strawność. Gdy się ruszysz żołądek otworzysz. A zatym wykurza się ciepło i duchy/ otworzysz tym poruszeniem i żołądkowe wrota/ któremi nie strawiony Chylus przed czasem musi płacu ustąpić. A czasem to poruszenie przyczyną bywa i nagłej śmierci. I niko^go^ nie masz/ ktoby nie widział/ że takie wrzuszenie jemu szkodliwe. I bydlęciu najadszy się pokoj miły. Co może zawstydzić człowieka/ który tym nie tylko żołądkowi/ ale i dowcipowi zaszkodzi. Jest i mądrego brakować potrawy/ które ze szkodą są i pomocą. Suchemu co za mądrość ogień jeść w korzeniu/ i wino gorące pić? Jeżeli potrzeba/ a nie możesz dospać/ dobra na to
stráwność. Gdy się ruszysz żołądek otworzysz. A zátym wykurza się ćiepło y duchy/ otworzysz tym poruszeniem y żołądkowe wrotá/ ktoremi nie strawiony Chylus przed cżásem muśi płácu vstąpić. A cżásem to poruszenie przycżyną bywa y nagłey śmierći. Y niko^go^ nie mász/ ktoby nie widział/ że tákie wrzuszenie iemu szkodliwe. Y bydlęćiu náiadszy się pokoy miły. Co może záwstydzić cżłowieká/ ktory tym nie tylko żołądkowi/ ále y dowćipowi zaszkodzi. Iest y mądrego brákowáć potráwy/ ktore ze szkodą są y pomocą. Suchemu co zá mądrość ogień ieść w korzeniu/ y wino gorące pić? Ieżeli potrzebá/ á nie możesz dospáć/ dobrá ná to
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: G
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
. Item Wyprobowane remedium. Dla dziesięciorga bydła wziąć żabę chropowatą z pod podwaliny, potym po garści marony, ruty, gorczyce białej, pieprzu, soli, utłuc każde z osobna, zmieszać z żabą, wlać octu dobrego, na każde bydle po pół kwaterki, gorzałki tyleż, przygrzać trochę z społem, z rana każdemu bydlęciu wlać w gardło po kwaterce, nic potym nie dając ani jeść, ani pić, aż dobrze poczekawszy: Znowu dla drugiego dziesięciorga fac similiter. Dobre też i najskuteczniejsze remedium w żywać Świętych Permina i Wendelina Patronów od powietrza bydlęcego. Preskrypcja i Prezerwatywa od choroby na bydło skuteczna i O Ekonomice mianowicie o Bydle.
ta
. Item Wyprobowane remedium. Dla dziesięciorga bydła wziąć żabę chropowatą z pod podwaliny, potym po garści marony, ruty, gorczyce białey, pieprzu, soli, utłuc każde z osobna, zmieszać z żabą, wlać octu dobrego, ná każde bydle po puł kwaterki, gorzałki tyleż, przygrzać troche z społem, z rana każdemu bydlęciu wlać w gardło po kwaterce, nic potym nie daiąc ani ieść, ani pić, aż dobrze poczekawszy: Znowu dla drugiego dziesięciorga fac similiter. Dobre też y nayskutecznieysze remedium w zywać Swiętych Permina y Wendelina Patronow od powietrza bydlęcego. Preskrypcya y Prezerwatywa od choroby na bydło skuteczna y O Ekonomice mianowicie o Bydle.
