winie napoły z wodą warzone wymywając je. A potym prochem z tegoż liścia miałko utartym zasypując. W macicy gryzieniu.
Gryzienie w macicy/ używając korzenia tego ziela miałko utartego/ po ćwierć łota/ abo co złoty czerwony zaważy/ z winen ciepłym. Także boleści/ i strzykania białymgłowam w macicy uśmierza. Macicznym boleściam i strzykaniu. Czwartaczcę.
Czwartaczcę jest osobliwym lekarstwem/ używając go z innemi lekarstwy. Czarnej niemocy.
Żółto czarną/ abo czarną niemoc spądza i wywodzi/ korzeń w winie białym mocząc/ a miasto innego trunku pijąc. Kopanie przeciw boleściom w żywocie.
Używają też indzie samego ziela białegłowy/ przeciw rozmaitym boleściam w żywocie i
winie nápoły z wodą wárzone wymywáiąc ie. A potym prochem z tegoż liśćia miáłko vtártym zásypuiąc. W maćicy gryźieniu.
Gryźienie w máćicy/ vżywáiąc korzenia tego źiela miáłko vtártego/ po ćwierć łotá/ ábo co złoty czerwony záważy/ z winen ćiepłym. Tákże boleśći/ y strzykánia białymgłowam w máćicy vsmierza. Máćicznym boleśćiam y strzykániu. Czwártacce.
Czwartacce iest osobliwym lekárstwem/ vżywáiąc go z innemi lekárstwy. Czarney niemocy.
Zołto czarną/ ábo czarną niemoc spądza y wywodźi/ korzeń w winie biáłym mocząc/ á miásto innego trunku pijąc. Kopánie przećiw boleśćiom w żywoćie.
Vżywáią też indźie sámego źiela białegłowy/ przećiw rozmáitym boleśćiam w żywoćie y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 254
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
uśmierza. Macicznym boleściam i strzykaniu. Czwartaczcę.
Czwartaczcę jest osobliwym lekarstwem/ używając go z innemi lekarstwy. Czarnej niemocy.
Żółto czarną/ abo czarną niemoc spądza i wywodzi/ korzeń w winie białym mocząc/ a miasto innego trunku pijąc. Kopanie przeciw boleściom w żywocie.
Używają też indzie samego ziela białegłowy/ przeciw rozmaitym boleściam w żywocie i w macicy/ kąpiac się w nim popas. Ranom i sadzelom.
Owa do ran starych a zagniłych sadzeli/ jako inne Zankle/ jest przygodny. O Łyszczaku Rozdział. 74.
Auricula vrsi. Sanicula altera et vrsi, Arthritica Alpina, et Arthritica lunaria. Paralysis Alpina. Beersanickel. Wolschmeckende Schlësselblumen.
vsmierza. Máćicznym boleśćiam y strzykániu. Czwártacce.
Czwartacce iest osobliwym lekárstwem/ vżywáiąc go z innemi lekárstwy. Czarney niemocy.
Zołto czarną/ ábo czarną niemoc spądza y wywodźi/ korzeń w winie biáłym mocząc/ á miásto innego trunku pijąc. Kopánie przećiw boleśćiom w żywoćie.
Vżywáią też indźie sámego źiela białegłowy/ przećiw rozmáitym boleśćiam w żywoćie y w máćicy/ kąpiac sie w nim popás. Ránom y sadzelom.
Owa do ran stárych a zágniłych sadzeli/ iáko ine Zánkle/ iest przygodny. O Łysczaku Rozdźiał. 74.
Auricula vrsi. Sanicula altera et vrsi, Arthritica Alpina, et Arthritica lunaria. Paralysis Alpina. Beersanickel. Wolschmeckende Schlësselblumen.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 254
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
w lektwarzach/ i innym jakimkolwiek sposobem przystojnym używany prochem. Abo w winie warzone korzenie/ a pite/ naczczo i na noc. Paraliżowi.
Szlakiem abo Paraliżem naruszonym pomienionym obyczajem używany/ znamienietym jest ratunkiem/ abowiem wilgotności flegmiste/ lipkie/ klejowate/ żyły suche zbytnie oziębiające i obciężające trawi/ rozgrzewając i wysuszając. Macicznym boleściam.
Toż boleści i gryzienie w macicy paniom układa. Żołądkowi osłabiałemu.
Żołądek mdły/ i w sprawach swych osłabiały/ do trawienia sposabia/ zimny rozgrzewając/ zbytnie wilgotny/ juchą wysuszając. Płucom zawrzedziałym.
Płuca zawrzedziałe i ropy pełne wychędaża i leczy. Także inne wnętrzności. Wątrobie i zamuleniu żył w niej.
W
w lektwárzách/ y innym iákimkolwiek sposobem przystoynym vżywány prochem. Abo w winie wárzone korzenie/ á pite/ náczczo y ná noc. Páráliżowi.
