. I insze bole głowy leczy/ i ciężkości/ I kaducznej pomocny niemocy przykrości.
O Pokrzywie. Kto a długo chorobą złożony na łoże. Jeżeli spać nie możesz pokrzywa pomoże. Jeżeli cię womity częste napadają/ Pokrzywy je lekują/ skutecznie znaszają. Z miodem z pokrzyw zmieszane zażyte nasienie/ Koliczne zwykło znosić do szczętu bolenie: I zastarzałe kaszle szkodzić tam nie mogą/ Gdy je kaszlącym dane w napoju przemogą. Jeślić płuca zaziębną zażyjesz pokrzywy/ I na nabrzmienie wnątrza skutek w niej właściwy. W obec wszytkim chorobom we stawach przeciwna/ Ziołkoć w prawdzie parzące; ale pomoc dziwna.
O Hizopie. Hizopek ziołko liche ma też cnoty swoje
. Y insze bole głowy leczy/ y ćiężkośći/ Y káduczney pomocny niemocy przykrośći.
O Pokrzywie. Kto á długo chorobą złożony ná łoże. Ieżeli spáć nie możesz pokrzywá pomoże. Ieżeli ćię womity częste nápadáią/ Pokrzywy ie lekuią/ skutecznie znaszáią. Z miodem z pokrzyw zmieszáne záżyte naśienie/ Koliczne zwykło znośić do sczętu bolenie: Y zástárzáłe kászle szkodzic tám nie mogą/ Gdy ie kászlącym dáne w napoiu przemogą. Ieslić płucá záźiębną záżyiesz pokrzywy/ Y ná nábrzmienie wnątrza skutek w niey właśćiwy. W obec wszytkim chorobom we stáwách przećiwna/ Ziołkoć w prawdźie párzące; ále pomoc dźiwna.
O Hizopie. Hizopek źiołko liche ma też cnoty swoie
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: Dv
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
i w bokach zerwany.
O Poleju. Złącz Polej z winem a pij/ ten Melancholią Ugasi/ podagryczną także afekcją. Znosi Pedogrę zwłaszcza w lata zastarzałą/ Uczujeesz przyłożywszy pociechę niemałą.
O Rzeżusze. Gdyć włosy opadaja pomni zażyć juchy/ I soku nim smarując goliznę z Rzeżuchy. Tąż i zębów uśmierzysz niezmierne bolenie; Sok z miodem tępi liszaj i plam rozkrzewienie.
O Jaskółczym zielu Tym matki Jaskółczętom oczy przywracają/ Jako Pliujus świadczy chociaż ich nie mają.
O Wierzbie. Gasi w uszach boleści/ sok z wierzby wpuszczónej/ skorka jej zaś brodawki/ w occie uwarzonej. Kwiat zapały wszeteczne/ uwarzony w wodzie/ Nie po tobie
y w bokách zerwány.
O Poleiu. Złącz Poley z winem á piy/ ten Melánkolią Vgáśi/ podágryczną tákże áffekcyą. Znośi Pedogrę zwłasczá w látá zástárzáłą/ Vczuieesz przyłożywszy poćiechę niemáłą.
O Rzeżusze. Gdyć włosy opadáia pomni záżyć iuchy/ Y soku nim smáruiąc goliznę z Rzeżuchy. Tąż y zębow vsmierzysz niezmierne bolenie; Sok z miodem tępi liszay y plam roskrzewienie.
O Iáskołczym źielu Tym mátki Iáskołczętom oczy przywracáią/ Iáko Pliuius świádczy choćiasz ich nie máią.
