dla komunikacji i dla przejścia na tamtą stronę wojska. Jakoż pospieszył tak prędko, że tej samej nocy most stanął, i całe wojsko cichusieńko bez kurzenia tytoniu przeszło przez Dunaj, a tymczasem, aby tententu końskiego słyszeć nie było, bito haniebnie z armat z fortecy tak mocno, iż wojsko tureckie, które było w retranszamentach ataku i tak blisko miasta, nie słyszało, aż na ten czas, gdy ich w retranszamentach atakowano, których wypędzono, baterię i całą robotę zepsuto, armaty i moździerze pozabierano, tak iż nazajutrz na temże miejscu całe wojsko cesarskie ord de batalie stało w uszykowanych trzech kolumnach dla wielkich gór i dla przeszkód winnic, która
dla kommunikacyi i dla przejścia na tamtą stronę wojska. Jakoż pospieszył tak prędko, że téj saméj nocy most stanął, i całe wojsko cichusieńko bez kurzenia tytoniu przeszło przez Dunaj, a tymczasem, aby tententu końskiego słyszeć nie było, bito haniebnie z armat z fortecy tak mocno, iż wojsko tureckie, które było w retranszamentach attaku i tak blizko miasta, nie słyszało, aż na ten czas, gdy ich w retranszamentach atakowano, których wypędzono, bateryę i całą robotę zepsuto, armaty i moździerze pozabierano, tak iż nazajutrz na témże miejscu całe wojsko cesarskie ord de batalie stało w uszykowanych trzech kolumnach dla wielkich gór i dla przeszkód winnic, która
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 377
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
od morza Bałtyckiego leżą na zachód jedne, drugie na pułnoc. Z drugiej zaś strony morza Bałtyckiego, ku wschodowi liczy te Prowincje, Finią, i Finlandią. Stołeczne miasto Królestwa szwedzkiego jest Sztokolm, na palach między błotami ufundowane. W tym Państwie Monarchia trwała aż do roku 1718. którego ostatni Absolut Karol XII. w ataku fortecy Hala w Norwegii poległ. Po którego śmierci pozostała Siostra jego, Ulrika Eleonora Księżna De Bawier Klebourg za Królową Szwecyj od wszystkich Stanów przywitana. A potym mąż jej Książę Fryderyk de Hessenkasel za Króla, z temi kondycjami. Ażeby Królowie Szweccy wolnej elekcyj podlegali. A Królestwo całe wolności Rzeczypospolitej. Która się teraz składa z
od morzá Baltyckiego leżą ná zachod iedne, drugie ná pułnoc. Z drugiey zaś strony morza Baltyckiego, ku wschodowi liczy te Prowincye, Finią, y Finlandią. Stołeczne miásto Krolestwá szwedzkiego iest Sztokolm, ná pálach między błotami ufundowáne. W tym Páństwie Monarchiá trwáłá aż do roku 1718. ktorego ostátni Absolut Károl XII. w áttáku fortecy Hala w Norwegii poległ. Po ktorego śmierci pozostała Siostra iego, Ulriká Eleonorá Xiężná De Báwier Klebourg zá Krolową Szwecyi od wszystkich Stánow przywitáná. A potym mąż iey Xiąże Fryderyk de Hessenkassel zá Krolá, z temi kondycyami. Ażeby Krolowie Szweccy wolney elekcyi podlegáli. A Krolestwo całe wolności Rzeczypospolitey. Ktorá się teraz zkłáda z
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: G2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Portem, Łacinnicy go zowią Cajeta. Prezentują tu Skałę nad morzem, która się (powiadają) rozpadła podczas śmierci Zbawiciela świata Niewiernik jeden gdy w szparę tę wraził rękę, od Skały wnet stulonej, jest ucięta, i tam się konserwuję. Tu Ka- Geografia Generalna i partykularna
ról Burhon Generał Wojsk Francuskich, pod Rzymem w ataku zabity, pochowany jest z Nadgrobkiem. Tuż CAPUA Miasto dawnych czasów równe Rzymowi i Kartaginie, gdzie tylko widać Pogańskie zrujnowane, powalone Kościoły, Pałace, Theatra, Akwedukty Kolumny, Portyki, Bramy etc. W tych czasach nie daleko Kapuj, odkryto Pogański Kościół, z którego kolumny marmurowe, posągi Jowisza, Janusa, Eskulapiusza
