wzniósł obłoki piasku: wieczorem wiele okrętów sloty de Castro było gwałtownie skołatanych, gdy inne blisko znajdujące się spokojnie stały, a to na przemiany. Tegoż czasu od wschodu kardynalnego, i od wschodu północego wapory palące wybuchały, i obłoki piasku w różne strony na powietrzu rozrzucały: nawet gdy do wody wpadały, na powierzchności bałwanów jeszcze się w różne rzucały strony.
1542 Widziana przez dni 40.
14 Czerwca gwałtowna burza w Budzie.
Krwawy deszcz w Munster niedaleko Warendors.
Szarańcza w okolicy Mediolanu. Naznaczono nadgrodę tym, którzyby ją wygubili: i w krótce 12 tysięcy worów szarańczą napełniono.
Poprzedziły kometę: Trzęsienia znaczne we Włoszech, w Sycylii
wzniosł obłoki piasku: wieczorem wiele okrętow sloty de Castro było gwałtownie skołatanych, gdy inne blisko znayduiące się spokoynie stały, a to na przemiany. Tegoż czasu od wschodu kardynalnego, y od wschodu pułnocnego wapory palące wybuchały, y obłoki piasku w rożne strony na powietrzu rozrzucały: nawet gdy do wody wpadały, na powierzchności bałwanow ieszcze się w rożne rzucały strony.
1542 Widziana przez dni 40.
14 Czerwca gwałtowna burza w Budzie.
Krwawy deszcz w Munster niedaleko Warendors.
Szarańcza w okolicy Medyolanu. Naznaczono nadgrodę tym, którzyby ią wygubili: y w krótce 12 tysięcy worow szarańczą napełniono.
Poprzedziły kometę: Trzęsienia znaczne we Włoszech, w Sycylii
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 81
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
jakby wszystkie wiatry razem zgromadzone wiały.
1688. 1 Marca trzęsienie ziemi znaczne w całej Jamajce, jednej minuty trzy razy ponowione, złączone z jęczeniem podziemnym. Wszystkie domy nadwątliło, i wzruszyło. Okręty w portach stojące skołatało. Jeden zaś płynący z Europy znacznie był wiatrem burzliwym nadwątlony. Ziemia podnosiła się, i nakształt bałwanów morskich pomykała się ku pułnocy. 5 Czerwca o 4 z południa nader gwałtowne w Neapolum trzecią część miasta obaliło, wiele okrętów w portach zatopiło. Zrzodła, i studnie w górę wodę wyrzucały. Nazajutrz nastąpiła burza, która trwała trzy dni.
5 Czerwca we dwóch miastach Romanij Bagnacavallo, i Cottineola, w Beneventie, w
iakby wszystkie wiatry razem zgromadzone wiały.
1688. 1 Marca trzęsienie ziemi znaczne w całey Jamajce, iedney minuty trzy razy ponowione, złączone z ięczeniem podziemnym. Wszystkie domy nadwątliło, y wzruszyło. Okręty w portach stoiące skołatało. Jeden zaś płynący z Europy znacznie był wiatrem burzliwym nadwątlony. Ziemia podnosiła się, y nakształt bałwanow morskich pomykała się ku pułnocy. 5 Czerwca o 4 z południa nader gwałtowne w Neapolum trzecią część miasta obaliło, wiele okrętow w portach zatopiło. Zrzodła, y studnie w górę wodę wyrzucały. Nazaiutrz nastąpiła burza, która trwała trzy dni.
5 Czerwca we dwuch miastach Romaniy Bagnacavallo, y Cottineola, w Beneventie, w
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 140
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
były trzęsienia nastąpić mającego. Księżyc ciemno czerwony otoczony cyrkułem koloru siniawego znakiem był trzęsienia nocnego albo dnia następującego.
2. Lutego. ziemi trzęsienie było proste, to jest ziemia ruszała się od centrum ku powierzchności podnosząc się i opadając, innych zaś dni trzęsienia były już proste, już horyzontalne to jest ziemia ruszała się nakształt bałwanów morskich do brzegów idących i od nich odbijających się.
W Księstwie Spoletańskim doświadczono, iż trzęsienia następowały silniejsze, gdy nieba część wschodnia, i południowa okryta była obłokami długiemi, i podobnemi do drogi na niebie mlecznej: gdy na słońcu niby przyćmionym ukazywały się linie białe jedne, drugie na przodku białe, czerwone zaś na zachodzie
były trzęsienia nastąpić maiącego. Księżyc ciemno czerwony otoczony cyrkułem koloru siniawego znakiem był trzęsienia nocnego albo dnia następuiącego.
