zaraz nim Macierzyńskich skosztuje piersi, utarszy skoralu bardzo miałko pół szkrupułu, alias to jest ziarn jęczmiennych 10. dać to wypić spokarmem, w całym życiu znać niebędzie kaduka choroby to jest złej. Arnodus Villanovanus Albo też kto nosi pierścień z kopyta białego Oślego zrobiony, złej niecierpi choroby. Albertus Magnus. Czym stracić Brodawki?
Wez liścia figowego, niemi nacieraj brodawki zginą, byleś też same liście wziemię zakopał. Serce gołębia, nim brodawki ścierając, toż sprawuje, według Mizalda Autora. Ale ja doświadczyłem, że ziele te co koło murów starych rośnie żółto kwitnie, a zerwawszy go żółte z siebie sący mleko, tym młekiem
zaráz nim Macierzyńskich skosztuie piersi, utarszy skoralu bardzo miałko puł szkrupułu, alias to iest ziarn ięczmiennych 10. dać to wypić zpokarmem, w całym życiu znać niebędzie kaduka choroby to iest złey. Arnodus Villanovanus Albo też kto nosi pierścień z kopyta białego Oślego zrobiony, złey niecierpi choroby. Albertus Magnus. Czym stracić Brodawki?
Wez liścia figowego, niemi nacieray brodawki zginą, byleś też same liście wziemię zakopał. Serce gołębia, nim brodawki ścieraiąc, toż sprawuie, według Mizalda Autora. Ale ia doswiadczyłem, że ziele te co koło murow starych rośnie żołto kwitnie, a zerwawszy go żołte z siebie sączy mleko, tym młekiem
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 513
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
bardzo miałko pół szkrupułu, alias to jest ziarn jęczmiennych 10. dać to wypić spokarmem, w całym życiu znać niebędzie kaduka choroby to jest złej. Arnodus Villanovanus Albo też kto nosi pierścień z kopyta białego Oślego zrobiony, złej niecierpi choroby. Albertus Magnus. Czym stracić Brodawki?
Wez liścia figowego, niemi nacieraj brodawki zginą, byleś też same liście wziemię zakopał. Serce gołębia, nim brodawki ścierając, toż sprawuje, według Mizalda Autora. Ale ja doświadczyłem, że ziele te co koło murów starych rośnie żółto kwitnie, a zerwawszy go żółte z siebie sący mleko, tym młekiem jeśli raz, drugi, pośmarujesz brodawkę,
bardzo miałko puł szkrupułu, alias to iest ziarn ięczmiennych 10. dać to wypić zpokarmem, w całym życiu znać niebędzie kaduka choroby to iest złey. Arnodus Villanovanus Albo też kto nosi pierścień z kopyta białego Oślego zrobiony, złey niecierpi choroby. Albertus Magnus. Czym stracić Brodawki?
Wez liścia figowego, niemi nacieray brodawki zginą, byleś też same liście wziemię zakopał. Serce gołębia, nim brodawki ścieraiąc, toż sprawuie, według Mizalda Autora. Ale ia doswiadczyłem, że ziele te co koło murow starych rośnie żołto kwitnie, a zerwawszy go żołte z siebie sączy mleko, tym młekiem ieśli raz, drugi, posmaruiesz brodawkę,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 513
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
, w całym życiu znać niebędzie kaduka choroby to jest złej. Arnodus Villanovanus Albo też kto nosi pierścień z kopyta białego Oślego zrobiony, złej niecierpi choroby. Albertus Magnus. Czym stracić Brodawki?
Wez liścia figowego, niemi nacieraj brodawki zginą, byleś też same liście wziemię zakopał. Serce gołębia, nim brodawki ścierając, toż sprawuje, według Mizalda Autora. Ale ja doświadczyłem, że ziele te co koło murów starych rośnie żółto kwitnie, a zerwawszy go żółte z siebie sący mleko, tym młekiem jeśli raz, drugi, pośmarujesz brodawkę, trochę ją zraniwszy zginie, strzec się zaś potrzeba, aby krew ta nie tknęła ciała
, w całym życiu znać niebędzie kaduka choroby to iest złey. Arnodus Villanovanus Albo też kto nosi pierścień z kopyta białego Oślego zrobiony, złey niecierpi choroby. Albertus Magnus. Czym stracić Brodawki?
