O Wielkim Księstwie Litewskim. II. c. Z. w Powszechności.
P. Jakie w tym Krain powietrze, urodzaj, Rząd, Religia, i przymioty Obywatelów? O. Powietrze zimniejsze niż w Polsce, cały prawie w lasach obszernych, gdzie zwierza wszelkiego rodzaju podostatek znajduje się: oblany wielą rzekami, jeziorami, bagnami, przeto pewnych roku czasów w niektórych miejscach niedostępny. Obfituje jednakże w urodzajne pola, skąd podostatek zboża, konopi, potażów, i innych krajowych towarów, częścią Dźwiną do Rygi, częścią Niemnem i Wilicą do Królewca posyła.
Względem Rządu W. X. Litt, miało swoich Udzielnych Książąt. Władysław Jagiełło, Książę
O Wielkim Xięstwie Litewskim. II. c. Z. w Powszechności.
P. Jakie w tym Krain powietrze, urodzay, Rząd, Religia, y przymioty Obywatelow? O. Powietrze zimnieysze niż w Polszcze, cały prawie w lasach obszernych, gdzie zwierza wszelkiego rodzaiu podostatek znayduie się: oblany wielą rzekami, ieziorami, bagnami, przeto pewnych roku czasow w niektorych mieyscach niedostępny. Obfituie iednakże w urodzayne pola, zkąd podostatek zboża, konopi, potażow, y innych kraiowych towarow, częścią Dźwiną do Rygi, częścią Niemnem y Wilicą do Krolewca posyła.
Względem Rządu W. X. Litt, miało swoich Udzielnych Xiążąt. Władysław Jagiełło, Xiąże
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 190
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
. Języka Słowieńskiego zażywają w Kroacyj, Dalmacyj, Istryj, Bosnii, Karnioli, Karyntyj, Styryj, aż do Dunaju, w Serbii, Raścji, Bułgaryj, w Czechach, Luzacyj, Śląsku, Murowie, Rusi, Moskwie, Polsce, Litwie, Kaszubach, Prusach. Ma Skla wonia Fortecę dobrze opatrzoną miasto Esek nad bagnami; nad któremi, i nad Drawą rzeką, most drzewiany się ciągnie długi na kroków 8565. nie raz spalony, i reparowany, Klęską Turków sławny. Starożytne tu jest Miasto Sirmisch i Czreim alias Sirmium w koncie Sawy i Dunaja rzek, w którym jeszcze za Trajana Cesarza Wiara Z. fundowała się. potym Heretyk tu
. Ięzyka Słowieńskiego zażywaią w Kroacyi, Dalmacyi, Istryi, Bosnii, Karnioli, Karintyi, Styrii, aż do Dunaju, w Serbii, Rascii, Bulgaryi, w Czechach, Luzacyi, Szląsku, Murowie, Rusi, Moskwie, Polszcze, Litwie, Kaszubach, Prusach. Ma Skla wonia Fortecę dobrze opatrzoną miasto Esek nad bagnami; nad ktoremi, y nad Drawą rzeką, most drzewiany się ciągnie długi na krokow 8565. nie raz spalony, y reparowany, Klęską Turkow sławny. Starożytne tu iest Miasto Sirmisch y Czreim alias Sirmium w koncie Sawy y Dunaia rzek, w ktorym ieszcze za Traiana Cesarza Wiara S. fundowała się. potym Heretyk tu
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 287
