sokiem z dyni, hałunem i lebiodką utłuczoną. Item odpędza muchy od obejścia kropienie wodą, w którejbyś kmin, cząbrowe lieście, warzył. Item smaruj sokiem kminowym ciało, żadna cię nie ukąsi. Item kadź w domu twym pierzem dudkowym, tedy muchy i pająki uciekają. Item weź ziela cząbrowego, liścia bzowego, i kminkowego, uwarz to razem w wodzie, nią skrop izbę, wylecą, ale jak uschnie skropienie, znowu te przybędą goście. Item aurypigment farba tłuczona, z mlekiem zmieszana, wystawiona im w naczyniu, gubi je. Item żółć z zająca, zmieszana z mlekiem kozłowym, postawiona na miejscu ich latania, zabija
sokiem z dyni, hałunem y lebiodką utłuczoną. Item odpędza muchy od obeyścia kropienie wodą, w ktoreybyś kmin, cząbrowe lieście, warzył. Item smaruy sokiem kminowym ciało, żadna cię nie ukąsi. Item kadź w domu twym pierzem dudkowym, tedy muchy y paiąki uciekaią. Item weź ziela cząbrowego, liścia bzowego, y kminkowego, uwarz to razem w wodzie, nią skrop izbę, wylecą, ale iak uschnie skropienie, znowu te przybędą goście. Item auripigment farba tłuczona, z mlekiem zmieszana, wystawiona im w naczyniu, gubi ie. Item żołć z zaiąca, zmieszana z mlekiem kozłowym, postawiona na mieyscu ich latania, zabiia
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 460
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
pola skrapiać będziesz. Item nasiona wszelkie mocząc w soku ogórka leśnego, czyli ptaszego. Item wszelki zdycha robak, jeśli byś wsłonej bardzo wodzie, warżył czosnek, potym nią kropił ziemię, co i szpichlerzom służy, taką wodą zasieki, podłogę polewając, nim się zboże wsypie. Item nielubią robacy wszytkie, kwiatu bzowego, piołunu, ruty, paproci, Bożego drzewka, mięty polnej, ŚWIRSZCZKI od domu mogą być odpędzone, jako nie potrzebna muzyka, grochu włoskiego gotowanego zmieszawszy z arszenikiem, byle znowu ztą trucizną w potrawy ludzkie, nim zdechną, nie skakali. Jakieś Bartholus sici na nie stawiał, na co żart Poetyczny.
Bartholus in
pola skrapiać będziesz. Item nasiona wszelkie mocząc w soku ogorka leśnego, czyli ptaszego. Item wszelki zdycha robak, iezli byś wsłoney bardzo wodzie, warżył czosnek, potym nią kropił ziemię, co y szpichlerzom służy, taką wodą zasieki, podłogę polewaiąc, nim się zboże wsypie. Item nielubią robacy wszytkie, kwiatu bzowego, piołunu, ruty, paproci, Bożego drzewka, mięty polney, SWIRSZCZKI od domu mogą bydź odpędzone, iako nie potrzebna muzyka, grochu włoskiego gotowanego zmiesżawszy z arszenikiem, byle znowu ztą trucizną w potrawy ludzkie, nim zdechną, nie skakáli. Iakieś Bartholus sici na nie stawiał, na co żart Poetyczny.
Bartholus in
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 463
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
chcesz mieć smak osobliwy, zawiąż ziela albo korzenia jakiego w chustce, przywiąż kamyk wpuść w beczkę, co dnia kosztuj, a gdy twemu gustowi wino się będzie akomodowało, wyciągnij chustkę. Econtra z wina dobrego narobisz octu, wrzuciwszy weń żąbnego ziela, albo szczawiu tłuczonego. A inquantum byś włożył w Wino kwiatu bzowego, albo roży, uczynisz go przyjemnego odoru. Wino z miętkiego stanie się mocnym, jeśli slazu wysokiego z liściem i z korzeniem co potrzeba, i gwoździków kramnych trochę uwarzysz, pospołem z winem, wlejesz trochę w beczkę, mocnym się i korzennym staje. Item jeśli liście chrzanowe, korzenie slazu tak domowego jako wysokiego (
chcesz mieć smak osobliwy, zawiąż ziela albo korzenia iakiego w chustce, przywiąż kamyk wpuść w beczkę, co dnia kosztuy, á gdy twemu gustowi wino się będzie akkomodowało, wyciągniy chustkę. Econtra z wina dobrego narobisz octu, wrzuciwszy weń żąbnego ziela, albo szczawiu tłuczonego. A inquantum byś włożył w Wino kwiatu bzowego, albo roży, uczynisz go przyiemnego odoru. Wino z miętkiego stanie się mocnym, ieśli slazu wysokiego z liściem y z korzeniem co potrzeba, y gwozdzikow kramnych trochę uwarzysz, pospołem z winem, wleiesz trochę w beczkę, mocnym się y korzennym staie. Item ieśli liście chrzanowe, korzenie slazu tak domowego iako wysokiego (
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 492
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Konfektem Rożanym. Sta Potraw Mlecznych.
