za piątnowanie? mówi Tostatus: Hoc suit tremor omnium membrorum ten znak, było drzenie wszystkiego ciała. Patrzcie moi najmilsi, co zaciągają za sobą krzywdy, Verba dura et iniuriosa słowa twarde i niesprawiedliwie zadane? sprawują niepokój całego ciała, Et hoc fuit tremor omnium membrorum. Co to jest definitiuè drzenie? jest niepokój poruszonych Arteryj. Skąd ten niepokój? dla niesprawiedliwości uczyniony, dixit illi dura et iniuriosa verba: czemuż to ów językowy szermierz drzy przed Trybunałem? nie ma od sądu pokoju. Dixit dura et iniuriosa verba, drzy, bo kalumniją zadał. 2. Miał trzecią sprawę z-Regestru kryminałów Kaim: że zabił Abla. Wielka
zá piątnowánie? mowi Tostatus: Hoc suit tremor omnium membrorum ten znák, było drzęnie wszystkiego ćiałá. Pátrzćie moi naymilśi, co záciągáią zá sobą krzywdy, Verba dura et iniuriosa słowá twárde i niespráwiedliwie zádáne? spráwuią niepokoy cáłego ćiáłá, Et hoc fuit tremor omnium membrorum. Co to iest definitiuè drzęnie? iest niepokoy poruszonych Arteriy. Zkąd ten niepokoy? dla niespráwiedliwośći vczyniony, dixit illi dura et iniuriosa verba: czemuż to ow ięzykowy szermierz drzy przed Trybunałem? nie ma od sądu pokoiu. Dixit dura et iniuriosa verba, drzy, bo kálumniją zádał. 2. Miał trzećią spráwę z-Regestru kryminałow Kaim: że zábił Ablá. Wielka
Skrót tekstu: MłodzKaz
Strona: 11
Tytuł:
Kazania i homilie
Autor:
Tomasz Młodzianowski
Drukarnia:
Collegium Poznańskiego Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
z mlekiem, z Skoczku mniejszego, porób kołaczki, ususz, gdy potrzeba kładz po jednemu w ząb wypruchniały, a bez bólu wyjdzie. Item. Warz Kaniforę w otcie, płocz często, uznasz pomoc. Item. Sandaraka osobliwym sposobem uśmierza ból zębów. Item. Kto jest podległy częstym bolom zębów, temu trzeba przypalić Arteryj na skroni z tej stronej, kędy się ból często odzywa. Jeżeli zaś jest wypruchniały, a często bolejący, lepiej go wyrwać, wprzód oberznąwszy puszczadłem, osobliwie gdy będzie trzonowy. Jest barzo wiele sposobów, do uśmierzenia bólu zębów, którymby końca nie było, tu się tylko najpewniejsze zebrały. O Chorobach Ust.
z mlekiem, z Skoczku mnieyszego, porob kołaczki, ususz, gdy potrzebá kłádz po iednemu w ząb wypruchniáły, á bez bolu wyidzie. Item. Warz Kániforę w otćie, płocz często, uznasz pomoc. Item. Sándáráká osobliwym sposobem uśmierza bol zębow. Item. Kto iest podległy częstym bolom zębow, temu trzebá przypalić Arteryi ná skroni z tey stroney, kędy się bol często odzywa. Ieżeli záś iest wypruchniáły, á często boleiący, lepiey go wyrwáć, wprzod oberznąwszy pusczádłem, osobliwie gdy będzie trzonowy. Iest bárzo wiele sposobow, do uśmierzenia bolu zębow, ktorymby koncá nie było, tu się tylko naypewnieysze zebráły. O Chorobách Ust.
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 75
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
SERCA.
DRzenie Serca nazywa się Cordis palpitatio, to jest, ruszanie się i ściąganie serca nad zwyczaj, pochodzące ze krwi, z cholerą pomieszzanej, albo z ostrości humorów, in pericardio zostającego; serce i arterie ostością swoją szczypiącego, i drzenie (per Sistole, y Diastole, to jest, przez rozszerzania i ściągania arteryj nad zwyczaj) sprawującego, Serce albowiem rzeczy sobie przeciwnej chcąc pozbyć: miesza się i porusza. Oprócz tego są inne przyczyny.
NAprzód sercu rzeczy przeciwne, jako to wapory, albo wiatry, które wielością i jakowością (wkradając się in sinus cordis) molestyą przynoszą, także gdy się do serca naściaga wiele humorów jadowitych,
SERCA.
