, i Genuą leży Pademont albo Księstwo Tauryneńskie, od Taurynów obywatelów rzeczone, należące do króla także Sardyńskiego. Miasto stołeczne jest Turynum pod którym płynie zgodna do nawigacyj rzeka Padus albo Erydan.
LXIV. Genua przedtym część Liguryj, teraz wolnością Rzeczypospolitej się zaszczyca. Leży nad samym Medyterrańskim morzem, od Pedemontu aż ku Luce w arkus wyciągniona. Stołeczne miasto nad samym morzem jest Genua, w palace przepyszna i inne struktury, nad wszystkie Europy miasta. Nadto jest obronne i flotą zmocnione: ma swego Arcybiskupa. Szlachta dzieli się na dwie classes. Pierwsza składa się z dawniejszych Familii: jako to Grimaldy, Fiesq;, Doria, Spinola, Cibo,
, y Genuą leży Pademont álbo Xięstwo Tauryneńskie, od Taurynow obywatelow rzeczone, náleżące do krolá tákże Sárdyńskiego. Miasto stołeczne iest Turinum pod ktorym płynie zgodna do nawigácyi rzeká Pádus álbo Eridan.
LXIV. Genua przedtym część Ligurii, teraz wolnością Rzeczypospolitey się zaszczycá. Leży nád sámym Medyterrańskim morzem, od Pedemontu aż ku Luce w árkus wyciągnioná. Stołeczne miasto nád sámym morzem iest Genua, w páláce przepyszná y inne struktury, nád wszystkie Europy miástá. Nádto iest obronne y flottą zmocnione: má swego Arcybiskupa. Szláchtá dzieli się ná dwie classes. Pierwsza zkłáda się z dáwnieyszych Familii: iáko to Grimáldi, Fiesq;, Doria, Spinola, Cibo,
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Fv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. z 144. równe 169. kwadrat hipotenuzy DG, którego Radyks 13 części równa DG równa EG. zaczym G centrum. Inaczej Tab. I. Fig. 4. Z Crozciągni cyrkiel do B z punktów B i C, uczyń interfekcją w D. z tego jako centra, rozciągni Cyrkiel do C i uczyń arkus BC. Scholion Bywa Echin dystyngwowany strzałami, i cytrynami jako w Tabl: XI. i XII. PROBLEMA Tab. I fig 6. Rez: Wysokość F G. podziel na dwie części aG, aF, uczyń FE równą Fa. FG. 4. Demonstracja. Uczyń perpendykuł EM, będą EM, FG paralelle
. z 144. rowne 169. quadrat hypotenuzy DG, którego Radix 13 części rowna DG rowna EG. záczym G centrum. Inaczey Tab. I. Fig. 4. Z Crozciągni cyrkiel do B z punktow B y C, uczyń interfekcyą w D. z tego iáko centra, rozciągni Cyrkiel do C y uczyń arkus BC. Scholion Bywa Echin dystyngwowany strzałámi, y cytrynámi iáko w Tabl: XI. y XII. PROBLEMA Tab. I fig 6. Rez: Wysokość F G. podziel ná dwie części aG, aF, uczyń FE rowną Fa. FG. 4. Demonstracya. Uczyń perpendykuł EM, będą EM, FG paralelle
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 22
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
będzie linia EO 5. ćwiartek, równa linii OG. Zaczym arkus przez punkta E. yG przejdzie Inaczej fig: 7 Tab: I. Wysokość FG przedziel na dwoje w a. Uczyń EF równą Fa i femidiametrem EG uczyń z punktów G i E interfekcją w O, z której O, jako centra, uczynisz arkus EG. PROBLEMA Tab: I. fig: 8. Rez: Wysokość NL podziel na 3 części, będzie 3cia NK 2 Uczyń NH :: NK, :: OK zaś LI :: MK :: KL. Aposigę odrysować. Rez: Wysokość CB podziel na dwoje przez O, uczyń projekturę AB,
będzie linia EO 5. ćwiártek, rowna linii OG. Záczym árkus przez punkta E. yG przeydzie Ináczey fig: 7 Tab: I. Wysokość FG przedziel na dwoie w a. Uczyń EF rowną Fa y femidiametrem EG uczyń z punktow G y E interfekcyą w O, z ktorey O, iáko centra, uczynisz arkus EG. PROBLEMA Tab: I. fig: 8. Rez: Wysokość NL podziel na 3 części, będzie 3cia NK 2 Uczyń NH :: NK, :: OK záś LI :: MK :: KL. Aposigę odrysować. Rez: Wysokość CB podziel na dwoie przez O, uczyń projekturę AB,