O Wierzbie. Gáśi w vszách boleśći/ sok z wierzby wpusczóney/ skorká iey záś brodawki/ w ocćie vwárzoney. Kwiát zápały wszeteczne/ vwárzony w wodźie/ Nie po tobie
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: D2
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
Księgach Pisma Z. Leviticum i w Deuteronomîum, z niemi szperając, coby służącego było zamysłom; List przytym Juliusza II Papieża roztrząsając potwierdzający z Katarzyną Małżeństwo. Cały Rck pismo wartująć, nie znalazł, coby służyło ku rozwodowi, ani w listach Papieskich, WOLSEUS tylko Króla pobudzał, i amory Królewskie ku Annie Bolenie, nie inne racje, do rozwodu. Przysłał był Posłów Król Francuski do Henryka, promowując Mariasz Syna swego Książęcia Aureliańskiego z Marią Księżną Wallów Córką Henryka. Był Posłem między innemi Biskup Tarbieński albo de Tarbes. Temu z poduszczenia Henryka, Wolseusz zdaleka namienił, aby ku Dobru obydwóch Koron Henrykowi perswadował pojąc Małgorzatę Siostrę Króla
Księgach Pisma S. Leviticum y w Deuteronomîum, z niemi szperaiąc, coby służącego było zamysłom; List przytym Iuliusza II Papieża roztrząsaiąc potwierdzaiący z Katarzyną Małżeństwo. Cały Rck pismo wartuiąć, nie znalázł, coby służyło ku rozwodowi, áni w listach Papieskich, WOLSEUS tylko Krola pobudzał, y ámory Krolewskie ku Annie Bolenie, nie inne racye, do rozwodu. Przysłał był Posłow Krol Francuski do Henryka, promowuiąc Maryasz Syna swego Xiążęcia Aureliańskiego z Maryą Xiężną Wallow Corką Henryka. Był Posłem między innemi Biskup Tarbieński albo de Tarbes. Temu z poduszczenia Henryka, Wolseusz zdaleka namienił, aby ku Dobru obodwoch Koron Henrykowi perswadował poiąc Małgorzatę Siostrę Krola
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 86
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Miesięcy panują po Katarzynie Z żalu Tomasz Bolenus Ojciec mniemany umarł. Nazajutrz Król Janę czyli O Schizmie Angielskiej
Joannę Seimerę za żonę pojął, z którą, już miał amory. 20 Maja Jerzy Bolenus Brat Boleny, innych trzech amazjuszów, piąty Marek Muzykant, czyli Śpiewak, karki pod topór dali, za amory ku nieboszczce Bolenie.
Złożył Król Sejm 8 Junii i Synod dla Biskupów w materyj Wiary, aby odszczepieństwo wszczęte Luterskiej i Kalwińskiej Sekty nie przyjmowało. Wyszła w tym książka cum titulo: Artykuły przez Władzę Królewską postanowione: Ze w Najświętszym SAKRAMENCIE jest przeistoczenie Chleba i Wina w Ciało Pańskie. 2 Ze dostateczna do zbawienia Komunia sub una specie.
Miesięcy pánuią po Katarzynie Z żalu Tomasz Bolenus Oyciec mniemany umarł. Nazaiutrz Krol Ianę czyli O Schizmie Angielskiey
Ioannę Seimerę zá żonę poiął, z ktorą, iuż miał amory. 20 Maia Ierzy Bolenus Brat Boleny, innych trzech amazyuszow, piąty Marek Muzykant, czyli Spiewak, kárki pod topor dali, za amory ku nieboszczce Bolenie.
Złożył Krol Seym 8 Iunii y Synod dla Biskupow w materyi Wiary, aby odszczepieństwo wszczęte Luterskiey y Kálwińskiey Sekty nie przyimowáło. Wyszła w tym ksiąszka cum titulo: Artykuły przez Władzę Krolewską postanowione: Ze w Nayswiętszym SAKRAMENCIE iest przeistoczenie Chleba y Wina w Ciało Pańskie. 2 Ze dostateczna do zbawienia Kommunia sub una specie.
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 99
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
