Oeconomia, i szafarstwo abo gospodarstwo jemu zleciwszy/ powiedział: Nie jest dobra człowiekowi być samemu/ Aracją i przyczyną tego daje Król barzo mądry/ gdy mówi: Nie dobrze człowiekowi samemu/ abowiem gdy upadnie nie ma ktoby go ratował. Co wszytko acz wszyscy doświadczeniem wyćwiczenia około prac trudności/ i inszych robot się bawiący do siebie przyznać musimy/ tak osobliwie Jego Mć Pan N. skutek do rozsądku takowego uczuł/ gdy od zacnych Rodziców swoich w sprawach Domowi/ i Rzeczypospolitej wyćwiczony/ onemi się po te czasy zabawiać nieprzestał. Umyślił sobie obrać przyjaciela takowego/ z którymby prace rąk swoich zażywając/ od niego w przygodach różnych/
Oeconomia, y száfarstwo ábo gospodárstwo iemu zlećiwszy/ powiedźiał: Nie iest dobra cżłowiekowi bydź sámemu/ Arácyą y przycżyną tego daie Krol bárzo mądry/ gdy mowi: Nie dobrze cżłowiekowi sámemu/ ábowiem gdy vpadnie nie ma ktoby go rátował. Co wszytko acż wszyscy doświadcżeniem wyćwicżenia około prac trudnośći/ y inszych robot sie báwiący do śiebie przyznáć muśimy/ ták osobliwie Iego Mć Pan N. skutek do rozsądku tákowego vcżuł/ gdy od zacnych Rodźicow swoich w spráwach Domowi/ y Rzecżypospolitey wyćwicżony/ onemi się po te cżásy zábáwiáć nieprzestał. Vmyślił sobie obráć przyiaciela tákowego/ z ktorymby prace rąk swoich zażywáiąc/ od niego w przygodách rożnych/
Skrót tekstu: SpiżAkt
Strona: A2
Tytuł:
Spiżarnia aktów rozmaitych przy zalotach, weselach, bankietach, pogrzebach
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
. Konsalwa Sylweirę około Roku 1561 Teraz na tym Dworze Mahometanizmem, a jeszcze bardziej Paganizmem zarażonym obmierzła Chrześcijańska Wiara, przecież in gratiam Luzytanów tolerarur, grube Pogaństwo i gęste góry, te Państwo zamkneły p rzed Misionarzami.
W EgipCIE dwie tylko Miasta Kajry Aleksandria mają Katolików. W Kajrze Francuzi, Wenetowie, Genuenczykowie dla negocjacyj tam bawiący się, mają swych Konsulów, i Protektorów Kupieckich, dla których wygody OO Kapucyni, Bernardyni, Jezuici, tam swoje przy Kościołach mają rezydencje. W Aleksandryj także jest wiełe Katolików Kupców, Myranarzów. Rrzemieślników. W BARBARYJ, przed Wandalami i Gottami, tych Krajów Inwazorami byli Katolicy pod rządem Arcy-Biskupa Kartagińskiego, Teraz tam Mahometanismus
. Konsalwa Sylweirę około Roku 1561 Teraz na tym Dworze Machometanizmem, a ieszcze bardziey Paganizmem zárażonym obmierzła Chrześciańska Wiara, przecież in gratiam Luzytanow tolerarur, grube Pogaństwo y gęste gory, te Páństwo zamkneły p rzed Missionarzami.