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 23
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
tym w I centrum punktów L, M. Inaczej Tabl I. fig: 10 Uczyń projekturę AF równą E połowie całej AB wysokości. Simę albo Es odrysować. Rez: Rozdziel w Z nadwoje wysokość TKs. uczyń z Z perpedykuł SZ równy TKs; SZ podziel na dwoje w R; Z z uczyń arkus YR, zaś z Z centra arkus RT. Inaczej Tab: II, fig. 11. Uczyń projekturę NB równą BC: linią KC. przetni na dwoje w W. otwarciem cyrkla WC uczyń interfekcje, w B i U. z których arkusy QW, WC zaprowadzisz. Domowa Architektura ROZDZIAŁ III. Przekładają się
tym w I centrum punktow L, M. Inaczey Tabl I. fig: 10 Uczyń projekturę AF rowną AE połowie cáłey AB wysokości. Simę álbo Es odrysować. Rez: Rozdziel w S nadwoie wysokość TX. uczyń z S perpedykuł SZ rowny TX; SZ podziel ná dwoie w R; Z z uczyń árkus YR, zas z S centra árkus RT. Inaczey Tab: II, fig. 11. Uczyń projekturę NB rowną BC: linią KC. przetni na dwoie w W. otwárciem cyrkla WC uczyń interfekcye, w B y U. z których arkusy QW, WC zaprowadzisz. Domowa Architektura ROZDZIAŁ III. Przekładaią się
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 24
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
niedaleko od siebie odległych. Z tego centrum wystaw perpendykularnie styl proporcjonalny. Dwiema lubo trzema przed południem godzinami obserwuj punkt którego cyrkułu umbrą rzuconą od stylu naterminowany. Także po południu dwiema lub trzema godzinami na tymże a nie innym cyrkule obserwuj i nanotuj punkt tegoż stylu umbrą naznaczony. Przedziel na dwie części równe, ten arkus cyrkułu od punktu do punktu, i przez ten punkt przeciętego arkusa, przez drugi punkt centru poprowadz prostą linią, ta linia jak chcesz długo wyciągniona, na ziemi lub jakiej plaszczyźnie, jest linia południowa. Na której styl postawiony perpendykularnie, gdy rzuci na nią umbrę, a w tenże czas styl gdziekolwiek perpendykularnie postawiony gdy
niedaleko od siebie odległych. Z tego centrum wystaw perpendykularnie styl proporcyonalny. Dwiema lubo trzema przed południem godzinami obserwuy punkt ktorego cyrkułu umbrą rzuconą od stylu naterminowany. Także po południu dwiema lub trzema godzinami ná tymże á nie innym cyrkule obserwuy y nánotuy punkt tegoż stylu umbrą naznaczony. Przedziel ná dwie części rowne, ten arkus cyrkułu od punktu do punktu, y przez ten punkt przeciętego arkusa, przez drugi punkt centru poprowadz prostą linią, ta linia iák chcesz długo wyciągniona, ná ziemi lub iákiey plaszczyźnie, iest linia południowa. Ná ktorey styl postawiony perpendykularnie, gdy rzuci ná nię umbrę, á w tenże czas styl gdziekolwiek perpendykularnie postawiony gdy
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: O
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
dzielącego na dwie części równe, z tej i owej strony beluardu. Nad to obadwa fronty beluardu pociągnii ku pierwszym liniom. Tych frontów linie za fosę przeciągnione, odcięciem pierwszych linii oznaczą skrzydła i fronty pułksiężyca, oraz i anguł jego. 3tio. Z angułu brzegowego wewnętrznej fosy, który wpada na linią głów pociągnionej beluardu zawiedź arkus od brzegu do innego brzegu fosy, ten arkus z takiego centrum zawiedziony oznaczy figurę zewnętrzną pułksiężycową.
Pułksiężyc też części, to jest wał, szaniec, i fosę, i tenże ich ma wymiar, co i Rawelin. Zaczym Ichnografia i Ortografia pułksiężycznej fortyfikacyj z tejże tablicy powinna się zabierać co i Rawelinów.
