ma liczbę którą się mianują wierzsze, w następujących Naukach. Wtóra kolumna, ma nazwiska każdej części Fortecy, z literami pokazującymiej część takową na figurze czwartej, siódmej, i ośmej. Insze kolumny, mają miarę każdej części Fortecy. Pierwsza liczba od lewej Ręki, jest łokci Krakowskich. Którym dwie piędzi Rzymskie dawne i zwyczajne Architektom, mało co od Inderlandzkich różne, według sławnego Architekta Scammocjusza są równe. Liczba zaś po punkcie, znaczy cale, jakich 24. wjednym łokciu. Miara na tablicy opisana każdej części, służy samej fortecy Głównej, którą Królewską nażywają, mającej linią utyczną HF, od łokci 361. do 365. Proporcja zasię linij
ma liczbę ktorą się miánuią wierzsze, w nástępuiących Naukách. Wtora kolumna, ma názwiská káżdey częsći Fortecy, z literámi pokázuiącymiey część tákową ná figurze czwartey, śiodmey, y osmey. Jnsze kolumny, máią miárę káżdey częśći Fortecy. Pierwsza liczba od lewey Ręki, iest łokći Krákowskich. Ktorym dwie piędźi Rzymskie daẃne y zwyczáyne Architektom, máło co od Inderlándzkich rożne, według sławnego Architektá Scammocyuszá są rowne. Liczbá záś po punktćie, znaczy cálé, iákich 24. wiednym łokćiu. Miárá ná tablicy opisana każdey częśći, służy sámey fortecy Głowney, ktorą Krolewską náżywaią, máiącey liniią vtyczną HF, od łokći 361. do 365. Proporcya zásię liniy
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 109
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
strzelbą odstrzeliwać może natarczywego Nieprzyjaciela.
V. Więc że utrzymanie całości państw, ochrona tak pospolitego jako i prywatnego dobra wiele należy i tym gruntowniej się osadza, im doskonalsze są fortece. Nauka Architektury wojennej to poważne przed się bierze objectum: jako najlepiej oneż wydoskonalić. Na co wiele kanonów i reguł długim doświadczeniem skoncypowanych podaje Architektom wojennym. Cała zaś perfekcja tej nauki jest, tak jakie miejsce ufortyfikować sztucznie, aby mało ludzi przeciwko wielu i miejsca i siebie, długo i bezpiecznie bronić mogli. Fortece jedne się zowią i są regularne, których wszystkie boki i naróżniki są jednako równe jednejże figury. Inne są nieregularne, których niewszystkie w okolicy boki i
strzelbą odstrzeliwać może natárczywego Nieprzyiaciela.
V. Więc że utrzymánie cáłości państw, ochrona ták pospolitego iáko y prywatnego dobra wiele należy y tym gruntowniey się osadza, im doskonalsze są fortece. Nauka Architektury woienney to poważne przed się bierze objectum: iáko naylepiey oneż wydoskonalić. Ná co wiele kanonow y reguł długim doswiadczeniem zkoncypowanych podaie Architektom woiennym. Cała zaś perfekcya tey náuki iest, ták iákie mieysce ufortyfikowáć sztucznie, áby mało ludzi przeciwko wielu y mieysca y siebie, długo y bezpiecznie bronić mogli. Fortece iedne się zowią y są regularne, ktorych wszystkie boki y narożniki są iednako rowne iedneyże figury. Jnne są nieregularne, ktorych niewszystkie w okolicy boki y
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: F3
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
