daj na misę/ będzie dobrze. II. Drugi sposób prostego Barszczu.
Wstaw Barszczu prostego/ Jajecznych żółtków rozbij ż masłem/ żabiel ten Barszcz/ Jajec uwarz twardo/ porozkrawaj na dwoi[...] / usiekaj żółtki/ przydaj Jaje świeże/ pieprzu/ soli ponakładaj usiekawszy te białki/ puszczaj na masło gorące/ a usmażywszy dawaj z barszczem. Rozdział Trzeci Sta Potraw. III. Barszcz z Śledziem.
Barszczu wstaw/ Śledzia moczonego włóż kminu przywarz a daj. Możesz Migdałów oparzonych uwierciec/ a zabielić/ żeby był bielszy. IV. barszcz Cytrynowy.
Weźmij wody przewarzonej z Pietruszką i Masłem albo rosołu/ z Kapłona/ rozbij jajecznych żółtków z Masłem/ Cytrynę
day ná misę/ będźie dobrże. II. Drugi sposob prostego Barszczu.
Wstaw Barszczu prostego/ Iáiecznych żołtkow rozbiy ż másłem/ żabiel ten Barszcz/ Iáiec vwarz twárdo/ porozkraway ná dwoi[...] / vsiekáy żołtki/ przyday Iáie świeże/ pieprzu/ soli ponákładay vśiekáwszy te białki/ puszczay ná masło gorące/ á vsmażywszy daway z barszczem. Rozdźiał Trzeći Stá Potraw. III. Barszcz z Sledźiem.
Barszczu wstaw/ Sledźiá moczonego włoż kminu przywarz á day. Możesz Migdałow oparzonych vwierćiec/ á zabielić/ żeby był bielszy. IV. barszcz Cytrynowy.
Weźmiy wody przewárzoney z Pietruszką y Másłem álbo rosołu/ z Kapłoná/ rozbiy iáiecznych żołtkow z Masłem/ Cytrynę
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 71
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
/ Libanotis nazwiska dostał/ jakoby rzekł/ Kadzidłów ziele. Liścia Kopru Włoskiego/ tylko szersze/ i miąższejsze/ po ziemi się kołem rozścielające/ a przyjemnie pachniace. Prętu łokietnego/ niekiedy wyższego/ czczego/ gałązkowatego/ w wierzchu ogniste okołki: na tych nasienia białego obficie/ podobnego nasieniu Niedzwiedzej Lapy/ którą też Wodnym barszczem drudzy nazywają. Obłe/ z wierzchu stryfiaste/ smaku ostroprzykrego/ żywicznego/ a żuchane/ język/ i usta sczmi/ i rozpala/ jako Zębne ziele. Wtóry Rozmaryn płodny/ mało pierwszemu nie we wszem podobny. Korzeń z wierzchu czarny/ we wnątrz biały/ i dosyć miąższy/ odnoszki z siebie wydający. Liścia
/ Libanotis názwiská dostał/ iákoby rzekł/ Kádźidłow źiele. Liśćia Kopru Włoskiego/ tylko szyrsze/ y miąższeysze/ po źiemi sie kołem rozśćieláiące/ á przyiemnie pachniace. Prętu łokietnego/ niekiedy wyższego/ cżcżego/ gáłąskowátego/ w wierzchu ogniste okołki: ná tych naśienia białego obfićie/ podobnego naśieniu Niedzwiedzey Lápy/ ktorą też Wodnym barsczem drudzy názywáią. Obłe/ z wierzchu stryfiáste/ smáku ostroprzykrego/ żywicznego/ á żucháne/ ięzyk/ y vstá sczmi/ y rospala/ iáko Zębne źiele. Wtory Rozmáryn płodny/ máło pierwszemu nie we wszem podobny. Korzeń z wierzchu czarny/ we wnątrz biały/ y dosyć miąższy/ odnoszki z śiebie wydáiący. Liśćia
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 161
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
: Rozsądek.
Niektórzy Nasienia tego Wodnego Barzcu/ albo Niedźwiedzej Lapy/ miasto Nasienia Laniego Czyśćcu używają/ ale nieprzystojnie. Też nieprzystonie/ którzy go Ródzieńcem własnym/ a Grekowie Acanthum mianują. Zle ci/ którzy Miarzem/ albo Mistrzownikiem być go rozumieją. jeszcze gorzej/ co go z naszym Polskim/ albo z Ruskim Barszczem mieszają/ i za jedno być rozumieją/ jako Fuchsius. Zapaliczka/ Rozdział 53.
ZApaliczka dwojaka/ wielka i mała/ obie jednym tylko Prętem z korzenia swego wyrastają. Te niczym są od siebie różne/ tylko wzrostem/ wielka na dwa sążnie wzwyż/ niegdzie dobrze wyższej wyrastają: Korzeń jej miąższy i długi/ prosty
: Rozsądek.