DRzenie Sercá názywa się Cordis palpitatio, to iest, ruszánie się y ściągánie sercá nád zwyczay, pochodzące ze krwi, z cholerą pomieszzáney, álbo z ostrośći humorow, in pericardio zostáiącego; serce y árterye ostośćią swoią sczypiącego, y drzenie (per Sistole, y Diastole, to iest, przez rozszerzánia y śćiągánia árteryi nád zwyczay) spráwuiącego, Serce álbowiem rzeczy sobie przeciwney chcąc pozbyć: miesza sie y porusza. Oprocz tego są inne przyczyny.
NAprzod sercu rzeczy przećiwne, iáko to wapory, álbo wiátry, ktore wielośćią y iákowośćią (wkradáiąc się in sinus cordis) molestyą przynoszą, tákże gdy się do sercá náśćiaga wiele humorow iádowitych,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 172
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
zarażone panuje. Którym że ustawicznie tchnie człowiek, jednym oddychając, inne świeże w siebie ciągnąc. Więc zgniłe i jadowite powietrze płuca, serce, krew, i inne członki zarażając, humory alterując, o chorobę i śmierć przyprawuje. Człowiek zaś zdrowy na godzinę oddycha razy. 4450. na dzień 106800. Jako i puls arteryj tyleż razy wybija.
6to. Dech ludzki lub zwierzęcia zuft wypadający jest na kształt mgły grubej, para jego zimie w szron się obraca na wąsach i brodzie. Iż para mając w sobie wiele wilgoci, mrozem ścisniona krzepnie. Toż się dzieje gdy zimie okna marzną i lodowacieją.
7mo. Z jednej gęby ciepło i
zarażone pánuie. Ktorym że ustáwicznie tchnie człowiek, iednym oddychaiąc, inne swieże w siebie ciągnąc. Więc zgniłe y iádowite powietrze płuca, serce, krew, y inne członki zarażáiąc, chumory alteruiąc, o chorobę y śmierć przypráwuie. Człowiek zaś zdrowy ná godzinę oddycha razy. 4450. ná dzień 106800. Jáko y puls arteryi tyleż razy wybiia.
6to. Dech ludzki lub zwierzęcia zuft wypadáiący iest ná kształt mgły grubey, para iego zimie w szron się obraca ná wąsach y brodzie. Jż para maiąc w sobie wiele wilgoci, mrozem ścisniona krzepnie. Toż się dzieie gdy zimie okna marzną y lodowácieią.
7mo. Z iedney gęby ciepło y
Skrót tekstu: BystrzInfElem
Strona: T2
Tytuł:
Informacja elementarna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
u niektórych bardziej do zdrowego jest podobny. Mocz niektórych podobien jest moczowi osób wcale zdrowych, u niektórych zaś jest mętny i jasnoczerwony; u innych nawet odmienia się codziennie po trzy lub cztery razy. Czasem Krew obficie odchodzi albo przez nos, albo przez Macicę albo też przez haemorrhoidy. Przez Puls rozumieją Lekarze, kiedy się Arteryj t. i. żyły pulsowej lub bijącej pod stawem ręki a wprawdzie pod wielkim palcem się znajdującej palcem dotykają, i na bicie jej baczność dawają, które jeśli mocne, tedy Puls jest mocny, jeśli zaś słabe, tedy Puls jest słaby.
§ III. Bolączki albo Dyminice i Karbunkuły pochodzą z bystrej ługowatej soli która
u niektorych bardziey do zdrowego jest podobny. Mocz niektorych podobien jest moczowi osob wcale zdrowych, u niektorych zaś jest mętny y jasnoczerwony; u innych nawet odmienia śię codziennie po trzy lub cztery razy. Czasem Krew obfićie odchodzi albo przez nos, albo przez Maćicę albo też przez haemorrhoidy. Przez Puls rozumieją Lekarze, kiedy śię Arteryi t. i. żyły pulsowej lub bijącey pod stawem ręki a wprawdzie pod wielkim palcem śię znaydującey palcem dotykają, y na bićie jey baczność dawają, ktore jeśli mocne, tedy Puls jest mocny, jeśli zaś słabe, tedy Puls jest słaby.
§ III. Bolączki albo Dyminice y Karbunkuły pochodzą z bystrey ługowatey soli ktora
Skrót tekstu: WolfTrakt
Strona: 6
Tytuł:
Traktacik o powietrzu morowym
Autor:
Abraham Emanuel Wolff
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1771
Data wydania (nie wcześniej niż):
1771
Data wydania (nie później niż):
1771
i wszystkie z siebie powietrze niby oddychając, rurką H wyrzuci. Gdy zaś większy pęcherz CDG z flaszy wyciągać będziesz; w ten czas pęcherz mniejszy F, świeżego powietrza rurką H nabierając, rozdyma się. Doświadczenia
153. Flasza ABCD reprezentuje piersi. Mniejszy pęcherz F, jest na kształt płuców. Rurka H, służy zamiast arteryj (trahea), którą powietrze ciągnie się. Większy zaś pęcherz CDG jest jako przedział czyli przegroda wnętrzna albo Osierdzie (diaphragma). Z tąd tedy łatwo każdy poznać może jakim sposobem oddychanie czynić się zwykło.