jednym) produkt 300, rozdzielisz przez liczbę, która według Przydatku 1. Pierwsze miejsce miała w liczbie złoty, a w podanym przykładzie jest 7 wynidzie minut 42. które anguł E, zawiera krom gradusów 25. i jeszcze zostannie cząstek 6. Jakich minuta 1. ma 7. PRZĘSTROGA 2. Te trzy Przydatki służą Architektom, i Indzienijerom do Piraidów, Dachów, Szczytów,[...] Bluardów, etc aby umieli[...] da sprawę swoich wynalasków. PRZESTROGA 3. Pamiętej dla prędszego wydziału lunety DFE, zataczać ją do miary, lunety którejkolwiek z zrysowanych na kwadransie Wielmożnym, który masz przy karcie 67: albo do miary Cyrkułu z minutami, który masz na
iednym) produkt 300, rozdżielisz przez liczbę, ktora według Przydatku 1. Pierwsze mieysce miáła w liczbie złoty, á w podánym przykłádźie iest 7 wynidźie minut 42. ktore anguł E, záwiera krom gradusow 25. y ieszcze zostánnie cząstek 6. Iakich minuta 1. ma 7. PRZĘSTROGA 2. Te trzy Przydatki służą Architektom, y Indzieniierom do Piráidow, Dáchow, Szczytow,[...] Bluárdow, etc áby vmieli[...] dá spráwę swoich wynalaskow. PRZESTROGA 3. Pámiętey dla prędszego wydźiału lunety DFE, zátaczáć ią do miáry, lunety ktoreykolwiek z zrysowánych ná kwádranśie Wielmożnym, ktory masz przy karćie 67: álbo do miáry Cyrkułu z minutámi, ktory masz ná
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 110
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
H, wyprowadksiwszy HF, krzyżową samej AHD, uczyń angułowi MHL, równy anguł HLM. A linia LM, przecinająca HF. w punkcie M, naznaczy centrum M: z którego odległością MH, albo ML, zatoczona luneta HYL, obejmie anguł I równy danemu W, Rozwartemu. Następują Dwanaście nowych Nauk, bardzo potrzebnych Architektom, na ordynowanie sklepienia mocnego i ozdobnego. Nauka XXXII. Na danej linii (BC,) część trzecią Cyrkułu postawić. Wziąwszy daną linią BC, wcyrkiel: z punktów B, i C, zakryśl lunety przecinające się w punkcie D, i zawrzy (według Nauki 1. tej Zabawy) Trianguł równościenny BDC.
H, wyprowádxiwszy HF, krzyżową sámey AHD, vczyń ángułowi MHL, rowny ánguł HLM. A liniia LM, przećináiąca HF. w punkćie M, náznáczy centrum M: z ktorego odległośćią MH, álbo ML, zátoczona lunetá HYL, obeymie ánguł Y rowny dánemu W, Rozwártemu. Nástępuią Dwánaście nowych Náuk, bárdzo potrzebnych Architektom, ná ordynowánie sklepienia mocnego y ozdobnego. NAVKA XXXII. Ná dáney linii (BC,) część trzećią Cyrkułu postáwić. Wziąwszy dáną liniią BC, wcyrkiel: z punktow B, y C, zákryśl lunety przećináiące się w punkćie D, y záwrzy (według Náuki 1. tey Zabáwy) Tryánguł rownośćienny BDC.
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 122
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
całego, do Czwartego, wynidzie anguł HEG, gradusów 60, jako i pierwej. TABLICA XII. Węgielnica Płaska, należyta do Tablice Mierniczej, dla wymierzania wszelkiej Długości, bez Arytmetycznej operacyj
Wyrznięcie, którym się Węgielnica pomyka po Tablicy. GEOMETRY ZABAWA V. Około przemieniania Figur jednej w drugą.
Wszelkiej Kondycyj ludziom, osobliwie Architektom, Indzienierom i Rzemieślnikom, dziwnie należyta. Ta ZABAWA V. dzieli się na części 6. Część: Równe linie przemienia na cyrkliste: i Cyrkliste, na Równe. Trianguły w Kwadraty: i w insze Wielościenne Figury prostościenne, także i w Cyrkuł, w Elipsę etc: odmienia. Kwadraty tak dskonałe, jako nie
cáłego, do Czwartego, wynidźie ánguł HEG, gradusow 60, iáko y pierwey. TABLICA XII. Węgielnicá Płaská, należyta do Tablice Mierniczey, dla wymierzánia wszelkiey Długośći, bez Arythmetyczney operacyy
Wyrznięćie, ktorym się Węgielnicá pomyka po Tablicy. GEOMETRY ZABAWA V. Około przemieniánia Figur iedney w drugą.
