i do imaginatywy i pojęcia bardziej służą a niżeli mapy. Ten jednak defekt mieć muszą iż w swojej szczupłości, dostatecznie tak wyrażać niemogą ziemi, jako mapy. Bo te nietylko uniwersalne, ale i partykularnych Państw, Królestw, Prowincyj się znajdują. W pierwszej tedy informacyj podają się niektóre reguły o wyrozumieniu sfery Geograficznej Astronomicznej i Armillarnej. W drugiej o Mapach. PRZESTROGA.
Lubom w Praktyce Astronomicznej dał na samym początku przestrogę krótką; atoli że się kto w niej niedoiźrzał, dla tego tam położone reguły wziął na Cenzurę, ani fundamentalną ani Chrześcijańskopolityczną. Więc powtóre przestrzegam że reguły Praktyki tak Astronomicznej jako i Geograficznej postępują niewedług wszelkiego rygóru
y do imaginatywy y poięcia bardziey służą á niżeli mappy. Ten iednak defekt mieć muszą iż w swoiey szczupłości, dostatecznie ták wyrażáć niemogą ziemi, iáko mappy. Bo te nietylko uniwersalne, ále y pártykularnych Państw, Krolestw, Prowincyi się znayduią. W pierwszey tedy informacyi podáią się niektore reguły o wyrozumieniu sfery Geograficzney Astronomiczney y Armillárney. W drugiey o Mappách. PRZESTROGA.
Lubom w Praktyce Astronomiczney dał ná samym początku przestrogę krotką; átoli że się kto w niey niedoiźrzał, dla tego tam położone reguły wziął ná Censurę, áni fundamentalną áni Chrześciańskopolityczną. Więc powtore przestrzegam że reguły Praktyki ták Astronomiczney iáko y Geograficzney postępuią niewedług wszelkiego rygoru
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
się niektóre reguły o wyrozumieniu sfery Geograficznej Astronomicznej i Armillarnej. W drugiej o Mapach. PRZESTROGA.
Lubom w Praktyce Astronomicznej dał na samym początku przestrogę krótką; atoli że się kto w niej niedoiźrzał, dla tego tam położone reguły wziął na Cenzurę, ani fundamentalną ani Chrześcijańskopolityczną. Więc powtóre przestrzegam że reguły Praktyki tak Astronomicznej jako i Geograficznej postępują niewedług wszelkiego rygóru kalkulacyj i obserw tak Astronomów jako i Geografów. Bo ani w tym rygorze postępować powinni ani mogą. Gdyż minuty pierwszej drugiej i trzeciej etc: dywizyj czyli to gradusów Nieba i ziemi, czyli godzin w komput pospolitej liczby, ba nawet godziny, i dni całe, pójść nie
się niektore reguły o wyrozumieniu sfery Geograficzney Astronomiczney y Armillárney. W drugiey o Mappách. PRZESTROGA.
Lubom w Praktyce Astronomiczney dał ná samym początku przestrogę krotką; átoli że się kto w niey niedoiźrzał, dla tego tam położone reguły wziął ná Censurę, áni fundamentalną áni Chrześciańskopolityczną. Więc powtore przestrzegam że reguły Praktyki ták Astronomiczney iáko y Geograficzney postępuią niewedług wszelkiego rygoru kalkulacyi y obserw ták Astronomow iáko y Geografow. Bo áni w tym rygorze postępowáć powinni áni mogą. Gdyż minuty pierwszey drugiey y trzeciey etc: dywizyi czyli to gradusow Nieba y ziemi, czyli godzin w komput pospolitey liczby, ba náwet godziny, y dni całe, poiść nie
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Geograficznej zacząwszy od liczby XX. Ta sfera ziemi tak wyrobiona do czegoby służyła? następujące opiszą reguły.
