a drugich Danów Miasto Geddanum nazwane, i Sinus Codaenus. Kwady w imieniu samym z Niemieckiego języka znaczą ludokrutny, popędliwy. Na ich miejsca według Kariona nastąpili Słowacy. Mają ich niektórzy za Marfeldczyków.
KURLADCZYKOWIE, teraźniejsi Kurlandzkiego Księstwa Obywatele, są to dawni Curones, to Chory, od Ptolemeusza Cariones zwani. Byli Bałwochwalcami, Słońce Miesiąc, Węże adorującemi; potym lumen Wiary Z. wzięli od Meinharda Biskupa Juflanckiego, wraz z Inflantami,koło Roku 1180.ód Szwedów podbici, znowu spód ich władzy wybili się byli. Unich był zwyczaj, iż Zabójcę zabijali Krewni; wdługich szatach chodzili, potym Zakonowi Ensiferorum poddali się byli, jako
a drugich Danow Miasto Geddanum nazwane, y Sinus Codaenus. Kwady w imieniu samym z Niemieckiego ięzyka znaczą ludokrutny, popędliwy. Na ich mieysca według Kariona nastąpili Słowacy. Maią ich niektorzy za Marfeldczykow.
KURLADCZYKOWIE, teraznieysi Kurlandzkiego Xięstwa Obywatele, są to dawni Curones, to Chori, od Ptolemeusza Caryones zwani. Byli Bałwochwalcami, Słońce Mieśiąc, Węże adoruiącemi; potym lumen Wiary S. wzieli od Meinharda Biskupá Iuflanckiego, wráz z Inflantami,koło Roku 1180.od Szwedow podbici, znowu zpod ich władzy wybili się byli. Unich był zwyczay, iż Zaboycę zabiiali Krewni; wdługich szatach chodzili, potym Zakonowi Ensiferorum poddali się byli, iako
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 144
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
. 3. 4. 5. II. Sciąga się na osobę ich: U których iż sobie dowierność zjednał/ to im przedkłada. 1. Napomina ich do wykonywania powinności sciągających się na sumnienie ich/ to jest/ aby sobie miłość od Boga pokazaną wielce poważali; Potym grzechów wszelakich/ a mianowicie towarzystwa z bałwochwalcami się strzegli. Do tego/ do powinności bliźnim od nich należących/ mianowicie/ aby sługi B. do nich posłane/ i onego samego wdzięcznie przyjęli; przytym o rozmaitych pożytkach płynących z Pokuty mówi. A nawet upomina/ aby na ubogie/ jałmużny zaczęte wybieranie szczodrze wykonali/ w rozd. 7. 8.
. 3. 4. 5. II. Zćiąga śię ná osobę ich: U ktorych iż sobie dowierność zjednał/ to im przedkłada. 1. Nápomina ich do wykonywánia powinnośći zćiągájących śię ná sumnienie ich/ to jest/ áby sobie miłość od Bogá pokazáną wielce poważáli; Potym grzechow wszelákich/ á miánowićie towárzystwá z báłwochwálcámi śię strzegli. Do tego/ do powinnośći bliźnim od nich należących/ miánowićie/ áby sługi B. do nich posłáne/ y onego sámego wdźięcżnie przyjęli; przytym o rozmájitych pozytkách płynących z Pokuty mowi. A náwet upomina/ áby ná ubogie/ jáłmużny zácżęte wybieránie szcżodrze wykonáli/ w rozd. 7. 8.
Skrót tekstu: BG_2Kor
Strona: 190
Tytuł:
Biblia Gdańska, Drugi list do Koryntian
Autor:
św. Paweł
Tłumacz:
Daniel Mikołajewski
Drukarnia:
Andreas Hünefeld
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
Biblia
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1632
Data wydania (nie wcześniej niż):
1632
Data wydania (nie później niż):
1632
. Idąc na wojnę, żonie, Dzieciom certas sortes zostawują, biorą wiele bogactw, z sobą, aby się zniewoli (w nią padłszy:) mieli czym wykupić; a zginąwszy mieli przy nich pretiosam mortem, i u samego nieprzyjaciela opinią dobrą, że nie byli mendykami.
