. Aby jednostainie cała blaszka w się wpiła Merkuriusz. 3tio. Takąż drugą blaszkę z kontryfału na pierwszej równo rozpostrzeć, i kartą tęgiego papieru przykryć. 4to. Taflę szklaną jednym końcem na blaszkach papierem pokrytych położywszy powoli przykładać coraz dalej przyciskając taflę, a papier zwierzchni wysuwając, poty, póki cała tafla nieprzypadnie do blaszki. 5to. Co wszystko jakim ciężarem przycisnąć, dając tylą pauzę czasu, póki dostatecznie blaszka Merkuriuszem zmacerowana nieprzylgnie do tafli. Jeżeli by się gdzie Merkuriusz sam zakradł grużoły czynią, to go należy wypędzić, biorąc co raz niby w prasę szklaną taflę. Wysuszywszy tedy tę terminacją, grunt, czyli tło, mieć
. Aby iednostainie cała blaszka w się wpiła Merkuryusz. 3tio. Tákąż drugą blaszkę z kontryfału ná pierwszey rowno rozpostrzeć, y kartą tęgiego papieru przykryć. 4to. Taflę szklaną iednym końcem ná blaszkach pápierem pokrytych położywszy powoli przykładáć coraz dálei przyciskaiąc taflę, á pápier zwierzchni wysuwaiąc, poty, poki cała tafla nieprzypadnie do blaszki. 5to. Co wszystko iákim ciężarem przycisnąć, dáiąc tylą pauzę czasu, poki dostatecznie blaszka Merkuryuszem zmacerowana nieprzylgnie do tafli. Jeżeli by się gdzie Merkuryusz sąm zakradł grużoły czynią, to go należy wypędzić, biorąc co raz niby w prasę szklaną taflę. Wysuszywszy tedy tę terminacyą, grunt, czyli tło, mieć
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: X4v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
perpendykularnie jak najdoskonalej według tejże sześć ściennej figury. 4to. Ze wnątrz w jednym, może i drugim, i trzecim boku ku wierzchu drewnianym niech będzie okienko wyrznięte, najwięcej na cal w zwyż a na dwa cale w zdłuż Według której miary okienek przy tychże ścianach lokowane zwierciadła oskrób z swojej terminacyj, to jest blaszki. 5to. Wieko niech będzie z tafli czystej szklanej, albo z błonki jakiej przezroczystej, aby światło górą mogło dochodzić wewnątrz. 6to. Dno niech będzie wykładane. Na tym tedy dnie drewnianym jakie rozłożysz objecta, czyli maleńkie drzewka, czyli kwatery, szpalery, osobki, zwierza, myślistwo, pałace etc: lub
perpendykularnie iák naydoskonaley według teyże sześć ścienney figury. 4to. Ze wnątrz w iednym, może y drugim, y trzecim boku ku wierzchu drewnianym niech będzie okienko wyrznięte, naywięcey ná cal w zwyż á ná dwa cale w zdłuż Według ktorey miary okienek przy tychże ścianach lokowane zwierciadła oskrob z swoiey terminacyi, to iest blaszki. 5to. Wieko niech będzie z tafli czystey szklaney, álbo z błonki iákiey przezroczystey, áby swiatło gorą mogło dochodzić wewnątrz. 6to. Dno niech będzie wykładane. Ná tym tedy dnie drewnianym iákie rozłożysz objecta, czyli malenkie drzewka, czyli kwatery, szpalery, osobki, zwierza, myślistwo, pałáce etc: lub
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y3
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
figurze. A tak będziesz miał Instrument gotowy, do pomięrzenia wszelkiej Wysokości tak w nocy jako i w dzień bardzo wygodny, jako niżej przeczytasz w Nauce 33./ PRZESTROGI. Styl SP, może być srzobowany, albo składany. Jeżeliby Styl SP w srzobowany albo podniesiony, ciężarem swoim uchylał wtył, spodek FE blaszki, trzeba z tyłuprzylutować spodowi, albo przywiązać na kształt perpendykułu, taki ciężar któryby stawiał blaszkę do piana. Nauka XI. O Mierze Wysokości ręcznej. PRzez Miarę Wysokości ręczną, rozumi Instrument podobny poprzedzającemu w Nauce X, w tym tylko odmienny: Ze Styl SP, ma być wtyle na punkcie G, krótszy
figurze. A ták będżiesz miał Instrument gotowy, do pomięrzenia wszelkiey Wysokośći ták w nocy iáko y w dżień bárdzo wygodny, iáko niżey przeczytasz ẃ Náuce 33./ PRZESTROGI. Styl SP, może bydź srzobowány, álbo składány. Ieżeliby Styl SP w srzobowany álbo podnieśiony, ćiężarem sẃoim vchylał wtył, spodek FE blászki, trzebá z tyłuprzylutowáć spodowi, álbo przywiązáć ná kształt perpendykułu, táki ćiężar ktoryby stáwiał blászkę do piáná. NAVKA XI. O Mierze Wysokośći ręczney. PRzez Miárę Wysokośći ręczną, rozumi Instrument podobny poprzedzáiącemu w Náuce X, w tym tylko odmienny: Ze Styl SP, ma bydź wtyle ná punktćie G, krotszy
