Naśw: Panny/ i za intercessyą Świętych Patriarchów Antoniego i Teodozego Pieczarskich. Jałmużna to jest/ a ta więcej zawsze od Pana Boga przyjmuje/ a niżeli rozdaje. Ostatni chleb/ naśladując wdowy Sareptańskiej w trocha mące i mało oleju/ które ta dała Heliaszowi: rozdziel/ abyś miał ustawicznie pełny garniec mąki/ i bańkę oliwy/ i tak ufając w łasce Bożej/ gdy rozdawać będziesz/ przypodobam cię zdrojowi ustawicznie ciekącemu/ z którego lubo zawsze czerpą się/ przecię go nie ubywa. Sknerstwa pokarane. Traktatu wtórego, Cyrllus 3. in Joan: 6. 18. D. Bas: Homil: 8. in dynites post med.
Naśw: Pánny/ y zá intercessyą Swiętych Pátriárchow Antoniego y Theodozego Pieczárskich. Iáłmużná to iest/ á tá więcey záwsze od Páná Bogá przyimuie/ á niżeli rozdáie. Ostátni chleb/ náśláduiąc wdowy Sáreptáńskiey w trochá mące y máło oleiu/ ktore tá dáłá Heliaszowi: rozdźiel/ ábyś miał vstáwicznie pełny gárniec mąki/ y báńkę oliwy/ y ták vfáiąc w łásce Bożey/ gdy rozdawáć będźiesz/ przypodobam ćię zdroiowi vstáwicznie ćiekącemu/ z ktorego lubo záwsze czerpą się/ przećię go nie vbywa. Sknerstwa pokaráne. Tráctatu wtorego, Cyrllus 3. in Ioan: 6. 18. D. Bas: Homil: 8. in dinites post med.
Skrót tekstu: KalCuda
Strona: 128.
Tytuł:
Teratourgema lubo cuda
Autor:
Atanazy Kalnofojski
Drukarnia:
Drukarnia Kijowopieczerska
Miejsce wydania:
Kijów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
dwu/ octu białego z rożej łotów trzy: Zm. wszytko pospołu/ trochę mąki grząnkowej przydawszy/ to przyłożysz na dołek żołądkowy i stełu/ abo uczyn worek wziąwszy prochów zarówno diarrhod: koral: Jeleniego rogu/ rożej czerwonej/ piołunu/ cinamonu i spice. A jeśliby ta affectio długo i srogo stała/ bańkę do ust żołądkowych z płomieniem przysadzisz trochę przed pokarmy. Etius dla ustanowienia womitu nogi i ręce w ciepłą wodę włożyć każe/ ludzie prości w zimną kładą/ ale to gorącej chorobie/ tamta zimnej służy. Zaś jeśli z tego umiarkowania gorącego choroba jest/ i przytym spalone rzyganie/ nic kosztowniejszego/ jako dobry trunek zimnej
dwu/ octu białego z rożey łotow trzy: Zm. wszytko pospołu/ trochę mąki grząnkowey przydawszy/ to przyłożysz ná dołek żołądkowy y ztełu/ ábo vczyn worek wźiąwszy prochow zárowno diarrhod: koral: Ieleniego rogu/ rożey czerwoney/ piołunu/ cinámonu y spicae. A ieśliby tá affectio długo y srogo stałá/ báńkę do vst żołądkowych z płomieniem przysádźisz trochę przed pokármy. Aetius dla vstánowienia womitu nogi y ręce w ćiepłą wodę włożyć każe/ ludźie prośći w źimną kłádą/ ále to gorącey chorobie/ támtá źimney służy. Záś ieśli z tego vmiárkowánia gorącego chorobá iest/ y przytym spalone rzygánie/ nic kosztownieyszego/ iáko dobry trunek źimney
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: B4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
. Pierwszy jest wymiot: często więc i pierwszego dnia przypada niektórym wymiot; ale ten pod czas bywa pożyteczny: abowiem żołądek więc wychędaża. Ale kiedy przypadnie trzeciego dnia/ abo drugich potym; tedy zawsze zrana niżeli pocznie pić wodę szklaną/ niechaj weźmie klisterę cum hiera vel sale, którą klisterę gdy wyrzuci/ przystaw bańkę na żołądek/ abo na pępek: i dopiero daj mu wypić trzy abo cztery kieliszki wody. Także i nazajutrz dasz pierwej kłisterę/ a potym wodę pić: bańki jednak nie będziesz przystawiał. A gdzieby wymioty nie ustawały; dalej już nie postępuj abyś miał rozkazować tę wodę pić: ale myśl o czym innym
. Pierwszy iest wymiot: cżęsto więc y pierwszego dniá przypada niektórym wymiot; ále ten pod cżas bywa pożytecżny: abowiem żołądek więc wychędaża. Ale kiedy przypádnie trzećiego dniá/ abo drugich potym; tedy záwsze zrána niżeli pocżnie pić wodę śklaną/ niechay weźmie klisterę cum hiera vel sale, ktorą klisterę gdy wyrzući/ przystaw báńkę na żołądek/ abo na pępek: y dopiero day mu wypić trzy ábo cżtery kieliszki wody. Tákże y názáiutrz dasz pierwey kłisterę/ á potym wodę pić: báńki iednák nie będźiesz przystáwiał. A gdźieby wymioty nie vstawáły; daley iuż nie postępuy abyś miał roskázować tę wodę pić: ále myśl o cżym innym
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 179.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
i zdrowie mu odjąć/ nie jest to rzecz wielka/ bo to i robak/ i ziołko Cicuta, sprawić może: Więtszaby była/ gdyby kto zmarłemu żywot mógł przywrócić. Swobodny człowiek/ ani na wielkie stany/ ani się na śmierć nie ogląda/ jako uczynił Diogenes.
