piołunu po dragm dwie/ koral: dragm pułtory/ drzewa aloe diarrhodon: po dragmie 1. otrąb ile trzeba/ wszytko z winem czerwonym. Zm. na kaszę. Abo weź prochu z grząnek łtów ośm/ nalej wina czerwonego/ abo soku pigwowego/ abo granatowego/ abo jeśliby gorącość wielka była/ tedy soku babczanego/ abo wody stalowanej łotów ośm: Olejku piołunowego z rożej niedojrzałej po łotów dwu/ wszytko i z prochy wyższymi dobrze utłuc na kaszę. Zażyć też syropu pigwowego/ mirtowego/ z ziela kurzej nogi z szczawiowego/ i inszych/ które ostrość zatłumiają/ z wodkami tychże ziół/ zaraz też trzeba żwać rebarbarum/ abo
piołunu po dragm dwie/ koral: dragm pułtory/ drzewá áloe diarrhodon: po drágmie 1. otrąb ile trzebá/ wszytko z winem czerwonym. Zm. ná kászę. Abo weź prochu z grząnek łtow ośm/ naley winá czerwonego/ ábo soku pigwowego/ ábo gránatowego/ abo ieśliby gorącość wielka byłá/ tedy soku bábczánego/ ábo wody stalowáney łotow ośm: Oleyku piołunowego z rożey niedoyrzáłey po łotow dwu/ wszytko y z prochy wyższymi dobrze vtłuc na kászę. Záżyć też syropu pigwowego/ mirthowego/ z źiela kurzey nogi z szczawiowego/ y inszych/ ktore ostrość zátłumiáią/ z wodkámi tychże źioł/ záraz też trzebá żwáć rhebárbárum/ ábo
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: C
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
. z tłuczonym już przydaj bursztynu pół łota/ mąki jęczmiennej łt: dwa/ wina białego dobrego co trzeba. Abo weź ziemie Ormiańskiej Sanguinis draconis, thuris mastiksu po drag:dwu, acaciae, hippostididos, berberis, nucis cupressi, po drag: 1. mąki latającej młyńskiej łot 1. z małmazją i trochą soku babczanego/ abo wodą stalowaną abo z sokiem jabłecznym. Zm. na plastr/ do którego może przydać trochisc de carabe, de bolo armeno, de terra sigillata, co wszytko na pępek przyłożyć/ na żołądek zaś maść niższą. Weź prochu/ miętczanych listków pół łota/ goździków scrup: 4. gałki musc: drag:
. z tłuczonym iuż przyday bursztynu puł łotá/ mąki ięczmienney łt: dwá/ winá białego dobrego co trzebá. Abo weź źiemie Ormiáńskiey Sanguinis draconis, thuris mastixu po drag:dwu, acaciae, hippostididos, berberis, nucis cupressi, po drag: 1. mąki latáiącey młynskiey łot 1. z máłmázyą y trochą soku bábczánego/ ábo wodą stalowáną ábo z sokiem iábłecznym. Zm. ná plástr/ do ktorego moze przydáć trochisc de carabe, de bolo armeno, de terra sigillata, co wszytko ná pępek przyłożyć/ ná żołądek záś máść niższą. Weź prochu/ miętczanych listkow puł łotá/ gozdźikow scrup: 4. gałki musc: drág:
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
zmieszaj na żelaznej łysce, warz aż do suchości, wyjąwszy stal suchą z łyżki, przesiej ją przez cienką chustkę, przydaj do niej proszku z żołędzi tylo dwoje, zmieszaj, dawaj na raz po dwa łoty co dzień w rosole, albo w konfekcie różowym, jest sekret pewny jako piszą. Item. Weś soku Babczanego, to jest, ziela tak zwanego; wlej go w garczek, który nakryj płótnem gęstem, na to płótno nasyp popiou bukowego, albo dębowego nakryj pokrywką warz wolnym ogniem do połowy, (to jest, żeby połowica wywrzała) przecedziwszy dawaj choremu po 4. unc. na raz co dzień jest rzecz pewna. Item
zmieszay ná żelázney łysce, warz áż do suchośći, wyiąwszy stal suchą z łyszki, przesiey ią przez cienką chustkę, przyday do niey proszku z żołędźi tylo dwoie, zmieszay, dawáy ná raz po dwá łoty co dźien w rosole, álbo w konfekćie rożowym, iest sekret pewny iáko piszą. Item. Weś soku Babczánego, to iest, źiela ták zwánego; wley go w garczek, ktory nákryi płotnem gęstem, ná to płotno násyp popiou bukowego, álbo dębowego nákryi pokrywką warz wolnym ogniem do połowy, (to iest, zeby połowicá wywrzáłá) przecedziwszy daway choremu po 4. unc. ná raz co dźień iest rzecz pewna. Item
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 305
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
/ tego ziela sok z Masztyką/ z smoczą krwią/ z glinką pieczętowaną/ a z Rożanym cukrem/ miasto Konfektu używany. Ranom zwierzchnym.