II. Sfera Astronomiczna jest wyobrażenie Nieba gwiazdowego, i cyrkułów obrotu Niebieskiego, osobliwie słońca. Z tą osobliwszą dyferencją: iż co się na Niebie znajduje w jego wewnatrznej wydętości, i niby wydrożeniu: to zewnętrzna wypukłość Astronomicznej sfery reprezentuje. Także oś Niebieską, cyrkuł ekwinokcjalny, Solstycjonalne, Polarne, Południowe tak partykularne jako i uniwersalny, cyrkuł Choryzontalny, zgoła tęż wszystkę przez cyrkuły dywizją zamyka sfera Astronomiczna, jako i Geograficzna. W tym tych sfer największa różnica: iż Geograficzna reprezentuje ziemię, i co na niej jest. Astronomiczna Niebo, konstelacje
Geograficzney zácząwszy od liczby XX. Ta sfera ziemi ták wyrobiona do czegoby służyłá? nástępuiące opiszą reguły.
II. Sfera Astronomiczna iest wyobrażenie Nieba gwiazdowego, y cyrkułow obrotu Niebieskiego, osobliwie słońca. Z tą osobliwszą dyfferencyą: iż co się ná Niebie znayduie w iego wewnatrzney wydętości, y niby wydrożeniu: to zewnętrzna wypukłość Astronomiczney sfery reprezentuie. Także oś Niebieską, cyrkuł ekwinokcyalny, Solstycyonalne, Polarne, Południowe ták partykularne iáko y uniwersalny, cyrkuł Choryzontalny, zgołá tęż wszystkę przez cyrkuły dywizyą zámyka sfera Astronomiczna, iáko y Geograficzna. W tym tych sfer naywiększa rożnica: iż Geográficzna reprezentuie ziemię, y co ná niey iest. Astronomiczna Niebo, konstellacye
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
tej liczby. III. Wynaleś linią południową, miejsca tego, do którego rektyfikujesz sferę, i na tej linii tak ją ustaw, ażeby cyrkuł południowy uniwersalny doskonale wpadł na linią południową. To przytym zachowując aby polus północy na pułnoc, południowy na południe był obrócony. Linią zaś południową znajdziesz według Reguły IV. Praktyki Astronomicznej. Albo według Magnesowej igiełki: atoli pierwej wyprobowanej, czy, nie mija linii południowej i siłą gradusami. Albo też według regularnego zegarku o samej 12. godzinie styl perpendykularnie postawiony na równej płaszczyznie ug. stole, swoim cieniem linią południową skaże. IV. Szukaj na sferze Geograficznej tego miejsca do którego rektyfikujesz sferę, albo
tey liczby. III. Wynáleś linią południową, mieysca tego, do ktorego rektyfikuiesz sferę, y ná tey linii ták ią ustaw, áżeby cyrkuł południowy uniwersalny doskonale wpadł ná linią południową. To przytym zachowuiąc áby polus pułnocny ná pułnoc, południowy ná południe był obrocony. Linią zaś południową znaydziesz według Reguły IV. Praktyki Astronomiczney. Albo według Magnesowey igiełki: átoli pierwey wyprobowáney, czy, nie miia linii południowey y siłą gradusami. Albo też według regularnego zegarku o samey 12. godzinie styl perpendykularnie postawiony ná rowney płaszczyznie vg. stole, swoim cieniem linią południową skaże. IV. Szukay ná sferze Geograficzney tego mieysca do ktorego rektyfikuiesz sferę, álbo
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, dopieroż miasta, miasteczka mieściły. Zaczym kładę na końcu dwie tablice których pierwsza regestruje pryncypalne miasta wszystkich krajów co do ich szerokości geograficznej oraz elewacyj poli: i co do długości Geograficznej. Druga regestruje same Polskie miasta i Miasteczka co do szerokości i elewacyj poli.
Tabella ta dwojaka służy nietylko do rektyfikowania sfery Geograficznej Astronomicznej Armillarnej, i ich używania. Ale tak do ustawiania wszelkich kompasów słonecznych, jako też ich rysowania. REGUŁA III. Wynajduje długość Geograficzną jakego miejsca.
Przez długość Geograficzną, jako naucza Informacja II. rozumie się liczba gradusów na ekwatorze wyrachowana, która się zamyka miedzy cyrkułem południowym pierwszym przez Kanaryiskie insuły prowadzonym, i miedzy
, dopieroż miasta, miasteczka mieściły. Zaczym kłádę ná końcu dwie tablice ktorych pierwsza regestruie pryncypalne miásta wszystkich kraiow co do ich szerokości geograficzney oraz elewacyi poli: y co do długości Geograficzney. Drugá regestruie same Polskie miasta y Miasteczka co do szerokości y elewacyi poli.
