. Około Rozmierzania Pola Figur.
PRZESTROGA. I. Triangułu krzyżokątnego DCB pole, wychodzi, bez spuszczania krzyżowej linii do bazy: gdy ściany CD, CB, zawierające anguł krzyżowy C, przemultyplikujesz, i produktu weźmiesz połowicę. Ponieważ jedna ściana CB, przy angule krzyżowym, jest triangułu wysokość; a druga CD, jest Baza. PRZESTROGA 2. Triangułu dwuściennorownego LNH pole, może się znaleźć z wiadomej Bazy, LH, i z ścian, bez jego wysokości, tym inszym sposobem. Kwadrat na połowicy Bazy wyjmi z kwadratu ściany; i liczbę pozostałą, zmultyplikuj przez tenże kwadrat na połowicy bazy. Produkt, abo jego nabliższy, znaleziony w
. Około Rozmierzánia Polá Figur.
PRZESTROGA. I. Tryángułu krzyżokątnego DCB pole, wychodźi, bez spuszczánia krzyżowey linii do bázy: gdy śćiány CD, CB, záwieráiące ánguł krzyżowy C, przemultyplikuiesz, y produktu weźmiesz połowicę. Ponieważ iedná śćiáná CB, przy ángule krzyżowym, iest tryángułu ẃysokość; á druga CD, iest Bazá. PRZESTROGA 2. Tryángułu dwuśćiennorownego LNH pole, może się ználeść z wiadomey Bázy, LH, y z śćian, bez iego wysokośći, tym inszym sposobem. Kwádrat ná połowicy Bazy wyymi z kwádratu ściány; y liczbę pozostáłą, zmultyplikuy przez tenże kwádrat ná połowicy bázy. Produkt, ábo iego nabliższy, ználeźiony w
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 79
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
ścian, bez jego wysokości, tym inszym sposobem. Kwadrat na połowicy Bazy wyjmi z kwadratu ściany; i liczbę pozostałą, zmultyplikuj przez tenże kwadrat na połowicy bazy. Produkt, abo jego nabliższy, znaleziony w Tablicy kwadratów wyda swoję ścianę, która będzie Plac Triangułu Dwuściennorownego. Naprzykład: Wtriangule Dwuściennorownym LNH, baza LH, jest lasek 6: ściany LN, HN, po lasek 5. Kwadrat tedy na pół bazy LT, 3, będzie 9: a kwadrat na ścianie LN, abo NH, łokci 25. A wyjąwszy 9, ze 25. zostanie 16. które multyplikowane przez kwadrat na LT, to jest przez 9
śćian, bez iego wysokośći, tym inszym sposobem. Kwádrat ná połowicy Bazy wyymi z kwádratu ściány; y liczbę pozostáłą, zmultyplikuy przez tenże kwádrat ná połowicy bázy. Produkt, ábo iego nabliższy, ználeźiony w Tablicy kwádratow wyda swoię śćiánę, ktora będźie Plác Tryángułu Dwuśćiennoroẃnego. Náprzykład: Wtryángule Dwuśćiennorownym LNH, bázá LH, iest lasek 6: śćiány LN, HN, po lasek 5. Kwádrat tedy ná poł bázy LT, 3, będżie 9: á kwádrat ná śćiánie LN, ábo NH, łokći 25. A wyiąwszy 9, ze 25. zostánie 16. ktore multyplikowáne przez kwádrat ná LT, to iest przez 9
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 79
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
od tegoż kwadratu równokątnego EFÓD, kwadratem HFOT. Jest tedy kwadrat HFOT, różnica między kwadratami etc. Co się miało demonstrować. Nauka XXXII. Wyrachować Różnicę między Kwadratem na bazie triangułu Rozwartokątnego, i między Kwadratami na ścianach tegoż triangułu. Także między Kwadratem na bazie triangułu Krzyżokątnego, między tylimisz ścianami zawartego. JEżeli baza HC jest wiadoma, przemultiplikuj ją wsię, a z produktu obydwóch kwadratów inszych dwóch ścian wyjmi summę. Ostatek będzie różnica kwadratu na bazie triangułu Rozwartokątnego, od kwadratów na ścianach, i od kwadratu na bazie triangułu krzyżokątnego wtylichże ścianach. Czytaj Własn: 137. Zab. 6 jeżeli te różnicę chcesz pokazać triangułem. Zabawa IX
