uszach/ czynią częste brzmienie Niemniej womit i spadek/ i tłuczone razy Przynoszą/ uszu brzmienie ba i insze skazy.
O rzeczach które szkodzą oczom. Laźnia i wino mocne/ wiatr/ pierz/ i gorczyca/ Czosnek/ Cybula/ Boby/ Luczek/ Szocewica. Dym/ płacz/ ogień i częsta sprawa zbiałągłową. Praca/ i czym przytwardszem zagrzmienie nad głową. I subtelnym też nazbyt rzeczom przypatrzenie/ Proch a czujność zmienają wzroku przyrodzenie.
O Rzeczach umacniających wzrok Z Rożą/ z Koszysczkiem/ ruty z skopru włoskiego/ Z jaskółczem zielem wodką zbądź bólu ocznego.
O Lekarstwie na Zęby. Lulek z nasieniem Luczku puść dymem do gęby
vszách/ czynią częste brzmienie Niemniey womit y spadek/ y tłuczone rázy Przynoszą/ vszu brzmienie bá y insze skázy.
O rzeczách ktore szkodzą oczom. Láźnia y wino mocne/ wiatr/ pierz/ y gorczycá/ Czosnek/ Cybulá/ Boby/ Luczek/ Szocewicá. Dym/ płácz/ ogien y częsta spráwá zbiałągłową. Praca/ y czym przytwárdszem zágrzmienie nád głową. Y subtelnym też názbyt rzeczom przypátrzenie/ Proch á czuyność zmienáią wzroku przyrodzenie.
O Rzeczách vmacniáiących wzrok Z Rożą/ z Koszysczkiem/ ruty z skopru włoskiego/ Z iáskołczem źielem wodką zbądź bolu ocznego.
O Lekárstwie ná Zęby. Lulek z násieniem Luczku puść dymem do gęby
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: D3
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
się prowadzą rozkoszy/ zatym nasycenie/ potym gwałty/ a naostatek zginienie. Na ten że sposób/ zacny Historyk Titus Liujus pisze o Państwie Rzymskim/ zaraz w Przedmowie.
Tenże mawiał: Iż to wielka nauka/ przez którą może ścierpieć i pokryć głupstwo człowieka nieumiejętnego.
Spytany będąc od jednego/ kiedyby z białągłową najlepiej się zabawić i podygrać? tak powiedział: W ten czas/ gdy chcesz/ abyć siły ubyło. Nie próżno mówi Virgilius Epigr. de Venere et Baccho. Vt Venus eneruat vires. sic copia vini. Jak Wenus tak Bachuss człeku Ujimuje sił: Ba i wieku.
Tenże mawiał: Iż więtsze jest
się prowádzą roskoszy/ zátym násycenie/ potym gwałty/ á náostátek zginienie. Ná ten że sposob/ zacny Historyk Titus Liuius pisze o Páństwie Rzymskim/ záraz w Przedmowie.
Tenże mawiał: Iż to wielka náuká/ przez ktorą może śćierpieć y pokryć głupstwo cżłowieká nieumieiętnego.
Spytány będąc od iednego/ kiedyby z białągłową naylepiey się zábáwić y podigráć? ták powiedźiał: W ten cżás/ gdy chcesz/ ábyć śiły vbyło. Nie prożno mowi Virgilius Epigr. de Venere et Baccho. Vt Venus eneruat vires. sic copia vini. Iák Wenus ták Báchuss cżłeku Vyimuie śił: Bá y wieku.
Tenże mawiał: Iż więtsze iest
Skrót tekstu: BudnyBPow
Strona: 65
Tytuł:
Krotkich a wezłowatych powieści [...] księgi IIII
Autor:
Bieniasz Budny
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Tematyka:
filozofia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1614
Data wydania (nie wcześniej niż):
1614
Data wydania (nie później niż):
1614
jako i pierwszego: a jeślibym trafiła na złego: tedyby to nie grzeczy: miawszy dobrego/ teraz ze złym mieszkać. Białegłowy mało rozsądne/ skoro owdowieją/ zaraz się za mąż śpieszą: mądre zaś/ na wszytko się dobrze oglądają.
