jakiego nam Święci Hieronim Augustyn, Izydor, Albertus Magnus opisują, oni non errarunt, takową zdawna słysząc opinią ludzką o nim, jej zażyli do reprezentowania jakiej prawdy; tak i my zda mi się nie zbłądziemy, tęż samą negando et casando opinionem. O JEDNOROZCU ZWIERZU Czy jest in rerum natura?
ZE skrzydeł choć bajecznych Ptaków Feniksa i Gryfa, pożyczywszy pióra, na JEDNOROZCA rogu zaostrzę go albo przytępie; alias co o jego eksistencyj Naturalistów zdanie trzyma, ciekawemu użyczę Czytelnikowi. Zwartowawszy wielu Mądrych Autorów i Ciebie mądrą napoję notycją i erudycją, żebyś był albo Cornutus, tojest acutus, albo coronatus między Uczonemi.
JEDNOROZCA tak Starożytni Opisują Authores
iakiego nam Swięci Hieronim Augustyn, Izydor, Albertus Magnus opisuią, oni non errarunt, takową zdawna słysząc opinią ludzką o nim, iey zażyli do reprezentowania iakiey prawdy; tak y my zda mi się nie zbłądziemy, tęż samą negando et casando opinionem. O IEDNOROZCU ZWIERZU Czy iest in rerum natura?
ZE skrzydeł choć baiecznych Ptakow Fenixa y Gryfa, pożyczywszy piora, na IEDNOROZCA rogu zaostrzę go albo przytępie; alias co o iego existencyi Naturalistow zdánie trzyma, ciekawemu użyczę Czytelnikowi. Zwartowawszy wielu Mądrych Autorow y Ciebie mądrą napoię notycyą y erudycyą, żebyś był albo Cornutus, toiest acutus, albo coronatus między Uczonemi.
IEDNOROZCA tak Starożytni Opisuią Authores
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 126
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, mówiąc do ciebie z Owidiuszem Czytelniku, że te tylko: FLUMINA Magna vides, parvis ex Fontibus orta. JESZCZE dla ERUDYCYJ KŁADĄ się RZEKI PIEKIELNE i JEZIORA niektóre
TE RZEKI PIEKIELNE Pogan ślepota, a Poetów dowcip i Energia dziwnie wsławiła miscendo mirabilia et risibilia do rzeczy które existunt in natura, i są prawdziwemi, wiele bajecznych przypieła komentów, i je podała in discrimen powątpiewania. Nad czym wielu potym Mądrych desudarunt, bajeczne wykładając imaginacje i pradwę emundując z fałszu.
Taki jest STYKs rzeka w Arkadyj, w Krainie Morei Peninsuły, z kamieni płynąca, wodą swoją wszelkie Zwierzęta zabijająca, żelazo, stal i rdze ziadająca, wszelkie naczynia zbytnim swoim psuje
, mowiąc do ciebie z Owidiuszem Czytelniku, że te tylko: FLUMINA Magna vides, parvis ex Fontibus orta. IESZCZE dla ERUDYCYI KŁADĄ się RZEKI PIEKIELNE y IEZIORA niektore
TE RZEKI PIEKIELNE Pogan ślepota, a Poetow dowcip y Energia dziwnie wsławiła miscendo mirabilia et risibilia do rzeczy ktore existunt in natura, y są prawdziwemi, wiele baiecznych przypieła kommentow, y ie podała in discrimen powątpiewania. Nad czym wielu potym Mądrych desudarunt, baieczne wykładaiąc imaginacye y pradwę emunduiąc z fałszu.
Táki iest STYX rzeka w Arkadyi, w Krainie Morei Peninsuły, z kamieni płynąca, wodą swoią wszelkie Zwierzęta zabiiaiąca, żelazo, stal y rdze ziadaiąca, wszelkie naczynia zbytnim swoim psuie
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 566
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
, ziemia wszelkie wydaje bez pracy pożytki, wonnych kwiatów pełno; gdzie Jowisz Sprawiedliwe osadza Dusze: Zimy tam żadzej, słoty, gorąca, pragnienia, głodu, wojen, zdrad, zwadek nie masz, lecz perpetua quies, Pokoj, Wesele. Co Poganie z Ksiąg Prawowiernych i słyszenia hauserunt, swoich do tego przymieszawszy bajecznych przypraw. JEZIORA OSOBLIWSZE JEZIOR jest wiele, ależe albo małe, albo choć wielkie, lecz mało co o nich Mądrzy piszą, Ja o niektórych tylko wspomnę.