Portem, Lacinnicy go zowią Caieta. Prezentuią tu Skałę nad morzem, ktora się (powiadaią) rozpadła podczas śmierci Zbawiciela świata Niewiernik ieden gdy w szparę tę wraził rękę, od Skały wnet stuloney, iest ucięta, y tam się konserwuię. Tu Ka- Geografia Generalna y partykularna
rol Burhon Generał Woysk Francuzkich, pod Rzymem w attaku zábity, pochowany iest z Nadgrobkiem. Tuż CAPUA Miasto dawnych czasow rowne Rzymowi y Kartaginie, gdzie tylko widać Pogańskie zruynowane, powalone Kościoły, Pałace, Theatra, Akwedukty Kolumny, Portyki, Bramy etc. W tych czasach nie dáleko Kapuy, odkryto Pogański Kościoł, z ktorego kolumny marmurowe, posągi Iowisza, Ianusá, Eskulapiusza
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 225
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Kazimierzowi wypowiedział wojnę o tytuł, iż się Królem pisał Szwedzkim, za co zniszczył Polskę. Z Fryderykiem III. Królem Duńskim, po jednej wygranej, drugą przegrał, umarł z desperacyj. Po nim Karol XI. z Ulryką Eleonorą Królewną Duńską ożeniony; z której urodzony Karol XII. Invasor i Oppressor Polski, zabity w ataku Miasta Norwergskiego Fryderyschal Roku 1718. Po nim osiadła Tron Szwedzki Ulryka Eleonora Księżna de Bawier Klebourg Siostra jego, która Męża sobie obrała Fryderyka I. Książęcia de Hesen Kasel, ten za Króla uznany pod kondycją, ażeby Królowie Szwedzcy wolnej podlegali Elekcyj. W Szwecyj osobliwie Południowej powietrze zdrowe, iż tam mało błotnistych jezior: w
Kazimierzowi wypowiedział woynę o tytuł, iż się Krolem pisał Szwedzkim, za co zniszczył Polskę. Z Fryderykiem III. Krolem Duńskim, po iedney wygraney, drugą przegrał, umarł z desperacyi. Po nim Karol XI. z Ulryką Eleonorą Krolewną Duńską ożeniony; z ktorey urodzony Karol XII. Invasor y Oppressor Polski, zabity w attaku Miasta Norwergskiego Friderischal Roku 1718. Po nim osiadła Tron Szwedzki Ulryka Eleonora Xiężna de Bawier Klebourg Siostra iego, ktora Męża sobie obrałá Fryderyka I. Xiążęcia de Hesen Kasel, ten za Krola uznany pod kondycyą, ażeby Krolowie Szwedzcy wolney podlegali Elekcyi. W Szwecyi osobliwie Południowey powietrze zdrowe, iż tam mało błotnistych iezior: w
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 417
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
takichże łodzi, które tam Canoas zowią. Morże tam Pacificum, albo spo- Geografia Generalna i Partykularna
kojne. Które to Miasto przedtym zalewało, ale niższym kanałem lat 20. kopanym, odsunione od niego. Z pracy tej koło kanału na 100. tysięcy ludzi umarło Meksykańskich. Ferdynandus Cortes, kiedy po trzy miesięcznym ataku wziął te miasto, mając to Fantassinów, alias Piechoty 900, to Kawaleryj 80. to Amerykanów na 2. kroć sto tysięcy z sobą skonfederowanych, zrujnował go był funditus, ale w lot 100. tysięcy wystawił domów, Amerykanów w nim osadziwszy; których potym Hiszpani powoli znosili, swoje wspaniałe budując domy. Ledwo teraz
takichże łodzi, ktore tam Canoas zowią. Morże tam Pacificum, albo spo- Geografia Generalna y Partykularna
koyne. Ktore to Miasto przedtym zalewało, ale niższym kanałem lat 20. kopanym, odsunione od niego. Z pracy tey koło kanału na 100. tysięcy ludzi umarło Mexikańskich. Ferdinandus Cortes, kiedy po trzy miesięcznym attaku wziął te miasto, maiąc to Fantassinow, alias Piechoty 900, to Kawalerii 80. to Amerykanow na 2. kroć sto tysięcy z sobą zkonfederowanych, zruynował go był funditus, ale w lot 100. tysięcy wystawił domow, Amerykanow w nim osadziwszy; ktorych potym Hiszpani powoli znosili, swoie wspaniałe buduiąc domy. Ledwo teraz
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 607
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Salomonowego. EUROPA. Rzeczpospolita Wenecka.