KORNELIA Ścipiona zacnego Hetmana i Senatora Rzymskiego dziewka/ gdy ją ludzie nieszczęśliwą białągłową nazywali/ że dziatek swych/ których miała 12. wszytkich postradała: a najwięcej iż dwu synów swych Tyberiusa i Gaja Grachów/ w R. P. znacznych/ zabitych oglądała: na to tak powiedziała: I owszem zawsze za szczęśliwą siebie będę miała: żem Grachów tak ludzi w tym państwie zacnych urodziła Wszytka godność
iáko y pierwszego: á ieślibym tráfiłá ná złego: tedyby to nie grzecży: miawszy dobrego/ teraz ze złym mieszkáć. Białegłowy máło rozsądne/ skoro owdowieią/ záraz się zá mąż śpieszą: mądre záś/ ná wszytko się dobrze oglądáią.
KORNELIA Scipioná zácnego Hetmáná y Senatorá Rzymskiego dźiewká/ gdy ią ludźie nieszcżęśliwą białągłową názywáli/ że dźiatek swych/ ktorych miáłá 12. wszytkich postradáłá: á naywięcey iż dwu synow swych Tyberiusá y Gáiá Gráchow/ w R. P. znácżnych/ zábitych oglądáłá: ná to ták powiedźiáłá: Y owszem záwsze zá szcżęśliwą śiebie będę miáłá: żem Gráchow ták ludźi w tym páństwie zacnych vrodźiła Wszytká godność
Skrót tekstu: BudnyBPow
Strona: 149
Tytuł:
Krotkich a wezłowatych powieści [...] księgi IIII
Autor:
Bieniasz Budny
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Tematyka:
filozofia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1614
Data wydania (nie wcześniej niż):
1614
Data wydania (nie później niż):
1614
bo nawyższy Car Tatarkich w Azji/ zowie się Chamem wielkim/ do którego Ascelinus Franciszkan dla nawrócenia do wiary CHRYSTUSOWEJ był posłany. Zaś Diód. Siculus l. 3. pisze/ iż Tatarowie bają/ jakoby w ziemi ich/ miała się narodzić z Westy Bogini białagłowa Araksa mianowana/ która od głowy aż do pasa białągłową była/ a drugą połowicę jaszczurcą zdała się mieć/ a ta była sławną i wielką nierządnicą. która urodziła syna/ którego Scytą nazwała/ od którego Scyte abo Tatarzy/ po dziś dzień nazwisko swe mają. Z strony zaś przyścia ich/ Opisują Historycy Polscy i Litew. Scythae Agareni et Isina elitae. Szkoda że nie
bo nawyższy Car Tatarkich w Azyey/ zowie się Chamem wielkim/ do ktorego Ascelinus Franciszkan dla náwroceniá do wiáry CHRYSTVSOWEY był posłány. Záś Diod. Siculus l. 3. pisze/ iż Tátárowie báią/ iákoby w źiemi ich/ miáłá się narodźić z Westy Bogini biáłágłowá Araxá miánowáná/ ktora od głowy aż do pásá biáłągłową byłá/ á drugą połowicę iaszcżurcą zdáłá się mieć/ á tá byłá słáwną y wielką nierządnicą. ktorá vrodźiłá syná/ ktorego Scytą nazwáłá/ od ktorego Scythe ábo Tátárzy/ po dźiś dźień nazwisko swe máią. Z strony zaś przyśćiá ich/ Opisuią Hystorycy Polscy y Litew. Scythae Agareni et Isina elitae. Szkodá że nie
Skrót tekstu: CzyżAlf
Strona: 1
Tytuł:
Alfurkan tatarski
Autor:
Piotr Czyżewski
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
egzotyka, historia, obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
. 148)
2897. (227) Wtora sprawa. — Philip Gielat także Oskarżony o przechowanie Zawiły nad zakazanie pańskie.