CHRZEŚCIAN Turcy zowią Giaur, to jest niewiernemi Bałwochwalcami, że Figury CHRYSTUSOWE, i Obrazy wenerują, sami żadnych nie mając obrazów, ani siebie samych malować nie pozwolą chyba by arte secreta. Są wielcy Hipokryci, człowieka ujzrzawszy Chrześcijańskiego. zaraz na rynku, na błocie klękają vanam laudem aucupa do. Są Turcy truces, to jest okrutni na swoich i obcych, hardzi,
. Idąc ná woynę, żonie, Dźieciom certas sortes zostáwuią, biorą wiele bogactw, z sobą, aby się zniewoli (w nię padłszy:) mieli czym wykupić; á zginąwszy mieli przy nich pretiosam mortem, y u samego nieprzyiaciela opinią dobrą, że nie byli mendykámi.
CHRZEŚCIAN Turcy zowią Giaur, to iest niewiernemi Bałwochwálcami, że Figury CHRYSTUSOWE, y Obrázy weneruią, sami żadnych nie máiąc obrázow, ani siebie samych málować nie pozwolą chyba by arte secreta. Są wielcy Hipokryci, człowieka uyzrzáwszy Chrześciańskiego. zaráz ná rynku, ná błocie klękáią vanam laudem aucupa do. Są Turcy truces, to iest okrutni ná swoich y obcych, hardźi,
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 493
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
używają obrzezania/ jako też i rozmaite insze narody pobliskie/ które pewnie wprowadzili tam Żydowie Abysynscy: ale zostało przecię w zwyczaju/ i w ten czas gdy już u nich zaginął zakon Mojżeszów. Niektórzy też rozumieją/ jakby ludzie Cafaty rzeczeni/ dziś poganie/ początek mieli od Żydów: ale iż będąc otoczeni ze wszytkich stron bałwochwalcami/ powoli i potrosze upuszczając/ wyrodzili się od Mojżesza/ i jakby prawie nie czując się zostali bałwochwalcami. Z drugiej zaś strony Żydowie/ rozmnożywszy się barzo w Hiszpaniej/ przechodzili z lekka do Afryki/ i do Maurytaniej/ i rozciągnęli się aż do granic Numidiej/ a zwłaszcza za okazją kupiectwa/ i rzemiosła złotniczego:
vżywáią obrzezánia/ iáko też y rozmáite insze narody pobliskie/ ktore pewnie wprowádźili tám Zydowie Abysynscy: ále zostáło przećię w zwyczáiu/ y w ten czás gdy iuż v nich záginął zakon Moyzeszow. Niektorzy też rozumieią/ iákby ludźie Cáfáty rzeczeni/ dźiś pogánie/ początek mieli od Zydow: ále iż będąc otoczeni ze wszytkich stron báłwochwálcámi/ powoli y potrosze vpusczáiąc/ wyrodźili się od Moyzeszá/ y iákby práwie nie czuiąc się zostáli báłwochwálcámi. Z drugiey záś strony Zydowie/ rozmnożywszy się bárzo w Hiszpániey/ przechodźili z lekká do Afryki/ y do Maurytániey/ y rośćiągnęli się áż do gránic Numidiey/ á zwłasczá zá okázyą kupiectwá/ y rzemiosłá złotniczego:
Skrót tekstu: BotŁęczRel_IV
Strona: 208
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. IV
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