Wszelkiey Kondycyi ludźiom, osobliwie Architektom, Indźienierom y Rzemieślnikom, dźiwnie należyta. Tá ZABAWA V. dźieli się ná częśći 6. Część: Rowne liniie przemięnia ná cyrkliste: y Cyrkliste, ná Rowne. Tryánguły w Kwádraty: y w insze Wielośćienne Figury prostośćienne, tákże y w Cyrkuł, w Ellipsę etc: odmięnia. Kwádraty ták dskonáłe, iáko nie
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 161
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
, kwadratu NCTP, przystaw równą PV, aby była cała TV, dłuższa dwa razy niż TP. A gdy przeciągniesz prostą linią CV, z angułu C, do punktu V: będziesz miał trianguł CTV, równy kwadratowi NCTP. według Własności 107. Zaczym kwadrat NCTP, przemieniony wtrianguł równy. PRZESTROGA. Następują Nauki Architektom, i Geometrom tak potrzebe, że ich nieumiejętność miała by bronić takiej Profeszyj.
Nauka XLVI. Dany kwadrat (KsHTV,) przemienić w drugi kwadrat (ELMT,) postawiony na danej linii (HD:) tak żeby był równy danemu.
POciągnąwszy wbród ściany wierzchnej KsH, kwadratu danego KsHTV, ku D:
, kwádratu NCTP, przystaw rowną PV, áby byłá cáła TV, dłuższa dwá rázy niż TP. A gdy przećiągniesz prostą liniią CV, z ángułu C, do punktu V: będżiesz miał tryánguł CTV, rowny kwádratowi NCTP. według Własnośći 107. Záczym kwádrat NCTP, przemięniony wtryánguł rowny. PRZESTROGA. Nástępuią Náuki Architektom, y Geometrom ták potrzebe, że ich nieumieiętnośc miáłá by bronić tákiey Profeszyi.
NAVKA XLVI. Dány kwádrat (XHTV,) przemięnić w drugi kwádrat (ELMT,) postáwiony ná dáney linii (HD:) ták żeby był rowny dánemu.
POćiągnąwszy wbrod śćiány wierzchney XH, kwádratu dánego XHTV, ku D:
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 187
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
obserwują Architekci, aby podobne sobie, tuż siebie niebyły. Ale według różności figur dla większej ozdoby były układane. Wypust też w nich proporcjonalny, albo od szerokości słupa, albo od brzegu niższej lub wyższej części. O wymiarze części kolumnacyj.
XXIV. Według różnicy kolumnacyj wieloraki jest ich wymiar, i ten niejednostajny wszystkim Architektom. Jeden większą, drugi mniejszą chce mieć miarę całej kolumnacyj. A czasem jednęż miarę niejednako wydzielają na części: jaka się któremu widziała lepszą proporcja. Goldmannus i Wolf kolumnacyj niższej, to jest Tuskańskiej, Doryckiej i Jonickiej wysokości naznaczają modelów albo diametrów kolumny 13. Kolumnacyj wyższej to jest Koryntskiej i Rzymskiej, modelów. 15
obserwuią Architekci, áby podobne sobie, tuż siebie niebyły. Ale według rożności figur dla większey ozdoby były układane. Wypust też w nich proporcyonalny, álbo od szerokości słupa, álbo od brzegu niższey lub wyższey części. O wymiarze części kolumnacyi.
XXIV. Według rożnicy kolumnácyi wieloraki iest ich wymiar, y ten nieiednostayny wszystkim Architektom. Jeden większą, drugi mnieyszą chce mieć miarę całey kolumnacyi. A czasem iednęż miarę nieiednáko wydzielaią na części: iaka się ktoremu widziała lepszą proporcya. Goldmannus y Wolff kolumnacyi niższey, to iest Tuskańskiey, Doryckiey y Jonickiey wysokości náznaczaią modelow álbo dyametrow kolumny 13. Kolumnacyi wyższey to iest Koryntskiey y Rzymskiey, modelow. 15
Skrót tekstu: BystrzInfArch
Strona: B4
Tytuł:
Informacja architektoniczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, budownictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
