/ albo narzekanie Cerkwie Z. Wschodniej/ na Syny wyródne.
Niestetyż mnie nędznej/ niestetyż nieszczęsnej/ Ach ze wszech stron zdobr złupionej/ niestetyż na świecko ciała mego hańbę/ zszat zwleczonej/ biada mi nieznosnemi brzemiony obciążonej. Ręce w okowach/ jarzmo na szyj/ pęta na nogach/ łańcuch na biodrach/ miecz nad głową obojętny/ woda pod nogami głęboka/ ogień po stronach nieugaszony/ ze wsząd wołania/ że wsząd strach/ ze wsząd prześladowania/ Biada w mieściech i we wsiach/ biada w polach i dąbrowach/ biada w górach i przepaściach ziemie. Niemasz żadnego miejsca spokojnego/ ani pomieszkania bezpiecznego. Dzień w
/ álbo nárzekánie Cerkwie S. Wschodniey/ ná Syny wyrodne.
NIestetysz mnie nędzney/ niestetysz nieszcżęsney/ Ach ze wszech stron zdobr złupioney/ niestetysz ná świecko ćiáłá mego háńbę/ zszat zwlecżoney/ biádá mi nieznosnemi brzemiony obciążoney. Ręce w okowách/ iárzmo ná szyi/ pętá ná nogách/ łáńcuch ná biodrách/ miecż nád głową oboiętny/ wodá pod nogámi głęboká/ ogien po stronách nieugászony/ ze wsząd wołánia/ że wsząd strách/ ze wsząd prześládowania/ Biádá w mieśćiech y we wśiách/ biádá w polách y dąbrowách/ biádá w gorách y przepáśćiách źiemie. Niemász żadnego mieyscá spokoynego/ áni pomieszkánia bespiecżnego. Dźień w
Skrót tekstu: SmotLam
Strona: 1
Tytuł:
Threnos, to iest lament [...] wschodniej Cerkwi
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1610
Data wydania (nie wcześniej niż):
1610
Data wydania (nie później niż):
1610
je z ust guttatim wypuszczają, czyniąc respirację. Ale te wszystkie sposoby są cum violentia naturae et periculo vitae. Najlepsze te inwentum, dla Nurków robią strój ze skory dobrze wyprawnej, tłustością napuszczonej, gęsto uszytej, długiej tylko od głowy po pas, i po łokiec, którą trzeba na siebie wdziewać przez głowę, na biodrach potężnie pasem ścisnąć, tak że i na łokciach. Od głowy idzie trąba długa skórzana dla oddechu, według wody proporcjonalna, której koniec żeby po wierzchu pływał wody, wiele ma przywiązanych pęcherzów wielkich nadętych. Naprzeciw oczu w owym stroju są osadzone rogowe cienkie przezroczyste okulary, jak u maszek białogłowskich, misternie osadzone, żeby wody
ie z ust guttatim wypuszćzaią, czyniąc respiracyę. Ale te wszystkie sposoby są cum violentia naturae et periculo vitae. Naylepsze te inventum, dla Nurkow robią stroy ze skory dobrze wyprawney, tłustością napusżczoney, gęsto uszytey, długiey tylko od głowy po pas, y po łokiec, ktorą trzeba ná siebie wdziewać przez głowę, na biodrach potężnie pasem ścisnąć, tak że y na łokciach. Od głowy idzie trąba długa skorzana dlá oddechu, według wody proporcyonalna, ktorey koniec żeby po wierzchu pływał wody, wiele ma przywiązanych pęcherzow wielkich nadętych. Naprzeciw oczu w owym stroiu są osadzone rogowe cienkie przezroczyste okulary, iak u maszek białogłowskich, misternie osadzone, żeby wody
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 222
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
kapanie z niego czyni/ po Pępek w nim siedząc na korzeniu jego. Hai.
Macice zatwardziałości odmiękcza. Żyły jej odwilża i otwiera/ kąpanie także sobie z niego po pępek czynąc. Toż też otwór łona nim plastrując czyni. Zatwardziałości
Zatwardziałości wszelakie odmiękcza Plinius. Ściatyce
Ściatice/ to jest/ boleniu i łupaniu w biodrach/ jest ratunkiem/ korzenie Kosacowe warząc/ z tej polewki Klistery dając. Albo też sam Korzeń z żywicą plastrowany. Plim. Mesin Fiftule.
Fiftuły to jest: dziury w ciele głębokie/ a zwierzchu wąskie. Także Rany brzeżyste/ i zagniłe wychędaża i czyści/ wymywając je tąż juchą korzenia warzonego/ i
kapánie z niego czyni/ po Pępek w nim śiedząc ná korzeniu iego. Hai.