2. Lutego. ziemi trzęsienie było proste, to iest ziemia ruszała się od centrum ku powierzchności podnosząc się y opadaiąc, innych zaś dni trzęsienia były iuż proste, iuż horyzontalne to iest żiemia ruszała się nakształt bałwanow morskich do brzegow idących y od nich odbiiaiących się.
W Księstwie Spoletańskim doświadczono, iż trzęsienia następowały silnieysze, gdy nieba część wschodnia, y południowa okryta była obłokami długiemi, y podobnemi do drogi na niebie mleczney: gdy na słońcu niby przyćmionym ukazywały się linie białe iedne, drugie na przodku białe, czerwone zaś na zachodzie
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 156
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
, straszne tegoż momentu w Lan-chec-Ton, brama ku połudnowi, mury wielu mniejszych miast okolicznych obalone. Około Young-ning tehin niewypowiedziane było wzruszenie gór, miasteczko zaś same w ziemi pogrążone, na pułnoc Tong Cuei ziemia otworzyła się, a góry upadające przywaliły to miasto: ziemia podniósłszy się na 6 sążni i więcej, nakształt bałwanów morskich bujała. Siedymnasta część obywatelów zginęła. W Ting-min-Chin od trzeciej z rana aż do 11 trzęsienie ziemi obaliło wszystkie domy na południe leżące. Połowa góry Mont Outai ku południowi obrócona upadła.
9 Lipca gwałtowne trzęsienie w Rojening: mało miejsc w tej Prowincyj wolnych było od trzęsienia.
16 Lipca miedzy 5 i 6 wieczor:
, straszne tegoż momentu w Lan-chec-Ton, brama ku połudnowi, mury wielu mnieyszych miast okolicznych obalone. Około Young-ning tehin niewypowiedziane było wzruszenie gór, miasteczko zaś same w ziemi pogrążone, na pułnoc Tong Cuei ziemia otworzyła się, á góry upadaiące przywaliły to miasto: ziemia podniosłszy się na 6 sążni y więcey, nakształt bałwanow morskich buiała. Siedymnasta część obywatelow zginęła. W Ting-min-Chin od trzeciey z rana aż do 11 trzęsienie ziemi obaliło wszystkie domy na południe leżące. Połowa gory Mont Outai ku południowi obrocona upadła.
9 Lipca gwałtowne trzęsienie w Roiening: mało mieysc w tey Prowincyi wolnych było od trzęsienia.
16 Lipca miedzy 5 y 6 wieczor:
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 169
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
o godzinie 6 w wieczor: toż samo postrzeżono w Cuers, w Vaucluse, i w Saint Auban. Tegoż dnia o 10 z rana na różnych miejscach w Erguel: po południu wody były zmęcone, i szarożołtawe. Tegoż dnia w Gibraltar gwałtowne trwało 30 sekond: Ziemia cholebała się nakształt perpendykułu, albo bałwanów morskich. Morze na 7 stop nad zwyczajną wysokość podniosło się, w ćwierć godziny opadło nadzwyczaj. To wody podniesienie się i opadanie co ćwierć godziny trwało aż do dnia następującego. Lecz o drugiej godzinie z południa zaczęło się umniejszać. I Listopada przed wschodem słońca w Madrycie wiatr zachodni słabszy niż dniem pierwej, niebo było pogodne
o godzinie 6 w wieczor: toż samo postrzeżono w Cuers, w Vaucluse, y w Saint Auban. Tegoż dnia o 10 z rana na rożnych mieyscach w Erguel: po południu wody były zmęcone, y szarożołtawe. Tegoż dnia w Gibraltar gwałtowne trwało 30 sekond: Ziemia cholebała się nakształt perpendykułu, albo bałwanow morskich. Morze na 7 stop nad zwyczayną wysokość podniosło się, w czwierć godziny opadło nadzwyczay. To wody podniesienie się y opadanie co czwierć godziny trwało aż do dnia następuiącego. Lecz o drugiey godzinie z południa zaczęło się umnieyszać. I Listopada przed wschodem słońca w Madrycie wiatr zachodni słabszy niż dniem pierwey, niebo było pogodne
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 204
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
w jednych znajduje się woda, do drugich płynęłaby przez malutkie kanały z podziemnych rzek, jezior, morza, gdyby powietrze w nich zgęstwione, i ściśnione niewstrzymywało jej zatykając, iż tak rzekę, i zawalając otworzystości kanałów. Nad to bałwany morskie obijając się o brzegi zostawują w ziemi część wody. Ta za każdym bałwanów uderzeniem potrącona pomykając się, i coraz świeżym kroplom miejsca ustępując, może być daleko od brzegów zapędzona, i zamienić się w strumień podziemny nieustannie płynący.