zostało przecię w zwyczaju/ i w ten czas gdy już u nich zaginął zakon Mojżeszów. Niektórzy też rozumieją/ jakby ludzie Cafaty rzeczeni/ dziś poganie/ początek mieli od Żydów: ale iż będąc otoczeni ze wszytkich stron bałwochwalcami/ powoli i potrosze upuszczając/ wyrodzili się od Mojżesza/ i jakby prawie nie czując się zostali bałwochwalcami. Z drugiej zaś strony Żydowie/ rozmnożywszy się barzo w Hiszpaniej/ przechodzili z lekka do Afryki/ i do Maurytaniej/ i rozciągnęli się aż do granic Numidiej/ a zwłaszcza za okazją kupiectwa/ i rzemiosła złotniczego: którego rzemiosła/ iż zakazano Mahometanom/ przeto się wszędzie miedzy nimi bawią nim Żydowie/ jako też i
zostáło przećię w zwyczáiu/ y w ten czás gdy iuż v nich záginął zakon Moyzeszow. Niektorzy też rozumieią/ iákby ludźie Cáfáty rzeczeni/ dźiś pogánie/ początek mieli od Zydow: ále iż będąc otoczeni ze wszytkich stron báłwochwálcámi/ powoli y potrosze vpusczáiąc/ wyrodźili się od Moyzeszá/ y iákby práwie nie czuiąc się zostáli báłwochwálcámi. Z drugiey záś strony Zydowie/ rozmnożywszy się bárzo w Hiszpániey/ przechodźili z lekká do Afryki/ y do Maurytániey/ y rośćiągnęli się áż do gránic Numidiey/ á zwłasczá zá okázyą kupiectwá/ y rzemiosłá złotniczego: ktorego rzemiosłá/ iż zákazano Máhumetanom/ przeto się wszędźie miedzy nimi báwią nim Zydowie/ iáko też y
Skrót tekstu: BotŁęczRel_IV
Strona: 208
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. IV
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
. A tak obchodźmy Święto nie w starym kwasie/ ani w kwasie złości i rozpusty; ale w przaśnikach szczerości i prawdy. 9. PIsałem wam w liście/ abyście się nie mieszali z wszetecznikami. 10. Ale nie zgoła z wszetecznikami tego świata/ albo z łakomcami/ albo z drapieżcami/ albo z bałwochwalcami: bo inaczej/ musielibyście z tego świata wyniść. 11. Lecz teraz pisałem wam/ abyście się nie mieszali: jeśliby kto mieniąc się być bratem/ był wszetecznikiem/ albo łakomcą/ albo bałwochwalcą/ albo obmowcą/ albo pijanicą/ albo ździercą/ żebyście z takowym i nie jadali.
. A ták obchodźmy Swięto nie w stárym kwáśie/ áni w kwáśie złośći y rozpusty; ále w przásnikách szcżerośći y prawdy. 9. PIsáłem wam w liśćie/ ábyśćie śię nie mieszáli z wszetecżnikámi. 10. Ale nie zgołá z wszetecżnikámi tego świátá/ álbo z łákomcámi/ álbo z drapieżcámi/ álbo z báłwochwalcámi: bo inácżey/ muśielibyśćie z tego świátá wyniść. 11. Lecż teraz pisałem wam/ ábyśćie śię nie mieszáli: jesliby kto mieniąc śię być brátem/ był wszetecżnikiem/ álbo łákomcą/ álbo báłwochwalcą/ álbo obmowcą/ álbo pijánicą/ álbo źdźiercą/ żebyśćie z tákowym y nie jadáli.