WEUROPIE MAEOTIS Meotyckie JEZIORO w Scytyj, albo Tartaryj Mniejszej, w Północych Krajach, Bosforem, alias Ciasnym Morzem, Cymmeryiskim od Czarnego przedzielone Morza, ciężkiej
, ziemia wszelkie wydaie bez pracy pożytki, wonnych kwiatow pełno; gdzie Iowisz Sprawiedliwe osadza Dusze: Zimy tam żadzey, słoty, gorąca, pragnienia, głodu, woien, zdrad, zwadek nie masz, lecz perpetua quies, Pokoy, Wesele. Co Poganie z Ksiąg Prawowiernych y słyszenia hauserunt, swoich do tego przymieszawszy baiecznych przypraw. IEZIORA OSOBLIWSZE IEZIOR iest wiele, ależe albo małe, albo choć wielkie, lecz mało co o nich Mądrzy piszą, Ia o niektorych tylko wspomnę.
WEUROPIE MAEOTIS Meotyckie IEZIORO w Scytyi, albo Tartaryi Mnieyszey, w Pułnocnych Kraiach, Bosphorem, alias Ciasnym Morzem, Cymmeryiskim od Czarnego przedzielone Morza, cięszkiey
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 567
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
a ta z siebie wyciska Zrzodła. Ze zaś choć z Morza Zrzodła originem mają, przecież nie słone; racja jest, że idąc przez tyle mil, przez wnętrzności ziemskie, słoność tracą, i zdrowia, albo zarazy nabierają, od ziemi o Zrzodłach osobliwych
zdrowych, albo zarażliwych, przez którą płyną: wiele ZRZODEŁ bajecznych, albo mniej ciekawych, albo od innych fuse opisanych nie wspominam, co osobliwsze enerro in sequentibus.
CLITORIUS Zrzodło w Arkadyj tej jest własności, że kto z niego pije wodę, wielką ma do wina abominacją, jako piszą Naturalistowie, a Owidiusz wyraził Wierszem:
Clitorio quicunque sitim, de fonte levavit, Vina fugit etc
a ta z siebie wyciska Zrzodła. Ze zaś choć z Morza Zrzodła originem maią, przecież nie słone; racya iest, że idąc przez tyle mil, przez wnętrzności ziemskie, słoność tracą, y zdrowia, albo zarazy nabieraią, od ziemi o Zrzodłach osobliwych
zdrowych, albo zarazliwych, przez ktorą płyną: wiele ZRZODEŁ baiecznych, albo mniey ciekawych, albo od innych fuse opisanych nie wspominam, co osobliwsze enerro in sequentibus.
CLITORIUS Zrzodło w Arkadyi tey iest własności, że kto z niego piie wodę, wielką ma do wina abominacyą, iako piszą Naturalistowie, à Owidiusz wyraził Wierszem:
Clitorio quicunque sitim, de fonte levavit, Vina fugit etc
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 569
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
wziął od symbolisty Lemma: At Lachrimis mea vita vivet. Egipcjanie, komu długiego życzyli przy godności życia, Wieniec z tego na Głowę wkładali Kwiatu Radau. o Kwiatach osobliwych
ANEMONE jest Kwiat dziwnie delikatny, za najmniejszego wiatru po. wianiem zaraz opadający, z tąd pospolicie zwany Flos venti, albo Flos Adonidis, jakoby według bajecznych Poetów zekrwi Adonidesa od wieprza zabitego, urodzony.
KoronA IMPERIALIS Kwiat wysoko rosnący, fiałkowego koloru, Cesarską Koronę wswoim rozkwitaniu wyrażający: dlatego dano mu inskrypcją: Ipsa sibi Sertum: Rex idem, sertum est et Diadema sibi.
FILIUS Ante PATREM jest Kwiat, który niżeli liście i kwiat wypuści, owoc najpierwej wydaje
wzioł od symbolisty Lemma: At Lachrimis mea vita vivet. Egipcyanie, komu długiego życzyli przy godności życia, Wieniec z tego na Głowę wkładali Kwiatu Radau. o Kwiatach osobliwych
ANEMONE iest Kwiat dziwnie delikatny, za naymnieyszego wiatru po. wianiem zaraz opadaiący, z tąd pospolicie zwany Flos venti, albo Flos Adonidis, iakoby według baiecznych Poétow zekrwi Adonidesa od wieprza zabitego, urodzony.
