. Także Fistule.
Fistuły napuszczając je nim/ zawiera i goi swym wysuszaniem. Toku krwie wszelakiemu.
Wszelakiemu toku krwie zbytniemu/ skądkolwiek/ sok Sporyszowy barzo jest użyteczny. Tak go trunkiem używając/ jako chusteczki abo wełnę w nim maczając/ i przykładając. Przymiotom ognistym.
Przymioty ogniste w ranach/ w wrzodach/ w bolączkach wyciąga pomazując nim/ abo także chusty maczając a kładąc. Roży piekielnej.
Roży piekielnej tymże sposobem przykładany/ wielkim jest ratunkiem. Kolerze i kolerycznemu Żołądku.
Kolerę/ ziebienim swym tłumi/ gasi/ i chłodzi. Przeto żoładkom kolerycznym sok jest barzo przystojny/ pijać go. Uszom bolącym.
Uszom bolejącym jest lekarstwem/
. Tákże Fistule.
Fistuły nápusczáiąc ie nim/ záwiera y goi swym wysuszániem. Toku krwie wszelákiemu.
Wszelákiemu toku krwie zbytniemu/ skądkolwiek/ sok Sporyszowy bárzo iest vżyteczny. Ták go trunkiem vżywáiąc/ iáko chusteczki ábo wełnę w nim maczáiąc/ y przykłádáiąc. Przymiotom ognistym.
Przymioty ogniste w ránách/ w wrzodách/ w bolączkách wyćiąga pomázuiąc nim/ ábo tákże chusty maczáiąc á kłádąc. Roży piekielney.
Roży piekielney tymże sposobem przykłádány/ wielkim iest rátunkiem. Kolerze y kolerycznemu Zołądku.
Kolerę/ źiebienim swym tłumi/ gáśi/ y chłodźi. Przeto żoładkom kolerycznym sok iest bárzo przystoyny/ piiác go. Vszom bolącym.
Vszom boleiącym iest lekárstwem/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 323
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
łotów przydać/ i wespół z oną juchą spuścić. A gdy się wszystko dostatecznie zmiesza/ i przechłodnie/ przydać Kokornaku co namielej utartego/ dwa łoty. Gryszpanu łot/ i tak długo to mieszać/ aż się statecznie wszystko inkorporuje i umiesza. Przymiotom ognistym.
Przymioty ogniste/ bądź w ranach/ w sadzelach/ w bolączkach/ tak w otworzystych jako zawartych/ wyciąga/ liście tego ziela tłukąc i plastrując. Upławom białym.
Kąpiel z Przywrotu po pas czyniąc/ a przez kilka dni rano i na wieczor w niej po dwu godzin/ abo ile zetrwać może siedząc/ białe upławy Paniam zastanawia. Macicy owrzedziałej.
Macicę owrzedziałą i zranioną leczy/
łotow przydáć/ y wespoł z oną iuchą spuśćić. A gdy się wszystko dostátecznie zmiesza/ y przechłodnie/ przydáć Kokornaku co namieley vtartego/ dwa łoty. Gryszpanu łot/ y ták długo to mieszáć/ áż się státecznie wszystko inkorporuie y vmiesza. Przymiotom ognistym.
Przymioty ogniste/ bądź w ránách/ w sadzelách/ w bolączkách/ ták w otworzystych iáko záwártych/ wyćiąga/ liśćie tego źiela tłukąc y plastruiąc. Vpławom białym.
Kąpiel z Przywrotu po pás czyniąc/ á przez kilká dni rano y ná wieczor w niey po dwu godźin/ ábo ile zetrwáć może śiedząc/ białe vpławy Pániam zástánawia. Máćicy owrzedźiáłey.
Máćicę owrzedźiáłą y zránioną leczy/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 328
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
pić dawać/ abowiem z gruntu rany wszelakie leczy. Piersiom zbytnie wielkim białogłowskim.
Piersiom białogłowskim zbytnie wielkim/ odwisłym/ i rozwiozłym/ chusty abo płaty w niej maczać/ a przykładać w nocy i wednie/ przez kilka dni/ czyni je skromne i tęgie. Przymiotom ognistym.
Przymioty ogniste w ranach/ i w bolączkach wyciąga/ chustami także/ abo płaty w niej obmaczanymi okładając. Ranom w gardle.
Rany w gardle i dziury/ Gnilcu.
Gnilec w uściech goi/ często nią płocząc i charkanie/ albo gargaryzmy ciepło czyniąc. Wino z Przywrotniku. Vinum ex Alchimilla.
W Jesieni gdy wina prasują/ abo tłoczą/ czynią z Przywrotem
pić dáwáć/ ábowiem z gruntu rány wszelákie leczy. Pierśiom zbytnie wielkim białogłowskim.
