; którą książkę Alfons Bonhomo Hiszpan Dominikan po Łacinie przetłumaczył z Arabskiego, Roku 1339 już nie raz w różnym języku przedrukowaną, którą i ja czytałem całę z profitem znacznym
zaś z Zydow Chrześcianami pozostawawszy iakoto Rabbi Ioseph Samla z Samarii, Rabbi Iuda Ben Sammia z Cezarii, Rabbi Mardochaeus, Ben Iona Ierozolimczyk, Rabbi Ben-Iosal z Ioppe Miasta przeciw Zydom w slepocie swey zaciętym zaostrzyli pioro. Do ktorych liczby należy SAMUEL z Rabina Chrześcianin natione Afrykańczyk, Oyczyzną z Marochium tamecznego kraiu, ktory po Arabsku napisał w Roku 1000 ksiąszkę, czyli. List do Rabina Izaaka wtymże kraiu będącego z wielkiemi y iasnemi dowodami o przyściu iuż spełnionym Messiasza Chrystusa Pana; ktorą ksiąszkę Alfons Bonhomo Hiszpan Dominikan po Łacinie przetłumaczył z Arabskiego, Roku 1339 iuż nie raz w rożnym ięzyku przedrukowaną, ktorą y ia czytałem całę z profitem znacznym
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 681
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
PETRA, iż skałami, jako murami Miasto otoczone, według Strabona lib: 16. Było to Miasto Moabitów Królewskie, potym Stolicą Arabii namienionej. Dawniej zwano to imię u Hebrajczyków Sela, Arce, Archis, Recem, Razemne, Możera,według Józefa Historyka. Było na pograniczu Pokolenia Rubena, vulgò Krac, a po Arabsku Herac się zowie. Zwało się jeszcze dawno Petra deserti. Tego Miasta przyczynił znacznie Baldwin Król Jerozolimski, a Sołtan go wydarłszy, uczynił Egipskim Gazofylacium, to jest złożeniem skarbów Egipskich, i Arabskich, mówi Adrichomius. Stoi nad rzeką Zaret w pół zrujnowane. Tu w ARABII jest Golfo Odnoga Morska, albo Morze Czerwone
PETRA, iż skałami, iako murami Miasto otoczone, według Strabona lib: 16. Było to Miasto Moábitow Krolewskie, potym Stolicą Arabii namienioney. Dawniey zwano to imie u Hebrayczykow Sela, Arce, Archis, Recem, Razemne, Mozera,według Iozefa Historyka. Było na pograniczu Pokolenia Rubena, vulgò Krac, a po Arabsku Herac się zowie. Zwało się ieszcze dawno Petra deserti. Tego Miasta przyczynił znacznie Baldwin Krol Ierozolimski, a Sołtán go wydarłszy, uczynił Egypskim Gazophylacium, to iest złożeniem skarbow Egypskich, y Arabskich, mowi Adrichomius. Stoi nad rzeką Zareth w puł zruynowane. Tu w ARABII iest Golfo Odnoga Morska, albo Morze Czerwone
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 448
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
pełni, po wielu mają niewolników Chrześcijan, a Żydów handlujących. Jedzą siedząc na ziemi, bez nożów, palce oblizując, albo o głowy niewolników obcierając.
Stolica MAROCCO, albo Marochium stoi nad rzeką Tensif wysokim i grubym murem opasana, ale bardzo nadrujnowana. Ma Akademię, w której uczą Poetyki, Matematyki, Prawa po Arabsku. Wiele tu jest kuglarzów. Pałac dawnych Królów ma 24. bram. Ta sama Barbaria ma w sobie ALGIER Królestwo i Rzecz pospolitą rządzoną przez Konsyliarzów, aliàs przez DYWAN. Prezydenta mając Dajzwanego, niby Dozego, jest pod protekcją Turecką, dlatego tam Basza rezyduje dla odbierania trybutu. Leży to Królestwo nad Medyterranem, morzem
pełni, po wielu maią niewolnikow Chrześcian, a Zydow handluiących. Iedzą siedząc na ziemi, bez nożow, palce oblizuiąc, albo o głowy niewolnikow obcieraiąc.