Rany zwierzchnie leczy/ i od przymiotów ognistych broni i zachowuje/ pomazując je nim/ Także flejtuszki w nim maczając a przywijając. Upławom
Uplawy Paniam zawściąga. Wziąć soku Pieniężnikowego/ Babczanego/ po cztery łoty. Wodku Rożanej sześć łotów abo łyżek/ octu łot/ czerwonych koralów/ Burstynu/ czerwonego kamienia/ glinki Ormiańskiej/ Myrtowych jagodek. Kadzidła kramnego po pół łota/ ziemie pieczętowanej/ ileby dosyć było do zagęszczenia plastru. Te rzeczy wszystkie miałko wespół utłuc: a dwa z nich plastry poczynić/
/ tego źiela sok z Másztyką/ z smoczą krwią/ z glinką pieczętowáną/ á z Rożánym cukrem/ miásto Konfektu vżywány. Ránom zwierzchnym.
Rány zwierzchnie leczy/ y od przymiotow ognistych broni y záchowuie/ pomázuiąc ie nim/ Tákże fleytuszki w nim maczáiąc á przywiiáiąc. Vpławom
Vplawy Pániam záwśćiąga. Wźiąć soku Pieniężnikowego/ Bábczánego/ po cztery łoty. Wodku Rożáney sześć łotow ábo łyżek/ octu łot/ czerwonych koralow/ Burstynu/ czerwonego kámieniá/ glinki Ormieńskiey/ Myrtowych iágodek. Kádźidłá kramnego po puł łotá/ źiemie pieczętowáney/ ileby dosyć było do zágęsczenia plastru. Te rzeczy wszystkie miáłko wespoł vtłuc: a dwa z nich plastry poczynić/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 303
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
, przewarz w wodzie, przecedź, w tej dekokcjej namocz Senesu łot: przydaj Salis Tártari ćwierć łota, mocz przez noc, nazajutrz przywarz, przecedź, wyciśnij, rozpuść Manny dwa albo trzy łoty, znowu przecedź, i daj ciepło wypić. Na krwawy mocz.
WEźmi korzenia Szczawiowego, żywokostu po dwa łoty, liścia Babczanego, Portulaki, Krwawniku, Rzepiku, każdego po garści, Maku białego, nasienia Portulaki, po pół łota, korzenia Lukrecjowego łot, kwiatu Grzybieniowego, Roży suchej, po szczypcie, korzenia Tormentili łot, warz w pułtoru garcu wody, aż trzecia część wywre, przecedziwszy przydaj Saletry dwa łoty, dawaj po kwaterce trzy razy
, przewarz w wodźie, przecedź, w tey dekokcyey námocz Senesu łot: przyday Salis Tártari ćwierć łotá, mocz przez noc, názaiutrz przywarz, przecedź, wyćiśniy, rospuść Mánny dwá álbo trzy łoty, znowu przecedź, y day ćiepło wypić. Ná krwáwy mocz.
WEźmi korzenia Szczawiowego, żywokostu po dwá łoty, liśćia Bábczánego, Portulaki, Krwáwniku, Rzepiku, káżdego po garśći, Máku białego, naśienia Portulaki, po puł łotá, korzenia Lukrecyowego łot, kwiátu Grzybieniowego, Roży suchey, po szczypćie, korzenia Tormentili łot, warz w pułtoru gárcu wody, ász trzećia część wywre, przecedźiwszy przyday Sáletry dwá łoty, daway po kwáterce trzy rázy
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 63
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
piwnicy, spal je w garnuszku, tym zasypuj.
Item weźmi Koperwasu zwyczajnego, spal go w mocnym ogniu aż będzie czerwony, utrzyj, rozpraw octem i przykładaj maczając chusteczki cienkie.