Pierśiom białogłowskim zbytnie wielkim/ odwisłym/ y rozwiozłym/ chusty ábo płáty w niey maczáć/ á przykłádáć w nocy y wednie/ przez kilká dni/ czyni ie skromne y tęgie. Przymiotom ognistym.
Przymioty ogniste w ránách/ y w bolączkách wyćiąga/ chustámi tákże/ ábo płáty w niey obmaczánymi okłádáiąc. Ránom w gárdle.
Rány w gárdle y dźiury/ Gnilcu.
Gnilec w vśćiech goi/ często nią płocząc y chárkánie/ álbo gárgaryzmy ćiepło czyniąc. Wino z Przywrotniku. Vinum ex Alchimilla.
W Ieśieni gdy winá prásuią/ ábo tłoczą/ czynią z Przywrotem
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 329
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
zażyje pół łota Driakwi w 3. lub 4. łyżkach octu tak nazwanego czterech Zbójców rozpuszczonej, a potym niech kilka fliżanek herbaty z Maczku polnego wypije. Skoro tym sposobem pierwsze niebezpieczeństwo minęło, tedy obaczyć trzeba jaki gatunek chorób stej choroby wyniknie, i podług tego także względem uleczenia jej rządzić się trzeba Rozdział X. O Bolączkach i Karbunkułach.
§. I. Gdy się przy tej chorobie wsłabiźnie pod pachami, i pod uszami boleści znajdują tedy stąd sobie wnosić można, że bolączki wyniść usiłują. Wtakowym razie na miejsce bolesne w wodzie uwarzone i zniesolonym sadłem utłuczone cebule, przydawszy pół łota Driakwi co 12 godzin przykładać trzeba, azby bolączka
zażyje puł łota Dryjakwi w 3. lub 4. łyszkach octu tak nazwanego czterech Zbojcow rozpuszczoney, a potym niech kilka fliżanek herbaty z Maczku polnego wypije. Skoro tym sposobem pierwsze niebezpieczeństwo minęło, tedy obaczyć trzeba jaki gatunek chorob ztey choroby wyniknie, y podług tego także względem uleczenia jey rządzić śię trzeba Rozdział X. O Bolączkach y Karbunkułach.
§. I. Gdy śię przy tey chorobie wsłabiźnie pod pachami, y pod uszami boleśći znajdują tedy ztąd sobie wnośić można, że bolączki wyniść uśiłują. Wtakowym raźie na miejsce bolesne w wodzie uwarzone y zniesolonym sadłem utłuczone cebule, przydawszy puł łota Dryjakwi co 12 godzin przykładać trzeba, azby bolączka
Skrót tekstu: WolfTrakt
Strona: 78
Tytuł:
Traktacik o powietrzu morowym
Autor:
Abraham Emanuel Wolff
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1771
Data wydania (nie wcześniej niż):
1771
Data wydania (nie później niż):
1771
kawalec, rozpuść nad ogniem, przydaj siarki utartej z Gryszpanu ileć się zda, włóż kawałek wosku, zrób plaster, który przykładaj.
Item w takich chorobach najpotrzebniejsze są poty, na których pobudzenie, masz sposoby w zwyż opisane, także krwi upuszczenie bywa pomocne, i lekarstwa wolno purgujące. O różnych wrzodach, Dymienicach, Bolączkach i krostach.
GDy się na którym miejscu ciała Apostema, to jest wrzód prosty zaczyna robić co poznasz po zapaleniu tejże części, na spuchnieniu, boleniu, targaniu ustawicznym, zaraz przykładać rzeczy chłodzące i odmiękczające, naprzykład: Sposoby leczenia
Weźmi Prosa, siemienia Lnianego, mąki Jęczmiennej, każdego zarówno, utłucz, przesiej
káwalec, rospuść nád ogniem, przyday śiarki utártey z Gryszpanu ileć się zda, włoż káwałek wosku, zrob plaster, ktory przykłáday.
Item w tákich chorobách naypotrzebnieysze są poty, ná ktorych pobudzenie, masz sposoby w zwyż opisane, tákże krwi upuszczenie bywa pomocne, y lekárstwá wolno purguiące. O rożnych wrzodách, Dymienicách, Bolączkách y krostách.
GDy się ná którym mieyscu ćiáłá Apostema, to iest wrzod prosty zaczyná robić co poznász po zápáleniu teyże częśći, ná zpuchnieniu, boleniu, tárgániu ustáwicznym, záraz przykłádáć rzeczy chłodzące y odmiękczáiące, naprzykłád: Sposoby leczenia
Weźmi Prosa, śiemieniá Lniánego, mąki Ięczmięnney, káżdego zárowno, utłucz, prześiey
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 179
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