Ze
dzielącego ná dwie części rowne, z tey y owey strony beluardu. Nad to obadwa fronty beluardu pociągnii ku pierwszym liniom. Tych frontow linie zá fossę przeciągnione, odcięciem pierwszych linii oznaczą skrzydła y fronty pułxiężyca, oraz y anguł iego. 3tio. Z angułu brzegowego wewnętrzney fossy, ktory wpada ná linią głow pociągnioney beluardu zawiedź arkus od brzegu do innego brzegu fossy, ten arkus z tákiego centrum záwiedziony oznaczy figurę zewnętrzną pułxiężycową.
Pułxiężyc też części, to iest wał, szaniec, y fossę, y tenże ich ma wymiar, co y Rawelin. Zaczym Jchnografia y Ortografia pułxiężyczney fortyfikacyi z teyże tablicy powinna się zábieráć co y Rawelinow.
Ze
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: Iv
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
elewacją, według której Inżynier zmiarkować może jak daleko donieść może kulę dziło. Jeżeli bowiem perpendykuł równo wpada na drugi bok kwadransu? znak jest iż działo choryzontalnie wyrychtowane. Jeżeli niżej drugiego boku spada, to jest z całego kwadransu perpendykuł? znak jest, iż działo niżej linii choryzontalnej spuszczone. Jeżeli zaś perpendykuł wpada na sam arkus, i na którą część wydzielonego arkusu? według liczby części kwadransu, rachuje się elewacja działa.
Kwadransem wydzielonym na części 12. elewacja działa jedna się zowie pospolita, druga średnia, trzecia ostatnia. Pospolita jest gdy perpendykuł na kwadransie włożonym w działo oznacza liczbę 1. albo 2. albo 3. albo 4. albo
elewacyą, według ktorey Jndzinier zmiarkować może iák dáleko donieść możę kulę dziło. Jeżeli bowięm perpendykuł rowno wpada ná drugi bok kwadransu? znak iest iż działo choryzontalnie wyrychtowane. Jeżeli niżey drugiego boku spada, to iest z cáłego kwadransu perpendykuł? znak iest, iż dziáło niżey linii choryzontalney spuszczone. Jeżeli zaś perpendykuł wpada ná sąm arkus, y ná ktorą część wydzielonego arkusu? według liczby części kwadransu, ráchuie się elewacya działá.
Kwadransem wydzielonym ná części 12. elewacya działa iedna się zowie pospolita, druga szrednia, trzecia ostatnia. Pospolita iest gdy perpendykuł ná kwadransie włożonym w działo oznácza liczbę 1. álbo 2. álbo 3. álbo 4. álbo
Skrót tekstu: BystrzInfArtyl
Strona: P
Tytuł:
Informacja artyleryjna o amunicji i ogniach wojennych
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
W ten sam sposób herby, lub inne hieroglifiki ogniste mieć będziesz. Jeżeli ich figury z tegoż rogu należycie wyrobisz, wyrobione tąż ognistą materią obwiedziesz, obwiedzione w racy nad suchym prochem osadzisz, i z racą w górę wypuścisz. Sposób iluminowania facjaty jakiej struktury literami lub innemi figurami ognistymi.
XVII. Chcąc iluminować arkus trymufalny, lub front jakiej struktury czyli palącemi się literami, czyli jakiej inwencyj abrysami. Według upodobanej imaginacyj każ z drzewa powyrabiać tabulaty. Na nich daj pierwsze lineamenta czyli charakterów czyli jakich chcesz figur według należytej wielkości i od siebie odległości: aby lubo w ogniu mogły być dostatecznie rozeznane. Te lineamenta dłotem stolarzowi każ wybrać
W ten sąm sposob herby, lub inne hieroglifiki ogniste mieć będziesz. Jeżeli ich figury z tegoż rogu należycie wyrobisz, wyrobione tąż ognistą materyą obwiedziesz, obwiedzione w racy nad suchym prochem osadzisz, y z racą w gorę wypuścisz. Sposob illuminowania facyaty iákiey struktury literami lub innemi figurami ognistymi.