od tegoż kwádratu rownokątnego EFOD, kwádratem HFOT. Iest tedy kwádrat HFOT, rożnicá między kwádratámi etc. Co się miáło demonstrowáć. NAVKA XXXII. Wyráchowáć Rożnicę między Kwádratem ná báżie tryángułu Rozwártokątnego, y między Kwádratámi ná ściánách tegoż tryángułu. Tákże między Kwádratem ná báżie tryángułu Krzyżokątnego, między tylimisz śćiánámi záwártego. IEżeli bázá HC iest wiádoma, przemultyplikuy ią wśię, á z produktu obudwoch kwádratow inszych dwoch śćian wyymi summę. Ostátek będźie rożnicá kwádratu ná báźie tryángułu Rozwártokątnego, od kwádratow ná śćiánách, y od kwádratu ná báźie tryángułu krzyżokątnego wtylichże śćiánách. Czytay Własn: 137. Záb. 6 ieżeli te roźnicę chcesz pokazáć tryángułem. Zábáwá IX
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 94
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
kwadratów ścian obydwóch CT, T, wyjmę z summy 676, kwadratu bazy CH; ostatek 176, będzie różnica, którą kwadrat na bazie CH przechodży kwadraty na ścianach CT, i T: także kwadrat HGFD, na bazie HD, triangułu krzyżokątnego HTD. Rzecz sama jasna z wyrachowania, Demonstracyj nie potrzebuje. Jeżeli baza nie będzie wiadoma; weźmiesz jej miarę zskali według Nauki 1. Zabawy 8 abo ją wydzielisz inszym sposobem, według Nauki 5. Zabawy 8 zwiadomych dwóch ścian, i z angułu Rozwartego między ścianami stojącego. Nauka XXXIII. Wyrachować różnicę między polem Kwadratu na bazie Triangułu ostrokątnego, i polem Kwadratów Ścian drugich. Także między
kwádratow śćian obudwoch CT, TH, wyymę z summy 676, kwádratu bázy CH; ostátek 176, będżie roźnicá, ktorą kwádrat ná báźie CH przechodżi kwadraty ná śćiánách CT, y TH: tákże kwádrat HGFD, ná báźie HD, tryángułu krzyżokątnego HTD. Rzecz sámá iásna z wyráchowánia, Demonstrácyi nie potrzebuie. Ieżeli bázá nie będźie wiádoma; weźmiesz iey miárę zskáli według Náuki 1. Zábawy 8 ábo ią wydźielisz inszym sposobem, według Náuki 5. Zábáwy 8 zwiádomych dwoch śćian, y z ángułu Rozwártego między śćiánámi stoiącego. NAVKA XXXIII. Wyráchowáć rożnicę między polem Kwadratu ná báżie Tryángułu ostrokątnego, y polem Kwádratow Sćian drugich. Tákże między
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 94
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
P, Z. A gdy te podzialy powiążesz liniami prostymiej MN, NO, OP, PZ, ZL; obaczysz figurę wielościenną, doskonałą, wydzieloną równoodległymiej samym ścianom, na dwie części, tą proporcją, która była nakazana. Ponieważ figura Wielościenna doskonała rozdzielona jest na równe trianguły, których anguł, w centrum: a baza na obwodzie figury: i pierwszy trianguł TBC, jest rozdzielony na dwie części: według Nauki 12, abo 13. Tymże sposobem podzielisz figurę wielościenną doskonałą, na wiele zechcesz części lubo równych, lubo proporcjonalnych. Nauka XXVII. Wszelkich figur proporcją, prostymiej liniami pokazać: to jest: Daną linią prostą tak rozdzielić,
P, Z. A gdy te podżialy powiążesz liniiámi prostymiey MN, NO, OP, PZ, ZL; obaczysz figurę wielosćienną, doskonáłą, wydźieloną rownoodległymiey sámym śćiánom, ná dwie częśći, tą proporcyą, ktora byłá nákazána. Ponieważ figurá Wielośćienná doskonáła rozdźielona iest ná rowne tryánguły, ktorych ánguł, w centrum: á báza ná obwodźie figury: y pierwszy tryánguł TBC, iest rozdźielony ná dwie częśći: według Náuki 12, ábo 13. Tymże sposobem podźielisz figurę wielośćienną doskonáłą, ná wiele zechcesz częśći lubo rownych, lubo proporcyonálnych. NAVKA XXVII. Wszelkich figur proporcyą, prostymiey liniiámi pokazáć: to iest: Dáną liniią prostą ták rozdźielić,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 141
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
po Włosku Pilastro.