Raz ujźrzawszy/ że jednego który był bańkę ukradł z skarbu/ urzędnicy na śmierć prowadzą/ rzekł: Ono wielcy złodzieje małego złodzieja wiodą. Równie takąż mowę przypominają Króla Augusta/ który obaczywszy jednego w Wilnie tam gdzie działa leją/ na gardło siedzącego/ że był trochę spiże spląsał: kazałgo wolno puścić/ mówiąc: Pierwej wielkich złodziejów wywieszać trzeba/ potym tych
y zdrowie mu odiąć/ nie iest to rzecż wielka/ bo to y robak/ y źiołko Cicuta, spráwić może: Więtszaby byłá/ gdyby kto zmárłemu żywot mogł przywroćić. Swobodny cżłowiek/ áni na wielkie stany/ áni się ná śmierć nie ogląda/ iáko vcżynił Diogenes.
Raz vyźrzawszy/ że iednego ktory był báńkę vkradł z skárbu/ vrzędnicy ná śmierć prowádzą/ rzekł: Ono wielcy złodźieie máłego złodźieiá wiodą. Rownie tákąż mowę przypomináią Krolá Augustá/ ktory obacżywszy iednego w Wilnie tám gdźie dźiáłá leią/ ná gárdło śiedzącego/ że był trochę spiże spląsáł: kazałgo wolno puśćić/ mowiąc: Pierwey wielkich złodźieiow wywieszáć trzebá/ potym tych
Skrót tekstu: BudnyBPow
Strona: 30
Tytuł:
Krotkich a wezłowatych powieści [...] księgi IIII
Autor:
Bieniasz Budny
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Tematyka:
filozofia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1614
Data wydania (nie wcześniej niż):
1614
Data wydania (nie później niż):
1614
dwie grzanki chlebarzanego, zlej je gorzałką, przyłóż na obie stronie. Item. Mięso świeże wołowe nakark kłaść, często odmiejając. Item.Mleko białogłowskie z wodkąBabczanązmieszane, przydawszy trochęSzafranu, przykładaj na oczy, pomaga. Wodka sekretna na Oczy.
WeŚ Kwiecia Podróżnikowego świeżego, co mieć możesz, napchaj go w szklaną Bańkę; zalep w ciasto wszystką, wstaw do pieca wypalonego równo z chlebem, gdy się chleb upiecze, wyjmi Bańkę, przecedź liquor, schowaj od potrzeby, jest wielce skuteczny nawiele chorób oczu. O Chorobach Oczu. Na zbytnią czerwoność, Górącość, i ból Oczu.
Weś masła młodego łot jeden, wypłócz go
dwie grzanki chlebárzánego, zley ie gorzałką, przyłoż ná obie stronie. Item. Mięso świeże wołowe nákárk kłáść, często odmieiáiąc. Item.Mleko białogłowskie z wodkąBabczánązmieszáne, przydawszy trochęSzáfránu, przykładay ná oczy, pomaga. Wodká sekretna ná Oczy.
WeŚ Kwiećiá Podrożnikowego świeżego, co mieć mozesz, nápchay go w skláną Báńkę; zálep w ćiásto wszystką, wstaw do piecá wypalonego rowno z chlebem, gdy się chleb upiecze, wyimi Báńkę, przecedz liquor, schoway od potrzeby, iest wielce skuteczny náwiele chorob oczu. O Chorobách Oczu. Ná zbytnią czerwonosć, Gorącość, y bol Oczu.