Niektorzy Naśienia tego Wodnego Barzcu/ álbo Niedźwiedzey Lápy/ miásto Naśienia Lániego Czyścu vżywáią/ ále nieprzystoynie. Też nieprzystonie/ ktorzy go Rodźieńcem własnym/ á Grekowie Acanthum miánuią. Zle ći/ ktorzy Miarzem/ álbo Mistrzownikiem być go rozumieią. iescze gorzey/ co go z nászym Polskim/ álbo z Ruskim Bársczem mieszáią/ y zá iedno być rozumieią/ iáko Fuchsius. Zapáliczká/ Rozdział 53.
ZApalicżká dwoiáka/ wielka y máła/ obie iednym tylko Prętem z korzeniá swego wyrastáią. Te niczym są od śiebie rozne/ tylko wzrostem/ wielka ná dwá sążnie wzwysz/ niegdźie dobrze wyższey wyrastáią: Korzeń iey miąższy y długi/ prosty
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 177
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Cytwaru trochę zwarzywszy/ tą juchą popijając. Albo ze trzy ziarnka samego Armoniaku/ w jaju miękkim dać wypić. Też w miedzie roztarty/ i lizany. Albo w Pigułach/ jako się już powiedziało: jeno pierwej Piersi odwilżyc i odmiękczyć/ Dialtyją namazując/ albo Masłem bez soli: albo śliskością ze Lnianego nasienia. Nawet Barszczem. (Plat:) Item. Lekarstwom purgującym.
Lekarstw purgujących poprawia/ i potężności im dodawa. (Abugieryg.) Flegmę lipką wywodzi.
Flegmę lipką i klejowatą wyciąga usty/ i stolcy/ przez usta/ wyższej pomienionym sposobami go używając. Tenże Puchlinie wodnej.
Puchlinę wodnistą z ciała wywodzi/ w trunku go
Cytwaru trochę zwárzywszy/ tą iuchą popiiáiąc. Albo ze trzy źiarnká sámego Armoniaku/ w iáiu miękkim dáć wjpić. Też w miedźie rostárty/ y lizány. Albo w Pigułách/ iáko sie iuż powiedźiáło: ieno pierwey Pierśi odwilżyc y odmiękczyć/ Dyáltyią námázuiąc/ álbo Másłem bez soli: álbo śliskośćią ze Lniánego naśienia. Náwet Barsczem. (Plat:) Item. Lekárstwom purguiącym.
Lekarstw purguiących poprawia/ y potężności im dodawa. (Abugierig.) Flágmę lipką wywodźi.
Flágmę lipką y kliiowátą wyćiąga vsty/ y stolcy/ przez vstá/ wyższey pomienionym sposobámi go vżywáiąc. Tenże Puchlinie wodney.
Puchlinę wodnistą z ćiáłá wywodźi/ w trunku go
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 218
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
siedm/ abo ośm dni/ Goździec wnet się wywija. Woda tedy insza i wanna lubo pomaga Goźdźcowi/ ta niewiele. Bo ta susząca i ściskająca skore jest/ a prosta odwilżająca i miękcząca; jako toż czyni kąpanie w Oleju/ abo smarowanie głowy oliwą/ tłustym kaczym/ gęsim/ kokoszym/ śliskościami wszelakimi: Mycie Barszczem/ Siemieniem konopnym/ Bobem/ Slazem małym i wielkim/ Przestępem/ Komunicą/ Oleśnikiem/ Słonecznikiem/ Cebulą morską/ Koszaczcem/ Bożym drzewkiem. Z których niektóre rzeczy skore miękczą/ niektóre ją otwierają/ i dziurki jej czynią wolne/ dla puszczenia się Goźdźca/ niektóre też wyciągają z głębia Goździec do włosów/ i włosy
śiedm/ ábo ośm dni/ Goźdźiec wnet się wywiia. Wodá tedy insza y wánná lubo pomaga Goźdźcowi/ tá niewiele. Bo tá susząca y śćiskáiąca skore iest/ á prosta odwilżáiąca y miękcząca; iáko toż czyni kąpanie w Oleiu/ ábo smárowánie głowy oliwą/ tłustym káczym/ gęśim/ kokoszym/ śliskościami wszelákimi: Mycie Barszczem/ Siemieniem konopnym/ Bobem/ Slazem máłym y wielkim/ Przestępem/ Komunicą/ Oleśnikiem/ Słonecznikiem/ Cebulą morską/ Koszaczcem/ Bożym drzewkiem. Z ktorych niektore rzeczy skore miękczą/ niektore ią otwieráią/ y dźiurki iey czynią wolne/ dla puszczenia sie Goźdźcá/ niektore też wyćiągáią z głębia Goźdźiec do włosow/ y włosy
Skrót tekstu: PetrJWod
Strona: 22
Tytuł:
O wodach w Drużbaku i Łęckowej
Autor:
Jan Innocenty Petrycy
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1635
Data wydania (nie wcześniej niż):
1635
Data wydania (nie później niż):
1635