Wez liścia figowego, niemi nacieray brodawki zginą, byleś też same liście wziemię zakopał. Serce gołębia, nim brodawki ścieraiąc, toż sprawuie, według Mizalda Autora. Ale ia doswiadczyłem, że ziele te co koło murow starych rośnie żołto kwitnie, a zerwawszy go żołte z siebie sączy mleko, tym młekiem ieśli raz, drugi, posmaruiesz brodawkę, trochę ią zraniwszy zginie, strzec się zas potrzeba, aby krew ta nie tknęłá ciała
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 513
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
pomocna jest tym co mają skórę po wierzchu plugawą; bądź to będą strupy/ parchy/ otręty/ łupieże/ krosty suche abo zropione: gdy się w niej kto będzie ponarzał i kąpał tak/ jako się potym nauka dostatnia poda. Na wrzody też onej zażyć możesz/ na fistuły/ na dymiona/ wole/ na brodawki/na liszaje/ i na insze zwierzchne plugastwa/ zwłaszcza które w sobie nie mają wielkiego zapalenia/ abo nie są barzo głęboko a twardo wewnątrz: nawet na owe blachy które po ciele się pokazują/ co więc ludzie prości nazywają ośladami/ i wiele baśni o nich plotą/ barzo skuteczna może być ta woda: nawet
pomocna iest tym co máią skórę po wierzchu plugáwą; bądź to będą strupy/ párchy/ otręty/ łupieże/ krosty suche ábo zropione: gdy się w niey kto będźie ponarzał y kąpał ták/ iáko się potym náuká dostatnia poda. Ná wrzody też oney záżyć możesz/ ná fistuły/ ná dymioná/ wole/ ná brodawki/ná liszáie/ y ná insze zwierzchne plugástwá/ zwłaszcżá ktore w sobie nie máią wielkiego zápalenia/ ábo nie są bárzo głeboko á twárdo wewnątrz: náwet ná owe bláchy ktore po ćiele się pokázuią/ co więc ludzie prośći nazywáią ośládámi/ y wiele báśni o nich plotą/ barzo skutecżna może bydź tá wodá: náwet
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 145.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
a prochem z Wanstynu zasypować. (Tabe.) Wrzodom zagniłym
Rany zagniłe/ albo wrzody/ i sadzele chrobaczliwe wychędaża Kozłek/ i goi/ z korzeniem jegoż warząc go/ i tą wodą ciepło i często wymywając. Także Bydlęce wrzody leczy.
Bydlęce rany/ i wrzody zagniłe leczy/ wychędażając je. Tenże Brodawki spędza.
Brodawki spądza/ tą wodą często je obmywając. Szczurki truje.
Szczurki i Myszy tym sposobem wygładza: co namielej Kozłkowe korzenie utłuc z białą Ciemierzycą/ a z mąką pszeniczną: naczynić gałek albo kołaczków/ i po kąciech je rozłożyć. Rany wnętrzne goi.
Rany wnętrzne goi/ warząc go/ i pijąc.
á prochem z Wánstynu zásypowáć. (Tabe.) Wrzodom zágniłym
Rány zágniłe/ álbo wrzody/ y sádzele chrobáczliwe wychędaża Kozłek/ y goi/ z korzeniem iegoż wárząc go/ y tą wodą ćiepło y często wymywáiąc. Tákże Bydlęce wrzody leczy.
Bydlęce rány/ y wrzody zágniłe leczy/ wychędażáiąc ie. Tenże Brodawki spędza.
Brodáwki spądza/ tą wodą często ie obmywáiąc. Sczurki truie.
Sczurki y Myszy tym sposobem wygładza: co namieley Kozłkowe korzenie vtłuc z białą Ciemierzycą/ á z mąką pszeniczną: náczynić gałek álbo kołaczkow/ y po kąćiech ie rozłożyć. Rány wnętrzne goi.
Rány wnętrzne goi/ wárząc go/ y piiąc.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 54
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Wanstynu zasypować. (Tabe.) Wrzodom zagniłym
Rany zagniłe/ albo wrzody/ i sadzele chrobaczliwe wychędaża Kozłek/ i goi/ z korzeniem jegoż warząc go/ i tą wodą ciepło i często wymywając. Także Bydlęce wrzody leczy.
Bydlęce rany/ i wrzody zagniłe leczy/ wychędażając je. Tenże Brodawki spędza.
Brodawki spądza/ tą wodą często je obmywając. Szczurki truje.
