reguła, ani postronnych płocho i lekkomyślnie nie chwytać się i nie łapać zwyczajów, ani dla nich ojczystymi nie gardzić, jako nasi, co ich zowią, ptymetrowie, z zagranic powracający, czynią, ale też ani tym pogardzać, co w inszych narodach i rzeczachpospolitych doskonalszego widziemy i czym naszę lepszą, rządniejszą, obfitszą, bogatszą i mocniejszą Rzeplitą uczynić możemy.
Nie mówię tedy, żeby to wszystko, co inszym rzplitym dobrze służyło lub służy, do naszej przenosić, bo każda z nich według natury swego kraju może mieć takie prawa i zwyczaje, które do inszych i do naszej przystosować się nie mogą. Clima, sytuacja, przyrodzenie, wielkość lub
reguła, ani postronnych płocho i lekkomyślnie nie chwytać się i nie łapać zwyczajów, ani dla nich ojczystymi nie gardzić, jako nasi, co ich zowią, ptymetrowie, z zagranic powracający, czynią, ale też ani tym pogardzać, co w inszych narodach i rzeczachpospolitych doskonalszego widziemy i czym naszę lepszą, rządniejszą, obfitszą, bogatszą i mocniejszą Rzeplitą uczynić możemy.
Nie mówię tedy, żeby to wszystko, co inszym rzplitym dobrze służyło lub służy, do naszej przenosić, bo każda z nich według natury swego kraju może mieć takie prawa i zwyczaje, które do inszych i do naszej przystosować się nie mogą. Clima, sytuacyja, przyrodzenie, wielkość lub
Skrót tekstu: KonSSpos
Strona: 296
Tytuł:
O skutecznym rad sposobie
Autor:
Stanisław Konarski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1760 a 1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1760
Data wydania (nie później niż):
1763
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma wybrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Juliusz Nowak-Dłużewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
swych/ i mógł go za to skarać/ puścił go wolno/ mówiąc: Lepsza rzecz jest odpuszczenie/ niż karanie. Bo występek odpuścić/ należy dobrej naturze: ale karać/ tylko okrutnemu a srogiemu przyrodzeniu przyzwoita. Księgi pierwsze
Tenże mawiał: Równą sobie pojmuj/ żebyś mógł żyć w zgodzie. Kto pojmie bogatszą/ tedy taką chce mężem rządzić: i często komediej w domu dosyć. Z równą prędsza zgoda/ a z uboższą jeszcze prędsza. Co upatrując i Martialis mówi: Epigram. lib. 8. Inferior matrona suo sit, Prisce, marito: Non aliter fiunt foemina virq pares. t. i. Uboższą pojmuj nad
swych/ y mogł go zá to skaráć/ puśćił go wolno/ mowiąc: Lepsza rzecż iest odpuszcżenie/ niż karánie. Bo występek odpuśćić/ należy dobrey náturze: ále káráć/ tylko okrutnemu á srogiemu przyrodzeniu przyzwoita. Kśięgi pierwsze
Tenże mawiał: Rowną sobie poymuy/ żebyś mogł żyć w zgodźie. Kto poymie bogátszą/ tedy táką chce mężem rządźić: y cżęsto komediey w domu dosyć. Z rowną prędsza zgodá/ á z vboższą ieszcże prędsza. Co vpátruiąc y Martialis mowi: Epigram. lib. 8. Inferior matrona suo sit, Prisce, marito: Non aliter fiunt foemina virq pares. t. i. Vboższą poymuy nád
Skrót tekstu: BudnyBPow
Strona: 51
Tytuł:
Krotkich a wezłowatych powieści [...] księgi IIII
Autor:
Bieniasz Budny
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Tematyka:
filozofia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1614
Data wydania (nie wcześniej niż):
1614
Data wydania (nie później niż):
1614
taką chce mężem rządzić: i często komediej w domu dosyć. Z równą prędsza zgoda/ a z uboższą jeszcze prędsza. Co upatrując i Martialis mówi: Epigram. lib. 8. Inferior matrona suo sit, Prisce, marito: Non aliter fiunt foemina virq pares. t. i. Uboższą pojmuj nad się: bogatszą przewodzi: Inaczej z swoim mężem żona się nie zgodzi. Gdy pytan był/ coby było najwyborniejszego? Odpowiedział: dobrze czynić/ a zachować się każdemu. Coby było wdzięczniejszego? rzekł: dobry przyjaciel. Co skrytego? rzekł: przyszła rzecz. Co wiernego? rzekł: ziemia. Co niewiernego? morze.