Macice zátwárdźiáłośći odmiękcza. Zyły iey odwilża y otwiera/ kąpánie tákże sobie z niego po pępek czynąc. Toż też otwor łoná nim plastruiąc czyni. Zátwárdźiáłośći
Zátwardźiáłośći wszelakie odmiękcza Plinius. Sciátjce
Sciátice/ to iest/ boleniu y łupániu w biodrách/ iest rátunkiem/ korzenie Kosacowe wárząc/ z tey polewki Klistery dáiąc. Albo też sam Korzeń z zywicą plastrowány. Plim. Mesin Fiftule.
Fiftuły to iest: dźiury w ćiele głębokie/ á zwierzchu wąskie. Także Rány brzeżyste/ y zágniłe wychędaża y czysći/ wymywáiąc ie tąż iuchą korzenia wárzonego/ y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 7
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
dla przykrego smrodu jego. Moczu
Nasienia jego pół quinty co zaważy/ w jakimkolwiek trunku biorąc/ mocz potężnie wywodzi i żenie/ to korzeniu jego drudzy przypisują. Przeto moczu z ciężkością i kapaniem odchodzącemu/ jest wielkim ratunkiem z miodem go pijąc. Dios. Gal. Pokurczonym
Pokurczonym/
Przepukłym/ Ściatyce
Ściatycznym/ i w biodrach bolenie cierpiącym. Także Biegunkom.
Biegunkom białym i żółtym/ jest lekarstwem pewnym/ pułtora skrupułu korzenia jego/ z Muszkatellą albo z miodem pitym używając. Dios. Ranom w głowie
Rany nagłowie leczy/
Kości potłuczone i połamane w głowie spają. Odszczepione wyciągają. Wzroku
Wzrok mdły a barzo osłabiały/ dla zbytnich zimnych wilgotności/
dla przykrego smrodu iego. Moczu
Naśienia iego puł quinty co záważy/ w iákimkolwiek trunku biorąc/ mocz potężnie wywodźi y żenie/ to korzeniu iego drudzy przypisuią. Przeto moczu z ćiężkośćią y kápániem odchodzącemu/ iest wielkim rátunkiem z miodem go piiąc. Dios. Gal. Pokurczonym
Pokurczonym/
Przepukłym/ Sciátyce
Sćiátycznym/ y w biodrách bolenie ćierpiącym. Tákże Biegunkom.
Biegunkom białym y żołtym/ iest lekárstwem pewnym/ pułtorá skrupułu korzenia iego/ z Muszkátellą álbo z miodem pitym vżywáiąc. Dios. Ránom w głowie
Rány nágłowie leczy/
Kości potłuczone y połamáne w głowie spaią. Odsczepione wyćiągáią. Wzroku
Wzrok mdły á bárzo osłábiáły/ dla zbytnich źimnych wilgotnośći/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 18
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
nim kąpiąc i naparzając. Item.
Toż też czyścienie Miesięczne Panim wzbudza. Czyszczeniu Miesięcnemu Wydymaniu kiszki stolcowej
Wydymaniu i wychodzeniu kiszki stolcowej/ jest lekarstwem osobliwym/ prochem jego miałko utartym/ w Bawełnę/ albo w owczą wełnę nabiwszy/ na nie przykładać/ a zwłaszcza z przyczyny zimnej. Scjatyce
Scjatyce/ i boleniu w biodrach/ jest ratunkiem wielkim/ sam tylko Nardus rozparzając/ a co nacieplej przykładając. (Matt:) Kamieniu Nyrkowemu.
Kamień w Nyrkach krzy/ warząc go/ i juchę tę pijąc. Unętrznościom namdlonym
Wnętrzności wszytkie/ z przyczyny zimnej namdlone/ posila/ jakimkolwiek obyczajem używany. Rymie
Rymę/ z zimnej przyczyny/ leczy w
nim kąpiąc y náparzáiąc. Item.
Toż też czyśćienie Mieśięczne Pánim wzbudza. Czyszczeniu Mieśięcnemu Wydymániu kiszki stolcowey
Wydymániu y wychodzeniu kiszki stolcowey/ iest lekárstwem osobliwym/ prochem iego miałko vtártym/ w Báwełnę/ álbo w owczą wełnę nábiwszy/ ná nie przykłádáć/ á zwłasczá z przyczyny źimney. Scyátyce
Scyátyce/ y boleniu w biodrách/ iest rátunkiem wielkim/ sam tylko Nardus rosparzáiąc/ á co naćiepley przykłádáiąc. (Matth:) Kámieniu Nyrkowemu.
Kámień w Nyrkách krzy/ wárząc g^o^/ y iuchę tę piiąc. Vnętrznośćiom námdlonym
Wnętrznośći wszytkie/ z przyczyny źimney námdlone/ pośila/ iákimkolwiek obyczáiem vżywány. Rymie
Rymę/ z źimney przyczyny/ leczy w
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 32
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
.