Item stawienie pijawek na krzyżach wiele pomaga. Item weźmi dennych bedłek które Crepitus lupi zowią, rozetrzyj i przyłóż. Sposoby leczenia
Item weźmi liścia Babczanego, krwawniku, szyszek Olszowych, skorek z Tarniny, Roży suchej, każdego co chcesz, warz w occie przydawszy hałunu, maczaj chustki i przykładaj.
Item weźmi sierć zajęcą, przydaj pajęczyny, białek od jaja, zmieszaj i przykładaj.
Item płuca Baranie świeżo przykładane, znacznie stanowią krew zbytnie odchodzącą z kądkolwiek.
A jeżeliby
piwnicy, spal ie w garnuszku, tym zásypuy.
Item weźmi Koperwásu zwyczáynego, spal go w mocnym ogniu ász będźie czerwony, utrzyi, rozpraw octem y przykłáday maczáiąc chusteczki ćienkie.
Item stáwienie pijawek ná krzyżách wiele pomaga. Item weźmi dennych bedłek ktore Crepitus lupi zowią, rozetrzyi y przyłoż. Sposoby leczenia
Item weźmi liśćia Bábczánego, krwáwniku, szyszek Olszowych, skorek z Tarniny, Roży suchey, káżdego co chcesz, warz w octćie przydáwszy háłunu, maczay chustki y przykłáday.
Item weźmi śierć záięcą, przyday páięczyny, białek od iájá, zmieszay y przykłáday.
Item płucá Báránie świeżo przykłádáne, znácznie stánowią krew zbytnie odchodzącą z kądkolwiek.
A ieżeliby
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 84
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
świeżego mięsa z młodych kurcząt, albo Gołębiąt bywa pomocne, kto chce dojść prawdy, niech doświadczy.
Item na Raka nie otwartego, najlepsza rzecz przykładać blachę ołowianą, natartą żywym Srebrem. Maść osobliwa na kancer, i na wszelkie fluksowate i zastarzałe rany.
WEźmi Driakwi starej dwa łoty, soku z Raków żywych, soku Babczanego, Psinkowego, Różowego, każdego po cztery łoty, żywego Srebra z Terpentyną utartego dwa łoty, żółtków jajowych w zarzewiu upieczonych cztery, Kamfory pół ćwierci łota, zmieszaj i trzyj w moździerzu ołowianym długo, potym schwaj i gdy potrzeba zażywaj, przykładając na rany, jest doświadczona.
Lecz bywają tak fluksowate rany jako inne trudne
świeżego mięsa z młodych kurcząt, álbo Gołębiąt bywa pomocne, kto chce doyść prawdy, niech doświádczy.
Item ná Ráka nie otwartego, naylepszá rzecz przykłádáć bláchę ołowianą, natártą żywym Srebrem. Máść osobliwa ná kancer, y ná wszelkie fluxowáte y zástárzałe rány.
WEźmi Dryakwi stárey dwá łoty, soku z Rákow żywych, soku Babczánego, Pśinkowego, Rożowego, káżdego po cztery łoty, żywego Srebrá z Terpentyną utártego dwá łoty, żołtkow jájowych w zarzewiu upieczonych cztery, Kámfory puł ćwierći łotá, zmieszay y trzyi w mozdzierzu ołowianym długo, potym schway y gdy potrzebá záżyway, przykłádáiąc ná rány, iest doświádczona.
Lecz bywáią ták fluxowáte rány iáko inne trudne
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 131
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
ciepło wypić, Terpentyna też jest pomocna.
Item warz Sabine w wodzie, daj pić, potężnie pędzi urynę.
Item weźmi Gęsi język surowy, ususz, utrzyj na proch, daj zażyć. Na krwawy mocz.
LUbo się podały sposoby w Rozdziale o kamieniu na krwawy mocz, i tu się jeszcze dokładają.
Weźmi soku Babczanego czystego kwaterkę, przydaj do niego kamienia od urazu, i Bolum armenum po jednym skrupule, zmieszaj, daj wypić.
Item warz ziele Veronica zwane, przydawszy trochę korzenia Tormentilli, warz w owcym mleku dawaj pić.
Item weźmi Kolofonij, Kadzidła, obojga po skrupule, zmieszaj z konfektem Różowym dawnym, daj zażyć, powtórz
ćiepło wypić, Terpentyná też iest pomocna.
Item warz Sábine w wodźie, day pić, potężnie pędźi urynę.
