: jako Smok, Bazyliszek, Wąż, Sokół, Gryf, etc. i przynależące wszystkie ad Primum Genus, miedzy które też małe działka, także i pospolite pół i qvarty Colubriny liczą. Ad secundum genus przynależą, Dupel-Cartauny, które obudzającemi albo mur burzącemi, Pospolite Cartauny, które kusicielami zowią: do których należą niektóre Bastardy, które Don Jecan Mauryque de Lara dał odlewać, które trochę krótsze są niż pospolite, którym biegli Puszkarze osobliwe przezwiska na dali, i Cartaunę, Rebufo, średnią Crepante, i Qvartę Benaco, nazwali. Są jeszcze miedzy tymi, i miedzy tertii generis działami insze, które śrzednymi Cartaunami zowią. Ad tertium genus należą
: iáko Smok, Bázyliszek, Wąż, Sokoł, Gryf, etc. y przynáleżące wszystkie ad Primum Genus, miedzy ktore też małe dźiałka, tákże y pospolite puł y qvarty Colubriny liczą. Ad secundum genus przynależą, Dupel-Cartauny, ktore obudzáiącemi álbo mur burzącemi, Pospolite Cartauny, ktore kuśićielámi zowią: do ktorych należą niektore Bastardy, ktore Don Iecan Maurique de Lara dał odlewać, ktore trochę krotsze są niż pospolite, ktorym biegli Puszkárze osobliwe przezwiská ná dáli, y Cartaunę, Rebufo, srzednią Crepante, y Qvartę Benaco, názwáli. Są ieszcze miedzy tymi, y miedzy tertii generis dźiálámi insze, ktore śrzednymi Cartaunámi zowią. Ad tertium genus należą
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 8
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
Bastardami, wyrzuca 2 ½ unc: żelaza, albo 3 ¾ unc: ołowu, tylą też prochu dobrego: długa 35 Kalibr. albo 3 stopy i 9 palców: waży 64 funty: niesie wedle pospolitego narychtowania 134: wedle wagi 67. wedle nawyższej elewacji 797. kroków. Część Pierwsza Artylerii
Te są pospolite Bastardy, względem których tak podleisze albo słabsze, (to jest cieńsze i wspiżę nie tak dostatnie,) jako i mocniejsze, (to jest, miąszejsze i wspiżę bogatsze,) taką proporcją mają, jako się wyżej wopisaniu legitimorum, to jest, porządnych pokazało: które acz jednako szerokie i długie będąc jednakowe też
Bastardami, wyrzuca 2 ½ unc: żelázá, álbo 3 ¾ unc: ołowu, tylą też prochu dobrego: długa 35 Calibr. álbo 3 stopy y 9 pálcow: waży 64 funty: nieśie wedle pospolitego nárychtowánia 134: wedle wagi 67. wedle nawyższey elevatiey 797. krokow. Część Pierwsza Artilleriey
Te są pospolite Bastardy, względem ktorych ták podleisze álbo słábsze, (to iest ćieńsze y wspiżę nie ták dostátnie,) iáko y mocnieysze, (to iest, miąszeysze y wspiżę bogatsze,) táką proportią máią, iáko śię wyżey wopisániu legitimorum, to iest, porządnych pokazáło: ktore ácz iednáko szerokie y długie będąc iednákowe też
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 14
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
prochu dobrego niesie wedle trojakiego narychtowania 134. 67797 kroków. Te działa są bardzo długie wedle proporcji ich Kalibry, dla tego też mniejsze kule wyrzucają, niż pospolite, które legitima zowią, ponieważ ich szerokość albo Kalibra względem długości nazbyt mała i słaba jest. Te także in suo ordine ro są, jako i legitimy i Bastardy, abowiem niektóre są pospolite, drugie umocnione, insze słabe: w czym jednak proporcją swoję zachowują, a pospolite z pospolitymi umocnione z umocnionemi, słabe zasie z słabymi, sposobem swoim zgadzają się. A niedziw, iż mianowane Ekstraordynalne działa, jako i ich Bastardy we wszelakim, narychtowaniu albo elewacji, nie tak daleko niosą
prochu dobrego nieśie wedle troiakiego nárychtowánia 134. 67797 krokow. Te dźiáłá są bárdzo długie wedle proportiey ich Calibry, dla tego też mnieysze kule wyrzucáią, niż pospolite, ktore legitima zowią, ponieważ ich szerokość álbo Calibra względem długośći názbyt máła y słába iest. Te tákże in suo ordine ro są, iáko y legitimy y Bastardy, ábowiem niektore są pospolite, drugie umocnione, insze słábe: w czym iednák proportią swoię záchowuią, á pospolite z pospolitymi umocnione z umocnionemi, słábe záśie z słábymi, sposobem swoim zgadzáią śię. A niedźiw, yż miánowáne Extraordinalne dźiáłá, iáko y ich Bastardy we wszelákim, nárychtowániu álbo elevatiey, nie ták dáleko niosą