Z tego zaś wszystkiego łacno wniesiesz, iż gdy w lochach podziemnych siarka, żelazo, i inne materie tłuste zmieszane zajmują ogień, powietrze tam zamknięte, i ściśnione rorzadzić się
w iednych znayduie się woda, do drugich płynęłaby przez malutkie kanały z podziemnych rzek, iezior, morza, gdyby powietrze w nich zgęstwione, y ściśnione niewstrzymywało iey zatykaiąc, iż tak rzekę, y zawalaiąc otworzystości kanałow. Nad to bałwany morskie obiiaiąc się o brzegi zostawuią w ziemi część wody. Ta za każdym bałwanow uderzeniem potrącona pomykaiąc się, y coraz świeżym kroplom mieysca ustępuiąc, może być daleko od brzegow zapędzona, y zamienić się w strumień podziemny nieustannie płynący.
Z tego zaś wszystkiego łacno wniesiesz, iż gdy w lochach podziemnych siarka, żelazo, y inne materye tłuste zmieszane zaymuią ogień, powietrze tam zamknięte, y ściśnione rorzadzić się
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 259
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
tego świata, byle upadszy pokłonili się onemu; ja tak sądzę, że pragnąc i nabywając tych dostatków, jest to upaść w tej pokusie, i ofiarę czynić czartowi.
Orygenes w swoim komentarzu supra Genesim czyni tę refleksją, która tu słuzi; że Faraon, jako jest w Piśmie świętym, naznaczył wielkie Dominia kapłanom swoich Bałwanów: Pan Bóg zaś st[...] nowiąc swoje prawa per Organum Moyżesza, mówi Orygenes, zabrania żeby Księża i Lewitowie nie mieli żadnej posesji i własności w podziele ziemi obiecanej; czemu, pyta się ten wielki doktor; dlatego że Księża Boga ziwego nie powinni być staraniem doczesnym zabawni, które by ich mogło odwracać ab exercitio sacri ministerii
tego swiata, byle upadszy pokłonili się onemu; ja tak sądzę, źe pragnąc y nabywaiąc tych dostatkow, iest to upaść w tey pokusie, y offiarę czynić czartowi.
Origenes w swoim komentarzu supra Genesim czyni tę reflexyą, ktora tu słuźy; źe Pharaon, iako iest w Pismie świętym, naznaczył wielkie Dominia kapłanom swoich Bałwanow: Pan Bog zaś st[...] nowiąc swoie prawa per Organum Moyźesza, mowi Origenes, zabrania źeby Xięźa y Lewitowie nie mieli źadney possessyi y własnośći w podźiele źiemi obiecaney; czemu, pyta się ten wielki doktor; dlatego źe Xięźa Boga źywego nie powinni bydź starańiem doczesnym zabawni, ktore by ich mogło odwrácać ab exercitio sacri ministerii
Skrót tekstu: LeszczStGłos
Strona: 18
Tytuł:
Głos wolny wolność ubezpieczający
Autor:
Stanisław Leszczyński
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733
Jacek: O szczęśliwości czasów! Czemużeś dzieciom naszym ustąpiła? Z których tylko póty pociechy kawałek mamy, póki aplikacji nie mają.
Wincenty: Tak jest, a nie inaczej. Dać syna albo córkę tymi czasy do dworu, jest jednoż, co i wypchnąć bez wiosła na morze, kędy szumców, wichrów, bałwanów niebezpiecznych bez miary. Pan wartogłów, lunatyk i fantastyk pohany, pani pijaczka, w słowach i czynieniu wszeteczna, w humorze hipokondryczka, jako Scylla i Charybdys, pewny szwank i zguba młodzieży bywają, która jako przedtem słodkim szczęśliwości śladem brała cnót i doskonałości naukę, tak teraźniejszym, obmierzłym obyczajem bierze sromotną obojga lekcyją.
Jacek
Jacek: O szczęśliwości czasów! Czemużeś dzieciom naszym ustąpiła? Z których tylko póty pociechy kawałek mamy, póki aplikacyi nie mają.