Belkowanie, Ksems. zowie się Traheatio, po Włosku Piedeflelio. Ornamento.
Podsłupie. albo pedestał, zowie się Styłabata, po Włosku Piedestelio.
Kapitel u Kolumny, po Polsku Głównica, po Łacinie, i Włosku Kapitellum.
Głównia słupa, albo Kolumny, zowie się Scapus, po Włosku Pusto,
Baza, albo noga u Kolumny, zowie się Basis, Pes, po Włosku Base, Basamento.
Ksems, koronowanie Kolumny, zowie się Koroniks[...] po Włosku Cornice.
Tablica nad Kolumną, zowie się Zaphorus po Włosku Fregio, czyta się Fredzio. Te same słowo namienione dopiero Zohporus, z Greckiego tłumaczy się Animalia ferens, iż
po Włosku Pilastro.
Belkowanie, Xems. zowie się Traheatio, po Włosku Piedeflelio. Ornamento.
Podsłupie. albo pedestał, zowie się Styłabata, po Włosku Piedestelio.
Kapitel u Kolumny, po Polsku Głownica, po Łacinie, y Włosku Capitellum.
Głownia słupa, albo Kolumny, zowie się Scapus, po Włosku Pusto,
Baza, albo noga u Kolumny, zowie się Basis, Pes, po Włosku Báse, Basamento.
Xems, koronowanie Kolumny, zowie się Corònix[...] po Włosku Cornice.
Tablica nad Kolumną, zowie się Zaphorus po Włosku Fregio, czyta się Fredzio. Te same słowo namienione dopiero Zohporus, ź Greckiego tłumaczy się Animalia ferens, iż
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 77
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
gdyż tam niemasz nic znacznego: wszytko miasto jest w około na 7. mil/ a jest wszytko murowane/ mając nad tysiąc wież. Jest też tu miasto Guadyr/ dziewięć mil Niemieckich abo leuk od Granaty. Insze miejsca godne uważenia są/ Ronda/ Maluella/ Velez/ Vera/ Moksacar/ Guescar/ Baza/ Codba/ Loksa/ nad rzeką Ksenil. To miasto ma równinę barzo wesołą: a po górach bliskich pasą się stada owiec wielkie/ z których wełny przychodzi wielki pożytek. Allama jest Casztel na 7. mil od Granaty/ miejsce rozkoszne dla Libanów/ ucieszne zdrowym/ i pomocne chorym. Nie daleko niego są cieplice
gdyż tám niemász nic znácznego: wszytko miásto iest w około ná 7. mil/ á iest wszytko murowáne/ máiąc nád tyśiąc wież. Iest też tu miásto Guádir/ dźiewięć mil Niemieckich ábo leuk od Gránáty. Insze mieyscá godne vważenia są/ Rondá/ Maluellá/ Velez/ Vera/ Moxácár/ Guescar/ Baza/ Codba/ Loxa/ nád rzeką Xenil. To miásto ma rowninę bárzo wesołą: á po gorách bliskich pásą się stádá owiec wielkie/ z ktorych wełny przychodźi wielki pożytek. Allámá iest Cásztel na 7. mil od Gránáty/ mieysce roskoszne dla Libanow/ vćieszne zdrowym/ y pomocne chorym. Nie dáleko niego są ćieplice
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 11
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
. Wszelką wielościenną figurę doskonalą, o piąci, o siedmi, o ośmi etc: ścianach zrysować. 118. Drugi sposób stawiania wielokątów na danej ścianie. 119. 24. Cyrkułu centrum zaleść. 119, i 120 25. Wtriangule Równościennym centrum znaleźć. 120. 26. Wtriangule dwuściennorownym centrum znaleźć, kiedy baza jego jest krótsza niż która ściana. 120. 27. Wkwadratach, w Rombach albo Czwartakach, i w Romboidach, alo Czwartaczkach centrum znaleźć. 121. 28. Wsześciokątach, w Ośmiokątach, i w inszych wielościennych figurach doskonałych o parzystych ścianach, centrum znaleźć. 1221. 29. W figurach doskonałych mających nieparzyste
