w Europie liczyć się może. To miasto Stołecznym Prowincyj Pruskiej nazwać się powinno, jako mające pierwszeństwo między wszystkiemi miastami Prus Polskich, mocno jednak nadwerężone i zrujnowane w swoich ozdobach przez czteromiesiączne od Karola XII. Roku 1703. oblężenie, dotąd zupełnie do pierwszej swojej przyjść nie może piękności. Tu się rodził ów sławny Matematyk i Astronom Mikołaj Kopernik, Kanonik Warmińki, który Systema czyli zdanie o rozporządzeniu świata osobliwsze, od dawanych Filozofów i Astronomów napomknione, a potym zarzucone, wzniecił i tak wydoskonalił, iż od jego imienia pospolicie nazywa się Copernicanum. Utrzymuje on, że Ziemia koło Słońca obraca się: patrz o tym na końcu Książeczki w rozdziale o
w Europie liczyć się może. To miasto Stołecznym Prowincyi Pruskiey nazwać się powinno, iako maiące pierwszeństwo między wszystkiemi miastami Prus Polskich, mocno iednak nadwerężone y zruynowane w swoich ozdobach przez czteromiesiączne od Karola XII. Roku 1703. oblężenie, dotąd zupełnie do pierwszey swoiey przyiść nie może piękności. Tu się rodził ow sławny Matematyk y Astronom Mikołay Kopernik, Kanonik Warmińki, ktory Systema czyli zdanie o rozporządzeniu świata osobliwsze, od dawanych Filozofow y Astronomow napomknione, a potym zarzucone, wzniecił y tak wydoskonalił, iż od iego imienia pospolicie nazywa się Copernicanum. Utrzymuie on, że Ziemia koło Słońca obraca się: patrz o tym na końcu Xiążeczki w rozdziale o
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 146
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
z centrum ziemi zgadzających się, formują w swoich sferach mniejsze zakręty, czyli Cyrkuły, w tych obracając się gdy przyidą na wierzch sprawują Apogeum, gdy na dół spuszczą się, czynią Perygeum. P. Jakie jest System Tychona Brahe? O. Tycho Brache Szlachcic Duński urodzony dnia 19 Grudnia R. 1546. sławny Astronom i Matematyk: ten chcąc i błędy Ptolemeusza poprawić, i zgodzić Astronomią z Pismem Świętym takie rozporządzenie świata wymyślił (patrz na Figurę pod literą C.) Ziemia w centrum świata zawieszona leży: koło niej Miesiac i Słońce obracają się. Z centrum Słońca zrysowane są Cyrkuły pieciu innych Planet według ich zwyczajnego porządku. Gwiazd niebo
z centrum ziemi zgadzaiących się, formuią w swoich sferach mnieysze zakręty, czyli Cyrkuły, w tych obracaiąc się gdy przyidą na wierzch sprawuią Apogeum, gdy na doł spuszczą się, czynią Perigeum. P. Jakie iest System Tychona Brahė? O. Tycho Brachė Szlachcic Duński urodzony dnia 19 Grudnia R. 1546. sławny Astronom y Matematyk: ten chcąc y błędy Ptolemeusza poprawić, y zgodzić Astronomią z Pismem Swiętym takie rozporządzenie świata wymyślił (patrz na Figurę pod literą C.) Ziemia w centrum świata zawieszona leży: koło niey Miesiac y Słońce obracaią się. Z centrum Słońca zrysowane są Cyrkuły pieciu innych Planet według ich zwyczaynego porządku. Gwiazd niebo
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 276
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Figurę pod literą C.) Ziemia w centrum świata zawieszona leży: koło niej Miesiac i Słońce obracają się. Z centrum Słońca zrysowane są Cyrkuły pieciu innych Planet według ich zwyczajnego porządku. Gwiazd niebo, i ich Cyrkuł ma centrum wraz z ziemią. P. Jakie jest System Mikołaja Kopernika? O. Mikołaj Kopernik slawny Astronom, Matematyk i Filozof narodził się w Toruniu 19 Lutego Roku 1473. z młodych lat aplikował się do języka Greckiego, do Filozofii, Medycyny: najbardziej jednak do Matematyki i Astronomii, czym bardzo pofitował. Dla wydoskonalenia się w ulubionej Astronomii różne zwiedził Kraje, w Akademii Bonońskiej nie co zabawiwszy, przeniósł się do Rzmu
Figurę pod literą C.) Ziemia w centrum świata zawieszona leży: koło niey Miesiac y Słońce obracaią się. Z centrum Słońca zrysowane są Cyrkuły pieciu innych Planet według ich zwyczaynego porządku. Gwiazd niebo, y ich Cyrkuł ma centrum wraz z ziemią. P. Jakie iest System Mikołaia Kopernika? O. Mikołay Kopernik slawny Astronom, Matematyk y Filozof narodził się w Toruniu 19 Lutego Roku 1473. z młodych lat applikował się do ięzyka Greckiego, do Filozofii, Medycyny: naybardziey iednak do Matematyki y Astronomii, czym bardzo pofitował. Dla wydoskonalenia się w ulubioney Astronomii rożne zwiedził Kraie, w Akademii Bonońskiey nie co zabawiwszy, przeniosł się do Rzmu
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 277
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Marcheval postrzegli około Jutrzenki jako Księżyc około ziemi biegającą Planetę, której próżno szukał Pan Kasyni i inni Astronomowie. Diameter jej równa się czwartej części diametru Jutrzenki, odległa jest od niej na 60 prawie pułdiametrów, a koło swe w 9 dniach i godzinach obiega. Co tych obserwatorów oszukało pokazał, i dowiódł X. He[...] Jezuita Astronom Cesarski.