Tabella ta dwoiaka służy nietylko do rektyfikowania sfery Geograficzney Astronomiczney Armillarney, y ich używania. Ale tak do ustawiania wszelkich kompasow słonecznych, iáko też ich rysowania. REGUŁA III. Wynayduie długość Geograficzną iakego mieysca.
Przez długość Geograficzną, iáko náucza Informacya II. rozumie się liczba gradusow ná ekwatorze wyrachowana, ktora sie zamyka miedzy cyrkułem południowym pierwszym przez Kanaryiskie insuły prowadzonym, y miedzy
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
In Nomine Domini, Amen. ABRYZ KOMETYz Astronomicznej i Astrologicznej Uwagi, Pod Merydianem Krakowskim, Od dnia 29. GrudniaRoku 1680. aże do pierwszych dni Lutego Roku 1681. wyrachowany; i Horyzontowi Polskiemu do wiadomości, PRZEZ M. KASPRA CIEKANOWSKIEGO, w Przesławnej Akademii Krakowskiej Nauk wyzwolonych, i Filozofii Doktora, Matematyki Profesora, Seniora Bursze Śmieszkowskiej, Roku Pańskiego 1681. Dnia
In Nomine Domini, Amen. ABRYZ KOMETYz Astronomiczney y Astrologiczney Vwagi, Pod Meridyanem Krákowskim, Od dniá 29. GrudniáRoku 1680. áże do pierwszych dni Lutego Roku 1681. wyráchowány; y Horyzontowi Polskiemu do wiádomośći, PRZEZ M. KASPRA CIEKANOWSKIEGO, w Przesławney Akádemiey Krakowskiey Náuk wyzwolonych, y Filozofiey Doktorá, Máthemátyki Professorá, Seniorá Bursze Smieszkowskiey, Roku Páńskiego 1681. Dniá
Skrót tekstu: CiekAbryz
Strona:
Tytuł:
Abryz komety z astronomicznej i astrologicznej uwagi
Autor:
Kasper Ciekanowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astrologia, astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
prędkości biegu/ po wielu stopni na każdy dzień od godziny do godziny postępowały? Item. Czy niżej na przeciw Ziemi? rc. Ale oglądając się na drukarskie ekspensa, gdyż tego krótkiemi nie można określićby słowy; i nimając na ten czas takiego/ coby dodemonstracjej na leżące mógł odrysować figury; więc puty Astronomicznej tych Komet descripcji, niechaj będzie koniec. Przystępuję ad Astrologica. ROZDZIAŁ IV. O skutkach. Czegoby się po tych trzeba spodziewać Kometach.
Żadnej do tąd niebyło Komety/ któraby wielą złego temu niedokuczyła światu. To jednak trzeba wiedzieć/ iż nie jednako w każdym kraju swe zwykły wywierać skutki/ ale
prętkośći biegu/ po wielu stopni ná káżdy dźień od godźiny do godźiny postępowáły? Item. Czy niżey ná przećiw Ziemi? rc. Ale oglądáiąc się ná drukárskie expęnsa, gdyż tego krotkięmi nie możná określićby słowy; y nimáiąc ná ten ćzás tákiego/ coby dodemonstrácyey ná leżące mogł odrysować figury; więc puty Astronomićzney tych Komet descriptiey, niecháy będźie koniec. Przystępuię ad Astrologica. ROZDZIAŁ IV. O skutkách. Czegoby się po tych trzebá spodźiewáć Kometách.