Głowy boleniu tak w połowicy/ jako uszystkiej/ jakimkolwiek sposobem użyvany. Cerę cudną daje. Zapach ciału daje.
Cerę ciału piękną daje. Także temuż ciału zapach wdzięczny czyni. (Mesue.) Paraliszu. Ściatyce. Podagrze. Chyragr: Artetyce. Kaduku.
Paraliżem albo Szlakiem naruszonym.
Scjatyce i łąmaniu w biodrach.
Podagrze:
Chyragrze: z zimnych flusów.
Artetyce/ albo w stawiech boleniu.
Padającej niemocy. Tym wszytkim chorobom Olejek Nardusowy jest barzo użyteczny/ tak go przez usta używając/ jako miejsca bolejące namazując. Aqua styllaticia Nardi. Wodka Szpiki Indyjskiego.
Bywa z Nardusu Indyjskiego barzo kosztowna wódka palona/ tym sposobem: Wziąć
.
Głowy boleniu ták w połowicy/ iáko vszystkiey/ iákimkolwiek sposobem vżyvány. Cerę cudną dáie. Zapách ciáłu dáie.
Cerę ćiáłu piękną dáie. Tákże temuż ciáłu zapách wdźięczny czyni. (Mesue.) Páráliszu. Sciátyce. Podágrze. Chyrágr: Artetyce. Káduku.
Páráliżem álbo Szlákiem náruszonym.
Scyátyce y łąmániu w biodrách.
Podágrze:
Chyrágrze: z źimnych flusow.
Artetyce/ álbo w stáwiech boleniu.
Padáiącey niemocy. Tym wszytkim chorobom Oleiek Nárdusowy iest bárzo vżyteczny/ ták go przez vstá vżywáiąc/ iáko mieyscá boleiące námázuiąc. Aqua styllaticia Nardi. Wodká Szpiki Indiyskiego.
Bywá z Nárdusu Indiyskiego bárzo kosztowna wódká palona/ tym sposobem: Wźiąć
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 32
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
łota/ aż do półłocia. Moc i skutki. Mocz pędzi.
Mocz nad przyrodzenie zatrzymany wywodzi/ Kopytnikowe korzenie warząc a pijąc. Toż wodka jego czyni. (Mesue.) Puchlinie
Puchlinę z ciała wywodzi/ w winie warzony/ a trunkiem używany. Ściatyce.
Scjatykę i bole zawzięte zdawna i zastarzałe w biodrach leczy. Miesięcznej.
Miesięczne czyścienie zastanowione wzbudza Paniom/ dając półtora łota korzenia Kopytnikowego/ nieprawie miałko utartego z pitym miodem/ który tak czyści/ jako Ciemierzyca biała. Może go też używać z wodką Bylicową/ jako i Ciemierzyce. (Fusch, Tab:)
Wchodzi też to korzenie do maści. Puchlinie
Potężnie z ciała
łotá/ áż do półłoćia. Moc y skutki. Mocz pędźi.
Mocz nad przyrodzenie zátrzymány wywodźi/ Kopytnikowe korzenie wárząc á pijąc. Toż wodká iego czyni. (Mesue.) Puchlinie
Puchlinę z ćiáłá wywodźi/ w winie wárzony/ á trunkiem vżywány. Sciátyce.
Scyátykę y bole záwźięte zdawná y zástárzáłe w biodrách leczy. Mieśięczney.
Mieśięczne czyśćienie zástánowione wzbudza Pániom/ dáiąc połtorá łotá korzenia Kopytnikowego/ niepráwie miáłko vtártego z pitym miodem/ ktory ták czyśći/ iáko Ciemierzycá biała. Może go też vżywáć z wodką Bylicową/ iáko y Ciemierzyce. (Fusch, Tab:)
Wchodźi też to korzenie do máści. Puchlinie
Potężnie z ćiáłá
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 45
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Żółtaczce.
Żółtą niemoc spądza/ w pitym miedzie warzony/ albo radniej moczony/ o przywarzony/ trunkiem używany. (Aben, Mesue.) Febrze zastarzałej.
Febry zastarzałe leczy/ tymże go sposobem używając. Ściatyce.
Bywa też moczony/ albo i warzony w koziej serwatce/ przeciwko łamaniu w lędźwich i w biodrach. Żołądek rozgrzewa.
Żołądek zimny rozgrzewa/ mocząc go w winie/ przydawszy do tego Gwoździków kramnych/ Tatarskiego Ziela/ a pijąc. Wątrobie zatkanej.
Toż Wino/ zatkaną i oziębłą wątrobę otwiera/ rozgrzewa/ odmiękcza/ wychędaża/ i od wielu innych złych przypadków zachowywa. Które pospolicie z tąd przypadają/ jako Puchlina
Zołtacce.