Takiegoż Ciasta/ zarobionego wodą i drozdzami weźmiesz które mąką wyrobisz dobrze/ roztoczy[...] / i konfektem nakładać będziesz/ i zawijać/ a puszczaj na gorącą Oliwę/ albo Olej: możesz też upiecz jeżeli chcesz/ a pocukrowawszy dać na Stół. LXXXIII.
Z takiegoż Ciasta PIeroszki konfektu bzowego robić będzieś/ i inne wszytkie/ tak pieczone/ jako i smażone/ z czymkolwiek będziesz rozumiał/ a miał Powidła/ Jabłka/ Gruszki/ Mak/ etc. LXXXIV. Ciasto na Post z Oliwą, albo Olejem, na kształt Francuskiego.
Weźmij mąki pięknej Pszennej/ zarób wodą i drozdzami/ a gdy się wyruszy
Konfektem Rożánym. Stá Potraw Mlecznych.
Tákiegoż Ciástá/ zárobionego wodą y drozdzámi wezmiesz ktore mąką wyrobisz dobrze/ roztoczy[...] / y konfektem nakładać będźiesz/ y záwiiáć/ á puszczay na gorącą Oliwę/ albo Oley: możesz też vpiecz ieżeli chcesz/ á pocukrowawszy dáć na Stoł. LXXXIII.
Z tákiegoż Ciástá PIeroszki konfektu bzowego robić będźieś/ y inne wszytkie/ ták pieczone/ iáko y smáżone/ z czymkolwiek będźiesz rozumiał/ á miał Powidłá/ Iábłká/ Gruszki/ Mák/ etc. LXXXIV. Ciásto ná Post z Oliwą, álbo Oleiem, ná kształt Fráncuskiego.
Weźmiy mąki piękney Pszenney/ zárob wodą y drozdzámi/ á gdy się wyruszy
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 87
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Włoskiego łyżkę, kwiatu Rumienkowego garść, stłukszy społem rożczyn winem, zgrzawszy, tył głowy okładaj. Na strzykanie w głowie.
WEś Jałowcu garść, Bobku garść, Piołunu pół garści, z tłukszy rozmąć winem, okładaj tył głowy. Item. Uwarz gramatkę z piwa, z chleba, przylej octu trochę, przydaj kwiatu Bzowego, przyprasz, odjąwszy od ognia, trzymaj głowę nad parą, żeby się pociła. Proszek główny purgujacy R. Pulv: Senae pp: cum diagr. I. Serup: Spetier: Cariocostin: Scrup: I. Olei Auisi gut: 5. Pigułki główne. R. Extr: Catibl: gr: 15/
Włoskiego łyszkę, kwiátu Rumienkowego garść, ztłukszy społem rożczyn winem, zgrzawszy, tył głowy okładay. Ná strzykánie w głowie.
WEś Iałowcu garść, Bobku garść, Piołunu puł gárśći, z tłukszy rozmąć winem, okładay tył głowy. Item. Uwarz grámatkę z piwá, z chlebá, przyley octu trochę, przyday kwiátu Bzowego, przyprasz, odiąwszy od ogniá, trzymay głowę nád párą, żeby się poćiłá. Proszek głowny purguiacy R. Pulv: Senae pp: cum diagr. I. Serup: Spetier: Cariocostin: Scrup: I. Olei Auisi gut: 5. Pigułki głowne. R. Extr: Catibl: gr: 15/
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 44
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
dwa łoty, uczyń z tego liniment, którym nacieraj często język. Jeżeli się zaś w chorobie jakiej przytrafi naprzykład w gorączce, pomienione sposoby nic niepomogą, aż choroba uspokojona będzie. Na nabrzmienie jagód ślinnych.