CORONA IMPERIALIS Kwiat wysoko rosnący, fiałkowego koloru, Cesarską Koronę wswoim rozkwitaniu wyrażaiący: dlatego dano mu inskrypcyą: Ipsa sibi Sertum: Rex idem, sertum est et Diadema sibi.
FILIUS Ante PATREM iest Kwiat, ktory niżeli liście y kwiat wypuści, owoc naypierwey wydaie
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 648
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Roku 1342. to już temu lat 411. a zatym i tego wiersza sztuczne skoncypowanie, nie wieków młodych, lecz starych partus. Niemniejszej trudności do wiersza artificjalnego skoncypowania starożytność zażyła takowego, który coraz inaczej słowa w nim szykując, wiersz się coraz nowy formuję, zowie się Proteus, iż jak Proteusz co raz inne u bajecznych Poętów brał na się formy, to człeka, to zwierza, to drzewa, tak ten wiersz różnie obracany, różne z siebie wydaje wiersze.
Perfide te divos sperasti fallere Proteu.
Ad imitationem tego wiersza, P. Bauhusius Z. I. napisał wiersz na Najś: Panny pochwałę, mogący się tysiąc dwiadzieścia razy
Roku 1342. to iuż temu lat 411. a zatym y tego wiersza sztuczne skoncypowanie, nie wiekow młodych, lecz starych partus. Niemnieyszey trudności do wiersza artificialnego skoncypowania starożytność zażyła takowego, ktory coraz inaczey słowa w nim szykuiąc, wiersz się coraz nowy formuię, zowie się Proteus, iż iak Proteusz co raz inne u baiecznych Pòętow brał na się formy, to człeka, to źwierza, to drzewa, tak ten wiersz rożnie obracany, rożne z siebie wydaie wiersze.
Perfide te divos sperasti fallere Proteu.
Ad imitationem tego wiersza, P. Bauhusius S. I. napisał wiersz na Nayś: Panny pochwałę, mogący się tysiąc dwiadziescia razy
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 34
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
się puszcza, jak ludu gromada.
PYRUS Gruszka drzewo frukt w Quinsai w Chinach wydaje tak wielki, że zaważy dzięsieć funtów. Lohner in Bibl: Man: tit: Orbis.
QUERCUS to jest Dąb, inaczej u Łacinników Robur niby siła, moc, że jest twarde i długo się konserwujące drzewo. Dla tego według bajecznych Poętów Herkulesowa buława z tego utoczona była drzewa, hidry zabijająca. Dębowe drzewo u mądrych jest omen i Hieroglifik wojny z racyj, że koło oliwy pokoj znaczącej posadzone, ją wyniszcza. Robiono przedtym z dęba Coronam civicam, dla tych, co Cives servarunt. W wodzie dąb moczony czarnieje i twardnieje, zdaje się do
się puszcza, iak ludu gromada.
PYRUS Gruszka drzewo frukt w Quinsai w Chinach wydaie tak wielki, że zaważy dzięsieć funtow. Lohner in Bibl: Man: tit: Orbis.
QUERCUS to iest Dąb, inaczey u Łacinnikow Robur niby siła, moc, że iest twarde y długo się konserwuiące drzewo. Dla tego według baiecznych Pòętow Herkulesowa buława z tego utoczona była drzewa, hidry zabiiaiąca. Dębowe drzewo u mądrych iest omen y Hieroglifik woyny z racyi, że koło oliwy pokoy znáczącey posadzone, ią wyniszcza. Robiono przedtym z dęba Coronam civicam, dla tych, co Cives servarunt. W wodzie dąb moczony czarnieie y twardnieie, zdaie się do
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 333
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Kościoła Bożego Grzegorz XIII w ułożeniu Nowego Kalendarza, a w poprawie starego, zażył go. Umarł w Rzymie Roku 1612 lat mając 75. Zostawił Opera Mathematicae w pięciu Tomach.
CLAUDIANUS sławny Łaciński Wierszopis, z Aleksandrii rodem, a według drugich z Florencyj. Żył i pisał za Teodozjusza i Honoriusza Cesarzów. Wiele popisał Poematów bajecznych i Historycznych, jakoto in Ruffum, de Bello Getico. Żył około Roku 391. W Rzymie znaleziono w obalinach postument marmurowy, który jego statui był postawiony z temi literami i słowy: C. L. Claudio. V. C hanc statuam Arcadius et Honorius Impp. petente Senatu extruxerunt. Christophorus Landinus probuje,
Kościoła Bożego Grzegorz XIII w ułożeniu Nowego Kalęndarza, á w poprawie starego, zażył go. Umarł w Rzymie Roku 1612 lat maiąc 75. Zostawił Opera Mathematicae w pięciu Tomach.