Stolica MAROCCO, albo Marochium stoi nad rzeką Tensiff wysokim y grubym murem opasána, ale bardzo nadruynowana. Ma Akademię, w ktorey uczą Poetyki, Matematyki, Prawa po Arabsku. Wiele tu iest kuglarzow. Pałac dawnych Krolow ma 24. bram. Ta sama Barbaria ma w sobie ALGIER Krolestwo y Rzecz pospolitą rządzoną przez Konsiliarzow, aliàs przez DYWAN. Prezydenta maiąc Dayzwanego, niby Dozego, iest pod protekcyą Turecką, dlatego tam Basza rezyduie dla odbierania trybutu. Leży to Krolestwo nad Medyterranem, morzem
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 547
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
, płótno, safian. Przypisuje sobie to Królestwo, iż najpierwej Alkoran Mahometa przyjeło, dlatego Króla Marockiego, krewny tu posyłany bywa na rządy, innego bowiem nie akceptują. Geografia Generalna i partykularna
ZAHARA, albo Saara, Kraj obszerny Afrykański zabierający długością mil 500. szerokością 180. Jest formalna Pustynia piaszczysta, dlatego Zaara po Arabsku, to jest pustynią nazwana. Dzieli się na 7. pustych Prowincyj. Tu wielbłądów najwięcej, któremi żyją i handlują, nie mniej strusiów, których jajami żyją Obywatele, a piórami do Europy handlują, zażywanemi do kapeluszów. Opisałem je w Części I. Aten, między ptakami, i w Części III. wiele
, płutno, safian. Przypisuie sobie to Krolestwo, iż naypierwey Alkoran Machometa przyieło, dlatego Krola Marockiego, krewny tu posyłany bywa na rządy, innego bowiem nie akceptuią. Geografia Generalna y partykularna
ZAHARA, albo Saara, Kray obszerny Afrykański zabieráiący długością mil 500. szerokością 180. Iest formalna Pustynia piasczystá, dlatego Zaara po Arabsku, to iest pustynią nazwána. Dzieli się na 7. pustych Prowincyi. Tu wielbłądow naywięcey, ktoremi żyią y handluią, nie mniey strusiow, ktorych iaiami żyią Obywatele, a piorami do Europy handluią, zażywanemi do kápeluszów. Opisałem ie w Części I. Aten, między ptakami, y w Części III. wiele
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 549
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Meditullio Państwa MADRIT, Rezydencja Królów, od Pałaców, Akademii, Trybunałów ozdobne, leżące nad rzeką Manzares, które ma Obywatelów na 150. tysięcy w sobie. Mury Miasta tego z krzemienia, stąd mówią, że Madryt ogniem zawsze opasany. Zwało się olim te miasto Mantua; potym od Maurów tam panujących nazwane tam po Arabsku Maryd, to jest Mater scientiae; iż tam swoje szkoły mieli Maurowie, teste Franci Lopez. Tu Król gdy jest praesens, miewa samych Dworzanów po 20. tysięcy. Rynek piękny kwadratowy Plac Meior rzeczony, otoczony Kamienicami wysokiemi,rownemi w ścianach i dachach jak pod sznur. Na tym placu in praesentia Króla, Królewiczów
Meditullio Państwá MADRIT, Rezydencya Krolow, od Pałacow, Akademii, Trybunáłów ozdobne, leżące nad rzeką Manzares, ktore ma Obywatelow ná 150. tysięcy w sobie. Mury Miasta tego z krzemienia, ztąd mowią, że Madryt ogniem záwsze opasany. Zwáło się olim te miasto Mantua; potym od Maurow tam panuiących názwane tam po Arábsku Marid, to iest Mater scientiae; iż tam swoie szkoły mieli Maurowie, teste Franci Lopez. Tu Krol gdy iest praesens, miewa samych Dworzanow po 20. tysięcy. Rynek piękny kwádratowy Plac Meior rzeczony, otoczony Kamienicami wysokiemi,rownemi w ścianách y dachach iak pod sznur. Ná tym placu in praesentia Krola, Krolewiczow
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 28
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746