Wincenty: Tak jest, a nie inaczej. Dać syna albo córkę tymi czasy do dworu, jest jednoż, co i wypchnąć bez wiosła na morze, kędy szumców, wichrów, bałwanów niebezpiecznych bez miary. Pan wartogłów, lunatyk i fantastyk pohany, pani pijaczka, w słowach i czynieniu wszeteczna, w humorze hipokondryczka, jako Scylla i Charybdys, pewny szwank i zguba młodzieży bywają, która jako przedtem słodkim szczęśliwości śladem brała cnót i doskonałości naukę, tak teraźniejszym, obmierzłym obyczajem bierze sromotną obojga lekcyją.
Jacek
Skrót tekstu: MałpaCzłow
Strona: 277
Tytuł:
Małpa Człowiek
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry, traktaty
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1715
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1715
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Archiwum Literackie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Paulina Buchwaldówna
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wroclaw
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1962
DIUS in nobis, agitante caléscimus illo. A że wdzierającego się do serc ich gwałtem, á l atre luminum prawdziwego BOGA nie akceptowali lumen, przynajmniej ad similitudinim veri DEI wymyslali sobie delubra a bardziej deliria. Ex motivo tedy tej inklinacyj do adoracyj jakiej si Najwyższej Poten- POGAŃSKICH
cyj, im clárè nie późnanej, najpierwsi Egipcjanie Bałwanów czczenia stali się Autorowie, alboteż Ninus Król Babiloński Belusa alias Saturna Ojca swego sam za Boga poczytawszy, Kościół mu i Grób wspaniały erygowawszy, i innym adorować kazawszy według Berosa i Majolusa Autorów pierwszy Ido Iolatriae, do bliskich, potym dalszych Państw i Prowincyj diffluentis, został nagannym Inwentorem. Dopiero Grecy jako Naród ciekawy, omnibûs
DIUS in nobis, agitante caléscimus illo. A że wdzieráiącego się do serc ich gwałtem, á l atre luminum prawdziwego BOGA nie akceptowali lumen, przynaymniey ad similitudinim veri DEI wymyslali sobie delubra a bardziey deliria. Ex motivo tedy tey inklinacyi do adoracyi iakiey si Naywyzszey Poten- POGANSKICH
cyi, im clárè nie poźnaney, naypierwsi Egipcyanie Bałwanow czczenia stali się Autorowie, álboteż Ninus Krol Babiloński Belusa alias Saturna Oyca swego sam za Boga pocżytawszy, Kościoł mu y Grob wspaniały erygowawszy, y innym ádorować kazáwszy według Berosa y Maiolusa Autorow pierwszy Ido Iolatriae, do bliskich, potym dalszych Państw y Prowincyi diffluentis, został nagannym Inwentorem. Dopiero Grecy iako Narod ciekawy, omnibûs
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 16.
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
lewej Nogi, trzynasty z Powietrza około głowy. W Królestwie Indyjskim Pegu, P. Mendosius, widżyał Bałwan Dei somni na 48. poduszkach głowę skłonioną mającego, wysokiego na stop 90. W tymże Królestwie jest Bałwochwalnia, w której Bożek się znaj duje Centum et Decem Millium Deorum Dominus, i tyleż powiadają być tamże Bałwanów. Ex literis 1554. Malacca datis. Na Peninsule Komorynie w tejże Indyj, oprócz BO GA Stwórcy wszech rzeczy, niezliczonych wenerują Bożków, a przytym Diabła, aby im nie szkodził w niczym. W Persyj i w Państwie Mogola jest sekta Mezuzerów, którzy Ogień chwalą i zawsze go w Kościołach konserwują z wielką
lewey Nogi, trzynasty z Powietrza około głowy. W Krolestwie Indyiskim Pegu, P. Mendosius, widżiał Bałwán Dei somni na 48. poduszkach głowę skłonioną maiącego, wysokiego na stop 90. W tymże Krolestwie iest Bałwochwalnia, w ktorey Bożek się znáy duie Centum et Decem Millium Deorum Dominus, y tyleż powiadaią bydź tamże Bałwanow. Ex literis 1554. Malaccâ datis. Na Peninsule Komorynie w teyże Indyi, oprocz BO GA Stworcy wszech rzeczy, niezliczonych weneruią Bożkow, á przytym Diabła, áby im nie szkodził w niczym. W Persyi y w Państwie Mogola iest sekta Mezuzerow, ktorzy OGIEN chwalą y zawsze go w Kosciołach konserwuią z wielką
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 22
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