XVII. Chcąc illuminowáć arkus trymufalny, lub front iákiey struktury czyli palącemi się literami, czyli iákiey inwencyi abrysami. Według upodobaney imaginacyi każ z drzewa powyrabiać tábulaty. Ná nich dai pierwsze lineamenta czyli charakterow czyli iákich chcesz figur według należytey wielkości y od siebie odległości: áby lubo w ogniu mogły być dostatecznie rozeznane. Te lineamenta dłotem stolarzowi każ wybrać
Skrót tekstu: BystrzInfArtyl
Strona: Q2
Tytuł:
Informacja artyleryjna o amunicji i ogniach wojennych
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Południowy, Północy, Wschodni, i Zachodni. Między temi czterema, każdemu krajowi jest wiatr własny. Których imiona Łacińskim, Angielskim, Niemieckim językiem zwyczajnie wypisują Geografowie przy sferze Geograficznej na cyrkule choryzontalnym. Z którego zaś kraju i jaki wiatr zwykł wiać, poznasz jeżeli według Informacyj Geograficznej sferę ziemi urektyfikujesz do twego miejsca, i arkus wyrobiony z tektury, drewna, lub innej materyj proporcjonalny sferze od twegóz miejsca do choryzontu przyłożysz: ten arkus oznaczy imię wiatru, z którego kraju zawiewa.
III. Dawni żeglarze, wszystkich krajów świata, we dni płynąc po morzu, dochodzili, albo że wschodu, zachodu i południa słonecznego. Albo z Insuł, i
Południowy, Pułnocny, Wschodni, y Zachodni. Między temi czterema, każdemu kráiowi iest wiatr własny. Ktorych imiona Łacińskim, Angielskim, Niemieckim ięzykiem zwyczainie wypisuią Geografowie przy sferze Geograficzney ná cyrkule choryzontalnym. Z ktorego zaś kráiu y iáki wiatr zwykł wiać, poznasz ieżeli według Jnformacyi Geograficzney sferę ziemi urektyfikuiesz do twego mieyscá, y arkus wyrobiony z tektury, drewna, lub inney máteryi proporcyonalny sferze od twegoz mieysca do choryzontu przyłożysz: ten arkus oznaczy imię wiatru, z ktorego kráiu zawiewa.
III. Dawni żeglarze, wszystkich kráiow swiata, we dni płynąc po morzu, dochodzili, álbo że wschodu, zachodu y południa słonecznego. Albo z Jnsuł, y
Skrót tekstu: BystrzInfHydr
Strona: U3
Tytuł:
Informacja hydrograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka, żeglarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
imiona Łacińskim, Angielskim, Niemieckim językiem zwyczajnie wypisują Geografowie przy sferze Geograficznej na cyrkule choryzontalnym. Z którego zaś kraju i jaki wiatr zwykł wiać, poznasz jeżeli według Informacyj Geograficznej sferę ziemi urektyfikujesz do twego miejsca, i arkus wyrobiony z tektury, drewna, lub innej materyj proporcjonalny sferze od twegóz miejsca do choryzontu przyłożysz: ten arkus oznaczy imię wiatru, z którego kraju zawiewa.
III. Dawni żeglarze, wszystkich krajów świata, we dni płynąc po morzu, dochodzili, albo że wschodu, zachodu i południa słonecznego. Albo z Insuł, i portów sobie wiadomych. W nocy zaś płynąc, z gwiazd osobliwie cyrkumpolarnych, to jest przy osi Niebieskiej się
imiona Łacińskim, Angielskim, Niemieckim ięzykiem zwyczainie wypisuią Geografowie przy sferze Geograficzney ná cyrkule choryzontalnym. Z ktorego zaś kráiu y iáki wiatr zwykł wiać, poznasz ieżeli według Jnformacyi Geograficzney sferę ziemi urektyfikuiesz do twego mieyscá, y arkus wyrobiony z tektury, drewna, lub inney máteryi proporcyonalny sferze od twegoz mieysca do choryzontu przyłożysz: ten arkus oznaczy imię wiatru, z ktorego kráiu zawiewa.
III. Dawni żeglarze, wszystkich kráiow swiata, we dni płynąc po morzu, dochodzili, álbo że wschodu, zachodu y południa słonecznego. Albo z Jnsuł, y portow sobie wiadomych. W nocy zaś płynąc, z gwiazd osobliwie circumpolarnych, to iest przy osi Niebieskiey się
Skrót tekstu: BystrzInfHydr
Strona: U3
Tytuł:
Informacja hydrograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka, żeglarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743