Skrót tekstu: BG_1Kor
Strona: 179
Tytuł:
Biblia Gdańska, Pierwszy list do Koryntian
Autor:
św. Paweł
Tłumacz:
Daniel Mikołajewski
Drukarnia:
Andreas Hünefeld
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
Biblia
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1632
Data wydania (nie wcześniej niż):
1632
Data wydania (nie później niż):
1632
duchownej która za nimi szła: a ta opoka była CHrystus. 5. LEcz większej części z nich nie upodobał sobie Bóg. Abowiem polegli na puszczy. 6. A Te rzeczy stały się nam za wzór na to/ abyśmy złych rzeczy nie pożądali/ jako i oni pożądali. 7. Nie bądźcież tedy bałwochwalcami/ jako niektórzy z nich/ tak jako napisano; Siadł lud aby jadł i pił/ i wstali grać. 8. Ani się dopuszczajmy wszeteczeństwa/ jako się niektórzy z nich wszeteczeństwa dopuszczali: i padło ich jednego dnia dwadzieścia i trzy tysiące. 9. Ani kuśmy CHrystusa/ jako niektórzy z nich kusili/ i od
duchowney ktora zá nimi szłá: á tá opoká byłá CHrystus. 5. LEcż większej cżęśći z nich nie upodobał sobie Bog. Abowiem polegli ná puszcży. 6. A Te rzecży stáły śię nam zá wzor ná to/ ábysmy złych rzecży nie pożądáli/ jáko y oni pożądáli. 7. Nie bądźćież tedy báłwochwálcámi/ jáko niektorzy z nich/ ták jáko nápisáno; Siadł lud áby jadł y pił/ y wstáli gráć. 8. Ani śię dopuszcżajmy wszetecżeństwá/ jáko śię niektorzy z nich wszetecżeństwá dopuszcżáli: y pádło ich jednego dniá dwádźieśćiá y trzy tyśiące. 9. Ani kuśmy CHrystusá/ jáko niektorzy z nich kuśili/ y od
Skrót tekstu: BG_1Kor
Strona: 183
Tytuł:
Biblia Gdańska, Pierwszy list do Koryntian
Autor:
św. Paweł
Tłumacz:
Daniel Mikołajewski
Drukarnia:
Andreas Hünefeld
Miejsce wydania:
Gdańsk
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
Biblia
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1632
Data wydania (nie wcześniej niż):
1632
Data wydania (nie później niż):
1632
stoletnią Babę zamiast Psychy,
Puchacz z Feniksa, żaba z Salamandry, Głównia z pochodni Trojańskiej Kasandry. PUNKTA Dla poprawienia zepsutych obyczajów Polskich, przez pewnego Senatora Polskiego do opisania mnie podane. KOMPLEMENT POLSKI.
ADoracja BOGU tylko przynależy, w Piśmie Z. dowód. W Polsce zazwyczaj: Jestem z Adoracją, czy chcemy zostać Bałwochwalcami? Złodziejstwo bez wstydu.
Odmówić człeka, ukraść chłopca bez skrupułu, dopieroż psa zdeliberacją w nocy wykraść jest to galanteria, i grzech bez wstydu, a przecię wyraźnie przeciwko Bożemu Przykazaniu, i okazja do Prawa, bicia się, najazdów. Dyskrecja Polska.
Podobny temu niedyskretny grzech, polować po cudzych polach,
stoletnią Babę zámiast Psychy,
Puchacz z Fenixa, żaba z Salamandry, Głownia z pochodni Troiańskiey Kassandry. PUNKTA Dla poprawienia zepsutych obyczaiow Polskich, przez pewnego Senatora Polskiego do opisania mnie podane. KOMPLEMENT POLSKI.
ADorácya BOGU tylko przynáleży, w Piśmie S. dowod. W Polszcze zazwyczay: Jestem z Adoracyą, czy chcemy zostać Bałwochwalcami? Złodzieystwo bez wstydu.
Odmowić człeka, ukraść chłopca bez skrupułu, dopieroż psa zdeliberacyą w nocy wykraść iest to galanterya, y grzech bez wstydu, á przecię wyraźnie przeciwko Bożemu Przykázaniu, y okázya do Práwa, bicia się, naiazdow. Dyskrecya Polska.
