potrzebują pilności/ oddalenia od zabaw/ i atencji więtszej; i nie mają nic wesołego w sobie ani świeckiego/ jako Eloquentia, Póèsia, i insze podobne nauki. Piątej części, Księgi trzecie.
Z pomienionych rzeczy łacno poznać/ iż Barbarowie nie mogą pojmować rzeczy niebieskich ze dwu przyczyn: Naprzód dla dzikości/ i dla bestialstwa; potym dla nikczemności/ i tępości. Tamta panuje w Cicimechach/ w Brasilu/ i u Karybów; ta zaś na wyspach Barlouento, Salomonis, po dolinach Peruańskich/ i po inszych miejscach. Przetoż sprawa ta Religii szczepienia/ nie jednako się ma prowadzić wszędzie. Pewna to rzecz jest/ iż Biskup Rzymski i
potrzebuią pilnośći/ oddalenia od zábaw/ y áttentiey więtszey; y nie máią nic wesołego w sobie áni świeckiego/ iáko Eloquentia, Póèsia, y insze podobne náuki. Piątey częśći, Kśięgi trzećie.
Z pomienionych rzeczy łácno poznáć/ iż Bárbárowie nie mogą poymowáć rzeczy niebieskich ze dwu przyczyn: Naprzod dla dźikośći/ y dla bestyálstwá; potym dla nikczemnośći/ y tępośći. Támtá pánuie w Cicimechách/ w Brásilu/ y v Káribow; tá záś ná wyspách Barlouento, Salomonis, po dolinách Peruáńskich/ y po inszych mieyscách. Przetoż spráwá tá Religiey sczepienia/ nie iednáko się ma prowádźić wszędzie. Pewna to rzecz iest/ iż Biskup Rzymski y
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 57
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
on nawyższy Pan świata wszytkiego/ na którego skinienie skłania się niebo/ i drży ziemia/ jest mój wielki przyjaciel: i częstokroć mi się ukazuje miedzy obłokami/ i miedzy piorunami i grzmieniem. Nie mógł dalej scierpieć Nobrega/ ale raczej z gniewem/ a niż argumentami (a też takie argumenta nalepsze były na pohamowanie takiego bestialstwa) zelżył go/ i zamknął mu gębę. Zesromocił i tanią mu uczynił takim postępkiem onę jego hardość i fortele/ tak iż przyznał rychło potym swoję ślepotę i złość/ i prosił aby był nauczony wiary i przypuszczony do chrztu: czego potym dostąpił wespół i niektóremi inszemi. Lecz iż tym sposobem mało się co nabywało:
on nawyższy Pan świátá wszytkiego/ ná ktorego skinienie skłánia się niebo/ y drży źiemiá/ iest moy wielki przyiaćiel: y częstokroć mi się vkázuie miedzy obłokámi/ y miedzy piorunámi y grzmieniem. Nie mogł dáley zćierpieć Nobregá/ ále ráczey z gniewem/ á niż árgumentámi (á też tákie árgumentá nalepsze były ná pohámowánie tákiego bestiálstwá) zelżył go/ y zámknął mu gębę. Zesromoćił y tanią mu vczynił tákim postępkiem onę iego hárdość y fortele/ ták iż przyznał rychło potym swoię slepotę y złość/ y prośił áby był náuczony wiáry y przypusczony do chrztu: czeg^o^ potym dostąpił wespoł y niektoremi inszemi. Lecz iż tym sposobem máło się co nábywáło:
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 89
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
Medera: a po lewej stronie Biafar/ gdzie ludzie bawią się zbytnie zaklinaniem/ czarami i wszelakiemi czarnoksięskimi zabawami. BENIN, MELEGHETTE, GHINEA.
Stąd się nakłaniając ku zachodowi/ znajdujem królestwo Benin/ i osadę dosyć dobrą tegoż imienia/ i port Gurte. Mieszkańcy tamci żyją w bałwochwalstwie. Mają dosyć nikczemności i bestialstwa: acz ich Pan udaje się i pisze wielkim/ ale takim się niepokazuje/ tylko w pompie okazałej/ i w wielu ceremonij. Ma dostatek ten kraj pieprzu długiego/ który Portugalczycy zowią Pimenta del rabo: a ten więcej uczyni/ a niż pieprz Indyjski: dla czego też król Portugalski nie dopuści go wozić/
Mederá: á po lewey stronie Biáfár/ gdźie ludźie báwią się zbytnie záklinániem/ czárámi y wszelákiemi czárnokśięskimi zábáwámi. BENIN, MELEGHETTE, GHINEA.
ZTąd się nákłániáiąc ku zachodowi/ znáyduiem krolestwo Benin/ y osádę dosyć dobrą tegoż imienia/ y port Gurte. Mieszkáńcy támći żyią w báłwochwálstwie. Máią dosyć nikczemnośći y bestyálstwá: ácz ich Pan vdáie się y pisze wielkim/ ále tákim się niepokázuie/ tylko w pompie okazáłey/ y w wielu ceremoniy. Ma dostátek ten kray pieprzu długiego/ ktory Portogálczycy zowią Pimenta del rabo: á ten więcey vczyni/ á niż pieprz Indiyski: dla czego też krol Portogálski nie dopuśći go woźić/
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 244
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
/ a niż polepszenie: abowiem rozumieli iż swe przewiedli/ i że lepiej te rzeczy rozumieli/ a niż kościół Rzymski. Lecz niezbożność Hussitów/ acz się szeroko rozbiegła po Czeskiej ziemi; nie barzo jednak daleko wychodzi z granic ich: aleć przecię otworzyła za czasem wrota Nowochrzczeńcom ludziom obrzydłym/ u wszystkich inszych dla ich bestialstwa: a potym zaś powoli i Luteranom/ Kalwinistom/ i Pikardom. Ci ostateczni mieli początek swój od jednego Pikarda/ który z Flandrii zaniósł herezją Adamitów do Czech: a jęli się tego/ co się im zdało z herezjej Lutrowej i z Kalwinowej. Dziś tych Hussytów w Czechach niewiele jest/ i mało różnych od Katolików
/ á niż polepszenie: ábowiem rozumieli iż swe przewiedli/ y że lepiey te rzeczy rozumieli/ á niż kośćioł Rzymski. Lecz niezbożność Hussitow/ ácz się szeroko rozbiegłá po Czeskiey źiemi; nie bárzo iednák dáleko wychodźi z gránic ich: áleć przećię otworzyłá zá czásem wrotá Nowochrzczeńcom ludźiom obrzydłym/ v wszystkich inszych dla ich bestyálstwá: á potym zaś powoli y Lutheranom/ Kálwinistom/ y Pikárdom. Ci ostáteczni mieli początek swoy od iednego Pikárdá/ ktory z Flándriey zániosł haeresią Adámitow do Czech: á ięli się tego/ co się im zdáło z haeresiey Lutrowey y z Kálwinowey. Dźiś tych Hussytow w Czechách niewiele iest/ y máło rożnych od Kátholikow
Skrót tekstu: BotŁęczRel_IV
Strona: 26
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. IV
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