táką chce mężem rządźić: y cżęsto komediey w domu dosyć. Z rowną prędsza zgodá/ á z vboższą ieszcże prędsza. Co vpátruiąc y Martialis mowi: Epigram. lib. 8. Inferior matrona suo sit, Prisce, marito: Non aliter fiunt foemina virq pares. t. i. Vboższą poymuy nád śię: bogátszą przewodźi: Inácżey z swoim mężem żoná się nie zgodźi. Gdy pytan był/ coby było naywybornieyszego? Odpowiedźiał: dobrze cżynić/ á záchowáć się káżdemu. Coby było wdźięcżnieyszego? rzekł: dobry przyiaćiel. Co skrytego? rzekł: przyszła rzecż. Co wiernego? rzekł: źiemiá. Co niewiernego? morze.
Skrót tekstu: BudnyBPow
Strona: 51
Tytuł:
Krotkich a wezłowatych powieści [...] księgi IIII
Autor:
Bieniasz Budny
Drukarnia:
Piotr Blastus Kmita
Miejsce wydania:
Lubcz
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Tematyka:
filozofia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1614
Data wydania (nie wcześniej niż):
1614
Data wydania (nie później niż):
1614
, która jest objectum intellecti, sine juvamine et discursu sensitico. Lecz jeżeli Wmść postępować zechcesz słusznie i rzece nie filozofując, snadnie obaczyć się może, iż wszystko Wmści w doskonałym porządku, i z najprzedniejszą jest Simetrią. B. Wiem ja, iż Simetrią znaczy kształt dobry, Jednakże miała mię natura nad innych bogatszą i ozdobniejszą uczcić praerogatywą. T. Mankament to natury że Wmci Bogatyra strasznego w trącić nie raczyła, między Wielbłądy, Niedwiedzie, Tygrysy, i Słonie, ponieważ Wmść pragniesz tak rosłej urody, Którą Wmść masz właśnie często pokazać Gigantską, chociarz się to zda, żeś Wmść formefeliczek własny. B. Radbym to widział
, ktora iest objectum intellecti, sine juvamine et discursu sensitico. Lecz ieżeli Wmść postępowáć zechcesz słusznie y rzece nie philosophuiąc, snádnie obaczyć się może, iż wszystko Wmśći w doskonáłym porządku, y z nayprzednieyszą iest Simetryą. B. Wiem ia, iż Simetryą znáczy kształt dobry, Iednákże miáłá mię naturá nad innych bogátszą y ozdobnieyszą vczćić praerogátywą. T. Mánkáment to nátury że Wmći Bogátyrá strásznego w trąćić nie raczyłá, między Wielbłądy, Niedwiedźie, Tygrisy, y Słonie, poniewáz Wmść prágniesz ták rosłey vrody, Ktorą Wmść masz włáśnie często pokáżáć Gigántską, choćiarz się to zda, żeś Wmść formefeliczek własny. B. Radbym to widźiał
Skrót tekstu: AndPiekBoh
Strona: 128
Tytuł:
Bohatyr straszny
Autor:
Francesco Andreini
Tłumacz:
Krzysztof Piekarski
Drukarnia:
Mikołaj Aleksander Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
dramat
Gatunek:
dialogi
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
1695
Data wydania (nie wcześniej niż):
1695
Data wydania (nie później niż):
1695
morzu czerwonemu/ utracił wszystek brzeg morski/ i morską władzą/ i musiał mu postąpić tribut/ aby miał pokoj. W Afryke acz Turczyn ma więcej kraju/ a niż Seryf; bo ów trzyma to wszytko/ co leży miedzy morzem czerwonym/ i miedzy Belis Gomere; jednak ten ma lepszą i żyzniejszą/ i bogatszą/ i zjednoczoną lepiej/ i mocniejszą krainę: lecz się wojną mało gabają/ dla sąsiedztwa Króla Katolika. Księgi czwarte.
