z trochą miodu rzadko roztarszy/ a tym je pomazować. Języczku spadłemu
Języczek spadły/ na swe miejsce przywodzi/ wziąwszy Gałbanu łot/ Opoponaku pół łota/ to winem rozpuściwszy/ przecedzić/ i warzyć do zgęsczenia maści/ potym Lebiotki miałko utartej przydać tak wiele/ coby dosyć było do zgęszczenia plastru/ który rozwiodszy na barchanie w tył wygolony przyłożyć. Zębom wyprochniałym.
Zębom wyprochniałym/ i bolejącym/ Gałban z Kadzidłem kramnym utarty/ a winem słodkim przewarzonym twardo zaczyniony/ w wyprochniałość zębu włożony/ zaraz ból uśmierzy. Wole trawi.
Wole na szyj wyrosłe trawi/ wziąwszy go i Siarki żywej zarówno/ z Żywicą Sosnową albo Świrkową/ ile potrzeba
z trochą miodu rzadko rostárszy/ á tym ie pomázowáć. Ięzyczku spádłemu
Ięzyczek spádły/ ná swe mieysce przywodźi/ wźiąwszy Gáłbanu łot/ Opoponaku poł łotá/ to winem rospuśćiwszy/ przecedźić/ y wárzyć do zgęscżenia máśći/ potym Lebiotki miáłko vtártey przydáć ták wiele/ coby dosyć było do zgęsczenia plastru/ ktory rozwiodszy ná bárchánie w tył wygolony przyłożyć. Zębom wyprochniáłym.
Zębom wyprochniáłym/ y boleiącym/ Gáłban z Kádźidłem kramnym vtárty/ á winem słodkim przewárzonym twárdo záczyniony/ w wyprochniáłość zębu włożony/ záraz bol vśmierzy. Wole trawi.
Wole ná szyi wyrosłe trawi/ wźiąwszy g^o^ y Siárki żywey zárowno/ z Zywicą Sosnową albo Swirkową/ ile potrzebá
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 212
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
i bolejącym/ Gałban z Kadzidłem kramnym utarty/ a winem słodkim przewarzonym twardo zaczyniony/ w wyprochniałość zębu włożony/ zaraz ból uśmierzy. Wole trawi.
Wole na szyj wyrosłe trawi/ wziąwszy go i Siarki żywej zarówno/ z Żywicą Sosnową albo Świrkową/ ile potrzeba do zaczynienia/ że będzie kształt plastru/ który rozmazawszy na barchanie/ ciepło na Wole kłaść/ nie odejmując go przez cały tydzień/ i co tydzień odnawiać go raz/ albo chocia dwa. Tak długo to czyniąc/ aż się rozejdzie i strawi. Zielnik D. Symona Syrenniusa/ Item.
Też sam przez się na świeżo wyrastałe Wole plastrowany/ toż czyni. Świnim wrzodom za uszyma
y boleiącym/ Gáłban z Kádźidłem kramnym vtárty/ á winem słodkim przewárzonym twárdo záczyniony/ w wyprochniáłość zębu włożony/ záraz bol vśmierzy. Wole trawi.
Wole ná szyi wyrosłe trawi/ wźiąwszy g^o^ y Siárki żywey zárowno/ z Zywicą Sosnową albo Swirkową/ ile potrzebá do zaczynienia/ że będźie kształt plastru/ ktory rozmázawszy ná bárchánie/ ćiepło ná Wole kłáść/ nie odeymuiąc go przez cáły tydźien/ y co tydźień odnawiáć go raz/ álbo choćia dwá. Ták długo to czyniąc/ áż sie rozeydźie y strawi. Zielnik D. Symoná Syrenniusá/ Item.
Też sam przez się ná świeżo wyrastáłe Wole plastrowány/ toż czyni. Swinim wrzodom zá vszjmá
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 213
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Łacinnicy Alcana et Ligustiunum Oleum mianują. To wszystko wespół na ogniu węglistym obyczajnie rozpuścić/ i umieszać/ a plastrem na biodra co nacieplej przykładać. Artetyce.
Artetyce/ albo łamaniu w członkach. Podagrze.
Podagrze knodowatej i gruczołowatej/ także jest ratunkiem/ w occie Gałban rozpuszczony/ tak żeby się mogły plastrować na skórze albo Barchanie/ i przykładać. Księgi Pierwsze. Popadlinom i rozpadlinom w nogach.
Rozpadliny na piętach i na nogach/ z mrozu i z osieczenia od wiatru zimnego leczy/ wziąwszy go w winie rozpuszczonego dwa łoty. Tak wiele Tragakantu miałko utłuczonego/ Loju Kozłowego łot/ Wosku półtora łota. Olejku Fiołków żółtych cztery łoty. Rozpuścić
Láćinnicy Alcana et Ligustiunum Oleum miánuią. To wszystko wespoł ná ogniu węglistym obyczáynie rospuśćić/ y vmieszáć/ á plastrem ná biodrá co naćiepley przykłádáć. Artetyce.
Artetyce/ álbo łamániu w członkách. Podágrze.
Podágrze knodowátey y gruczołowátey/ tákże iest rátunkiem/ w ocćie Gáłban rospusczony/ ták żeby sie mogły plastrowáć ná skorze álbo Bárchanie/ y przykłádáć. Kśięgi Pierwsze. Popadlinom y rospádlinom w nogách.