W EGYPCIE dwie tylko Miasta Kayry Alexandrya maią Katolikow. W Kayrze Francuzi, Wenetowie, Genuenczykowie dla negocyacyi tam bawiący się, maią swych Konsulow, y Protektorow Kupieckich, dla ktorych wygody OO Kapucyni, Bernardyni, Iezuici, tam swoie przy Kościołach maią rezydencye. W Alexandryi tákże iest wiełe Katolikow Kupcow, Myranarzow. Rrzemieślnikow. W BARBARII, przed Wandalami y Gottami, tych Kraiow Inwazorami byli Katolicy pod rządem Arcy-Bìskupá Kartagińskiego, Teráz tam Machometanismus
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1017
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
żon, dzieci, dóbr, wraz i pospołu zażywają. Condormientes wspułspiący, iż mężowie żony i inni domowi wraz mieszkają i sypiają Lachrymantes, albo Eiulantes, Pana BOGA płaczem, jak by był największą Ofiarą, chwalący. Polygamistae, wiele żon mający; Euchitae, Enthusiastae, Ecstatici, Duchownemi rzeczami, natchnieniami, obiasnieniami się bawiący. Libertini od Prawa Bożego i politycznego i od podatków, daniń unikający; a ci wyliczeni zowią się od życia, akcyj, i maksym swoich. Z Lutra nauki zgorszyło się wiele złych, i jeszcze więcej w jego Sekcie errorów przyczynili, i Schizmy, jakoto Andreas Carolstadius Archidiakon Wittemberski, Zwinglius, Ioannes AEcolampadius z
żon, dzieci, dobr, wraz y pospołu zażywaią. Condormientes wspułspiący, iż mężowie żony y inni domowi wraz mieszkaią y sypiaią Lachrymantes, albo Eiulantes, Pana BOGA płaczem, iak by był naywiększą Ofiarą, chwalący. Polygamistae, wiele żon maiący; Euchitae, Enthusiastae, Ecstatici, Duchownemi rzeczami, natchnieniami, obiasnieniami się bawiący. Libertini od Prawa Bożego y politycznego y od podatkow, daniń unikaiący; á ci wyliczeni zowią się od życia, akcyi, y maxym swoich. Z Lutra nauki zgorszyło się wiele złych, y ieszcze więcey w iego Sekcie errorow przyczynili, y Schizmy, iakoto Andreas Carolstadius Archidiakon Wittemberski, Zwinglius, Ioannes AEcolampadius z
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 659
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
alias Elbą rzeką; dlatego Nord Albingami nazwanych w Historiach, dziś Holsatami: gdzie ta została Gambriwiów pamiątka, że Hamburg Miasto w Stomarsji inaczej i zdawna zwało się Gambrivium. Inni Marsi populi, byli w Włoszech, silni olim bardzo, sedes mający między Pelignami Samnitami, przeciw jadom wężowym z natury mocni i trucizną się bawiący, których ślina na ukąszenia jakiej gadziny pomagała. Innych Marsów kładzie w Scytyj Herodostus. Jedni to podobno tak są po Świecie dispersi. Świezi Geografowie Marsów lokują w Włoskiej Kampanii in Abruzzo, Oltra, to jest w Aprutium dalszym.
MANDUBII albo Ausabii lud w Burgundii Księstwie, na granicy Szampanii Francuskiej, w Powiecie Aleksieńskim,
alias Elbą rzeką; dlatego Nord Albingami nazwanych w Historyach, dziś Holsatami: gdzie ta została Gambriwiow pamiątka, że Hamburg Miasto w Stomarsii inaczey y zdawna zwało się Gambrivium. Inni Marsi populi, byli w Włoszech, silni olim bardzo, sedes maiący między Pelignámi Samnitami, przeciw iadom wężowym z natury mocni y trucizną się bawiący, ktorych slina ná ukąszenia iakiey gadziny pomagała. Innych Marsow kładzie w Scytyi Herodostus. Iedni to podobno tak są po Swiecie dispersi. Swiezi Geografowie Marsow lokuią w Włoskiey Kampanii in Abruzzo, Oltra, to iest w Aprutium dalszym.
MANDUBII albo Ausabii lud w Burgundii Xięstwie, na granicy Szampanii Francuzkiey, w Powiecie Alexieńskim,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 147
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
pistoletu od Baltazara Gerarda Frankończyka Roku 1584. Syn jego Maurycy na Admiralstwo successit. Z tej Familii Gvillelmus III. Król Angielski.
W Holandii sama Szlachta trzyma Honory. Każda Prowincja ma swój Trybunał bez apelacyj w Kryminalnych akcjach, w Ciwilnych currit większej importancyj. Nie masz tu żebraków dla wielu szpitalów. Zdrowi a żebraniem się bawiący, ani po chłoście poprawieni, do Indyj albo do Ameryki bywają relegowani. Czego się obawiając, wiele się uczy rzemiesła, którego tu mnóstwo. Akademii też wiele dla nauki, ale Herezją różną zarażonych. O tej Rzeczy-pospolitej sciendum, że Legem frugalitatis obserwuje stricte. Nie zastawują tam stołów przepysznych, ale żyją Chlebem, syrem
pistoletu od Baltazara Gerarda Frankonczyká Roku 1584. Syn iego Maurycy na Admiralstwo successit. Z tey Familii Gvillelmus III. Krol Angielski.