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 17
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
także in suo ordine ro są, jako i legitimy i Bastardy, abowiem niektóre są pospolite, drugie umocnione, insze słabe: w czym jednak proporcją swoję zachowują, a pospolite z pospolitymi umocnione z umocnionemi, słabe zasie z słabymi, sposobem swoim zgadzają się. A niedziw, iż mianowane Ekstraordynalne działa, jako i ich Bastardy we wszelakim, narychtowaniu albo elewacji, nie tak daleko niosą jako te które zowiemy legitim, w których wszystkie ekstrema tak są umoderowane, że zupełną mocy operacją swoję zatrzymać mogą. A naprzeciwko temu Bastardy albo te które Ekstraordynaria zowią, albo krótsze albo dłuższe, albo węższe, albo szersze będąc, takiej mocy albo gwałtu,
tákże in suo ordine ro są, iáko y legitimy y Bastardy, ábowiem niektore są pospolite, drugie umocnione, insze słábe: w czym iednák proportią swoię záchowuią, á pospolite z pospolitymi umocnione z umocnionemi, słábe záśie z słábymi, sposobem swoim zgadzáią śię. A niedźiw, yż miánowáne Extraordinalne dźiáłá, iáko y ich Bastardy we wszelákim, nárychtowániu álbo elevatiey, nie ták dáleko niosą iáko te ktore zowiemy legitim, w ktorych wszystkie extrema ták są umoderowáne, że zupełną mocy operatią swoię zatrzymáć mogą. A naprzeciwko temu Bastardy álbo te ktore Extraordinaria zowią, álbo krotsze álbo dłuższe, álbo węższe, álbo szersze będąc, tákiey mocy álbo gwałtu,
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 17
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
umocnionemi, słabe zasie z słabymi, sposobem swoim zgadzają się. A niedziw, iż mianowane Ekstraordynalne działa, jako i ich Bastardy we wszelakim, narychtowaniu albo elewacji, nie tak daleko niosą jako te które zowiemy legitim, w których wszystkie ekstrema tak są umoderowane, że zupełną mocy operacją swoję zatrzymać mogą. A naprzeciwko temu Bastardy albo te które Ekstraordynaria zowią, albo krótsze albo dłuższe, albo węższe, albo szersze będąc, takiej mocy albo gwałtu, ani czynić, ani znieść niemogą: jako się w opisaniu i tablicach[...] que generis. pokazało. Co się jednak tak o legitimach jako i Bastardach mówiło i powiedziało, to się znajdzie i w
umocnionemi, słábe záśie z słábymi, sposobem swoim zgadzáią śię. A niedźiw, yż miánowáne Extraordinalne dźiáłá, iáko y ich Bastardy we wszelákim, nárychtowániu álbo elevatiey, nie ták dáleko niosą iáko te ktore zowiemy legitim, w ktorych wszystkie extrema ták są umoderowáne, że zupełną mocy operatią swoię zatrzymáć mogą. A naprzeciwko temu Bastardy álbo te ktore Extraordinaria zowią, álbo krotsze álbo dłuższe, álbo węższe, álbo szersze będąc, tákiey mocy álbo gwałtu, áni czynić, áni znieść niemogą: iáko śię w opisániu y tablicách[...] que generis. pokazáło. Co śię iednák ták o legitimach iáko y Bastardach mowiło y powiedźiáło, to śię znájdźie y w
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 17
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
wspomniało, te Działa zwęższą komórką robić mogą, niż sama rura jest, przezco i działo tamże dosyć mocne jest, Puszkarzom jednak do używania jest przytudne i do nabijania niesposobne: dla tego, tych które wszędzie równe są, jako snadniejszych sposobniejszych tego czasu nawięcej używają. Miedzy Cartaunami żelaznymi sztukami, znajdują się też niektóre bastardy, które tylko na 15. Kalibr długie są i mianują je Rebufos, połowicę tych zowią Crepantes, i są na 16. Kalibr długie. Kwarty zasie mianują Berracos, są na 17. Kalibr: które Don Jan Mauryque de Lara, dał zewnątrz i wewnątrz kończato u komórki prochowej odlewać. Z tego wyliczenia możesz czytelniku
wspomniáło, te Dźiáłá zwęższą komorką robić mogą, niż sama rura iest, przezco y dźiáło támże dosyć mocne iest, Puszkarzom iednák do używánia iest przytudne y do nábijánia niesposobne: dla tego, tych ktore wszędźie rowne są, iáko snádnieyszych sposobnieyszych tego czásu nawięcey używáią. Miedzy Cartaunámi żeláznymi sztukami, znajduią śię też niektore bastardy, ktore tylko ná 15. Calibr długie są y miánuią ie Rebuffos, połowicę tych zowią Crepantes, y są ná 16. Calibr długie. Quarty zásie miánuią Berracos, są ná 17. Calibr: ktore Don Ian Maurique de Lara, dał zewnątrz y wewnątrz kończáto u komorki prochowey odlewáć. Z tego wyliczenia możesz czytelniku