W Chórze ma kolumn 4. marmurowych, glancu bardzo jasnego, innych 32. Nad drzwiami Kościelnemi jest koni 4. zmiedzi Koryntckiej z Konstantynopola tu sprowadzonych, gdy był w ręku Wenetów. Drudzy zaś twierdzą, że te konie podawał Fryderyk Barbosa Cesarz, Syna swego Ottona, w ataku Wenecyj wziętego, wykupując, i za to, że superbè chlubił się, że Kościół Z. Marka w stajnią zamienić miał. Tam Aleksandra III. Papieża przepraszał, do nóg jego upadając, i słysząc z ust Papieskich ekshortę do siebie: Super aspidem et basiliscum ambulabis. Przeciwko Bazylice Z. Marka jest Wieża na stop
Salomonowego. EUROPA. Rzeczpospolita Wenecka.
W Chorze ma kolumn 4. marmurowych, glancu bardzo iasnego, innych 32. Nad drzwiami Kościelnemi iest koni 4. zmiedźi Koryntckiey z Konstantynopola tu sprowádzonych, gdy był w ręku Wenetow. Drudzy zaś twierdzą, że te konie podawáł Fryderyk Barbosa Cesarz, Syná swego Ottoná, w attaku Wenecyi wźiętego, wykupuiąc, y zá to, że superbè chlubił się, że Kościoł S. Marka w staynią zamienić miał. Tam Alexandrá III. Papieża przeprászał, do nog iego upadaiąc, y słysząc z ust Papieskich exhortę do siebie: Super aspidem et basiliscum ambulabis. Przeciwko Bazylice S. Marka iest Wieża ná stop
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 184
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
tych. EUROPA. O Turcyj Europejskiej.
4to. Ma Grecja pod sobą TESSALIĘ, gdzie Graecus i Hellen Królowie się porodzili, Grecyj imiona dający. Ten kraj wsławiły Philippici albo PHARSALICI CAMPI; gdzie Domowa Rzymian klęska Juliuszowi Cesarzowi z Pompejusza przyniosła Wiktorią. Tam jest blisko Miasto Farsalus vulgò Farsa. Miasto Methone, w którego ataku Filipowi Królowi Macedońskiemu oko z łuku wystrzelono. Tam są Teby Tesalonickie, Góry, Olympus i Pindus, Pelius, Ossa, tuż Tempe, wesołe miejsca nad rzeką Peneus. W tymże kraju są Thermopylae, to jest góry schodzące się, i ciasno ściskające vulgò Boca di Lupo, aliàs Wilcze gardło zwane, po między
tych. EUROPA. O Turcyi Europeyskiey.
4to. Má Grecya pod sobą TESSALIĘ, gdźie Graecus y Hellen Krolowie się porodźili, Grecyi imioná daiący. Ten kráy wsłáwiły Philippici albo PHARSALICI CAMPI; gdźie Domowá Rzymian klęska Iuliuszowi Cesarzowi z Pompeiusza przyniosła Wiktoryą. Tam iest blisko Miasto Pharsalus vulgò Farsa. Miasto Methone, w ktorego attaku Filippowi Krolowi Macedońskiemu oko z łuku wystrzelono. Tam są Theby Tesalonickie, Gory, Olympus y Pindus, Pelius, Ossa, tuż Tempe, wesołe mieysca nád rzeką Peneus. W tymże kráiu są Thermopylae, to iest gory schodzące się, y ciasno ściskaiące vulgò Boca di Lupo, aliàs Wilcze gardło zwáne, po między
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 439
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
. Przyszło potym do tego (nutantibus rebus Graecorum:) że Konstantyn oblężony, o Pokoj prosił Turczyna, Haracz obiecując; ale odpowiedziano: że nic z tego nie będzie: Będzie dosyć Konstantynowi Peloponesu, aliàs Morei Insuły, a Carogrodu niech ustąpi, jeśli miecza na karku mieć niechce swoim. Po znacznym potym ataku Mahomet Konstantemu proponował poddanie się, ale o męskiej usłyszał rezolucyj: Ze jeśli Carogród tedy i życie niech tracę, ale Cesarzem będąc, nie niewolnikiem. Więc Turczyn w Niedzielę Zielonych Świątek 27. Maji ognie w polu, i na statkach zapalić kazał, swoich animując, aby nazajutrz postem, umywaniem (:niby to spodziewają