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Książęcia Wielkopolskiego fundowane za wiktorię z Władysława Brata Roku 1145. W Klasztorze tym sami Kolończykowie ex vi fundationis powinni mieszkać za przyjęcie piękne tegoż Mieczysława w Kolonii, gdy peregrynował, według Miechowity. Tuż Biechów Miasteczko słynie cudownym Obrazem Najświętszej Panny w Kościele XX Congregationis Philippi Nerei. Tu w Gnieznińskim Powiecie GNIEZNO Miasto między jeziorami i bagnami olim murami obwiedzione, teraz z nich ruinami, samą splendet Katedrą i Rezydencjami Kanoników Gnieźnieńskich. W pośrzodku Kościoła, jest Grób Z Wojciecha tutejszego Arcybiskupa, Pruskiego Apostoła, któremu, z srebra ex voto Zygmunta III Króla Polskiego zrobiona urna, gdzie go Otto III Cesarz nawiedzał, drogę suknem przez Bolesława Chrobrego mając usłaną. W
Xiążęcia Wielkopolskiego fundowane za wiktoryę z Władysława Brata Roku 1145. W Klasztorze tym sami Kolończykowie ex vi fundationis powinni mieszkać za przyięcie piękne tegoż Mieczysława w Kolonii, gdy peregrynował, według Miechowity. Tuż Biechow Miasteczko słynie cudownym Obrazem Nayświętszey Panny w Kościele XX Congregationis Philippi Nerei. Tu w Gnieznińskim Powiecie GNIEZNO Miasto między ieziorami y bagnami olim murámi obwiedzione, teraz z nich ruinami, sámą splendet Katedrą y Rezydencyami Kanonikow Gnieźnińskich. W pośrzodku Kościoła, iest Grob S Woyciecha tuteyszego Arcybiskupa, Pruskiego Apostoła, ktoremu, z srebra ex voto Zygmunta III Krola Polskiego zrobiona urna, gdzie go Otto III Cesarz nawiedzał, drogę suknem przez Bolesława Chrobrego maiąc usłaną. W
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 313
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Tractatus, także titulis, dla Polaków reservatis.
Nie które MIASTA i MIEJSCA w KORONIE, w Księstwach i Województwach Polskich, z racyj jakiej osobliwości tu wyliczone i wspomniane.
ANGERMUNDA jest Miasto w KURLANDYJ z mocnym Zamkiem przy weściu w morze Bałtyckie Anger rzeki.
BRZESC w Brzeskim Kujawskim Województwie Miasto z mocnym Zamkiem między błotami i bagnami.
BYDGOSCZ Miasto w Inowłocławskim Województwie, gdzie Oficina kosztowna bywala na kucie monety.
BRZESC w Trockim Województwie nad Bugiem zZamkiem mocnym. CZĘSTOCHOWA w Województwie Krakowskim ma blisko siebie w Częstochowie na JASNEJ GORZE Klasztor WW.OO. Paulinów pierwszych Pustelników; który jest zewsząd dobrze ufortifikowany, amunicją i Ludźmi wojennemi opatrzony, już dwa
Tractatus, także titulis, dla Polakow reservatis.
Nie ktore MIASTA y MIEYSCA w KORONIE, w Xięstwach y Woiewodztwach Polskich, z rácyi iakiey osobliwości tu wyliczone y wspomniane.
ANGERMUNDA iest Miasto w KURLANDYI z mocnym Zamkiem przy weściu w morze Baltyckie Anger rzeki.
BRZESC w Brzeskim Kuiawskim Woiewodztwie Miasto z mocnym Zamkiem między błotami y bagnámi.
BYDGOSCZ Miasto w Inowłocławskim Woiewodztwie, gdźie Officina kosztowná bywála ná kucie monety.
BRZESC w Trockim Woiewodztwie nád Bugiem zZamkiem mocnym. CZĘSTOCHOWA w Woiewodztwie Krákowskim ma blisko siebie w Częstochowie ná IASNEY GORZE Klasztor WW.OO. Paulinow pierwszych Pustelnikow; ktory iest zewsząd dobrze ufortifikowány, ammunicyą y Ludźmi woiennemi opatrzony, iuż dwá
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 299
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
Kaplice Mysteria Męki Pańskiej osobliwie Viam Crucis, devoto Christiano Populo reprezentują. Skończona Fundacja Roku 1600.