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 20
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
Działo miedzy pospolitymi bastardami Colubrynami,) niesie wedle pospo: narych: 1500. pod wagę 750. i po naw: elew: 8880. kroków. waży wedle proporcji swojej, rachując 182. funt na jeden funt kuli, 182. cent: Insze trzy Działa w tejże figurze N^o^ 7. są trzy Cartauny Bastardy, które jako przedtym wspomniono, Don Jan Mauryque de Lara dał odlewać, mianowicie Rebufo, które jest cała Cartauna, Crepantes jest PułCartauna, Berraco jest kwarta Cartauny. Mam za to, że zadziwi się czytelnik nad taką wielkością i ciężarem, niektórych niekształtnych starych Dział, które jeszcze znajdują się: Niektóre tylko przypomnię, aby
Dźiáło miedzy pospolitymi bastardami Colubrynami,) nieśie wedle pospo: nárych: 1500. pod wagę 750. y po naw: elew: 8880. krokow. waży wedle proportiey swoiey, ráchuiąc 182. funt ná ieden funt kuli, 182. cent: Insze trzy Dźiáłá w teyże figurze N^o^ 7. są trzy Cartauny Bastardy, ktore iáko przedtym wspomniono, Don Ian Maurique de Lara dał odlewáć, miánowićie Rebuffo, ktore iest cáła Cartauna, Crepantes iest PułCartauna, Berraco iest quarta Cartauny. Mam zá to, że zádźiwi śię czytelnik nád táką wielkośćią y ciężarem, niektorych niekształtnych stárych Dźiał, ktore ieszcze znajduią śię: Niektore tylko przypomnię, áby
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 21
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
niż 23. cent. aleby lepsze były, kiedyby 27. Kalibr miały, a w miąsz wedle proporcji umocnionych Cartaun były. Niektóre Cartauny mają komórki jednako zwężone, które 3 ½ . Calib: długie i 5/6. szerokie są, Całe działo 18. Calib: długie. Są też i Cartauny bastardy, których komórka prochowa wewnątrz i zewnątrz słaba jest, wyrzucają 70. funt: żelaza, 18. funtami prochu ptaszego, i ważą pospolite 56. umocnione 60. i słabe 52. cent: długie tylko 15. Calib: i zgadza się ich miąszość około kokorki prochowej, uszów i szyje, z opisanymi mi
niż 23. cent. áleby lepsze były, kiedyby 27. Calibr miáły, á w miąsz wedle proportiey umocnionych Cartaun były. Niektore Cartauny maią komorki iednáko zwężone, ktore 3 ½ . Calib: długie y 5/6. szerokie są, Cáłe dźiáło 18. Calib: długie. Są też y Cartauny bastardy, ktorych komorká prochowa wewnątrz y zewnątrz słába iest, wyrzucáią 70. funt: żelázá, 18. funtámi prochu ptászego, y ważą pospolite 56. umocnione 60. y słábe 52. cent: długie tylko 15. Calib: y zgadza śię ich miąszość około kokorki prochowey, uszow y szyie, z opisánymi mi
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 26
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
, wyrzucała 15. funt: żelaza: 12. funt: prochu ptaszego: ważyła 29. cent. 85. funt: Druga 17 ½ Kalibr długa, 8 1/5 miąsza, wyrzucała też 15. funt: żelaza: ważyła 29. cen. 32. fun. Item trzy Serpentyny z których dwie Angielskie Bastardy Colubryny, jedna legitima i pospolita, bo była 34. Calib. długa 9 ¾ miąsza, wyrzucała 18. funt: żelaza, 15. funt: prochu nalepszego: albo 18. funt prochu proastego: ważyła 48. cent. 75. funt: Z Bastard Pierwsza, była 25 1/3 Kalibr długa,
, wyrzucałá 15. funt: żelázá: 12. funt: prochu ptászego: ważyłá 29. cent. 85. funt: Druga 17 ½ Calibr długa, 8 1/5 miąsza, wyrzucáłá też 15. funt: żelázá: ważyłá 29. cen. 32. fun. Item trzy Serpentyny z ktorych dwie Angielskie Bastardy Colubryny, iedná legitima y pospolita, bo byłá 34. Calib. długa 9 ¾ miąsza, wyrzucáłá 18. funt: żelázá, 15. funt: prochu nalepszego: álbo 18. funt prochu proastego: ważyłá 48. cent. 75. funt: Z Bastard Pierwsza, byłá 25 1/3 Calibr długa,
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 30
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
