Włoskich dla wielkości, a raczej mówiąc z Wirgiliuszem: Fluvius Regnator Aquarum. Bierze w siebie rzek więcej niżeli 30, i Jezior nie mało wielkich. Upłynąwszy od pierwszych zrzodeł swoich mil Włoskich 350, tandem siedmiu Nurtami w Adriatyckie wlewa się Morze.
PARAQUEJ inaczej Argenteus, od srebrnych piasków, jest Rzeka niezmiernej wielkości w Ameryce Australnej, vulgo w Prowincyj Paraquej, nazwana językiem Hiszpańskim od tychże Srebrnych Piasków Rio de la plata. Płynie śrzodkiem namienionej Prowincyj na mil 500, potym w Morze Australne, tak obszernym weściem wpada, że bierze spatium na mil 30.
RENUS vulgo Rein, druga ordine wielkości po Dunaju w Niemczech Rzeka, Francuzów i
Włoskich dla wielkości, á raczey mowiąc z Wirgiliuszem: Fluvius Regnator Aquarum. Bierze w siebie rzek więcey niżeli 30, y Iezior nie mało wielkich. Upłynąwszy od pierwszych zrzodeł swoich mil Włoskich 350, tandem siedmiu Nurtami w Adryatyckie wlewa się Morze.
PARAQUEY inaczey Argenteus, od srebrnych piaskow, iest Rzeka niezmierney wielkości w Ameryce Australney, vulgo w Prowincyi Paraquey, nazwana ięzykiem Hiszpańskim od tychże Srebrnych Piaskow Rio de la plata. Płynie śrzodkiem namienioney Prowincyi na mil 500, potym w Morze Australne, tak obszernym weściem wpada, że bierze spatium na mil 30.
RHENUS vulgo Rhein, druga ordine wielkości po Dunaiu w Niemczech Rzeka, Francuzów y
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 564
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
na partie, ni Prawa, ni Króla nie mając. Oprócz Ziemi tej Ducha Z. albo Quir pod imieniem Austrałnego, nie poznanego Świata, leżą NOWA HolanDIA, Ziemia KoncORDIA przez Holendrów: NOWA ZELANDIA, przez tychże odkryte. Gdzie się też znajduje Morze AUSTRALNE, a te jest część Maris Pacifici, przy Ziemi Australnej. O RELIGII teraźniejszej w Ameryce mówiłem dosyć w oboch Częściach Aten: jaka też Superstycja Pogan Amerykanów, tu się mówiło na początku Geografii Ameryki dopiero. Co DZIWNEGO i OSOBLIWEGO w Krajach AMERYKI?
ZŁOTO w Ameryce trojakie się znajduje: jedne w granach, albo ziarnach, które jest właśnie purum aurum. z niczym
na partye, ni Prawa, ni Krola nie maiąc. Oprócz Ziemi tey Ducha S. albo Quir pod imieniem Austrałnego, nie poznánego Swiata, leżą NOWA HOLLANDIA, Ziemia CONCORDIA przez Hollendrow: NOWA ZELANDIA, przez tychże odkryte. Gdzie się też znayduie Morze AUSTRALNE, a te iest część Maris Pacifici, przy Ziemi Australney. O RELIGII teraznieyszey w Ameryce mowiłem dosyć w oboch Częściach Aten: iaka też Superstycya Pogan Amerykanow, tu się mówiło na początku Geografii Ameryki dopiero. Co DZIWNEGO y OSOBLIWEGO w Kraiach AMERYKI?
ZŁOTO w Ameryce troiakie się znayduie: iedne w granach, albo ziarnach, ktore iest właśnie purum aurum. z niczym
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 614
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
na Insule Zejlon, wiele także Fortec: na Insule Jawa Nową Batawią Stolicę Holenderderską wtamtym kraju. Ichże jest wiele posesyj na Sondyckich, Moluckich, Maldywskich Insułach. Ich są Borneo, Celebes, Gilolo, Amboine, Bandane, Nera, Pulowaj, Solor, Timor, Solor, Buton, Insuły. W Ziemi Australnej nową Holandyą, Nową Zeelandią Nową Gwineą, Nową Karpentarie: W Afryce mają Promontorium Bonae spei. A z tych co za Intrata ? łatwo się domyślić. Te kraje konserwując, ma tam Wojska na 16. tysięcy; Okrętów Wojennych na 160.
Słusznie tedy STRADA Autor napisał, że Mars, cały Świat lustrując, w
ná Insule Zeylon, wiele tákże Fortec: ná Insule Iawa Nową Batáwią Stolicę Hollenderderską wtamtym kraiu. Ichże iest wiele posesyi ná Sondyckich, Moluckich, Maldywskich Insułach. Ich są Borneo, Celebes, Gilolo, Amboinae, Bandanae, Nera, Pulowáy, Solor, Timor, Solor, Buton, Insuły. W Ziemi Australney nową Hollandyą, Nową Zeelandią Nową Gwineą, Nową Karpentariae: W Afryce maią Promontorium Bonae spei. A z tych co zá Intráta ? łatwo się domyślić. Te kráie konserwuiąc, ma tam Woyska ná 16. tysięcy; Okrętow Woiennych ná 160.
Słusznie tedy STRADA Autor nápisał, że Mars, cały Swiat lustruiąc, w
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 250
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
Kapliczki gdzie Nabożeństwa swoje odprawują. Instrumenta wojenne wszystkie mają drewniane, łuki, strzały nie napuszczane jadem, dzidy, etc. nie znają żadnych fortec, ani Miasta ich murem opasane, żyją beź Króla, i beź Prawa, zawsze tylko rozdzieleni na Partie. MORZE AUSTRALNE jest część Morza spokojnego, albo Pacyficznego, przy Ziemi Australnej Z. Ducha, i blisko Wysp Salomona. Nazwane Morzem Australnym dla tego że oblewa Kraje, czyli brzegi tych Krajów które czynią część Ziemi Australnej. WŁADZA DUCHOWNA. WŁADZA DUCHOWNA. W AMERYCE.
LEO X Papież najpierwsze Biskupstwo erygował w Mieście Z. Dominika na Wyspach Antylskich R. 1513. po nim Ojcowie SS
Kapliczki gdzie Nabożeństwá swoie odprawuią. Instrumenta woienne wszystkie maią drewniane, łuki, strzały nie napuszczane iadem, dzidy, etc. nie znaią żadnych fortec, ani Miástá ich murem opasane, żyią beź Krola, y beź Práwá, záwsze tylko rozdzieleni ná Partye. MORZE AUSTRALNE iest część Morza spokoynego, álbo Pacyficznego, przy Ziemi Australney S. Ducha, y blisko Wysp Salomona. Názwáne Morzem Australnym dlá tego że oblewa Kraie, czyli brzegi tych Kráiow ktore czynią część Ziemi Australney. WŁADZA DUCHOWNA. WŁADZA DUCHOWNA. W AMERYCE.
LEO X Papież naypierwsze Biskupstwo erygował w Miescie S. Dominika ná Wyspach Antylskich R. 1513. po nim Oycowie SS
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 654
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