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 12
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
trzeba z tyłuprzylutować spodowi, albo przywiązać na kształt perpendykułu, taki ciężar któryby stawiał blaszkę do piana. Nauka XI. O Mierze Wysokości ręcznej. PRzez Miarę Wysokości ręczną, rozumi Instrument podobny poprzedzającemu w Nauce X, w tym tylko odmienny: Ze Styl SP, ma być wtyle na punkcie G, krótszy miąższością blaszki: a na wszytkich podziałach 20, dziurki subtelne na wylot tak pochodzisło otwarte, żeby przez nią z końca P, Stylu SP wsrzobowanego, mogła się przeciągnąć nitka bez złamania, na ten kształt, jako przez dżyurkę dziesiątą pokazuje linia YP, w Figurze poprzedzającej. Używanie tego Instrumentu masz niżej w Nauce 35. tej Zabawy
trzebá z tyłuprzylutowáć spodowi, álbo przywiązáć ná kształt perpendykułu, táki ćiężar ktoryby stáwiał blászkę do piáná. NAVKA XI. O Mierze Wysokośći ręczney. PRzez Miárę Wysokośći ręczną, rozumi Instrument podobny poprzedzáiącemu w Náuce X, w tym tylko odmienny: Ze Styl SP, ma bydź wtyle ná punktćie G, krotszy miąszszośćią blászki: á ná wszytkich podźiałách 20, dźiurki subtelne ná wylot ták pochodźisło otwárte, żeby przez nię z końcá P, Stylu SP wsrzobowánego, mogłá się przećiągnąć nitká bez złamánia, ná ten kształt, iáko przez dżiurkę dżieśiątą pokázuie liniia YP, w Figurze poprzedzáiącey. Vżywánie tego Instrumentu masz niżey w Náuce 35. tey Zábawy
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 12
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
według Wiersza Sebastiana Klonowicza: Vencesle venis pecorina pecunia cessat Aż tandem Każymierz Wielki exemplo Czechów, srebrną i miedzianą monetę kuć kazał, mówi Kromer. Pozwoliła Rzeczpospolita potym Władysławowi Jagiełłowi Prawo cudendi monetam. Czego i Geografia Generalna i partykularna
successores jego zażywali. Zwały się te Pieniądze Pecunia Minuta bractata, iż była drobna i tak jak blaszki cienka, osobliwie Kazimierza Króla, mająca na sobie dwie litery wielkie C. R. tojest Casimirus Rex. I taka moneta in suo valore nie odmienna, aliàs w jednej kurrencyj była długo u Polaków. Na ostatek Zygmunt 1. Król Polski złotą monetę bić kazał, dobrocią i wagą podobną Węgierskiej, mówi Kromer. Na
według Wiersza Sebastyana Klonowicza: Venceslàé venis pecorina pecunia cessat Aż tandem Każimierz Wielki exemplo Czechow, srebrną y miedzianą monetę kuć kazał, mowi Kromer. Pozwoliła Rzeczpospolita potym Władysławowi Iagiełłowi Prawo cudendi monetam. Czego y Geografia Generalna y partykularna
successores iego zażywali. Zwały się te Pieniądze Pecunia Minuta bractata, iż była drobna y tak iak blászki cienka, osobliwie Kazimierza Krola, maiącá ná sobie dwie litery wielkie C. R. toiest Casimirus Rex. I taka moneta in suo valore nie odmienna, aliàs w iedney kurrencyi była długo u Polakow. Na ostatek Zygmunt 1. Krol Polski złotą monetę bić kazał, dobrocią y wagą podobną Węgierskiey, mowi Kromer. Na
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 397
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
gdzie nie ślifowano/ było zwierciadło. To dla tego namieniam/ bo wiem że nie każdy Ślifierz o tym wie/ gdyż mię sami o to prosili/ i mnie samemu w obcych krajach/ dwie tylko sztuczce takiej roboty widzieć się dostały. Chcesz zaś wiedzieć jako zwierciadła plaskie podlewają? Otoż tak. Z Wenecyj dostawają blaszki cienkiej/ umyślnie zwierciadłowej arkuszowej. Tej jeżeli nie masz wybij cieniuchno blaszkę z cyny Angielskiej przedniej tak wielką/ jako ma być zwierciadło. Nalej na nią żywego srebra/ które nożką zajęczą/ albo bawełną/ lub inną szmatką rozgarnij wszędzie. Piórem zgarnij/ co się po wierzchu pokaże nieczystego jak skoreczka. Włóż na żywe srebro