. Przyszło potym do tego (nutantibus rebus Graecorum:) że Konstantyn oblężony, o Pokoy prosił Turczyná, Harácż obiecuiąc; ale odpowiedźiano: że nic z tego nie będźie: Będźie dosyć Konstantynowi Peloponesu, aliàs Morei Insuły, à Carogrodu niech ustąpi, ieśli miecza ná karku mieć niechce swoim. Po znácznym potym attáku Machomet Konstantemu proponowáł poddanie się, ale o męskiey usłyszał rezolucyi: Ze iesli Carogrod tedy y życie niech trácę, ale Cesarzem będąc, nie niewolnikiem. Więc Turczyn w Niedźielę Zielonych Swiątek 27. Maii ognie w polu, y ná statkach zápalić kázał, swoich animuiąc, aby názaiutrz postem, umywániem (:niby to spodźiewáią
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 471
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
nazwane Jeruzalem B. Literę, w Literę R. zamieniwszy, które imię znaczy z Hebrajskiego Visionem Pacis. Było w Posesyj Jebuzejczyków Jeruzalem przez lat 824. succesu temporis ufortyfikowane, że w nim ślepych i chromych na murach dla jedynej ostentacyj nie obrony lokowano, na afront tym, krorzyby go dobywać chcieli! Jednak po długim ataku Króla Dawida ślepej Fortuny dla siebie doznali Jerozolimczykowie, przytym ślepym Praesidium, bo stooczny Argus Dawid dostał go, wygnał Jebuzeów, Zamek potężny na gorze Sion założył. Innych zdanie, że Jeruzalem nazwane od Salomona Hieron, albo Jeren zwanego, iż w tymże Mieście Kościół BOGU wspaniały erygował, gdyż w Greckim Hieron znaczny
názwane IERUSALEM B. Literę, w Literę R. zamieniwszy, ktore imie znáczy z Hebráyskiego Visionem Pacis. Było w Posesyi Iebuzeyczykow Ieruzálem przez lát 824. succesu temporis ufortyfikowáne, że w nim ślepych y chromych ná murách dla iedyney ostentácyi nie obrony lokowáno, ná affront tym, krorzyby go dobywáć chcieli! Iednák po długim attaku Krola Dawida ślepey Fortuny dla siebie doználi Ierozolimczykowie, przytym ślepym Praesidium, bo stooczny Argus Dawid dostał go, wygnáł Iebuzeow, Zámek potężny ná gorze Sion záłożył. Innych zdánie, że Ieruzalem názwáne od Sálomona Hieron, albo Ieren zwánego, iż w tymże Mieście Kościoł BOGU wspaniały erigowáł, gdyż w Greckim Hieron znáczny
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 524
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
Fredra in Viro Consilii, tej są natury, że sercu wielkiemu nie puszczają cuglów: gdy na wielkie kuszą się rzeczy, wielkie mają deliberacje: nie wazą się, aż zważą, jak w pracach, tak w niebezpieczeństwie pomiarkowany ich umysł i zamysł. Najazdy i pierwsze ognie statecznie wytrzymują, tak w batalii, jako w ataku i defensie. Tak piechotą, jak konną siłą przy dobrej komendzie mogą siła, żółwim postępują krokiem, dla tego ostróżnie i rozumnie. Prędkości tedy trzeba użyć na nich, stonami uderzać, i tak osłabiać, prowiantów zabraniem lub zabronieniem pierwej pokonać, z miejsc nie przystępnych na czyste wywabić, po wytrzymanym pierwszym ogniu i złamanym
Fredrá in Viro Consilii, tey są nátury, że sercu wielkiemu nie puszczáią cuglow: gdy ná wielkie kuszą się rzeczy, wielkie maią deliberácye: nie wazą się, aż zwáżą, iak w prácach, tak w niebespieczeństwie pomiarkowány ich umysł y zámysł. Náiazdy y pierwsze ognie statecznie wytrzymuią, tak w batalii, iako w attaku y defensie. Ták piechotą, iak konną siłą przy dobrey kommendźie mogą siła, żołwim postępuią krokiem, dla tego ostrożnie y rozumnie. Prętkości tedy trzeba użyć ná nich, stonámi uderzać, y ták osłabiać, prowiantow zábraniem lub zábronieniem pierwey pokonać, z mieysc nie przystępnych ná czyste wywabić, po wytrzymanym pierwszym ogniu y złamánym
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 694
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