Rospádliny ná piętách y ná nogách/ z mrozu y z ośieczenia od wiátru źimnego leczy/ wźiąwszy go w winie rospusczonego dwá łoty. Ták wiele Tragakantu miáłko vtłuczone^o^/ Loiu Kozłoweg^o^ łot/ Wosku połtorá łotá. Oleyku Fiołkow żołtych cztery łoty. Rospuśćić
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 214
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
dwa łoty. To wszystko wespół utłuc/ i miodem ile potrzeba rozczynić/ żeby jako plastowanie było/ i przykładać. Wyciąga z ran/ i z innych części ciała rzeczy w nich tkwiące potężnie. Karbunku: otwiera.
Karbunkuł wrzód ognisty otwiera/ Amoniak i z korzenia go wyciąga/ w occie mocnym rozczyniony/ i na Barchanie rozciągniony a plastrowany. Nerwom bolejącym.
Nerwom/ albo żyłom piętym bolejącym: Weźmi Amoniaku sześć łotów/ Maści Deaquilon/ Wosku żółtego po łotów dwanaście/ Mastyki/ i Kadzidła białego miałko utartego po łocie. To plastrem kłaść na miejsca bolejące. Item.
Armoniak w winie rozczyniony/ a na chuście plastrowany i przykładany toż czyni
dwá łoty. To wszystko wespoł vtłuc/ y miodem ile potrzebá rozczynić/ żeby iáko plastowánie było/ y przykłádáć. Wyćiąga z ran/ y z inych częśći ćiáłá rzeczy w nich tkwiące potężnie. Kárbunku: otwiera.
Kárbunkuł wrzod ognisty otwiera/ Ammoniak y z korzeniá go wyćiąga/ w ocćie mocnym rozczyniony/ y ná Bárchánie rośćiągniony á plastrowány. Nerwom boleiącym.
Nerwom/ álbo żyłom piętym boleiącym: Weźmi Ammoniaku sześć łotow/ Máśći Deaquilon/ Wosku żołtego po łotow dwánaśćie/ Mástyki/ y Kádźidłá białego miáłko vtártego po łoćie. To plastrem kłáść ná mieyscá boleiące. Item.
Armoniak w winie rozczyniony/ á ná chuśćie plastrowány y przykłádány toż czyni
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 221
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
po łotów dwanaście/ Mastyki/ i Kadzidła białego miałko utartego po łocie. To plastrem kłaść na miejsca bolejące. Item.
Armoniak w winie rozczyniony/ a na chuście plastrowany i przykładany toż czyni. Jądrom i Mosznom.
Jądrom/ albo
Mosznom spuchłym/ jest lekarstwem/ Amoniak w occie rozpuszczony i plastrem przykładany na płótnie albo Barchanie rozciągnąwszy. Kurcz ranny.
Zranonym/ kurcz odpędza/ okurzając nim ranę/ abo wszystek członek zraniony Dymnicom morowym
Dyminice powietrzne/ albo Morowe zropia/ i w otok zbiera/ a potym otwiera: wziąwszy ze trzy łoty Amoniaku/ Serapinu/ Bdelium po półtora łota/ Naciasty kwaśnej dwa łoty/ Fig suchych mięsistych dwanaście/ Nasienia
po łotow dwánaśćie/ Mástyki/ y Kádźidłá białego miáłko vtártego po łoćie. To plastrem kłáść ná mieyscá boleiące. Item.
Armoniak w winie rozczyniony/ á ná chuśćie plastrowány y przykłádány toż czyni. Iądrom y Mosznom.
Iądrom/ álbo
Mosznom spuchłym/ iest lekárstwem/ Ammoniak w ocćie rospusczony y plastrem przykłádány ná płotnie álbo Bárchánie rośćiągnąwszy. Kurcz ránny.
Zránonym/ kurcz odpądza/ okurzáiąc nim ránę/ ábo wszystek członek zrániony Dymnicom morowym
Dyminice powietrzne/ álbo Morowe zropia/ y w otok zbiera/ á potym otwiera: wźiąwszy ze trzy łoty Ammoniaku/ Serápinu/ Bdelium po połtorá łotá/ Naciásty kwáśney dwá łoty/ Fig suchych mięśistych dwánaśćie/ Naśienia
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 221
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
warząc Nać i z kłączem tego Panaku/ a tą wodą często ciało co nacieplej omywając/ albo kąpiąc. Tak tej chorobie w ciele/ z miejsca na miejsce/ tułającej się/ będzie lekarstwem osobliwym/ i doświadczonym. Macicy zaduszonej.
Macicy broni zaduszenia/ i ku gorze wstąpienia/ Sok/ miasto maści jakiej/ na Barchanie rozmazany. Albo raczej w ciepłej wodzie rozpuszczony/ i w tym chustę maczać/ a od Pępka/ przez próg łona/ ciepło przykładać. Ściatyce.
Scjatykę. Podagrze
Podagrę/ z zimnych flusów/ plastrując nim miejsca bolejące/ albo i nacierając/ leczy. (Turn:) Przymiotom ognistym.
Przymioty ogniste/ wielkie/
wárząc Náć y z kłączem tego Pánáku/ á tą wodą często ćiáło co naćiepley omywáiąc/ álbo kąpiąc. Ták tey chorobie w ćiele/ z mieyscá ná mieysce/ tułáiącey sie/ będźie lekárstwem osobliwym/ y doświádczonym. Máćicy záduszoney.
Máćicy broni záduszenia/ y ku gorze wstąpienia/ Sok/ miásto máśći iákiey/ ná Bárchánie rozmázány. Albo ráczey w ćiepłey wodźie rospusczony/ y w tym chustę máczáć/ á od Pępká/ przez prog łoná/ ćiepło przykłádáć. Sciátyce.
Scyátykę. Podágrze
Podágrę/ z źimnych flusow/ plástruiąc nim mieyscá boleiące/ álbo y náćieráiąc/ leczy. (Turn:) Przymiotom ognistym.
Przymioty ogniste/ wielkie/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 231
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