Szczurki i Myszy tym sposobem wygładza: co namielej Kozłkowe korzenie utłuc z białą Ciemierzycą/ a z mąką pszeniczną: naczynić gałek albo kołaczków/ i po kąciech je rozłożyć. Rany wnętrzne goi.
Rany wnętrzne goi/ warząc go/ i pijąc.
Także Prochu z
Wánstynu zásypowáć. (Tabe.) Wrzodom zágniłym
Rány zágniłe/ álbo wrzody/ y sádzele chrobáczliwe wychędaża Kozłek/ y goi/ z korzeniem iegoż wárząc go/ y tą wodą ćiepło y często wymywáiąc. Tákże Bydlęce wrzody leczy.
Bydlęce rány/ y wrzody zágniłe leczy/ wychędażáiąc ie. Tenże Brodawki spędza.
Brodáwki spądza/ tą wodą często ie obmywáiąc. Sczurki truie.
Sczurki y Myszy tym sposobem wygładza: co namieley Kozłkowe korzenie vtłuc z białą Ciemierzycą/ á z mąką pszeniczną: náczynić gałek álbo kołaczkow/ y po kąćiech ie rozłożyć. Rány wnętrzne goi.
Rány wnętrzne goi/ wárząc go/ y piiąc.
Tákże Prochu z
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 54
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
służą/ a niżli ludziom w więtszych leciech będącym. Wszom.
Wszywość ich/ a ile w głowie oddala/ i morzy/ ługiem głowę przemywając/ w którymby korzeń tego ziela był warzony. Lupieże i Paprzyska w głowie.
Lupieże i Paprzyskaz głowy spądza i wychędaża/ przerzeczonym ługiem często przemywając. Brodawkom.
Brodawki/ Sok jego spądza/ pierwej je skrwawiwszy/ a potym je nim napuścić. Strachom
Przeciwko nocnym strachom/ i pokusom we dnie ludzie nagrawającym. Morowemu powietrzu
Przeciwko morowemu powietrzu/ powiadają go być barzo potrzebnym i użytecznym/ korzeń na szyj nosząc/ zwłaszcza pod ten czas kopany/ gdyby był Saturnus w Niedźwiadku wschodzący. Krew
służą/ á niżli ludźiom w więtszych lećiech będącym. Wszom.
Wszywość ich/ á ile w głowie oddala/ y morzy/ ługiem głowę przemywáiąc/ w ktorymby korzeń tego źiela był wárzony. Lupieże y Páprzyská w głowie.
Lupieże y Páprzyskáz głowy spądza y wychędaża/ przerzeczonym ługiem często przemywáiąc. Brodawkom.
Brodáwki/ Sok ie^o^ spądza/ pierwey ie skrwáwiwszy/ á potym ie nim nápuśćić. Stráchom
Przećiwko nocnym stráchom/ y pokusom we dnie ludźie nágrawáiącym. Morowemu powietrzu
Przećiwko morowemu powietrzu/ powiádáią go bydź bárzo potrzebnym y vżytecznym/ korzeń ná szyi nosząc/ zwłasczá pod ten czás kopány/ gdyby był Sáturnus w Niedźwiadku wschodzący. Krew
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 144
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Po tym z wierzchu polekku zlać/ żeby się namniejszy proszek onego Szpizglasu z oną wodką nie zlał/ i tego przez siedm dni/ na świtaniu dawać pić/ dobrze zewszą ciało okrywszy. Moc i skutki Soli. Napuchnieniu.
Wszelakiemu napuchnieniu i nabrzmieniu/ z octem umieszana/ jest ratunkiem/ namazując. Brodawkom.
Brodawki/ i inne wyrośliny z ciała spądza/ mocno nacierając. Żyłom w kupę zbiegłym.
Żyłom w kłąb zbiegłym/ Varices Łacinnicy zowią/ jest lekarstwem. Tymże Naroślinom na kościach.
Narośliny wszelakie/ zwłaszcza na kościach trawi/ rościerając/ az octem przykładana i plastrowana. Jeno mamy wiedzieć/ że jej
. Po tym z wierzchu polekku zlać/ żeby śię namnieyszy proszek onego Szpizglásu z oną wodką nie zlał/ y tego przez śiedm dni/ ná świtániu dawáć pić/ dobrze zewszą ciáło okrywszy. Moc y skutki Soli. Nápuchnieniu.
Wszelákiemu nápuchnieniu y nábrzmieniu/ z octem vmieszána/ iest rátunkiem/ námázuiąc. Brodawkom.