Które nazywają się Tonsillae Amygdalae, albo Glandulae Przepurgowawszy się płokać tym płokaniem. Weś wodki z kwiatu Bzowego, przydaj do niej miodku Rożanego, octu, i Mirry trochę, zmięszawszy wraz, płocz często cię- pło, przy tym smaruj je olejkiem Migdałowym, przydawsz ydo niego trochę olejku z wosku. O Chorobach Ust. Na spadnienie, nabrzmienie, i zapalenie języczka.
WEś wodki Babczanej kwaterkę, przydaj do niej Hałunu szczyptę
dwá łoty, uczyń z tego liniment, ktorym nácieray często ięzyk. Ieżeli się záś w chorobie iákiey przytráfi náprzykład w gorączce, pomienione sposoby nic niepomogą, áż chorobá uspokoiona będzie. Ná nábrzmienie iágod slinnych.
KTore názywáią się Tonsillae Amygdalae, álbo Glandulae Przepurgowawszy się płokáć tym płokániem. Weś wodki z kwiátu Bzowego, przyday do niey miodku Rożánego, octu, y Mirrhy trochę, zmięszawszy wraz, płocz często ćie- pło, przy tym smáruy ie oleykiem Migdałowym, przydawsz ydo niego trochę oleyku z wosku. O Chorobách Ust. Ná spádnienie, nábrzmienie, y zápalenie ięzyczká.
WEś wodki Babczáney kwáterkę, przyday do niey Háłunu sczyptę
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 78
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
z kwiatu Bobowego z winem palona. Item. Tucja praeparowana (nacierając nią) twarz czyści od krost, plam, etc. także wodka wapienna, przydawszy do niej olejku trochę Wajsztynowego, albo spir: sal: Armon. O Chorobach Twarzy. Traktat Pierwszy Wodka sekretna twarz jasną i białą sprawujaca
WEś kwiatu Bobowego, Bzowego, obojga po dwie garści, Gołąbiąt młodych dwoje oskubanych, wypaproszonych, i dorbno posiekanych, Soku Limoniowego łotów jedenaście, Soli białye łotów 8. Kamfory łotów sześć, wodki Poziemkowej kwaterkę, wszystko wraz zmięszawszy przepal przez Alembik szklany w wrzącej wodzie, przepaliwszy wystaw na słońce przez Mięsiąc, potym dodaj trochę P zma, schowaj
z kwiátu Bobowego z winem palona. Item. Tucya praepárowána (nácieráiąc nią) twarz czyśći od krost, plam, etc. tákże wodká wapienna, przydawszy do niey oleyku trochę Wáysztynowego, álbo spir: sal: Armon. O Chorobách Twárzy. Tráktát Pierwszy Wodká sekretna twarz iásną y białą sprawuiaca
WEś kwiátu Bobowego, Bzowego, oboygá po dwie gárśći, Gołąbiąt młodych dwoie oskubánych, wypáproszonych, y dorbno posiekánych, Soku Limoniowego łotow iedenaście, Soli białye łotow 8. Kámfory łotow sześć, wodki Poziemkowey kwáterkę, wszystko wraz zmięszawszy przepal przez Alembik sklány w wrzącey wodźie, przepaliwszy wystaw ná słońce przez Mięśiąc, potym doday trochę P zmá, schoway
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 84
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
strzeże na takiego z korbaczem, jak pocznie chodzić, w ten czas go dobrze ciąć, nie folugiąc, głowy tylko ochraniając potym się skryć, albo śpiącym uczynić, gdy za jednym razem to lekarstwo niepomoże, powtórz, uznasz skutek. Jeszcze na spiącą chorobę rzecz dobra.
WEś Betoniki Majeranu, Szałwiej, kwiatu Bzowego, Roży polnej, warz w winie na poły z octem, kładz zioła warzone przecedziwszy na głowę. O NIESPANIU.
