tych linii perpendykularnych wewnątrz figury spuszczonych. A mieć będziesz gwiazdę o piąciu lub sześciu rogach. Przydaj tęż Ortografią i ichnografią wału i fosy według wymiaru Reduktów: a mieć będziesz zupełną fortyfikacją w gwiazdę. O kasztelach pułbastyonowych.
VI. W cyrkumwallacyj lub innych wojennych okkurrencjach w częstym są używaniu kasztele pułbastyonowe; to jest połowę tylko bastionu w naróżnikach swoich mające. Które lubo nie są tak obronne, jako kasztele z zupełnemi bastionami; atoli połową pracy, zmudy czasu, i ekspens umniejszają. Takie kasztele figury się dają triangułowej, lub czworgranistej, kwadratu doskonałego lub podługowatego. Konstrukcja kasztelów trajngułowych lub kwadratowych w jedenże dzieje się sposób. 1mo. Odmierz jednę
tych linii perpendykularnych wewnątrz figury spuszczonych. A mieć będziesz gwiazdę o piąciu lub sześciu rogach. Przydai tęż Ortografią y ichnografią wału y fossy według wymiaru Reduktow: á mieć będziesz zupełną fortyfikacyą w gwiazdę. O kasztelach pułbastyonowych.
VI. W cyrkumwallacyi lub innych woiennych okkurrencyach w częstym są używaniu kásztele pułbastyonowe; to iest połowę tylko bastyonu w narożnikách swoich maiące. Ktore lubo nie są ták obronne, iáko kásztele z zupełnemi bástyonámi; átoli połową pracy, zmudy czasu, y expens umnieyszaią. Tákie kásztele figury się dáią tryangułowey, lub czworgranistey, kwadratu doskonáłego lub podługowátego. Konstrukcya kásztelow trayngułowych lub kwadratowych w iedenże dzieie się sposob. 1mo. Odmierz iednę
Skrót tekstu: BystrzInfPolem
Strona: K3v
Tytuł:
Informacja polemiczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
etc. INFORMACJA IV. O fortyfikacyj zewnętrznej.
Oprócz przerzeczonych części składających fortecę, wynalezione są od Architektów wojennych niektóre struktury, aby insult nieprzyjacielski z daleka od fortecy utrzymywały. Pryncypalne są te: Rawelin, Pułksiężyc, kleszcze, Rogi, i korona. O Rawelinie.
XXIII. Rawelin jest struktura z ziemi wysypana nakształt bastionu, tym jednak różna, iż pospolicie daje się bez Flanków albo skrzydeł. Miejsce ma swoje między dwiema bastionami na przeciwko kortyny za fosą, i własną się fosą zewnątrz opasuje. Wysokość jego pomierna być powinna aby mógł mieć obronę tak z kortyny jako i z bastionów. Szerokość też nie większa nad tę któraby zasłaniała szerokość
etc. JNFORMACYA IV. O fortyfikacyi zewnętrzney.
Oprocz przerzeczonych części skłádaiących fortecę, wynalezione są od Architektow woiennych niektore struktury, aby insult nieprzyiacielski z daleka od fortecy utrzymywały. Pryncypalne są te: Rawelin, Pułxiężyc, kleszcze, Rogi, y korona. O Rawelinie.
XXIII. Rawelin iest struktura z ziemi wysypana nakształt bastyonu, tym iednak rożna, iż pospolicie dáie się bez Flankow álbo skrzydeł. Mieysce ma swoie między dwiema bastyonámi ná przeciwko kortyny zá fossą, y własną się fossą zewnątrz opásuie. Wysokość iego pomierna być powinna áby mogł mieć obronę ták z kortyny iáko y z bastyonow. Szerokość też nie większa nad tę ktoraby zasłaniała szerokość
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: H4v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. Tak bowiem mieć może obronę z frontów i z skrzydeł obudwu bastionów.
Sposób formowania Rawelinów, z inszych, ten doświadczony. Z posrodka kortyny przez fosę wyciąnii prostą perpendykularną linią. Z tej linii zaczynając od brzegu zewnętrznego fosy, odetniej tej długości linią, która reprezentować będzie linią głowy Rawelinu: jakiej długości jest połowa frontu bastionu, albo dwie części że trzech, albo trzy ze czterech. Z tejże linii głowy Rawelinu ostatniego punktu, wyciągniej linie proste do końców kortyny, gdzie się kortyna, anguł zewnętrzny składając, łący z skrzydłami dwóch przeciwnych bastionów. Te linie po samę fosę oznaczą dwa fronty Rawelinu, jakiej długości być powinny, i anguł
. Ták bowiem mieć może obronę z frontow y z skrzydeł obudwu bastyonow.