ZAdney do tąd niebyło Komety/ ktoráby wielą złego temu niedokućzyła światu. To iednak trzeba wiedźieć/ iż nie iednako w káżdym kráiu swe zwykły wywierać skutki/ ále
Skrót tekstu: NiewiesKom
Strona: B
Tytuł:
Komety roku 1680 widziane
Autor:
Stanisław Niewieski
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
miał w niej eksperiencją. Jako i dawniejszy od Józefa Borofus powiada: iż nie tylko Ojcowie Święci pierwszego wieku, od Boga tę Astrologiczną odebrali naukę, akceptowali i kochali, ale też i po potopie świata Noham, Abraham, Jakub, Józef Patriarchowie i Prorocy wszyscy bieg Astrów Niebieskich doskonale rozumieli. Temu zaś Berozowi Ateny wielki Astronomicznej scencyj dowód uczyniły; gdy na honor jego wystawiły statuę ze złotym językiem: iż prawdziwie z Astrologicznej nauki ewenta opowiadał. W tej SS. Trzej Królowie, mieli wielką eksperiencją; o czym Aliacensis, Severus Imperator, Emanuel Cumerycus Impr: Konstantyn, Mahometes II Turec: Imper: Na koniec mówi Klaviusz ex Soc: Jesu
miał w niey experiencyą. Iáko y dawnieyszy od Jozefa Borofus powiadá: iż nie tylko Oycowie Swięći pierwszego wieku, od Bogá tę Astrologiczną odebrali náukę, ákceptowali y kochali, ále też y po potopie świátá Noham, Abráham, Jákob, Jozef Pátryarchowie y Prorocy wszyscy bieg Astrow Niebieskich doskonale rozumieli. Temu zaś Berozowi Atheny wielki Astronomiczney scencyi dowod uczyniły; gdy ná honor iego wystawiły statuę ze złotym ięzykiem: iż prawdźiwie z Astrologiczney nauki ewenta opowiadał. W tey SS. Trzey Krolowie, mieli wielką experyencyą; o czym Aliacensis, Severus Jmperator, Emanuel Cumericus Jmpr: Constantin, Machometes II Turec: Jmper: Ná koniec mowi Klaviusz ex Soc: Jesu
Skrót tekstu: DuńKal
Strona: P2v
Tytuł:
Kalendarz polski i ruski na rok pański 1741
Autor:
Stanisław Duńczewski
Drukarnia:
Paweł Józef Golczewski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
kalendarze
Tematyka:
astrologia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1741
Data wydania (nie wcześniej niż):
1741
Data wydania (nie później niż):
1741
się na pierwszym gradusie Raka, nie gwiazdowego, ale imaginaryinego na firmamencie: a to dzieje się na pierwszym gradusie Koziorozca nie gwiazdowego, ale imaginaryinego na firma- mencie. Ten obrót gwiazd od wschodu ku zachodowi nie jest jednakowo cyrkułowy, ale spiralny, z niejaką deklinacją ku pułnocy i południowi, podobną słońcu. Bo według obserwacyj Astronomicznej wszystkie gwiazdy teraz co raz bardziej zbliżają się ku polum naszemu. J gwiazda żeglarska która przedtym była odleglejsza, teraz tylko na dwa gradusy i minut kilkanaście jest odległa. INFORMACJA V. O kometach i nowych gwiazdach.
XXXVII. Oprócz Planet i gwiazd, które trwają od stworzenia świata, i trwać będą jako stałe luminarze,
się ná pierwszym gradusie Raka, nie gwiazdowego, ále imaginaryinego ná firmamencie: á to dzieie się ná pierwszym gradusie Koziorozca nie gwiazdowego, ále imaginaryinego ná firma- mencie. Ten obrot gwiazd od wschodu ku zachodowi nie iest iednakowo cyrkułowy, ále spiralny, z nieiáką deklinacyą ku pułnocy y południowi, podobną słońcu. Bo według obserwacyi Astronomiczney wszystkie gwiazdy teraz co raz bardziey zbliżaią się ku polum nászemu. J gwiazda żeglarska ktora przedtym była odlegleysza, teraz tylko ná dwa gradusy y minut kilkanaście iest odległa. JNFORMACYA V. O kometach y nowych gwiazdach.
XXXVII. Oprocz Planet y gwiazd, ktore trwaią od stworzenia świata, y trwać będą iáko stałe luminarze,
Skrót tekstu: BystrzInfAstron
Strona: N2v
Tytuł:
Informacja Astronomiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743