CLAUDIANUS sławny Łaciński Wierszopis, z Alexandrii rodem, á według drugich z Florencyi. Zył y pisał za Teodozyusza y Honoriusza Cesarzow. Wiele popisał Poematow baiecznych y Historycznych, iakoto in Ruffum, de Bello Getico. Zył około Roku 391. W Rzymie znaleziono w obalinach postument marmurowy, ktory iego statui był postawiony z temi literami y słowy: C. L. Claudio. V. C hanc statuam Arcadius et Honorius Impp. petente Senatu extruxerunt. Christophorus Landinus probuie,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 610
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
. biorącej w około, Stalimene teraz zwanej, jest Miasto Stalimene. Tu zbierają Terram Lemniam, albo Sigillatam na krwie zatrzymanie, i przeciw truciźnie. Zbierają ją blisko Kaplicy Sotira, to jest Z. Salwatora, na dzień Przemienienia Pańskiego, w worek kładą, i Sołtanowską pieczęcią pieczętują, stąd Terra Sigillata. Zdanie Poetów bajecznych, iż Vulcanus Bożek ognia i Kowalów, tu mieszkał, racja fabyły tej, iż tam grunt pełny salitry, i ognie wyrzuca. Tu Wyspa SAMUS, skąd origo glinianego naczynia, i ganczarzów. Tu się urodził Pytagóras, i Sibilla Samia nazwiskiem. Tu DELOS Insuła na Greckim morzu najsławniejsza z Cykladów. Zwała się przedtym
. biorącey w około, Stalimene teraz zwaney, iest Miasto Stalimene. Tu zbieraią Terram Lemniam, albo Sigillatam na krwie zatrzymanie, y przeciw truciźnie. Zbieraią ią blisko Kaplicy Sotira, to iest S. Salwátora, na dzień Przemienienia Pańskiego, w worek kładą, y Sołtanowską pieczęcią pieczętuią, ztąd Terra Sigillata. Zdanie Poetow baiecznych, iż Vulcanus Bożek ognia y Kowalow, tu mieszkał, racya fabyły tey, iż tam grunt pełny salitry, y ognie wyrzuca. Tu Wyspa SAMUS, zkąd origo glinianego naczynia, y ganczarzow. Tu się urodził Pythagoras, y Sibilla Samia nazwiskiem. Tu DELOS Insuła na Greckim morzu naysławnieysza z Cykládow. Zwała się przedtym
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 440
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
fuit ante suum.
Respons. Mości Panie N. proszę,niebądź waszeć mój wilece Mościwy Pan tak injurius latom naszy. Wszak i przedtym Wisła albo Bystrzyca, nie była Gangesem: i Ancestorowie też nasi chleb jadali z mąki, nie zawsze biszkokty, kto nie miał piwa, tak pijał wodę jako i teraz. Bajecznych Saturnów, Midasów nie zazdrościć dawnym czasom, bo i teraz nie trudno o takie fikcje u Poetów. Zwyczajnie to omnia post obitum fingit majora vetustas, chociaż też nie masz i co, przecięż laudamus veteres. Jeszcze chwała BOGU za naszej pamięci z skory nie bito pieniędzy, jeszcze nie przebyliśmy dies calamitatis et miseriae
fuit ante suum.
Respons. Mośći Pánie N. proszę,niebądź waszeć moy wilece Mośćiwy Pan ták injurius latom nászy. Wszak y przedtym Wisła álbo Bystrzyca, nie byłá Gangesem: y Ancestorowie też naśi chleb jadali z mąki, nie záwsze biszkokty, kto nie miáł piwa, ták pijał wodę jáko y teraz. Bajecznych Saturnow, Midasow nie zazdrośćić dáwnym czásom, bo y teraz nie trudno o tákie fikcye u Poetow. Zwyczáynie to omnia post obitum fingit majora vetustas, choćiasz też nie mász y co, przećięż laudamus veteres. Jeszcze chwáłá BOGU zá nászey pámięći z skory nie bito pieniędzy, jeszcze nie przebyliśmy dies calamitatis et miseriae
Skrót tekstu: BystrzPol
Strona: O8
Tytuł:
Polak sensat
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia Akademicka Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1733
Data wydania (nie wcześniej niż):
1733
Data wydania (nie później niż):
1733