W Hollandii sama Szlachta trzyma Honory. Każda Prowincya ma swoy Trybunał bez appellacyi w Kryminalnych akcyach, w Ciwilnych currit większey importancyi. Nie masz tu żebrakow dla wielu szpitalow. Zdrowi á żebraniem się bawiący, ani po chłoście poprawieni, do Indyi albo do Ameryki bywaią relegowani. Czego się obawiaiąc, wiele się uczy rzemiesła, ktorego tu mnostwo. Akademii też wiele dla nauki, ale Herezyą rożną zarażonych. O tey Rzeczy-pospolitey sciendum, że Legem frugalitatis obserwuie stricte. Nie zastawuią tam stołow przepysznych, ale żyią Chlebem, syrem
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 245
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
vulgò Chaldar; albo Jerack zwanej, albo babilomi, między Eufratem i Tygrem rzekami, to considerandum, że Hebrajczykowie ten Kraj zowią po swojemu Chaldym, to jest quasi daemones. Imię Chaldei nadane od Chaldeusa Króla czternastego po Ninusie mówi Dycaearchus: Kraj jest źrodeł potrzebujący. Obywatele tutejsi, jak Kapłani w Egipcie w całym życiu bawiący się Filozofią i obserwowaniem gwiazd, dlatego u Daniela Proroka cap: 2.[...] 2. zowią się Astrologi, albo Genethliaci. Na dwie sekty ci Astrologowie podzielen, na Orchenów, i Borsypennów. Od nich w tej nauce wyćwiczeni są Egipcjanie, u lepiej ją wydoskonalili. W tej Chaldei Stolicą było Miasto BabiloN fusissimè odemnie
vulgò Chaldar; albo Ierack zwáney, albo babylomi, między Eufratem y Tygrem rzekami, to considerandum, że Hebráyczykowie ten Kray zowią po swoiemu Chaldim, to iest quasi daemones. Imie Chaldei nadane od Chaldeusa Krola czternástego po Ninusie mowi Dicaearchus: Kray iest źrodeł potrzebuiący. Obywatele tuteysi, iak Kapłani w Egypcie w całym życiu bawiący się Filozofią y obserwowaniem gwiazd, dlatego u Daniela Proroka cap: 2.[...] 2. zowią się Astrologi, albo Genethliaci. Na dwie sekty ci Astrologowie podzielen, na Orchenow, y Borsypennow. Od nich w tey nauce wyćwiczeni są Egypcyanie, v lepiey ią wydoskonalili. W tey Chaldei Stolicą było Miasto BABYLON fusissimè odemnie
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 463
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
a po jego śmierci Sołdan Eschref berło sobie Perskie przywłaszczył.
PERSOWIE są wzrostu miernego, stanu dobrego, tłuści, twarzy oliwkowatej, dowcipu żywego, rozsądni, ochędożni, ludniejsi dla Cudzoziemców, niż Turcy; wefeli, zabawni, przyjaźń nad krewnych przenoszący, odważni, wojenni; extra, non intra wstydliwi, tiutiunem się bawiący. Białogłowy u nich w jedwabiu chodzą z włosami nie zaplecionemi na głowie, w klejnoty osobliwie w perły strojne. Kupują sobie u Rodziców żony, posagu nie biorąc, tylko panieństwo, z któremi łatwy rozwód. Umarłych tam nie grzebią, gdzie kto umrze, tam bywa pochowany. Handel Persów jedwabie, dywany, kobierce,
a po iego śmierci Sołdan Eschref berło sobie Perskie przywłaszcżył.
PERSOWIE są wzrostu miernego, stanu dobrego, tłuści, twarzy oliwkowatey, dowcipu żywego, rozsądni, ochędożni, ludnieysi dla Cudzoziemcow, niż Turcy; wefeli, zabawni, przyiaźń nad krewnych przenoszący, odważni, woienni; extra, non intra wstydliwi, tiutiunem się bawiący. Białogłowy u nich w iedwabiu chodzą z włosami nie zaplecionemi na głowie, w kleynoty osobliwie w perły stroyne. Kupuią sobie u Rodzicow żony, posagu nie biorąc, tylko panieństwo, z ktoremi łatwy rozwod. Umarłych tám nie grzebią, gdzie kto umrze, tam bywa pochowany. Handel Persow iedwabie, dywany, kobierce,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 520
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
, tańce po sznurach, po karkach drugich, w maszkach, różnie się przebierając, a to na cześć swoich Gwaków, to jest Parochialnych Bałwanów. zażywając do tych krotofil piszczałek, bębnów, śpiewania. Na dawnych Amerykanów, osobliwie dzisiejszych w nowej Hiszpanii obejźrzawszy się ludzi, przyznać potrzeba, że byli bardzo grubiańscy, samym bawiący się połowaniem, stąd tez Chichimecas nazwani, koło rołi nic nie umiętni chodzić, wszędzie się tułający, jak errones: samą żyli zwierzyną, lwy, króliki, krety, węże, szczury, glisty, ptastwo, na swoje obracali victualia: mieszkania ich w jaskiniach i skał rozpadlinach, ani BOGA, ani starszych nad sobą