Które nazywa się Coma Vigil, albo Pervigilium W Tej chorobie jest chciwość wielka do spania, spać jednak chory żadną miarą niemoże dla pomieszania fantazji, skąd prawie o rozumu odchodzi. Zrazu tacy czują ból
strzeże ná tákiego z korbáczem, iák pocznie chodzić, w ten czás go dobrze ćiąć, nie folugiąc, głowy tylko ochraniáiąc potym się skryć, álbo śpiącym uczynić, gdy zá iednym rázem to lekárstwo niepomoże, powtorz, uznasz skutek. Ieszcze ná spiącą chorobę rzecz dobra.
WEś Betoniki Máieranu, Szałwiey, kwiátu Bzowego, Roży polney, warz w winie na poły z octem, kłádz ziołá wárzone przecedziwszy ná głowę. O NIESPANIU.
Ktore názywa się Coma Vigil, albo Pervigilium W Tey chorobie iest chćiwość wielka do spania, spáć iednák chory żadną miárą niemoże dla pomieszánia fantázyey, zkąd práwie o rozumu odchodzi. Zrázu tácy czuią bol
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 98
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
. Plater prosty domowy sekretny, nie tylko na Puchlinę, ale i na Pedogrę, i Śledzionę służący; Weś łajna wołowego łotów 12. barszczu ogródnego łotów 8. jajec surowych trzy, Siarki pół funta; zmieszaj, warz, rozłożywszy na chuście, żywot obłóz. Item. Wodka wypalona z korzenia Hebdowego, i Bzowego wraz, znacznie puchline ściąga: pijąc ją. Item. Kataplasma na żywot wzdęty; Weś łajna wołowego, i koziego, ususz, w piecu, przesiej, przydaj soku piołunkowego, olejku rucianego, wosku trochę, zmieszaj nad ogniem, rozloż na chuście, to co dzień. Item. Weś Oliwy, i
. Plater prosty domowy sekretny, nie tylko ná Puchlinę, ále y ná Pedogrę, y Sledzionę służący; Weś łayná wołowego łotow 12. barsczu ogrodnego łotow 8. iáiec surowych trzy, Siarki puł funtá; zmieszay, warz, rozłożywszy ná chuśćie, żywot obłoz. Item. Wodká wypalona z korzenia Hebdowego, y Bzowego wraz, znácznie puchline śćiąga: piiąc ią. Item. Káthaplásmá ná żywot wzdęty; Weś łayná wołowego, y koziego, ususz, w piecu, przesiey, przyday soku piołunkowego, oleyku rućiánego, wosku trochę, zmieszay nád ogniem, rozloż ná chuśćie, to co dzień. Item. Weś Oliwy, y
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 306
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
koziego, ususz, w piecu, przesiej, przydaj soku piołunkowego, olejku rucianego, wosku trochę, zmieszaj nad ogniem, rozloż na chuście, to co dzień. Item. Weś Oliwy, i Mydła Barstiego, równe części, rozpusć wołnym ogniem przydaj do tego proszku z lubczyku, z barszczu ogródnego, z kwiatu bzowego, z nasienia pietruszczanego, kminu przysamsz trochę, obłoż tym żywot raz, i drugi, i trzeci. Item. R. Stercoris Columb in aceto macer lib. r. Sulph. vini dr. 3. Nitri unc. s Rad. Esulae cont, Bactar. Laeari Anethi Flor. Chamomill. aã.
koziego, ususz, w piecu, przesiey, przyday soku piołunkowego, oleyku rućiánego, wosku trochę, zmieszay nád ogniem, rozloż ná chuśćie, to co dzień. Item. Weś Oliwy, y Mydłá Barstiego, rowne częśći, rospusć wołnym ogniem przyday do tego proszku z lubczyku, z barsczu ogrodnego, z kwiátu bzowego, z naśienia pietrusczánego, kminu przysamsz trochę, obłoż tym żywot raz, y drugi, y trzeci. Item. R. Stercoris Columb in aceto macer lib. r. Sulph. vini dr. 3. Nitri unc. s Rad. Esulae cont, Bactar. Laeari Anethi Flor. Chamomill. aã.
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 307
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719