KALISZ Miasto Wielko-Polskie w Województwie Kaliskim nad Prosną rzeką od zbytecznego kału, albo błota nazwane, albo od Książęcia KAŚLISZ, aliàs ustawnie kaszlącego, Brata Książęcia Poznego, który Poznań założył według Bielskiego. Jest to Miasto między bagnami; gdzie Szwedzi z Partyzantami swemi odnieśli Cladem. Insigne Miasta, Brama czarna w murze, a w bramie Trębacz.
KRUSZWICA Miasto starożytne nad Gopłem Jeziorem w Województwie Brzeskim Kujawskim z dwóch rzeczy godne pamięci; że Piast Kołodziej tameczny z Rzepichą żoną za hojność na Polaków, na Elekcją Książęcia zebranych, od nich Monarchą Polskim obrany
Kaplice Mysteria Męki Pańskiey osobliwie Viam Crucis, devoto Christiano Populo reprezentuią. Skończona Fundacya Roku 1600.
KALISZ Miasto Wielko-Polskie w Woiewodztwie Kaliskim nád Prosną rzeką od zbytecznego kału, álbo błota názwane, albo od Xiążęcia KASLISZ, aliàs ustawnie kaszlącego, Bráta Xiążęcia Poznego, ktory Poznań záłożył według Bielskiego. Iest to Miasto między bagnami; gdźie Szwedźi z Partyzántami swemi odnieśli Cladem. Insigne Miasta, Bramá czarná w murze, á w brámie Trębacz.
KRUSZWICA Miasto starożytne nád Gopłem Ieziorem w Woiewodztwie Brzeskim Kuiawskim z dwoch rzeczy godne pámięci; że Piast Kołodźiey tameczny z Rzepichą żoną zá hoyność ná Polakow, ná Elekcyą Xiążęcia zebranych, od nich Monárchą Polskim obrány
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 308
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
o wygodzie nowego spławu na tych Rzekach, do tejże materyj Wojennej służące, w którym się pokazuje, jak wiele wygody Rzeczpospolita pod wojenne czasy z złączenia pomienionych Rzek mieć może, tak w dodawaniu Fortecom, jako i Obozom Armaty Amunicyj, i Prowiantu.
Rzeka Pina poczyna się nie daleko Brześcia w Trakcie Poleskim/ miedzy Bagnami/ w wody obfituącemi/ zktórych początki wziąwszy/ gęstemi zakrętami przez mil dziesięć pod Miasto od Imienia jej Pińsk nazwane przychodzi/ gdzie zaraz pobliza rzekę Jasiołdę/ i druga Strumień nazwana w siebie zagarnąwszy/ znich większą i szerszą stawszy się/ Imię swe pierwsze sobie omierzywszy/ Prypiecią się nazywa. A odtąd różno zakrzywionym pędem
o wygodźie nowego spławu ná tych Rzekách, do teyże máteryi Woienney służące, w ktorym sie pokázuie, iák wiele wygody Rzeczpospolita pod woienne czásy z złączeniá pomienionych Rzek mieć może, ták w dodawániu Fortecom, iáko y Obozom Armaty Ammunicyi, y Prowiántu.