Sposob formowania Rawelinow, z inszych, ten doswiadczony. Z posrodka kortyny przez fossę wyciąnii prostą perpendykularną linią. Z tey linii zaczynaiąc od brzegu zewnętrznego fossy, odetniey tey długości linią, ktora reprezentować będzie linią głowy Rawelinu: iákiey długości iest połowa frontu bastyonu, álbo dwie części że trzech, álbo trzy ze czterech. Z teyże linii głowy Rawelinu ostatniego punktu, wyciągniey linie proste do końcow kortyny, gdzie się kortyna, anguł zewnętrzny składaiąc, łączy z skrzydłami dwoch przeciwnych bastyonow. Te linie po samę fossę oznaczą dwa fronty Rawelinu, iákiey długości być powinny, y anguł
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: H4v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
gdzie się kortyna, anguł zewnętrzny składając, łący z skrzydłami dwóch przeciwnych bastionów. Te linie po samę fosę oznaczą dwa fronty Rawelinu, jakiej długości być powinny, i anguł jego. J tak czyli abrys, czyli rzeczywisty stanie Rewelin co do pryncypalnych jego linii, oznaczających figurę Rawelinu.
Ze zaś Rawelin jest to nakształt bastionu oprócz skrzydeł, a zatym ma swoi wał, ma Parapety albo szaniec, ma fosę. Więc mieć powinien i wymiar tych części co do ich szerokościj wysokości: który następująca opisuje tablica. Według której łatwo każdy mieć może czyli abrys na karcie Ichnograficznej i Ortograficznej, czyli na polu sam Rawelin: postępując sobie tym sposobem
gdzie się kortyna, anguł zewnętrzny składaiąc, łączy z skrzydłami dwoch przeciwnych bastyonow. Te linie po samę fossę oznaczą dwa fronty Rawelinu, iákiey długości być powinny, y anguł iego. J ták czyli abrys, czyli rzeczywisty stanie Rewelin co do pryncypalnych iego linii, oznaczaiących figurę Rawelinu.
Ze zaś Rawelin iest to nakształt bastyonu oprocz skrzydeł, á zátym ma swoi wał, ma Parapety álbo szaniec, ma fossę. Więc mieć powinien y wymiar tych części co do ich szerokościy wysokości: ktory nástępuiąca opisuie tablica. Według ktorey łátwo każdy mieć może czyli abrys ná karcie Jchnograficzney y Ortograficzney, czyli ná polu sąm Rawelin: postępuiąc sobie tym sposobem
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: H4v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Księżyca jaki się pokazuje na pierwszej lub ostatniej kwadrze, z którego podobieństwa imię swoje bierze. Ta zaś figura pułksiężyca jest tylko części wewnętrznej obróconej ku fortecy. Mało co ma różnicy i od Rawelinu. Według Szota tym się zdadzą różnić. Iż Rawelin ma miejsce na przeciwko kortyny między dwiema bastionami. Pułksiężyc zaś na przeciwko samego bastionu za jego fosą. Atoli Wolf i Tacquett, kładą go częstokroć przeciwko kortynie. Pułksiężyc to jeszcze ma nad Rawelin że przypuszcza flanki albo skrzydła. Atoli te skrzydła niemają wału i szańcu z tej racyj. A żeby nieprzyjaciel podsunąwszy się pod tę fortyfikacją, niemiał z nich zasłony. Ale łatwiej mógł być widziany z
Xiężyca iáki się pokázuie ná pierwszey lub ostatniey kwadrze, z ktorego podobieństwa imię swoie bierze. Ta zaś figura pułxiężyca iest tylko części wewnętrzney obroconey ku fortecy. Mało co ma rożnicy y od Rawelinu. Według Szotha tym się zdadzą roźnić. Jż Rawelin ma mieysce ná przeciwko kortyny między dwiema bastyonámi. Pułxiężyc zaś ná przeciwko samego bastyonu zá iego fossą. Atoli Wolff y Tacquett, kładą go częstokroć przeciwko kortynie. Pułxiężyc to ieszcze ma nad Rawelin że przypuszcza flanki álbo skrzydła. Atoli te skrzydła niemaią wału y szańcu z tey racyi. A żeby nieprzyiaciel podsunąwszy się pod tę fortyfikácyą, niemiał z nich zasłony. Ale łátwiey mogł być widziany z
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: Iv
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
nad Rawelin że przypuszcza flanki albo skrzydła. Atoli te skrzydła niemają wału i szańcu z tej racyj. A żeby nieprzyjaciel podsunąwszy się pod tę fortyfikacją, niemiał z nich zasłony. Ale łatwiej mógł być widziany z bastionów, z kortyn fortecy, i rugowany.