Brodawki/ y ine wyrośliny z ćiáłá spądza/ mocno náćieráiąc. Zyłom w kupę zbiegłym.
Zyłom w kłąb zbiegłym/ Varices Láćinnicy zowią/ iest lekárstwem. Tymże Nároślinom ná kościách.
Nárośliny wszelákie/ zwłasczá ná kośćiách trawi/ rośćieráiąc/ áz octem przykłádána y plástrowána. Ieno mamy wiedźieć/ że iey
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 176
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
obroną żeby dalej ciała nie psowało po odjęciu abo urznieniu członka/ a to sokiem tym namazując/ abo plastrując. Karbunkulowi.
Bolączokom ognitym/ które Carbunculami zowią/ jest osobliwym ratunkiem tak sam przez się na nie plastowany/ jako z Rutą/ z Saletrą i z Miodem kładziony. Brodawkom wysokim/ w nogach na palcach.
Brodawki wysokie spiczaste/ i twarde na palcach w nogach/ które Clausos Łacinnicy zowią/ wyciąga Sok z Woskiem ugnieciony/ abo z Figami suchmi utłuczony/ i przykładany/ jeno je pierwej trzeba puszczadłem oberznąć. Podagrze świeżej.
Podagrze świeżej/ nie zastarzałej/ ani zdawna zawziętej/ jest pewnym ratunkiem sok własny Cyrenajski w Occie rościerany
obroną żeby dáley ćiáłá nie psowáło po odięćiu ábo vrznieniu członká/ á to sokiem tym námázuiąc/ ábo plastruiąc. Kárbunkulowi.
Bolączokom ognitym/ ktore Cárbunculámi zowią/ iest osobliwym rátunkiem ták sam przez sie ná nie plastowány/ iáko z Rutą/ z Saletrą y z Miodem kłádźiony. Brodawkom wysokim/ w nogách ná pálcách.
Brodawki wysokie spiczáste/ y twárde ná pálcách w nogách/ ktore Clausos Lácinnicy zowią/ wyćiąga Sok z Woskiem vgnieciony/ ábo z Figámi suchmi vtłuczony/ y przykłádány/ ieno ie pierwey trzebá pusczádłem oberznąć. Podágrze świeżey.
Podágrze świeżey/ nie zástárzáłey/ áni zdawná záwźiętey/ iest pewnym rátunkiem sok własny Cyrenáyski w Ocćie rościerány
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 190
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
rozpuścić. Potym do zgęszczenia warzyć/ i przydać ostatek. To jest wosku i oliwy a co nalepiej umieszawszy/ na lewy bok plastrem przykładać. Mleku w piersiach skrzepłego
Mleko w piersiach białogłowskich zsiadłe rozwadnia i rozpędza/ tenże plastr ciepło na nie kładąc. Krew we wnętrznościach zbiegłą/ i skrzepłą rozrzedza/ i rozprawia. Brodawki susząc ściera/ nim je nacierając. Krwi zsiadłej. Brodawkom. Twardo.
Twardości wszelakie zmiękcza. Kołtonom.
Krzczyce/ albo jako terażniejszych czasów/ Kołtunami/ drudzy Kołtkami zowią/ rozpłata/ i rozprowadza.
Nożdrzą zarosłe wrzodem/ który Polypum zowią/ otwiera/ i wykorzenia/ z Gryszpanem i z tą rdzą która się na
rospuśćić. Potym do zgęsczenia wárzyć/ y przydáć ostátek. To iest wosku y oliwy á co nalepiey vmieszawszy/ ná lewy bok plastrem przykłádáć. Mleku w pierśiách skrzepłe^o^
Mleko w pierśiách białogłowskich zśiádłe rozwadnia y rospądza/ tenże plastr ćiepło ná nie kłádąc. Krew we wnętrznośćiách zbiegłą/ y skrzepłą rozrzedza/ y rospráwia. Brodawki susząc śćiera/ nim ie náćieráiąc. Krwi zśiádłey. Brodawkom. Twárdo.
Twárdośći wszelákie zmiękcza. Kołtonom.
Krzczyce/ álbo iáko teráżnieyszych czásow/ Kołtunámi/ drudzy Kołtkámi zowią/ rozpłata/ y rosprowadza.
Nożdrzą zárosłe wrzodem/ ktory Polypum zowią/ otwiera/ y wykorzenia/ z Gryszpanem y z tą rdzą ktora sie ná
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 194
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613