gdzie nie ślifowáno/ było zwierćiadło. To dlá tego namieniám/ bo wiem że nie káżdy Slifierz o tym wie/ gdyż mię sámi o to prośili/ y mnie samemu w obcych kráiách/ dwie tylko sztuczce takiey roboty widzieć się dostáły. Chcesz záś wiedźieć iáko zwierćiádłá pláskie podlewáią? Otoż ták. Z Wenecyi dostáwáią blászki ćienkiey/ umyślnie zwierćiádłowey árkuszowey. Tey ieżeli nie mász wybiy ćieniuchno blaszkę z cyny Angielskiey przedniey tak wielką/ iáko má być zwierćiádło. Náley na nię żywego srebrá/ ktore nożką záięczą/ álbo báwełną/ lub inną szmátką rozgárniy wszędzie. Piorem zgárniy/ co się po wierzchu pokáze nieczystego iák skoreczká. Włoż na żywe srebro
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 296
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
albo bawełną/ lub inną szmatką rozgarnij wszędzie. Piórem zgarnij/ co się po wierzchu pokaże nieczystego jak skoreczka. Włóż na żywe srebro kartę papieru/ tak wielką jako jest szkło. Otrzyj szkło żeby było piękne/ przyłóz je na papier/ potym ręką lewą przyciskaj szkło/ a prawą powoli kartę z pod niego z blaszki ściągaj/ gdy cale sciągniesz/ przyciśnij skło ciężarem jakim/ po chwilce podnieś troszkę szkło z blaszką jednym krajem/ aby żywe srebro ściekało/ potym wyżej podnieś/ a tak przyschnie po wolej blaszka do szkła. Jeżeli chcesz aby prędko wyschło/ i zaraz było do używania/ tak uczyń/ weś ołowiu i cyny równe
álbo báwełną/ lub inną szmátką rozgárniy wszędzie. Piorem zgárniy/ co się po wierzchu pokáze nieczystego iák skoreczká. Włoż na żywe srebro kártę papieru/ ták wielką iáko iest śkło. Otrzyi śkło żeby było piękne/ przyłoz ie ná pápier/ potym ręką lewą przyćiskáy śkło/ á práwą powoli kártę z pod niego z blászki śćiągay/ gdy cále zćiągniesz/ przyćiśniy skło ćięzárem iákim/ po chwilce podnieś troszkę śkło z blászką iednym kráiem/ áby zywe srebro śćiekało/ potym wyżey podnieś/ á ták przyschnie po woley blaszká do skłá. Ieżeli chcesz áby prętko wyschło/ i záraz było do używánia/ ták uczyń/ weś ołowiu i cyny rowne
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 297
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
nożem drewno, kruszy i rozdziela? Czemu miedzi partykuły w serwaserze pływają? a gdy w nie żelazo wpuszcza się, do żelaza ze wszystkich stron, razem z serwaserem dążą, i przystępują, i pochwy około niego robią, a nie raczej wszystkie ciężkością swoją na dno upadają? Za co serwaseru cząstki, przynajmniej od żelaznej blaszki odleglejsze, miedź mają opuszczać, lub je z sobą do żelaza prowadzić? Te i tym podobne inne trudności, trzeba pierwej mocno zważyć. Potrzeba także roztrząsnąć, czyli atrakcja, jest zapewne rzeczy materialnych własnością? jakie na jej potwierdzenie są doświadczenia? czyli ona we wszytkich rzeczach jest jednakowa, czyli odmienna? i jakie
nożem drewno, kruszy y rozdziela? Czemu miedzi partykuły w serwaserze pływaią? a gdy w nie żelazo wpuszcza się, do żelaza ze wszystkich stron, razem z serwaserem dążą, y przystępuią, y pochwy około niego robią, a nie raczey wszystkie cięszkością swoią na dno upadaią? Za co serwaseru cząstki, przynaymniey od żelazney blaszki odlegleysze, miedź maią opuszczać, lub ie z sobą do żelaza prowadzić? Te y tym podobne inne trudności, trzeba pierwey mocno zważyć. Potrzeba także roztrząsnąć, czyli attrakcya, iest zapewne rzeczy materyalnych własnością? iakie na iey potwierdzenie są doświadczenia? czyli ona we wszytkich rzeczach iest iednakowa, czyli odmienna? y iakie
Skrót tekstu: ChróśSFizyka
Strona: 69
Tytuł:
Fizyka doświadczeniami potwierdzona
Autor:
Samuel Chróścikowski
Drukarnia:
Drukarnia Scholarum Piarum J.K.Mci i Rzeczypospolitej
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
fizyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1764
Data wydania (nie wcześniej niż):
1764
Data wydania (nie później niż):
1764