Weś másłá młodego łot ieden, wypłocz go
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 64
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
, często odmiejając. Item.Mleko białogłowskie z wodkąBabczanązmieszane, przydawszy trochęSzafranu, przykładaj na oczy, pomaga. Wodka sekretna na Oczy.
WeŚ Kwiecia Podróżnikowego świeżego, co mieć możesz, napchaj go w szklaną Bańkę; zalep w ciasto wszystką, wstaw do pieca wypalonego równo z chlebem, gdy się chleb upiecze, wyjmi Bańkę, przecedź liquor, schowaj od potrzeby, jest wielce skuteczny nawiele chorób oczu. O Chorobach Oczu. Na zbytnią czerwoność, Górącość, i ból Oczu.
Weś masła młodego łot jeden, wypłócz go wodkąz roży białej dziewięć razy, pryzdaj do niego Tucyj praeparowanej ćwierć łota, Kamfory pół ćwierci łota, zmięszaj wraz
, często odmieiáiąc. Item.Mleko białogłowskie z wodkąBabczánązmieszáne, przydawszy trochęSzáfránu, przykładay ná oczy, pomaga. Wodká sekretna ná Oczy.
WeŚ Kwiećiá Podrożnikowego świeżego, co mieć mozesz, nápchay go w skláną Báńkę; zálep w ćiásto wszystką, wstaw do piecá wypalonego rowno z chlebem, gdy się chleb upiecze, wyimi Báńkę, przecedz liquor, schoway od potrzeby, iest wielce skuteczny náwiele chorob oczu. O Chorobách Oczu. Ná zbytnią czerwonosć, Gorącość, y bol Oczu.
Weś másłá młodego łot ieden, wypłocz go wodkąz roży białey dziewięć rázy, pryzday do niego Tucyi praepárowáney ćwierć łotá, Kámphory puł cwierci łotá, zmięszay wraz
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 64
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
którą chory zawsze miasto piwa ma pić, Tyzanna tak się gotuje. Weś jęczmienia garść, Lukrecjej trochę, Rodzynków, Fig, co chcesz, Korzenia Łopianowego, Slazowego po garści. Card. bened. kwiatu z maku polnego po garści, rogu jeleniego dwie garści, warz przecedź. Item.Niektórzy na boku bolejącym bańkę siekaną, albo z pijawkami przystawiają, skąd wielkiego skutku doznają. Item. Weś jabłko świeże, wydroż go, nasyp w nie kadzidła tłuczonego, zaszpuntuj, upiecz w zarzewiu, daj zjeść choremu, niech popije wodką Cardui ben, Item. Końskie łajno świeże, w wódce Cardui ben rozpuszczone, przecedziwszy przycukrować, dać
ktorą chory záwsze miásto piwá ma pić, Tyzánná ták się gotuie. Weś ięczmieniá garść, Lukrecyey trochę, Rodzenkow, Fig, co chcesz, Korzenia Łopianowego, Slazowego po gárśći. Card. bened. kwiátu z máku polnego po gárśći, rogu ieleniego dwie gárśći, warz przecedź. Item.Niektorzy ná boku boleiącym báńkę siekáną, álbo z piiawkámi przystawiáią, zkąd wielkiego skutku doznáią. Item. Weś iábłko świeże, wydroż go, násyp w nie kádźidłá tłuczonego, zászpuntuy, upiecz w zarzewiu, day zieść choremu, niech popiie wodką Cardui ben, Item. Końskie łayno świeże, w wodce Cardui ben rospusczone, przecedziwszy przycukrowáć, dáć
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 165
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Dekokt z Gwajaku, albo wody siarczyste. Jeżeli pochodzi z humorów gorących, i ostrych, na ten czas krew puścić, pomocno będzie: także dawać Emulsye ex sem srigid: miasto piwa Tyzannę pić. Item. Olejek Migdałowy często zażywany. ostrość humorów temperuje. Jeżeli sczkawka będzie z wiatrów, dawać carminativa, przytym Bańkę na sucho stawić nad żoładkiem, i Driakwią z gorzałką zmieszaną żołądek smarować, a jeżeli z gorącej przyczyny, napuścić Gębkę octem, i przyłożyć. Opiata są najlepsze na tę chorobę, osobliwie Philonium Romanum, Mitridat, etc. Kichanie, także cechu w sobie zatrzymanie; ustanawia sczkawkę. Jeżeli pochodzi z wielkiej gorączki, złym
Dekokt z Gwáiaku, álbo wody śiárczyste. Ieżeli pochodźi z humorow gorących, y ostrych, ná ten czás krew puścić, pomocno będzie: tákże dawáć Emulsye ex sem srigid: miásto piwá Tyzánnę pić. Item. Oleiek Migdałowy często záżywány. ostrość humorow temperuie. Ieżeli sczkawká będźie z wiátrow, dáwáć carminativa, przytym Báńkę ná sucho stáwić nád żoładkiem, y Dryakwią z gorzáłką zmieszáną żołądek smárowác, á ieżeli z gorącey przyczyny, nápuśćić Gębkę octem, y przyłożyć. Opiata są naylepsze ná tę chorobę, osobliwie Philonium Romanum, Mitridat, etc. Kichánie, tákże cechu w sobie zátrzymánie; ustánawia sczkawkę. Ieżeli pochodźi z wielkiey gorączki, złym
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 184
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
inemi lekarstwy może być używana/ jako z pigułami/ z konfekty/ z Lektwarzmi. Księgi Pierwsze. Secretum. Paraliżem zarażonym.