Sposób fortyfikacyj pułksiężycowy jest ten. 1mo. Linią głowy bastionu wyciągnii prosto za fosę fortecy, której linii pewna część ma być głowa fortyfikacyj pułksiężycznej. To jest dwie części ze trzech długości frontu beluardowego gdy z tej linii odetniesz, zacząwszy od zewnętrznej fosy, mieć będziesz linią głowy pułksiężyca. 2do. Od ostatniego punktu tej głowy pułksiężyca wyciągnii prostą linią do punktu zewnętrznego fosy przeciwnej kortynie,
nad Rawelin że przypuszcza flanki álbo skrzydła. Atoli te skrzydła niemaią wału y szańcu z tey racyi. A żeby nieprzyiaciel podsunąwszy się pod tę fortyfikácyą, niemiał z nich zasłony. Ale łátwiey mogł być widziany z bastyonow, z kortyn fortecy, y rugowany.
Sposob fortyfikacyi pułxiężycowy iest ten. 1mo. Linią głowy bastyonu wyciągnii prosto zá fossę fortecy, ktorey linii pewna część ma być głowa fortyfikácyi pułxiężyczney. To iest dwie części ze trzech długości frontu beluardowego gdy z tey linii odetniesz, zacząwszy od zewnętrzney fossy, mieć będziesz linią głowy pułxiężyca. 2do. Od ostatniego punktu tey głowy pułxiężyca wyciągnii prostą linią do punktu zewnętrznego fossy przeciwney kortynie,
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: Iv
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
odległości swojej od fortecy, z niej obrony mieć nie może. J gdyby w ręce nieprzyjacielskie się dostała, bezpieczną zasłonę miałby nieprzyjaciel w angułach frontu tej fortyfikacyj, i z nich jako z gotowej już bateryj łatwiej mógłby bombardować fortecę. O Rogach.
XXVI. Rogi jest fortyfikacja zewnętrzna, na froncie swoim po połowie bastionu mająca, a we środku między niemi nakształt kortyny: dla którego podobieństwa do rogów, toż bierze imię Zwyczajnie ma swoje miejsce przeciwko kortynie między dwiema bastionami. Swoje flanki albo skrzydła, jako i kleszcze bierze z linii skrzydeł bastionowych, przeciągnionych aż zaostatni przedforteczny szaniec. Długość frontu całego równa długości fortecznej kortyny, tak ma
odległości swoiey od fortecy, z niey obrony mieć nie może. J gdyby w ręce nieprzyiacielskie się dostałá, bespieczną zasłonę miałby nieprzyiaciel w angułach frontu tey fortyfikácyi, y z nich iáko z gotowey iuż bateryi łatwiey mogłby bombardowáć fortecę. O Rogach.
XXVI. Rogi iest fortyfikácya zewnętrzna, ná froncie swoim po połowie bastyonu maiąca, á we szrodku między niemi nakształt kortyny: dla ktorego podobieństwa do rogow, toż bierze imię Zwyczaynie ma swoie mieysce przeciwko kortynie między dwiema bastyonami. Swoie flanki álbo skrzydłá, iáko y kleszcze bierze z linii skrzydeł bastyonowych, przeciągnionych aż zaostatni przedforteczny szaniec. Długość frontu cáłego rowna długości forteczney kortyny, ták ma
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: I2
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
niemi nakształt kortyny: dla którego podobieństwa do rogów, toż bierze imię Zwyczajnie ma swoje miejsce przeciwko kortynie między dwiema bastionami. Swoje flanki albo skrzydła, jako i kleszcze bierze z linii skrzydeł bastionowych, przeciągnionych aż zaostatni przedforteczny szaniec. Długość frontu całego równa długości fortecznej kortyny, tak ma być wydzielona; aby naróżnie połowice bastionu, to jest dwa rogi do poszredniej swojej kortyny ten proporcjonalny miały wymiar, jaki mają forteczne bastiony do swojej kortyny.