Zostają teraz Panowie Chrześcijańscy/ którzy z nim graniczą. Pierwszy jest Król Polski. Coby mogli ci Panowie uczynić jeden drugiemu/ baczyło się na przeszłych wojnach. Z jednej strony zda się jakby się
morzu czerwonemu/ vtráćił wszystek brzeg morski/ y morską władzą/ y muśiał mu postąpić tribut/ áby miał pokoy. W Africe ácz Turczyn ma więcey kráiu/ á niż Serif; bo ow trzyma to wszytko/ co leży miedzy morzem czerwonym/ y miedzy Belis Gomerae; iednák ten ma lepszą y żyznieyszą/ y bogátszą/ y ziednoczoną lepiey/ y mocnieyszą kráinę: lecz się woyną máło gábáią/ dla sąśiedztwá Krolá Kátholiká. Kśięgi czwarte.
Zostáią teraz Pánowie Chrześćiáńscy/ ktorzy z nim grániczą. Pierwszy iest Krol Polski. Coby mogli ći Pánowie vczynić ieden drugiemu/ baczyło się ná przeszłych woynách. Z iedney strony zda się iákby się
Skrót tekstu: BotŁęczRel_III
Strona: 175
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. III
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
4. Uczyniłeś ją wolną od wszelkiego grzechu pierworódnego/ uczynkowego/ śmiertelnego/ powszedniego. Uwolniłeś ją od wszytkiego nieporządku bezrozumnego/ od skłonności i pożądliwości od złego; dlategoż była w-oczach twoich Boskich/ jako roża między cierniem/ jako lilia między ostem/ jako słońce między gwiazd orszakiem.
Uczyniłeś ją bogatszą i dostatniejszą we-wszytkich nadprzyrodzonych darach/ łaskach/ cnotach świątobliwszą i okazalszą/ niźli wszyscy są/ i będą Aniołowie i ludzie święci w-iednoż żłożeni: i owszem tam gdzie inni święci miarę zasług i chwały kończą/ Mariej w-łaskach i w-cnotach/ i w-świątobliwości i w-chwale początki i fundamenta
4. Vczyniłeś ią wolną od wszelkiego grzechu pierworodnego/ vczynkowego/ śmiertelnego/ powszedniego. Vwolniłeś ią od wszytkiego nieporządku bezrozumnego/ od skłonnośći i pożądliwośći od złego; dlategoż byłá w-oczách twoich Boskich/ iáko roża między ćierniem/ iáko lilia między ostem/ iáko słońce między gwiazd orszákiem.
Vczyniłeś ią bogátszą i dostátnieyszą we-wszytkich nádprzyrodzonych dárách/ łáskách/ cnotách świątobliwszą i okazálszą/ niźli wszyscy są/ i będą Aniołowie i ludźie święći w-iednoż żłożeni: i owszem tám gdźie inni święći miárę zasług i chwały kończą/ Máryey w-łáskách i w-cnotách/ i w-świątobliwośći i w-chwale początki i fundámenta
Skrót tekstu: DrużbDroga
Strona: 437
Tytuł:
Droga doskonałości chrześcijańskiej
Autor:
Kasper Drużbicki
Drukarnia:
Drukarnia Kolegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1665
Data wydania (nie wcześniej niż):
1665
Data wydania (nie później niż):
1665