. Wszelką ẃielośćienną figurę doskonálą, o piąći, o śiedmi, o ośmi etc: śćiánách zrysowáć. 118. Drugi sposob stáwiánia wielokątow ná dáney ściánie. 119. 24. Cyrkułu centrum záleść. 119, y 120 25. Wtryángule Rownośćiennym centrum ználeść. 120. 26. Wtryángule dwuściennorownym centrum ználeśc, kiedy bázá iego iest krotsza niż ktora śćiáná. 120. 27. Wkwádratách, ẃ Rombách álbo Czwartakách, y w Romboidách, álo Czwartaczkách centrum ználeść. 121. 28. Wsześćiokątách, w Ośmiokątách, y w inszych wielośćiennych figurách doskonáłych o parzystych śćiánach, centrum ználeść. 1221. 29. W figurách doskonáłych máiących nieparzyste
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 13
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
jest, którego wierzch i spód, są cyrkuły równe. Wielki, w Polskim Języku ma swoi Imię własne: Wał: mały, Wałek. 85.Piramida, jest figura Pełna, której ściany stojące na jednej figurze płaskiej, które się Bazą zowią, u wierzchu się schodzą w jednym Definicje Figur Pełnych.
Punkcie. Baza może być Trojścienna, Czworościenna, Sześciościenna, etc. od której i cała piramida bierze swoje nazwisko. Piramida trojścienna, jaka jest T: Czworościenna, jaka jest C: Sześcienna, jaka jest D: Ośmścienna, jaka jest ostatnia.
86.Konus, jest figura nakształt głowy Cukru, cygi, kieliszka prostego wywróconego
iest, ktorego wierzch y spod, są cyrkuły rowne. Wielki, w Polskim Ięzyku ma swoi Imię własne: Wał: máły, Wałek. 85.Pirámidá, iest figurá Pełna, ktorey śćiány stoiące ná iedney figurze płáskiey, ktore się Bázą zowią, v wierzchu się schodzą w iednym Definicye Figur Pełnych.
Punkćie. Bázá może bydż Troyśćienna, Czworośćienna, Sześćiośćienna, etc. od ktorey y cáła pirámidá bierze swoie názwisko. Pirámidá troyśćienna, iáka iest T: Czworośćienna, iáka iest C: Sześćienna, iáka iest D: Ośmśćienna, iáka iest ostátnia.
86.Konus, iest figurá nákształt głowy Cukru, cygi, kieliszká prostego wywroconego
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 23
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
PRZYDATEK 3. Dwuściennorówny trianguł (DCF,) postawić na bazie danej (DF,) któregoby anguł (C,) przeciwny bazie, miał proporcją daną (Y, V,) do obudwuch przy bazie angułów, (D, F.) Niech będzie dana proporcja poprzedzającej figury I, do V, i baza DF. Wyrachuj naprzód anguły D, F, przy bazie DF, wten sposób: Jako V, (przydawszy mu 1,) do I, to jest 4: do 1: tak 180. gradusów półcyrkułu całego do czwartego: wynidzie anguł C, 45. przeciwny bazie DF, który gdy wyimiesz z gradusów
PRZYDATEK 3. DWuśćiennorowny tryánguł (DCF,) postáwić ná báźie dáney (DF,) ktoregoby ánguł (C,) przećiwny báźie, miał proporcyą dáną (Y, V,) do obudẃuch przy báźie ángułow, (D, F.) Niech będźie dána proporcya poprzedzáiącey figury Y, do V, y bázá DF. Wyráchuy naprzod ánguły D, F, przy baźie DF, wten sposob: Iáko V, (przydawszy mu 1,) do Y, to iest 4: do 1: ták 180. gradusow połcyrkułu cáłego do czwartego: ẃynidźie ánguł C, 45. przećiwny baźie DF, ktory gdy wyimiesz z gradusow
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 109
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683