Podobny temu niedyskretny grzech, polować po cudzych polach,
Skrót tekstu: DrużZbiór
Strona: 280
Tytuł:
Zbiór rytmów
Autor:
Elżbieta Drużbacka
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
pieśni, poematy epickie, satyry, żywoty świętych
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1752
Data wydania (nie wcześniej niż):
1752
Data wydania (nie później niż):
1752
tu czyni, Jezusa, Syna jego, luter i kalwini. Księgami ludziom prostym, oprawiwszy w ramy, Obrazy po ołtarzach kościelnych stawiamy, Kędy ewangelie i co apostoli Napisali, złożono, a więc was to boli? Toć i Aaron u was, bezbożni potwarce, I co starozakonnej kłaniali się arce, Będąc bałwochwalcami, w onej bowiem skrzyni Tablicom, mannie, lasce dają cześć, a przy niej Księgom, które tam Mojżesz na świadectwo złoży: Tym wszytkim czci, przy Bogu, dostaje się bożej. Żebyśmy jego chwałą obrazy z osobna Czcili, zadać to może, dowieść niepodobna. Toć i ten bałwochwalcą i dzwon Bogiem
tu czyni, Jezusa, Syna jego, luter i kalwini. Księgami ludziom prostym, oprawiwszy w ramy, Obrazy po ołtarzach kościelnych stawiamy, Kędy ewangelije i co apostoli Napisali, złożono, a więc was to boli? Toć i Aaron u was, bezbożni potwarce, I co starozakonnej kłaniali się arce, Będąc bałwochwalcami, w onej bowiem skrzyni Tablicom, mannie, lasce dają cześć, a przy niej Księgom, które tam Mojżesz na świadectwo złoży: Tym wszytkim czci, przy Bogu, dostaje się bożej. Żebyśmy jego chwałą obrazy z osobna Czcili, zadać to może, dowieść niepodobna. Toć i ten bałwochwalcą i dzwon Bogiem
Skrót tekstu: PotFrasz2Kuk_II
Strona: 364
Tytuł:
Ogrodu nie wyplewionego część wtora
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
: Rok 1169. Fili: 3.
ALKORAN, Prorok Daniel o bałwochwalcach napisał: Chwalili bogi złote/ srebrne/ miedziane/ żelazne/ drewniane/ i kamienne/ ale wy chrześcijanie macie Krzyże złote/ srebrne/ miedziane/ żelazne/ drewniane/ i kamienne/ i one wychwalacie i szanujecie i onym się kłaniacie/ zaczym bałwochwalcami jesteście. Dani: 5.
KOHELET, Bałwochwalcy swoich bałwanów mieli za bogów/ jako tu Prorok Daniel napisał/ a naszy chrześcijanie Krzyża za Boga niemają/ ale mają za takie naczynie/ którym Chrystus nieprzyjaciół dusznych zwyciężył/ i grzechy ludzkie zgładził/ i zbawienie nam sprawił i przyniósł/ dotego naszy chrześcijanie kiedy się
: Rok 1169. Phili: 3.
ALKORAN, Prorok Dániel o bałwochwálcach napisał: Chwálili bogi złote/ srebrne/ miedźiáne/ żelázne/ drewniáne/ y kámienne/ ále wy chrześćiánie máćie Krzyże złote/ srebrne/ miedziane/ żelazne/ drewniáne/ y kamienne/ y one wychwaláćie y szanuiećie y onym śię kłaniáćie/ záczym bałwochwalcámi iesteśćie. Dani: 5.
KOHELETH, Bałwochwálcy swoich bałwánow mieli za bogow/ iáko tu Prorok Dániel napisał/ á naszy chrześćiánie Krzyżá zá Boga niemáią/ ále máią za tákie náczynie/ ktorym Chrystus nieprzyiáćioł dusznych zwyćiężył/ y grzechy ludzkie zgłádźił/ y zbáwienie nám spráwił y przyniosł/ dotego nászy chrześćiánie kiedy śię
Skrót tekstu: GalAlk
Strona: 32
Tytuł:
Alkoran Machometów
Autor:
Joannicjusz Galatowski
Drukarnia:
Łazarz Baranowicz
Miejsce wydania:
Czernihów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