do wody; tedy i smak onej wody lepszy jest/ i pożytek więtszy pijąc onę: gdyż takowa woda i przenika lepiej/ i wilgotności grube subtylniejszemi czyni/ i precz one ściera i znosi. I przeto Galenus powiada/ że niektórzy purgowali się pijąc wodę siarczaną: i Tralliunus dawał je więc/ gdy kto miał jakie bolenie i gryzienie w jelitach. I podobno Antyllus rozumiał to o wodach tych/ które z samą siarką zmieszane są: a Galenus o tych/ które i insze minery przyłączone do siarki mają: jako sól/ saletrę/ hałun. Przetoż i nasza woda Szklana/ ponieważ ma w sobie saletry więcej a siarki mniej; pewna
do wody; tedy y smák oney wody lepszy iest/ y pożytek więtszy piiąc onę: gdyż takowa wodá y przenika lepiey/ y wilgotnośći grube subtylnieyszemi cżyni/ y precż one śćiera y znośi. Y przeto Galenus powiáda/ że niektórzy purgowali się piiąc wodę śiárcżáną: y Tralliunus dawał ie więc/ gdy kto miał iákie bolenie y gryźienie w ielitách. Y podobno Antillus rozumiał to o wodách tych/ ktore z sámą śiárką zmieszáne są: a Galenus o tych/ ktore y insze minery przyłącżone do śiárki máią: iáko sol/ saletrę/ hałun. Przetoż y nászá wodá Sklána/ ponieważ ma w sobie saletry więcey á śiárki mniey; pewna
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 169.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
złego, Pijaka Trunkiem zara[...] nego. Jako w bareły lejąc w kałdony, Womitem trapi na obie strony. Kaszlu nabawia, płuca wysusza, Apetyt traci, pamięć narusza. W głowie i w rękach drzenie sprawuje, I sprosnym trądem. twarz obsypuje. W pęcherzu, w nerkach rodzi kamienie; Czyni i w członkach wielkie bolenie. Gdy ich zaraża przykrą Chiragrą Zbyt bolejącą nóg iPOdagrą. Nad to puchliną nogi zalewa, Bachus, gdy często w gardziel nalewa. Pali wnętrzności, czyni pragnienie, Więc zalewając na ochłodzenie, Górączki wielkie rodząc wzajemnie Hektyki: także krwi zepsowanie, Humorów w ciele, z tąd pomieszanie. Żywota skraca takim zdradliwei, Przez
złego, Piiaká Trunkiem zára[...] nego. Iáko w báreły leiąc w káłdony, Womitem trapi ná obie strony. Kászlu nábawia, płucá wysusza, Apetyt tráći, pámięć nárusza. W głowie y w rękách drzenie spráwuie, Y sprosnym trądem. twarz obsypuie. W pęcherzu, w nerkách rodźi kamienie; Czyni y w członkách wielkie bolenie. Gdy ich záraża przykrą Chirágrą Zbyt boleiącą nog iPOdágrą. Nád to puchliną nogi zálewa, Bachus, gdy często w gardźiel nalewa. Pali wnętrzności, czyni prágnienie, Więc zálewáiąc ná ochłodzenie, Gorączki wielkie rodząc wzaiemnie Hektyki: tákże krwi zepsowánie, Humorow w ćiele, z tąd pomieszánie. Zywotá skraca tákim zdrádliwei, Przez
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 106
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Sal. f. Lonimentum. Item Mózg Gęsi z jejże smalcem, (przydawszy proszku Melliloti. i Faengur) zmieszany, i przyłozony, wszelskie afekcje Haemorrhoidów uspakaja zapewne. Na wnętrzne Haemorrhoidy, które Caetas zowią, aplikacja pijawek bardzo niebezpieczna jest, gdyż zapalenie (po którym Gangrena następuje) sprawują. Więc na ich bolenie, weś Korku palonego dr. 3. przydaj trochę oleju lnianego, żółtek jajowy jeden, zmieszaj, smaruj tym, albo na chustce przykładaj. Traktat Trzeci Na wszelki ból z zapaleniem rzecz doświadczona.
R. Pul Flor. Verbasci, dr: s Rad. Scropular. dr. 8. S. cum s
Sal. f. Lonimentum. Item Mozg Gęśi z ieyże smalcem, (przydawszy proszku Melliloti. y Faengur) zmieszany, y przyłozony, wszelskie affekcye Haemorrhoidow uspakaia zápewne. Ná wnętrzne Haemorrhoidy, ktore Caetas zowią, ápplikácya piiawek bárdzo niebespieczna iest, gdyż zapalenie (po ktorym Gangrena nástępuie) spráwuią. Więc ná ich bolenie, weś Korku palonego dr. 3. przyday trochę oleiu lniánego, żołtek iáiowy ieden, zmieszay, smáruy tym, álbo ná chustce przykładay. Tráktat Trzeći Ná wszelki bol z zápaleniem rzecz doświadczona.