ta
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 367
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
potym tę wodę przechłodzić, i przydać do tego chrzanu surowego drobno usiekanego. Także plew konopnych surowych, lub siemienia, przydać soli albo ropy śledziowej, aby była ta woda bardzo słona: przydać siarki na każde bydle co dwa szelągi waży, salitry, tyle, ile grosz zaważy; to wszystko razem zmieszawszy po kwarcie każdemu bydlęciu wlać w gardło, małemu zaś po półkwarty, z czego bydło kaszląc i płacząc ozdrowieje. A gdy bydło już choruje, w rogi zawiertuj żywego srebra tyle jak ziarno konopne. Item wziąć z Apteki Antimonium crudum, ile w naparstku pomieści się, w chleb włożyć, dać zjeść bydlęciu choremu, możesz przymieszać do chleba góryczki
potym tę wodę przechłodzić, y przydać do tego chrzanu surowego drobno usiekanego. Także plew konopnych surowych, lub siemienia, przydać soli albo ropy sledziowey, aby była ta woda bardzo słona: przydać siarki na każde bydle co dwa szelągi waży, salitry, tyle, ile grosz zaważy; to wszystko razem zmieszawszy po kwarcie każdemu bydlęciu wlać w gardło, małemu zaś po pułkwarty, z czego bydło kaszląc y płacząc ozdrowieie. A gdy bydło iuż choruie, w rogi zawiertuy żywego srebra tyle iak ziarno konopne. Item wziąć z Apteki Antimonium crudum, ile w naparstku pomieści się, w chleb włożyć, dać zieść bydlęciu choremu, możesz przymieszać do chleba goryczki
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 368
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
idąc w drodze/ abo stojąc na miejscu/ głową pocznie trząść/ oczy wytrzeszczać/ nogami tąpać/ i wszytkim ciałem tak drżeć/ że aż na ziemię upadnie/ nogi wszytkie rozciąga/ i wszytek się miece/ a czasem też i piana mu z nozdrza i z gęby płynie/ ta choroba nie tylko jest szkodliwa samemu bydlęciu/ ale i jeźdźcowi niebezpieczna czasu potrzeby jakiej abo drogi prędkiej: temu tedy zabiegając: Naprzód skoro to na konia przypadnie/ możeli tak prędko dopaść/ zalać mu oczy wodą/ a suknią jaką abo gunią/ okrywszy mu wszytkę głowę/ dużo dzierżeć/ abo i do ziemie przylec/ aż to ominie/ a to
idąc w drodze/ ábo stoiąc ná mieyscu/ głową pocznie trząść/ oczy wytrzeszczáć/ nogámi tąpáć/ y wszytkim ćiáłem ták drżeć/ że áż ná źiemię vpádnie/ nogi wszytkie rośćiąga/ y wszytek się miece/ á czásem też y piáná mu z nozdrzá y z gęby płynie/ tá chorobá nie tylko iest szkodliwa sámemu bydlęćiu/ ále y ieźdźcowi niebespieczna czásu potrzeby iákiey ábo drogi prędkiey: temu tedy zábiegáiąc: Naprzod skoro to ná koniá przypádnie/ możeli ták prędko dopaść/ záláć mu oczy wodą/ á suknią iáką ábo gunią/ okrywszy mu wszytkę głowę/ dużo dźierżeć/ ábo y do źiemie przyledz/ áż to ominie/ á to
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Miijv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
, grzbiet, i piersi chwyta. Na te tedy defekta takowych zażyć ingredyencji. Wżyąc jajowych skorup obrawszy z nich błąnki same dobrze ususzyć, i utłuc miałko te skorupy: do tego w łozyc trosk czwartą część od kowala, pieprzu piątą część, sspołem utłukszy, i zamięszawszy z octem dobrym i gorzałką zagrzawszy w gardło wlać bydlęciu. Item. Wżyąc pół funta lnianego oleju, biedrzęńcu zielonego tłuczonego, i trztęczy ziela, w panwi pospołu ostudziwszy usmażone, kłaść często koniowi w nozdrza. Item. Pieprz z Mlekiem, Gorcyca, Dyptan, Proch rogu Jeleniego spalonego, salitra, koliander, na trunek lubo z octem, lub z piwem, albo z
, grzbiet, y pierśi chwyta. Ná te tedy defektá tákowych záżyc ingredyentiey. Wżiąc iáiowych skorup obrawszy z nich błąnki same dobrze vsuszyc, y vtłuc miáłko te skorupy: do tego w łozyc trosk czwártą częśc od kowalá, pieprzu piątą częśc, sspołem vtłukszy, y zámięszawszy z octem dobrym y gorzałką zágrzawszy w gárdło wlac bydlęćiu. Item. Wżiąc puł funtá lniánego oleiu, biedrzęńcu żielonego tłuczone^o^, y trztęczy ziela, w pánwi pospołu ostudziwszy vsmáżone, kłaść często koniowi w nozdrzá. Item. Pieprz z Mlekiem, Gorcycá, Dyptan, Proch rogu Ieleniego spalonego, salitrá, koliander, ná trunek lubo z octem, lub z piwem, álbo z
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 58
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