Zołtą niemoc spądza/ w pitym miedźie wárzony/ álbo rádniey moczony/ o przywárzony/ trunkiem vżywány. (Aben, Mesue.) Febrze zástárzáłey.
Febry zástárzałe leczy/ tymże go sposobem vżywáiąc. Sciátyce.
Bywá też moczony/ álbo y wárzony w koźiey serwatce/ przećiwko łamániu w lędźwich y w biodrách. Zołądek rozgrzewa.
Zołądek źimny rozgrzewa/ mocząc go w winie/ przydawszy do tego Gwoźdźikow kramnych/ Tátárskiego Ziela/ á pijąc. Wątrobie zátkáney.
Toż Wino/ zátkáną y oźiębłą wątrobę otwiera/ rozgrzewa/ odmiękcza/ wychędaża/ y od wielu inych złych przypadków záchowywa. Ktore pospolićie z tąd przypadáią/ iáko Puchliná
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 45
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ i ranę tąż polewką wymywać/ liście jego w winie warząc. Miesięczną P.
Miesięczną Paniom nad przyrodzenie zatrzymaną/ wzbudza i wywodzi. Kamień w nyrkach krzy.
Kamień tak w Nyrkach/ jako w Pęcherzu/ krzy i moczem wywodzi/ często a gęsto go używając. (Fernd) Scjatyce
Scjatyce i łamaniu w biodrach/ liście jego w winie warzone/ a z świniem Smalcem plastrowane jest lekarstwem (Dioscorydes) Żołądkowi oziębłemu.
Żołądkowi zimnemu Omanowe korzenie w Małmazji/ albo w winie z Rozynków wygniecionym/ warzyć i to pić dobrze/ Wino także Omankowe jest mu użyteczne. Krwią charkaniu
Krwią charkającym proch z Omanowego korzenia suchego/ miałko utarty a
/ y ránę tąż polewką wymywáć/ liśćie iego w winie wárząc. Mieśięczną P.
Mieśięczną Pániom nád przyrodzenie zátrzymáną/ wzbudza y wywodźi. Kámień w nyrkách krzy.
Kámień ták w Nyrkách/ iáko w Pęchyrzu/ krzy y moczem wywodźi/ cżęsto á gęsto go vżywáiąc. (Fernd) Scyátyce
Scyátyce y łamániu w biodrách/ liśćie iego w winie wárzone/ á z świniem Smálcem plástrowáne iest lekárstwem (Dioscorides) Zołądkowi oźiębłemu.
Zołądkowi źimnemu Omanowe korzenie w Máłmázyey/ álbo w winie z Rozynkow wygniecionym/ wárzyć y to pić dobrze/ Wino tákże Omankowe iest mu vżyteczne. Krwią charkániu
Krwią chárkáiącym proch z Omanowego korzenia sucheg^o^/ miałko vtárty á
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 59
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Egipckim rozumieją. Piersiom Płucom.
Piersi i
Płuca Flegmą grubą i lipką zatkane wychędaża/ z czego Galenus barzo go zaleca/ a zwłaszcza soku co naświeższego z miodem używając: Także wodkę jego pijąc/ flegmę rozprawia. Rozgrzewa części ciała.
Rozgrzewa te części ciała/ które oziębły/ za utrapieniem długiej choroby/ jako są w biodrach boleści/ które Scjatyką zowią. Także członki/ któreby z stawów swych/ dla zbytnich wilgotności lipkich a zimnych /wyśliznęły: albo za wybiciem i wiwinieniem/ rozgrzewa i wysusza. (Galenus.) Żył zaplugawienie.
Plugawości wszelakie w żyłach/ ze krwią zmieszane/ moczem/ albo przez Miesięczną chorobę białogłowską/ wywodzi i
Egiptckim rozumieią. Pierśiom Płucom.
Pierśi y
Płucá Flágmą grubą y lipką zátkáne wychędaża/ z czego Galenus bárzo go záleca/ á zwłasczá soku co naświeższego z miodem vżywáiąc: Tákże wodkę iego pijąc/ flágmę rospráwia. Rozgrzewa częśći ćiáłá.
Rozgrzewa te częśći ciáłá/ ktore oźiębły/ zá vtrápieniem długiey choroby/ iáko są w biodrách boleśći/ ktore Scyátyką zowią. Tákże członki/ ktoreby z stáwow swych/ dla zbytnich wilgotności lipkich á źimnych /wysliznęły: álbo zá wybiciem y wiwinieniem/ rozgrzewa y wysusza. (Galenus.) Zył záplugáwienie.
Plugáwośći wszelákie w żyłách/ ze krwią zmieszáne/ moczem/ álbo przez Mieśięczną chorobę białogłowską/ wywodźi y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 59
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