2898. (228) Trzeczia sprawa. — Simon Kania Oskarżony o przechowanie sewcza, także nad zakazanie pańskie.
2899. (229) Czwarta sprawa. — Marcin Stalmach Oskarżony o niesłuszne mieszkanie z białągłową.
2900. (230) Piata sprawa. — Stanisław Zadlik scział dwie gruscze rodzaine Mikołajowy Moskalowy, Oskarżony od tegos Mikołaja.
2901. (231) Sosta sprawa. — Simon Czigal, Oskarżony o dziewke, co yą z nierzadem przyał.
2902. (232) Siódma sprawa. — Piotr Gazda, ze nie
. 148)
2897. (227) Wtora sprawa. — Philip Gielath takze oskarzony o przechowanie Zawiły nad zakazanie panskie.
2898. (228) Trzeczia sprawa. — Simon Kania oskarzonÿ o przechowanie sewcza, takze nad zakazanie panskie.
2899. (229) Czwartha sprawa. — Marczin Stalmach oskarzony o niesłuszne mieskanie z białągłową.
2900. (230) Piatha sprawa. — Stanisław Zadlik scział dwie gruscze rodzaine Mikołaiowy Moskalowÿ, oskarzony od thegos Mikołaia.
2901. (231) Sosta sprawa. — Simon Czigal, oskarzony o dziewke, czo yą z nierzadem przyał.
2902. (232) Siodma sprawa. — Piotr Gazda, ze nie
Skrót tekstu: KsKasUl_1
Strona: 307
Tytuł:
Księgi gromadzkie wsi Kasina Wielka, cz. 1
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kasina Wielka
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
księgi sądowe
Tematyka:
sprawy sądowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1601 a 1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1601
Data wydania (nie później niż):
1650
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Księgi sądowe wiejskie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bolesław Ulanowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1921
Bóg co było. Odpowiedział tedy braciej i rzekł: Konie wy sami jesteście/ co końskie oczy macie. Ta/ jestci niewiasta/ i nie jest przemieniona/ ale się tylko oczom które się mylą zda być klaczą. A poświęciwszy olej/ kazał ją pomazać/ i modlił się nad nią. A zaraz pokazała się być białągłową. Kazał jej dać jeśdź/ i odprawił ich wielkie dzięki oddających Bogu. I przykazał jej mówiąc: Nigdy nie opuszczaj Komunii boć się to dla tego przytrafiło/ żeś przez pięć Niedziel nie przystępowała. Paladius. Idem Vita 19 Macharj AEgyptij. Komunia. Przykład III. Nieczysty kapłan sprosnym wrzodem zarażony od Boga;
Bog co było. Odpowiedźiał tedy bráćiey y rzekł: Konie wy sámi iesteśćie/ co końskie oczy maćie. Tá/ iestći niewiástá/ y nie iest przemieniona/ ále sie tylko oczom ktore sie mylą zda bydź kláczą. A poświęćiwszy oley/ kazał ią pomázáć/ y modlił sie nád nią. A záraz pokazáła sie bydź białągłową. Kazał iey dáć ieśdź/ y odpráwił ich wielkie dźięki oddáiących Bogu. Y przykazał iey mowiąc: Nigdy nie opusczay Communiey boć sie to dla tego przytráfiło/ żéś przez pięć Niedźiel nie przystępowáłá. Paladius. Idem Vita 19 Macharj AEgyptij. Communia. PRZYKLAD III. Nieczysty kápłan sprosnym wrzodem záráżony od Bogá;
Skrót tekstu: ZwierPrzykład
Strona: 120
Tytuł:
Wielkie zwierciadło przykładów
Autor:
Anonim
Tłumacz:
Szymon Wysocki
Drukarnia:
Jan Szarffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przypowieści, specula (zwierciadła)
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
Chrześcijanie/ co omoże mówić o srawach świętych Ojców? Wierzcie mi iż aż do tego[...] d rozumiałem żem coś czynił/ dając którem mógł mieć pieniądze/ i niewiedziałem iż drugi dla litości nad bliźnim/ i siebie samego przedał. Ibidem § 23. Przykład XII. Sądząc upornie Jan Jałmużnik Mnicha który z białągłową chodził/ iż w tym zbłądził/ od Pana był strofowany. Jałmużna.