Rzeká Piná poczyna się nie dáleko Brześćia w Trákćie Poleskim/ miedzy Bágnámi/ w wody obfituącemi/ zktorych początki wźiąwszy/ gęstemi zákrętámi przez mil dźieśięć pod Miásto od Imienia iey Pinsk názwáne przychodźi/ gdźie záraz pobliza rzekę Iáśiołdę/ y druga Strumień názwáná w śiebie zagárnąwszy/ znich większą y szyrszą stawszy się/ Imie swe pierwsze sobie omierźiwszy/ Prypiećią się názywa. A odtąd rożno zákrzywionym pędem
Skrót tekstu: FredKon
Strona: 107
Tytuł:
Potrzebne konsyderacje około porządku wojennego
Autor:
Andrzej Maksymilian Fredro
Drukarnia:
Franciszek Glinka
Miejsce wydania:
Słuck
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
mil Dwieście. W tymże Województwie Nowogrodzkim Rzeka Słucz/ o mil dwie wyżej Miasta Słucka/ z wielkiego Bagna początek swój bierze/ a stamtąd ku Prypieci płynąc/ Księstwo Słuckie/ w poprzek/ na dwoje dzieli/ nie barzo daleko/ bo i mile niemasz od początku Słuczy/ zaczyna się rzeka Łosza także miedzy Bagnami/ która w Miasteczku Piaseczny w Niemen w pada/ miedzy początkami tych dwóch Rzek/ jeden tylko przywysoki Pagurek znajduje się/ ostatek przedziału/ Bagnisko/ i wody/ Ta i owa Rzeka spławowe są/ i tylkoby przez cztery albo pięć mil młyny sporządzić/ zawady wybrać/ i ciasne miejsca rozprzestrzenić trzeba. Bliższa i
mil Dwieśćie. W tymże Woiewodztwie Nowogrodzkim Rzeká Słucz/ o mil dwie wyżey Miástá Słucká/ z wielkiego Bágná początek swoy bierze/ á ztámtąd ku Prypieći płynąc/ Xięstwo Słuckie/ w poprzek/ ná dwoie dźieli/ nie bárzo dáleko/ bo y mile niemász od początku Słuczy/ záczyna się rzeká Łoszá tákże miedzy Bágnámi/ ktora w Miasteczku Piaseczny w Niemen w pada/ miedzy początkámi tych dwoch Rzek/ ieden tylko przywysoki Págurek znayduie się/ ostátek przedźiáłu/ Bágnisko/ y wody/ Tá y owá Rzeká spłáwowe są/ y tylkoby przez cztery álbo pięć mil młyny sporządźić/ záwády wybráć/ y ćiásne mieyscá rosprzestrzenić trzeba. Bliższá y
Skrót tekstu: FredKon
Strona: 115
Tytuł:
Potrzebne konsyderacje około porządku wojennego
Autor:
Andrzej Maksymilian Fredro
Drukarnia:
Franciszek Glinka
Miejsce wydania:
Słuck
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
chociaż z niewygody wszczęta, Jednakże strwoży Kasjanów znacznie, Ze zaraz z drogi, której nie pamięta Wojsko Antona, wały sypać zacznie; I szańce toczy tak blisko; że się ta Impreza dosyć nadawa im łacnie; Zaczym na owych impet prawie wściekły Nowe się rady Kasjanów zrzekły. CXLV. Między obozem średni, a bagnami Był plac niewielki, ku natarciu zgodny, Ten wnet umocnił Kasj obronami, Zrażając owym przystęp dość swobodny; Z boków się Brutus ogrodził skałami, Wał czoła, tyłu port mu bronił wodny; A gdy się strony obiedwie szańcują, Lekcy tym czasem w harcach nie próżnują. CXLVI. Aż też Cesarz w dziesiąciu dni stawa
chociasz z niewygody wsżczęta, Iednakże ztrwoży Kassyanow znacznie, Ze zaraz z drogi, ktorey nie pamięta Woysko Antona, wały sypać zacznie; I szańce toczy tak blisko; że się ta Impreza dosyc nadawa im łacnie; Zaczym na owych impet prawie wsciekły Nowe się rady Kassyanow zrzekły. CXLV. Między obozem srzedni, á bagnami Był plac niewielki, ku natarciu zgodny, Ten wnet umocnił Kassy obronami, Zrażaiąc owym przystęp dosć swobodny; Z bokow się Brutus ogrodził skałami, Wał czoła, tyłu port mu bronił wodny; A gdy się strony obiedwie szańcuią, Lekcy tym czasem w harcach nie prożnuią. CXLVI. Asz tesz Cesarz w dziesiąciu dni stawa
Skrót tekstu: ChrośKon
Strona: 251
Tytuł:
Pharsaliej... kontynuacja
Autor:
Wojciech Stanisław Chrościński
Drukarnia:
Klasztor Oliwski
Miejsce wydania:
Oliwa
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1693
Data wydania (nie wcześniej niż):
1693
Data wydania (nie później niż):
1693