R. Pul Flor. Verbasci, dr: s Rad. Scropular. dr. 8. S. cum s
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 266
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
, tak bardzo schorzała? Czemu płaczesz, łzy krwawe rozlewasz, ręce wzgórę podnosisz, nas nijakim słowem łagodnym nie pocieszasz? Matka: Ach. nie, miłe dziateczki. nie słownemi traktatami, ale pisanemi charakterami muszę z wami rozmawiać, bo duch we mnie ustał, mowę mi odjął. Głowy już to lat czternaście nieznośne bolenie cierpię, a tego najbarziej roku. Ciało wszystko i członki zbolałe oprócz samych ręku a nóg, w których tylko jakąś moc i władzą czuję; ale kiedy mi już głowa upada, ciało z członkami mdleje, duch martwieje, obawiam się, aby co ręce i nogi zdrowe pomoc miały, gdzie insze członki z ciałem albo
, tak bardzo schorzała? Czemu płaczesz, łzy krwawe rozlewasz, ręce wzgórę podnosisz, nas nijakim słowem łagodnym nie pocieszasz? Matka: Ach. nie, miłe dziateczki. nie słownemi traktatami, ale pisanemi charakterami muszę z wami rozmawiać, bo duch we mnie ustał, mowę mi odjął. Głowy już to lat czternaście nieznośne bolenie cierpię, a tego najbarziej roku. Ciało wszystko i członki zbolałe oprócz samych ręku a nóg, w których tylko jakąś moc i władzą czuję; ale kiedy mi już głowa upada, ciało z członkami mdleje, duch martwieje, obawiam się, aby co ręce i nogi zdrowe pomoc miały, gdzie insze członki z ciałem albo
Skrót tekstu: RozSynCz_II
Strona: 137
Tytuł:
Rozmowa synów z matką
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
dialogi, pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1607
Data wydania (nie wcześniej niż):
1607
Data wydania (nie później niż):
1607
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606-1608
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1918
głowę/ w którejby Korzeń Fiołkowy był warzony/ także ją też pijąc.
Toż czyni proch jego z Topolową maścią zmieszany/ albo jako Mesua pisze/ Olejkiem jego namazując skronie. Też tenże przywodzi sam zapach korzenia Fiołkowego. Łzy z mózgu wywodzi.
Lży które mózg ściskają/ a gorzkością swą obrażają/ i bolenie czynią/ wywodzi. Morzeniu.
Darcie i morzenie około pępka uśmierza/ w winie albo w polewce mięsnej miałko utartego korzenia z pułtory ćwierci łota pijąc. Dios.
Tym sposobem używany/ jadu wszelakiemu się sprzeciwia. uszczknionym od wężów.
Uszczknionym od węża/ pół łota tegoż prochu z octem ciepło dając pić/ jest lekarstwem
głowę/ w ktoreyby Korzeń Fiołkowy był wárzony/ tákże ią też piiąc.
Toż czyni proch iego z Topolową máśćią zmieszany/ álbo iako Mesua pisze/ Oleykiem iego námázuiąc skronie. Też tenże przywodźi sam zapách korzenia Fiołkowego. Lzy z mozgu wywodźi.
Lży ktore mozg śćiskáią/ á gorzkośćią swą obrażáią/ y bolenie czynią/ wywodzi. Morzeniu.
Dárćie y morzenie około pępká vsmierza/ w winie álbo w polewce mięsney miáłko vtártego korzenia z pułtory czwierći łotá piiąc. Dios.
Tym sposobem vżywány/ iádu wszelákiemu sie sprzećiwia. vsczknionym od wężow.
Vsczknionym od wężá/ puł łotá tegoż prochu z octem ćiepło dáiąc pić/ iest lekárstwem
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 6
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Wrzodom
Wrzody i rany smrodliwe zagniłe wychędaża/ przemywając ich często wodą/ tegoż korzenia warzonego. Także maścią z niego a z miodu uczyniona napełniając je. Albo inym maściam przymieszany. Eginet: Mesua. Kości okrywa
Kości z ciała obnażone/ i opadłe rychło zdrowym ciałem okrywa/ prochem je tego korzenia zasypując. Głowie.
Bolenie głowy prędko uśmierza z octem proch miałko z niego utarty/ a z Rożanym olejkiem zmięszany/ i na czoło plastrowany. To jako/ i którym sposobem/ trochę się niżej pokaże. Toż czyni korzeń jego z Pigwami utarty/ a na skronie i czoło plastrowany. Plin. Piegom
Piegi/ i inne zmazy na ciele
Wrzodom
Wrzody y rány smrodliwe zágniłe wychędaża/ przemywáiąc ich często wodą/ tegoż korzenia wárzonego. Tákże másćią z niego á z miodu vczyniona nápełniáiąc ie. Albo inym máśćiam przymieszány. Eginet: Mesua. Kośći okrywa
Kośći z ćiáłá obnażone/ y opádłe rychło zdrowym ćiáłem okrywa/ prochem ie tego korzenia zásypuiąc. Głowie.
Bolenie głowy prędko vśmierza z octem proch miáłko z niego vtárty/ á z Rożánym oleykiem zmięszány/ y ná czoło plástrowány. To iáko/ y ktorym sposobem/ trochę się niżey pokaże. Toż czyni korzeń iego z Pigwámi vtárty/ á na skronie y czoło plastrowány. Plin. Piegom
Piegi/ y inne zmázy ná ćiele
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 7
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