Przy końcu Lutego w Starostwie Gniewskim Wisła przerwawszy groblę nizyny zalała. Tym sposobem ochroniony Kwidzin, około którego już woda nad groblę na 6 caJów wynesiona lała się; gdyż woda po przerwaniu w przeciągu jednej godziny na 14,[...] w 12 godz: na 15 calów opadła. Ztym wszystkim na 3 jeszcze miejscach groblę
Marcheval postrzegli około Jutrzenki iako Księżyc około ziemi biegaiącą Planetę, ktorej prożno szukał Pan Kassyni y inni Astronomowie. Diameter iey rowna się czwartey części diametru Jutrzenki, odległa iest od niey na 60 prawie pułdiametrow, á koło swe w 9 dniach y godzinach obiega. Co tych obserwatorow oszukało pokazał, y dowiodł X. He[...] Jezuita Astronom Cesarski.
Przy końcu Lutego w Starostwie Gniewskim Wisła przerwawszy groblę nizyny zalała. Tym sposobem ochroniony Kwidzin, około ktorego iuz woda nad groblę na 6 caIow wynesiona lała się; gdyż woda po przerwaniu w przeciągu iedney godziny na 14,[...] w 12 godz: na 15 calow opadła. Ztym wszystkim na 3 ieszcze mieyscach groblę
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 226
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
Schillerus Augustyanin po Chrześcijańsku ponazywał, jako to Ursom Maiorem, nazwał Imieniem Świętego Michała; Pegasa, mianował imieniem Z. Gabriela: Dwanaście Znaków, nazwał Imionami 12 Apostołów, ale Astro- o ASTROLOGII
nowemi przyuczeni do dawnych Pogańskich nazwisk, tych nowych nie chwytają się, jako czytam in Schotto.
Odległość Gwiazd od ziemi kładzie Tycho Astronom na mil Milion sto ośmnaście tysięcy: Obrót swój perficiunt, od Wschodu do Zachodu in spatio 24 godzin.
Prędkość ich Biegu przechodzi lot strzał z łuku tęgiego wypuszczonych, lot kol Armatnych, owszem lot samych Piorunów, jako wywodzi Majolus Gwiazdy są incorruptibiles, to jest znatury swojej nie skazitelne, origo ich z Elementu wody
Schillerus Augustyanin po Chrześciańsku ponazywał, iako to Ursom Maiorem, nazwał Imieniem Swiętego Michałá; Pegasa, mianował imieniem S. Gabryela: Dwanaście Znakow, nazwał Imionami 12 Apostołow, ale Astro- o ASTROLOGII
nowemi przyuczeni do dawnych Pogańskich nazwisk, tych nowych nie chwytaią się, iako czytam in Schotto.
Odległość Gwiazd od ziemi kładzie Tycho Astronom na mil Million sto ośmnaście tysięcy: Obrot swoy perficiunt, od Wschodu do Zachodu in spatio 24 godzin.
Prędkość ich Biegu przechodzi lot strzał z łuku tęgiego wypuszczonych, lot kol Armatnych, owszem lot samych Piorunow, iako wywodzi Maiolus Gwiazdy są incorruptibiles, to iest znatury swoiey nie skazitelne, origo ich z Elementu wody
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 176
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
pierwej, w ługu moczą, nim na stół dadzą.