Paraliżem zarażonym/ kosztowne i doświadczone lekarstwo i Secret. Przed wschodem słońca/ gdy zarze wznidą/ Dzięgielowe pączki/ które się jeszcze nie rozkwitnęły/ nożyczkami zstrzygnąć (rękoma ich nie dotykając) w bańkę albo w Alembik szklany ślepy/ póki rosa z nich nieopadnie/ a wierzch naczynia zaraz dobrze zalepić/ aby para nie uchodziła precz. Te pączki mają być strzyżone/ gdy Saturnus w Kozorożcu/ albo w Wodniku/ w szósty stopień przychodzi/ i przez dni trzydzieści w Balneum maris moczyć/ w tym albowiem czasie wydadzą
inemi lekárstwy może być vżywána/ iáko z pigułámi/ z konfekty/ z Lektwárzmi. Kśięgi Pierwsze. Secretum. Páráliżem záráżonym.
Páráliżem záráżonym/ kosztowne y doświadczone lekárstwo y Secret. Przed wschodem słońcá/ gdy zarze wznidą/ Dźięgielowe pączki/ ktore sie iescze nie roskwitnęły/ nożyczkámi zstrzygnąć (rękomá ich nie dotykáiąc) w báńkę álbo w Alembik sklány ślepy/ poki rosá z nich nieopádnie/ á wierzch naczynia záraz dobrze zálepić/ áby párá nie vchodźiłá precz. Te pączki máią bydź strzyżone/ gdy Sáturnus w Kozorożcu/ álbo w Wodniku/ w szosty stopień przychodźi/ y przez dni trzydźieści w Balneum maris moczyć/ w tym álbowiem czáśie wydádzą
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 97
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
czaszkom w kolanach. I inym tym podobnym. Wrzodom złym.
Wrzodom złym/ ciało wyjadającym/ i kości psującym/ jest wielkim lekarstwem/ roztarszy ją w tynkturze wyżej opisanej/ i w olejku także jego/ i to w nie puszczać. Wzrok ostrzy.
Taż Sól wzrok jasny i bystry czyni: Nasypać jej szklaną bańkę/ i dobrze nakryć/ a w gnój koński przez trzy Miesiące zagrześć/ każdego dnia przysypując inej do niej. Potym tej wodki/ w którą się obróci/ po nowiu Księżyca/ w kąciki oczu/ przy nosie/ po kropce puszczać/ nie trąc/ ani ocierając oczu/ aż ono gryzienie z słoności przez się ustanie
czászkom w kolánách. Y inym tym podobnym. Wrzodom złym.
Wrzodom złym/ ćiáło wyiádáiącym/ y kośći psuiącym/ iest wielkim lekárstwem/ rostárszy ią w tynkturze wyszey opisáney/ y w oleyku tákże ieg^o^/ y to w nie pusczáć. Wzrok ostrzy.
Táż Sol wzrok iásny y bystry czyni: Násypáć iey skláną báńkę/ y dobrze nákryć/ á w gnoy koński przez trzy Mieśiące zágrześć/ káżdego dniá przysypuiąc iney do niey. Potym tey wodki/ w ktorą sie obroći/ po nowiu Kśiężycá/ w kąćiki oczu/ przy nośie/ po kropce pusczáć/ nie trąc/ áni oćieráiąc oczu/ áż ono gryźienie z słonośći przez się vstánie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 164
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613