WIelce zawsze czcił ś. Jan nie tylko same mnichy/ ale i Habit ich. Ktedy to miał/ iż skargi/ bądź fałszywej bądź też prawdziwej przeciw komu w Habicie Zakonnym nie przyjmował. Jednego czasu z poduszczenia obmowców potknął się w obojgu.
Chrześćiánie/ co omoże mowić o sráwách świętych Oycow? Wierzćie mi iż áż do tego[...] d rozumiałem żem coś czynił/ dáiąc ktorem mogł mieć pieniądze/ y niewiedziałem iż drugi dla lutosći nád bliźnim/ y śiebie sámego przedał. Ibidem § 23. PRZYKLAD XII. Sądząc vpornie Ian Iáłmużnik Mnichá ktory z białągłową chodźił/ iż w tym zbłądźił/ od Paná był strofowány. Iáłmużná.
WIelce záwsze czćił ś. Ian nie tylko sáme mnichy/ ále y Hábit ich. Ktedy to miał/ iż skárgi/ bądź fałszywey bądź też práwdźiwey przećiw komu w Hábićie Zakonnym nie przyimował. Iednego cżasu z podusczenia obmowcow potknął sie w oboygu.
Skrót tekstu: ZwierPrzykład
Strona: 336
Tytuł:
Wielkie zwierciadło przykładów
Autor:
Anonim
Tłumacz:
Szymon Wysocki
Drukarnia:
Jan Szarffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przypowieści, specula (zwierciadła)
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
Do tego wiana powinien dać, które spłacać będzie z tej części po żonie jemuż, tak jako siostrze żony jego dano do Uścia. A jeżeli na pomieniony czas pieniędzy i wiana nie oddadzą, tedy dziedzictwo Wasilowi Moskwie przysądza dekret. 1162.
Pod wyższym aktem. — Ponieważ Stefan Breniak w Leszczynach cudzołóstwo z białągłową ubogą i kaliką popełnił, za ten grzech i swywolą nakazało prawo, żeby dał winy pańskiej grzywien 4, wójtowi grzywną 1, nieodpuszczonych. A jeśli się do Leszczyn kiedy ta białagłowa, z którą ten występek zbroił, powróci, ponosić będzie plag 20 nieodpuszczonych u sołtysa na urzędzie będącego por. nr 1177. 1163.
Do tego wiana powinien dać, które spłacać będzie z tej części po żonie jemuż, tak jako siostrze żony jego dano do Uścia. A jeżeli na pomieniony czas pieniędzy i wiana nie oddadzą, tedy dziedzictwo Wasilowi Moskwie przysądza dekret. 1162.
Pod wyższym aktem. — Ponieważ Stefan Breniak w Leszczynach cudzołóstwo z białągłową ubogą i kaliką popełnił, za ten grzech i swywolą nakazało prawo, żeby dał winy pańskiej grzywien 4, wójtowi grzywną 1, nieodpuszczonych. A jeśli sie do Leszczyn kiedy ta białagłowa, z którą ten występek zbroił, powróci, ponosić będzie plag 20 nieodpuszczonych u sołtysa na urzędzie będącego por. nr 1177. 1163.
Skrót tekstu: KsKlim_1
Strona: 353
Tytuł:
Księga sądowa kresu klimkowskiego_1
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
księgi sądowe
Tematyka:
prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1702 a 1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1702
Data wydania (nie później niż):
1749
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Ludwik Łysiak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1965
/ Podobnej się nad Mężem poważywszy zbrodni. Ty/ coś znatury człekiem/ a z rzemiosła Tkaczem/ Dzisiajeś w oczach ludzkich/ dziwnym jest Rogaczem. Księgi Pierwsze. Sekret.