ANTACAEUS, HUSO, EKsOSSIS zowie się WYZ Ryba Dnieprowa, bez kości, wielka, którą do Miast Ruskich, osobliwie do Lwowa, potężnemi prowadzą saniami na Post Wielki, a stamtąd do innych krajów Polskich posyłają.
CALIONYMUS, inaczej URANOSCOPUS, albo Hemaerocaeta Niebowid, Astronom, że oko ku Niebu w głowie ma obrócone; któremu dał napis Symbolista: Ad Sydera vultus: Nil praeter Caelum. Galenus Medyk o tej mówi Rybie: URANOSCOPUS piscis vel invitus Caelum semper aspicit. W dzień tylko sypia, a całą noc po morzu buja, żarłoczność swoję kontentując połowem ryb.
CITHARAEDUS, alias Lutnista
pierwey, w ługu moczą, nim na stoł dadzą.
ANTACAEUS, HUSO, EXOSSIS zowie się WYZ Ryba Dnieprowa, bez kości, wielka, ktorą do Miast Ruskich, osobliwie do Lwowa, potężnemi prowadzą saniami na Post Wielki, á ztamtąd do innych kraiow Polskich posyłaią.
CALIONYMUS, inaczey URANOSCOPUS, albo Hemaerocaeta Niebowid, Astronom, że oko ku Niebu w głowie ma obrocone; ktoremu dał napis Symbolista: Ad Sydera vultus: Nil praeter Caelum. Galenus Medyk o tey mowi Rybie: URANOSCOPUS piscis vel invitus Caelum semper aspicit. W dzień tylko sypia, á całą noc po morzu buia, żarłoczność swoię kontentuiąc połowem ryb.
CITHARAEDUS, alias Lutnista
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 623
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Priene Ojczyzna jego nieprzyjaciołom poszła in rapinam i zapalona, a wszyscy swoje unosili bogactwa, on nic nie biorąc, oto strofowany, odpowiedział: Omnia bona mecum porto.
Siódmy Sapient Grecki Tales Milesius, tojest z Miasta Miletus w Jonii pace et bello sławnego prowadzący originem Filozof, u Greków pierwszy Geometrii inventor, natury Scrutator, Astronom, wszystkich obrotów Niebieskich, Roku, i wiatrów Observator, z pragnienia zmarły, Olimpiade 58 Dicterium iego extat inter alia; Sapientissimum est tempus: Id enim alia invenit, alia inveniet.
Tych samych Mędrców, i ich dykta atingendo wyraża wiersz u Józefa Langiusza in Polyantea następujący:
Verba loquor soptem Sepientum nomen et Urbem,
Priene Oyczyzna iego nieprzyiaciołom poszła in rapinam y zapalona, á wszyscy swoie unosili bogactwa, on nic nie biorąc, oto strofowany, odpowiedział: Omnia bona mecum porto.
Siodmy Sapient Grecki Thales Milesius, toiest z Miasta Miletus w Ionii pace et bello sławnego prowadzący originem Filozof, u Grekow pierwszy Geometrii inventor, natury Scrutator, Astronom, wszystkich obrotow Niebieskich, Roku, y wiatrow Observator, z pragnienia zmarły, Olympiade 58 Dicterium iego extat inter alia; Sapientissimum est tempus: Id enim alia invenit, alia inveniet.
Tych samych Mędrcow, y ich dicta attingendo wyraża wiersz u Iozefa Langiusza in Polyanthea następuiący:
Verba loquor soptem Sepientum nomen et Urbem,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 693
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
. Jonstonus.
Aristomenes Mesonius, wielki Wojownik Lacedomończyków, po śmierci eksenterowany, serce miał obrosłe, kosmate, in signum Lwiej siły i odwagi. Valerius Maximus.
LEONIDES Król Lacedemoński Kserksesa Antagonista i Emulus,ad Termopbylas straż mając, zginął : Kserkses serce mu kazał wyjąć, znalazł włosami obrosłe. Plutarchus.
ANAKsAGÓRAS Clazomenius. Astronom, prognostyk wydał, że kamień Dalsze Mirabilia o Ludziach.
z Nieba wielki upaść miał, secutus eventus, bo jak Wóz spadł kamień w Tracyj przy Rzece Agos ośmalony. teste Plinio.