Szlákiem ábo Páráliżem náruszonym pomienionym obyczáiem vżywány/ známienietym iest rátunkiem/ ábowiem wilgotnośći flágmiste/ lipkie/ kliiowáte/ żyły suche zbytnie oźiębiáiące y obćiężáiące trawi/ rozgrzewáiąc y wysuszáiąc. Maćicznym boleśćiam.
Toż boleśći y gryźienie w maćicy pániom vkłáda. Zołądkowi osłábiáłemu.
Zołądek mdły/ y w spráwách swych osłábiáły/ do trawienia sposabia/ zimny rozgrzewáiąc/ zbytnie wilgotny/ iuchą wysuszáiąc. Płucom záwrzedźiáłym.
Płucá záwrzedźiáłe y ropy pełne wychędaża y leczy. Tákże inne wnętrznośći. Wątrobie y zámuleniu żył w niey.
W
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 268
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ i jadom /z uszczknienia od jadowitej bestii. Czerwonce.
Czerwoną ciekaczkę zastanawia/ z winem czerwonym cirpkim/ abo z wodą skalistą pijąc korzeń. Mocz pędzi.
Mocz ciężko odchodzącj/ abo nad przyrodzenie zatrzymany/ wolno wywodzi i pędzi z wodą prostą/ abo z jaką nad przystojną/ pity. Scjatyce.
Ściatyce i boleściam w biodrach/ Artetyce.
Artetyce/ Podagrze
Podagrze jest lekarstwem/ także z wodą prostą tenże korzeń używany. Miesieczną wzbudza.
Chorobę miesięczną białogłowską zastanowioną zbudza i wywodzi. Sadzelom
Rany/ Sadzele. Wrzodom.
Wrzody wilgotne wysusza i goi/ wymywając je juchą tego ziela warzonego/ a prochem zasypując. Ślezionie twardej.
Ślezionę
/ y iádom /z vsczknienia od iádowitey bestiey. Czerwonce.
Czerwoną ćiekaczkę zástánawia/ z winem czerwonym ćirpkim/ ábo z wodą skálistą piiąc korzeń. Mocz pędźi.
Mocz ćiężko odchodzącj/ ábo nád przyrodzenie zátrzymány/ wolno wywodźi y pędźi z wodą prostą/ ábo z iáką nád przystoyną/ pity. Scyatyce.
Sciátyce y boleśćiam w biodrách/ Artetyce.
Artetyce/ Podágrze
Podágrze iest lekárstwem/ tákże z wodą prostą tenże korzeń vżywány. Mieśieczną wzbudza.
Chorobę mieśięczną białogłowską zástánowioną zbudza y wywodźi. Sadzelom
Rány/ Sadzele. Wrzodom.
Wrzody wilgotne wysusza y goi/ wymywáiąc ie iuchą tego źiela wárzonego/ á prochem zásypuiąc. Sleźionie twárdey.
Sleźionę
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 304
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
sobie nie poczyta dusza/ mąk Czyścowych sprobowawszy. 97.
JAka jest mądrość pokutę na tym świecie czynić/ Przykład ten o którym powiem/ pokaże. Był człowiek wierny/ dobry/ który po długiej pokucie/ którą zdrowym będąc czynił/ wpadł w ciężką chorobę/ którą cały rok cierpiał/ prosił Pana z płaczem aby takim boleściam koniec uczynił/ dawszy mu śmierć. Zaczym posłan był Anioł Pański do niego/ który mu rzekł: Wysłuchał Pan prośbę twoję/ obierajże co chcesz/ abo przez trzy dni będziesz cierpiał męki Czyścowe jeśli teraz umrzesz; abo jeszli jeszcze przez rok chorym będziesz/ bez żadnego Czyśca prosto do nieba pójdziesz. On tedy
sobie nie poczyta duszá/ mąk Czyścowych sprobowawszy. 97.
IAka iest mądrość pokutę ná tym świećie czynić/ Przykład ten o ktorym powiem/ pokaże. Był człowiek wierny/ dobry/ ktory po długiey pokućie/ ktorą zdrowym będąc czynił/ wpadł w ćiężką chorobę/ ktorą cáły rok ćierpiał/ prośił Páná z płáczem áby tákim boleśćiam koniec vczynił/ dawszy mu śmierć. Záczym posłan był Anyoł Páński do niego/ ktory mu rzekł: Wysłuchał Pan prośbę twoię/ obierayże co chcesz/ abo przez trzy dni będźiesz ćierpiał męki Czyścowe iesli teraz vmrzesz; ábo ieszli iescze przez rok chorym będźiesz/ bez żadnego Czyścá prosto do niebá poydźiesz. On tedy
Skrót tekstu: ZwierPrzykład
Strona: 102
Tytuł:
Wielkie zwierciadło przykładów
Autor:
Anonim
Tłumacz:
Szymon Wysocki
Drukarnia:
Jan Szarffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przypowieści, specula (zwierciadła)
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