, tańce po sznurach, po karkach drugich, w maszkach, rożnie się przebieraiąc, a to ná cześć swoich Gwakow, to iest Parochialnych Bałwanow. zażywaiąc do tych krotofil piszczałek, bębnow, śpiewaniá. Na dawnych Amerykanow, osobliwie dzisieyszych w nowey Hiszpanii obeyźrzawszy się ludzi, przyznać potrzeba, że byli bardzo grubiańscy, samym bawiący się połowaniem, ztąd tez Chichimecas nazwani, koło rołi nic nie umiętni chodzić, wszędzie się tułaiący, iak errones: samą żyli źwierzyną, lwy, kroliki, krety, węże, szczury, glisty, ptastwo, na swoie obracali victualia: mieszkania ich w iaskiniach y skał rozpadlinach, ani BOGA, ani starszych nad sobą
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 569
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Scarlatti/ z całą Familią swoją i Dworem/ mają być za Barona Stejna i Petraszego z ich także Familiami i Dworem/ we 31 Dniach nazad oddani i odmienieni/ którzy zaś w Niewolą jaką są zaprzedani mogą i mają być odkupieni/ za też same Pieniądze/ wktórych są pokupieni
XIII. Wszyscy kupcy i jakimkolwiek handlem się bawiący Mogą i mają mieć i teraz zupełną we wszytkim wooność odprawowania go/ według Umów i postańowionych rozrządzenia P. P. Komisarzów. Tąsz samę wolność którą mieć mają i powinni wszyscy ludzie Cesarscy/ w Państwach Tureckich/ mieć mają i powinny mieć i gdzie indziej wszytkie Narody Chrześcijańskie: względem Czego do Tunis/ Algiers/ Tripoli
Scarlatti/ z całą Familią swoią y Dworem/ maią być zá Barona Steyna y Petraszego z ich tákże Familiámi y Dworem/ we 31 Dńiách názad oddáni y odmieńieni/ ktorzy záś w Niewolą iaką są zaprzedáni mogą y máią być odkupieni/ zá tesz sáme Pieniądze/ wktoryćh są pokupieni
XIII. Wszyscy kupcy y iákimkolwiek handlem śię bawiący Mogą y maią mieć y teraz zupełną we wszytkim wooność odpráwowánia go/ według Umow y postańowionych rozrządzeniá P. P. Commissarzow. Tąsz samę wolność ktorą miec maią y powinni wszyscy ludzie Cesarscy/ w Panstwach Tureckich/ miec maią y powinny miec y gdzie indziey wszytkie Narody Chrzescianskie: względem Czego do Tuńis/ Algiers/ Tripoli
Skrót tekstu: PoczKról
Strona: 48c
Tytuł:
Poczta Królewiecka
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Królewiec
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1718
Data wydania (nie wcześniej niż):
1718
Data wydania (nie później niż):
1718
, Jasami po wielkiej części zaprzątniony. Ale za miedź, futra, ryby, osobliwie za śledzie, za żywicę, za tron, aliàs tłustość z ryb, za drzewo do Okrętów, ma dosyć złota.
Obywatele tutejsi są wielkiej podściwości; ku Cudzoziemcom przychylni, na zimno i głód trwali, pracami nie ustraszeni, różnemi bawiący się kunsztami. w których są bardzo ćwiczeni. Którzy w Północej mieszkają Norwegii; chałupy sobie, z kości wielorybów klecą, skorami tychże ryb przykrywając.
Taż NORWEGIA od Chrystiana czyli Chrystierna II. podzielona jest na sześć Gubernii czyli Prowincyj; na Bergeńską, na Dronteimeńską, na Wardhusańską, na Stawangarańską, na Aggerhusańską
, Iasami po wielkiey części záprzątniony. Ale zá miedź, futrá, ryby, osobliwie zá śledźie, zá żywicę, zá tron, aliàs tłustość z ryb, zá drzewo do Okrętow, má dosyć złota.
Obywátele tuteysi są wielkiey podściwości; ku Cudzoziemcom przychylni, ná źimno y głod trwáli, pracami nie ustrászeni, rożnemi bawiący się kunsztami. w ktorych są bardzo ćwiczeni. Ktorzy w Pułnocney mieszkaią Norwegii; chałupy sobie, z kości wielorybow klecą, skorámi tychże ryb przykrywáiąc.
Taż NORWEGIA od Christiana czyli Christierná II. podźieloná iest ná sześć Gubernii czyli Prowincyi; ná Bergeńską, ná Drontheimenską, ná Wardhusanską, ná Stawángaranską, ná Aggerhusańską
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 267
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746