SOKRATES, nigdy w życiu nie śmiał się, twarz mając ani wesołą, ani smutną. Tejże natury KRASSUS. E kontra,
. Ionstonus.
Aristomenes Mesonius, wielki Woiownik Lacedomończykow, po śmierci exenterowany, serce miał obrosłe, kosmate, in signum Lwiey siły y odwági. Valerius Maximus.
LEONIDES Krol Lácedemoński Xerxesa Antagonista y AEmulus,ad Thermopbylas stráż maiąc, zginął : Xerxes serce mu kázał wyiąć, znalazł włosami obrosłe. Plutarchus.
ANAXAGORAS Clazomenius. Astronom, prognostyk wydał, że kàmień Dàlsze Mirabilia o Ludziách.
z Nieba wielki upáść miał, secutus eventus, bo iák Woz spadł kámień w Trácyi przy Rzece Agos osmalony. teste Plinio.
SOKRATES, nigdy w życiu nie śmiáł się, twárz maiąc áni wesołą, ani smutną. Teyże natury KRASSUS. E contra,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 986
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
tedy masło w pół zmaslanką gorzkie, syr chudy, a takie będąc; nie będą pokupne, zgniją, zaśmierdzą się, spruchnieją. Sumnienia tuPańskiego i rozeznania potrzeba: nie spuszczać się na Komisarza pochlebcę, że szkół, z Palestry zaciąnionego, bo student mleczną kaszę lubi, ale nie wie skąd się bierze mleko: jeśli Astronom, wie co to via lactea: Palestrant zaś ex codice modicè umie, choć lat wiele tego pilnuje, dopieroż nie rozumi praktyki Ekonomicznej? Weterana, praktyka, wielkiego gospodarza na Komisarstwo Wysadzić potrzeba: który by nie z Haura dopiero uczył się gospodarować: w którym Autorze sunt bona mixta malis: wiele nie sprawiedliwych rzeczy
tedy masło w puł zmaslanką gorzkie, syr chudy, á takie będąc; nie będą pokupne, zgniią, zasmierdzą się, spruchnieią. Sumnienia tuPańskiego y rozeznania potrzeba: nie spuszczać się na Kommissarza pochlebcę, że szkoł, z Palestry zaciąnionego, bo student mleczną kaszę lubi, ale nie wie zkąd się bierze mleko: iezli Astronom, wie co to via lactea: Palestrant zaś ex codice modicè umie, choć lat wiele tego pilnuie, dopieroż nie rozumi praktyki Ekonomiczney? Weteraná, praktyka, wielkiego gospodarza na Kommissarstwo Wysadzić potrzeba: ktory by nie z Haura dopiero uczył się gospodarować: w ktorym Autorze sunt bona mixta malis: wiele nie sprawiedliwych rzeczy
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 367
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
za Chrystusa został Męczennikiem około Roku 119 9. 8bris lat mając 110. teste Baronio. On to (lat wtedy 25 mając) gdy był z Apollofanem w Heliopolu Mieście Egipskim, widział owe cudowne na świat Katalog Osób, wiadomości o sobie godnych.
cały się rozciągające słońca zaćmienie podczas śmierci Chrystusowej, z zadziwienia jako wielki Astronom zawołał: Ant Deus naturae patitur, aut munas machina disolvetur. Opera tego Biskupa Z: te są, de Caelesti Hierarchia, de Ecclesiastica Hierorchia, de Divinis Nominibus, de Mystica Theologia, i Listów 10 pisanych do godnych Osób. Jednakże Scriptores Critici, jedni mówią, że cale nie jego to Opera, ale
za Chrystusa został Męczennikiem około Roku 119 9. 8bris lat maiąc 110. teste Baronio. On to (lat wtedy 25 maiąc) gdy był z Apollofanem w Heliopolu Mieście Egypskim, widział owe cudowne na swiat Katalog Osob, wiadomości o sobie godnych.
cały się rościągaiące słońca zacmienie podczas śmierci Chrystusowey, z zadziwienia iako wielki Astronom zawołał: Ant Deus naturae patitur, aut munas machina disolvetur. Opera tego Biskupa S: te są, de Caelesti Hierarchia, de Ecclesiastica Hierorchia, de Divinis Nominibus, de Mystica Theologia, y Listow 10 pisanych do godnych Osob. Iednakże Scriptores Critici, iedni mowią, że cale nie iego to Opera, ale
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 624
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