154. Gdy albowiem Pęcherz większy CDG we flaszę wpychasz; powietrze między dwoma pęcherzami we flaszy zamknięte, w mniejszą
y wszystkie z siebie powietrze niby oddychaiąc, rurką H wyrzuci. Gdy zaś większy pęcherz CDG z flaszy wyciągać będziesz; w ten czas pęcherz mnieyszy F, świeżego powietrza rurką H nabieraiąc, rozdyma się. Doświadczenia
153. Flasza ABCD reprezentuie piersi. Mnieyszy pęcherz F, iest na kształt płucow. Rurka H, służy zamiast arteryi (trahea), którą powietrze ciągnie się. Większy zaś pęcherz CDG iest iako przedział czyli przegroda wnętrzna albo Osierdzie (diaphragma). Z tąd tedy łatwo każdy poznać może iakim sposobem oddychanie czynić się zwykło.
154. Gdy albowiem Pęcherz większy CDG we flaszę wpychasz; powietrze między dwoma pęcherzami we flaszy zamknięte, w mnieyszą
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 156
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
albo potłuczneja, albo pochodzi z pełności i ostrości krwi, że się z uryną miesza; i na ten czas bywa jak woda z mięsa wypokanego, albo pochodzi z słabości wątroby, lubo nerek. o Pulsach. Prosta i krótka naua o Pulsach.
PUls, to jest bicie żył, jest wzruszanie się serca, i arteryj przez rozszerzania i ściskanie, które najwają się Systole i Diastole, albowiem od serca czyściejsza krew z lewej jego komory wychodzi, przez jedne arterią, Aorta zwaną, od której wychodzą promienie po wszystkim ciele roschodzące się, przez które krew cirkulacją odprawiuje, i nutriment wszystkim członkom daje: skąd z bicia pulsów dochodziemy siły, albo
álbo potłuczneia, álbo pochodźi z pełnośći y ostrośći krwi, że się z uryną miesza; y ná ten czás bywa iák woda z mięsa wypokánego, álbo pochodźi z słábośći wątroby, lubo nerek. o Pulsach. Prosta y krotka naua o Pulsach.
PUls, to iest bićie żył, iest wzruszánie się sercá, y arteryi przez rozszerzánia y śćiskánie, ktore naywáią się Systole y Diastole, álbowiem od sercá czyśćieyszá krew z lewey iego komori wychodźi, przez iedne arteryą, Aorta zwáną, od ktorey wychodzą promienie po wszystkim ćiele roschodzące się, przez ktore krew cirkulacyą odprawiuie, y nutriment wszystkim członkom dáie: zkąd z bićia pulsow dochodźiemy śiły, álbo
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 267
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
się znajduje: dyszkant, alt, tenor, bas? Jeden tubalnego, dosadnego, drugi słabego i chrapotliwego głosu? Ten wybitnej, drugi szepleniowatej mowy? Czemu w chorobach, katarach, i innych afekcjach głos się mieni? To pochodzi z tych najwięcej przyczyn. Pierwsza jest: z różnej konstytucyj, to płuc, to arteryj. Gdy bowiem są obszerne, i im obszerniejsze, że więcej brać w siebie, i oddawać powietrza mogą, tym tunalniejszy głos formują: tym szczuplejszy, im te części subtelniejsze. Języczek też, im doskonalnszy i od humorów wolniejszy tym klarowniejszy głos sporządza. Druga jest: prędszy albo leniwszy, przytęższy albo wolniejszy języka obrót
sie znayduie: dyszkant, ált, tenor, bas? Jeden tubalnego, dosadnego, drugi słábego y chrapotliwego głosu? Ten wybitney, drugi szepleniowatey mowy? Czemu w chorobách, kátarach, y innych affekcyách głos się mieni? To pochodzi z tych naywięcey przyczyn. Pierwsza iest: z rożney konstytucyi, to płuc, to arteryi. Gdy bowiem są obszerne, y im obszernieysze, że więcey bráć w siebie, y oddawáć powietrza mogą, tym tunalnieyszy głos formuią: tym szczupleyszy, im te części subtelnieysze. Języczek też, im doskonalnszy y od chumorow wolnieyszy tym klarownieyszy głos sporządza. Druga iest: prędszy álbo leniwszy, przytęższy álbo wolnieyszy ięzyká obrot
Skrót tekstu: BystrzInfCosm
Strona: F
Tytuł:
Informacja Cosmograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
biologia, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743