DO Sędziów/ do Jurystów/ którzysz są przyczyńce/ Najwaźniejszy? ci pono którzy siedzą w skrzynce/ Do Ostromendarza.
POtkać się z Białągłową/ masz za Niefortunę/ A czemuż się znią petasz/ i bierzesz za Zonę? Jeśli się z nią podkawszy/ niefortunnę czyni/ Dopieroż przez cały wiek/ nieszczęśliwyś przy ni. Nocna Przechadzka.
JAko Woż przez Woźnice/ Okręt pod czas Fale Przez Styru/ rzadko przydzie/ na miejsce swe wcale
/ Podobney sie nád Mężem poważywszy zbrodni. Ty/ coś znátury człekiem/ á z rzemiosłá Tkaczem/ Dźiśiaieś w oczách ludzkich/ dźiwnym iest Rogaczem. Kśięgi Pierwsze. Sekret.
DO Sędźiow/ do Iurystow/ ktorzysz są przyczyńce/ Naiwaźnieyszy? ći pono ktorzy śiedzą w skrzynce/ Do Ostromendarzá.
POtkáć sie z Białągłową/ masz zá Niefortunę/ A czemusz sie znią petasz/ y bierzesz za Zonę? Ieśli sie z nią podkawszy/ niefortunnę czyni/ Dopierosz przez cáły wiek/ niesczęśliwyś przy ni. Nocna Przechadzká.
IAko Woż przez Woźnice/ Okręt pod czás Fále Przez Styru/ rzadko przydźie/ ná mieysce swe wcále
Skrót tekstu: KochProżnEp
Strona: 11
Tytuł:
Epigramata polskie
Autor:
Wespazjan Kochowski
Drukarnia:
Wojciech Górecki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1674
Data wydania (nie wcześniej niż):
1674
Data wydania (nie później niż):
1674
mu ją chce zapłacić. Graf, i mówić o tym niedał, owszem się rozgniewał, dawszy mu jakieszkolwiek, lubo złe ratię, byle go tylko zbył. P. Baron jednak, po niektórym czasie gdy niezaniechał odnawiać swoją prośbę tylko żeby uwolnić Polaka, Graf mu w konfidencji zwierzył, że ten Polak jest białągłową, prosząc go, aby ztym więźniem dalej nie miał żadnej sprawy. Baron, reflektując na grzeczność i humor przyjemnej tego zmyślonego Kawalera, nie przeczył temu; wierzył co usłyszał, aplikując wszystko do swej miłości i poufałości, którą miał przeciw temu Polakowi urodziwemu, tak twierdząc, że gdy by ta Dama zostawała przy jego
mu ią chce zápłácić. Graff, y mowić o tym niedał, owszem się rozgniewał, dawszy mu iákieszkolwiek, lubo złe rátię, byle go tylko zbył. P. Báron iednák, po niektorym czáśie gdy niezaniechał odnawiáć swoią prośbę tylko żeby uwolnić Polaká, Graff mu w confidentiey zwierzył, że ten Polak iest białągłową, prosząc go, áby ztym więźniem dáley nie miał żadney spráwy. Báron, reflektuiąc ná grzeczność y humor przyięmney tego zmyślonego Káwálerá, nie przeczył temu; wierzył co usłyszał, ápplikuiąc wszystko do swey miłośći y poufałośći, ktorą miał przećiw temu Polakowi urodźiwemu, ták twierdząc, że gdy by tá Dámá zostawáłá przy iego
Skrót tekstu: PrechDziałKaw
Strona: 33
Tytuł:
Kawaler polski z francuskiego przetłumaczony
Autor:
Jean de Prechac
Tłumacz:
Jan Działyński
Miejsce wydania:
Toruń
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
epika
Gatunek:
romanse
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1722
Data wydania (nie wcześniej niż):
1722
Data wydania (nie później niż):
1722