Item weźmi Gęśi ięzyk surowy, ususz, utrzyi ná proch, day záżyć. Ná krwáwy mocz.
LUbo się podały sposoby w Rozdźiále o kámieniu ná krwáwy mocz, y tu się ieszcze dokłádáią.
Weźmi soku Babczánego czystego kwáterkę, przyday do niego kámieniá od urázu, y Bolum armenum po iednym skrupule, zmieszay, day wypić.
Item warz ziele Veronica zwáne, przydáwszy troche korzenia Tormentilli, warz w owcym mleku daway pić.
Item weźmi Kolofonij, Kádźidłá, oboygá po skrupule, zmieszay z konfektem Rożowym dawnym, day záżyć, powtorz
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 138
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
będzie: Weźmi Mięty suchej, na subtelny proszek utartej trzy ćwierci łota, nasienia Sałacianego, nasienia Rucianego, Babczanego, korzenia Fiołkowego, każdego po ćwierci łota, zmieszaj, utrzyj subtelno, dawaj co dzień po ćwierci łota w wodzie Babczanej.
Item weźmi mleka Koziego, zagaś w nim kilka razy rozpaloną stal, przydaj soku Babczanego i Bolum armenum, dawaj pić codzień ciepło z rana i na noc.
Item weźmi Terpentyny czystej, pół łota, wypłócz ją dobrze w czystej wodzie, przydaj Rhabarbarum utartego trzy ćwierci łota, Gumi Arabicum, Bursztynu tartego, Bolum armenum, Kamfory, każdego po pół ćwierci łota, ubij wraz wszystko w Moździerzu,
będźie: Weźmi Mięty suchey, ná subtelny proszek utártey trzy ćwierći łotá, naśienia Sáłaćiánego, naśienia Rućiánego, Babczánego, korzenia Fijałkowego, káżdego po ćwierći łotá, zmieszay, utrzyi subtelno, daway co dźień po ćwierći łotá w wodźie Bábczáney.
Item weźmi mleká Koźiego, zágaś w nim kilka rázy rospáloną stal, przyday soku Babczánego y Bolum armenum, daway pić codźień ćiepło z ráná y ná noc.
Item weźmi Terpentyny czystey, puł łotá, wypłocz ią dobrze w czystey wodźie, przyday Rhabarbarum utártego trzy ćwierći łotá, Gumi Arabicum, Bursztynu tártego, Bolum armenum, Kámfory, káżdego po puł ćwierći łotá, ubiy wraz wszystko w Mozdźierzu,
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 143
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
daj zwyczajnego. Sposoby Enema na biegunki krwawe.
WEźmi Roży suchej garść, korzenia Żywokostu suchego pół łota, warz w wodzie z pod brusa od kowala, przecedź, przydaj śmietany kwaterkę, miodku Rożanego łyżkę, umieszaj i daj letnio, powtarzając ile potrzeba. Enema chłodząca i ocierająca w biegunce z cholery pochodzącej.
WEźmi soku Babczanego kwaterkę, serwatki kozi słodkiej pół kwarty, Cukru szarego trzy łoty, Łoju kozłowgo jak włoski orzech, żółtek od jaja, przywarz i daj ciepło. Na krwawą biegunkę z morzyskami.
Warz skopową głowę z Makowkami aż rozewre, weźmi polewki trzy kwaterki, przydaj łoju kozłowego, żółtek od jaja, I Hałonu utartego ćwierć łota
day zwyczáynego. Sposoby Enema ná biegunki krwawe.
WEźmi Roży suchey garść, korzenia Zywokostu suchego puł łotá, warz w wodźie z pod brusa od kowalá, przecedź, przyday śmietány kwáterkę, miodku Rożánego łyszkę, umieszay y day letnio, powtarzáiąc ile potrzebá. Enema chłodząca y oćieráiąca w biegunce z cholery pochodzącey.
WEźmi soku Babczánego kwáterkę, serwatki koźi słodkiey puł kwárty, Cukru szárego trzy łoty, Łoiu kozłowgo iák włoski orzech, żołtek od jáiá, przywarz y day ćiepło. Ná krwawą biegunkę z morzyskami.
Warz skopową głowę z Mákowkami ász rozewre, weźmi polewki trzy kwáterki, przyday łoiu kozłowego, żołtek od jáiá, Y Hałonu utártego ćwierć łotá
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 236
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