Ichnografia zaś i Ortografia co do wału szańcu i fosy tej fortyfikacyj taż jest co i Rawelinów. Zaczym tych części wymiar z jednejże tablicy brać się może. Czasem między dwiema rogami tej fortyfikacyj na przeciwko
niemi nakształt kortyny: dla ktorego podobieństwa do rogow, toż bierze imię Zwyczaynie ma swoie mieysce przeciwko kortynie między dwiema bastyonami. Swoie flanki álbo skrzydłá, iáko y kleszcze bierze z linii skrzydeł bastyonowych, przeciągnionych aż zaostatni przedforteczny szaniec. Długość frontu cáłego rowna długości forteczney kortyny, ták ma być wydzielona; áby nárożnie połowice bastyonu, to iest dwa rogi do poszredniey swoiey kortyny ten proporcyonalny miały wymiar, iáki maią forteczne bastyony do swoiey kortyny.
Jchnografia zaś y Ortografia co do wału szańcu y fossy tey fortyfikácyi taż iest co y Rawelinow. Záczym tych części wymiar z iedneyże tablicy brać się może. Czasem między dwiema rogami tey fortyfikácyi ná przeciwko
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: I2v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
wału szańcu i fosy tej fortyfikacyj taż jest co i Rawelinów. Zaczym tych części wymiar z jednejże tablicy brać się może. Czasem między dwiema rogami tej fortyfikacyj na przeciwko kortynie daje się pomniejszy Rewelin. O koronie.
XXVII. Korona jest fortyfikacja zewnętrzna niby z dwóch rogatych złożona. To jest na naróżnikach mająca po pół bastionu, a we środku cały jeden lub dwa z swemi kortynami. Ze zaś jest niby część regularnej fortecy, więc konstrukcją ma też podobną. Miejsce swoje ma czyli na przeciwko bastionów, czyli kortyn fortecy za ostatnim przedfortecznym szańcem. Średni bastion korony przeciwnej bastionowi fortecy, linią swojej głowy bierze z linii pociągnionej głowy bastionu fortecy.
wału szańcu y fossy tey fortyfikácyi taż iest co y Rawelinow. Záczym tych części wymiar z iedneyże tablicy brać się może. Czasem między dwiema rogami tey fortyfikácyi ná przeciwko kortynie dáie się pomnieyszy Rewelin. O koronie.
XXVII. Korona iest fortyfikácya zewnętrzna niby z dwoch rogatych złożona. To iest ná narożnikach maiąca po puł bastyonu, á we szrodku cáły ieden lub dwa z swemi kortynámi. Ze zaś iest niby część regularney fortecy, więc konstrukcyą ma też podobną. Mieysce swoie ma czyli ná przeciwko bastyonow, czyli kortyn fortecy za ostatnim przedfortecznym szańcem. Szredni bastyon korony przeciwney bastyonowi fortecy, linią swoiey głowy bierze z linii pociągnioney głowy bastyonu fortecy.
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: I2v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
po pół bastionu, a we środku cały jeden lub dwa z swemi kortynami. Ze zaś jest niby część regularnej fortecy, więc konstrukcją ma też podobną. Miejsce swoje ma czyli na przeciwko bastionów, czyli kortyn fortecy za ostatnim przedfortecznym szańcem. Średni bastion korony przeciwnej bastionowi fortecy, linią swojej głowy bierze z linii pociągnionej głowy bastionu fortecy. Gdy zaś korona daje się na przeciw kortynie, to linia ze środka kortyny pociągniona daje głowę bastionowi korony. Ichnografia i Ortografia koron taż jest co i innych fortyfikacyj zewnętrznych.
Wszystkich tych fortyfikacyj zewnętrznych ta jest potrzeba, Iż przystępu bliskiego bronią nieprzyjacielowi pod fortecę. Atoli nie zawsze i nie wszystkie się dają.
po puł bastyonu, á we szrodku cáły ieden lub dwa z swemi kortynámi. Ze zaś iest niby część regularney fortecy, więc konstrukcyą ma też podobną. Mieysce swoie ma czyli ná przeciwko bastyonow, czyli kortyn fortecy za ostatnim przedfortecznym szańcem. Szredni bastyon korony przeciwney bastyonowi fortecy, linią swoiey głowy bierze z linii pociągnioney głowy bastyonu fortecy. Gdy zaś korona dáie się na przeciw kortynie, to linia ze szrodka kortyny pociągniona dáie głowę bastyonowi korony. Jchnografia y Ortografia koron taż iest co y innych fortyfikácyi zewnętrznych.
Wszystkich tych fortyfikácyi zewnętrznych ta iest potrzeba, Jż przystępu bliskiego bronią nieprzyiacielowi pod fortecę. Atoli nie zawsze y nie wszystkie się dáią.
Skrót tekstu: BystrzInfArchW
Strona: I2v
Tytuł:
Informacja architektury wojennej
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
