od Karola Rankata; Intus est vermis. Piękności każdej ta jest przywara, i Hypokrytów.
PNIAK, latorośl wszczepioną mający z napisem Arezjusza: Accepit eum in sua.
WINNA Macica na wiązi, albo podporze z napisem: Pro fulcro, porrigo fructus. Polskie Lemma daćbyś mógł: Za ratunek, daje trunek.
Czosnek i Cebula, Bogowie olim Egipscy z napisem: Numen et obsonium. Służy in adorationem Panis Angelici.
KŁOS zboża nachylony z napisem: Pro paucis pluryma. Inny dał Lemma: Cum faenore reddit. BOGU kto szczyptą. BÓG temu bryką całą oddaje.
Zboża dościgłe z napisem: Expectant falcem. Tak ludzie czekają śmiertelnej kosy.
RĘKA
od Karolá Rankáta; Intus est vermis. Piękności każdey ta iest przywara, y Hypokrytow.
PNIAK, latorośl wszczepioną maiący z napisem Arezyusza: Accepit eum in sua.
WINNA Macicá ná wiązi, álbo podporze z napisem: Pro fulcro, porrigo fructus. Polskie Lemma daćbyś mogł: Za ratunek, daie trunek.
Czosnek y Cebulá, Bogowie olim Egypscy z napisem: Numen et obsonium. Służy in adorationem Panis Angelici.
KŁOS zboża nachylony z nápisem: Pro paucis plurima. Inny dał Lemma: Cum faenore reddit. BOGU kto szczyptą. BOG temu bryką całą oddáie.
ZBOZA dościgłe z napisem: Expectant falcem. Tak ludzie czekaią śmiertelney kosy.
RĘKA
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1187
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
jeden jest polny, wysoki małego pożytku. Miewa wiele gałązek i główek, w których to ten szafran rodzi się, alias kwiat przy wschodzie słońca się otwierający. Z tego nasienie bywa i sieją go. Drugi szafran jest domowy, ogrodowy, a ten lepszy, nasienia niema żadnego. Ma ten w ziemi główki jak cebula, które wybierają z ziemi w Kwietniu, albo w Maju, dają im tak leżyć na kupie, aż się same dostoją w sobie, potym suszą na miejscu suchym, ale nie na słońcu. Znak ich dostałości, gdy pierze na nich O Drzewach i Drzewkach Historia naturalna.
powiędnieje, tak schowane być mają aż do
ieden iest polny, wysoki małego pożytku. Miewa wiele gałązek y głowek, w ktorych to ten szafran rodzi się, alias kwiat przy wschodzie słońca się otwieraiący. Z tego nasienie bywa y sieią go. Drugi szafran iest domowy, ogrodowy, á ten lepszy, nasienia niema żadnego. Ma ten w ziemi głowki iak cebula, ktore wybieraią z ziemi w Kwietniu, albo w Maiu, daią im tak leżyć na kupie, aż się same dostoią w sobie, potym suszą na mieyscu suchym, ale nie na słońcu. Znak ich dostałości, gdy pierze na nich O Drzewach y Drzewkach Historya naturalna.
powiędnieie, tak schowane bydź maią aż do
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 324
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
, chwast koło niego zrywając, albo ziemie ostróżnie dla oczyszczenia okopując bez lezyj główki. Gdy będą kwiatki zbierać ją, przy letnim szuszyć ogniu, dobrze zaszpuntować do schowania. We trzy, a Jepiej we cztery lata znowu cebulki przesadzić w Kwietniu. Lubi Crocus krainę z miernym ciepłem, ziemię gliniastą, osobliwie na której była cebula. Brozdy po między zagony gęste robić dla osuszenia zbytniej wilgoci, szkodzącej mu. Jest suchy i ciepły w pierwszym stopniu, serce ku wesołości bardzo pobudza, czerwoność z oczu oddala, z rożą i żółtkiem z jaja aplikowany według Dioskorydesa; od pijaństwa prezerwuje rano zażyty, albo wianek z niego do głowy przyłożywszy: sen i
, chwast koło niego zrywaiąc, albo ziemie ostrożnie dla oczyszczenia okopuiąc bez lezyi głowki. Gdy będą kwiatki zbierać ię, przy letnim szuszyć ogniu, dobrze zaszpuntować do schowania. We trzy, á Iepiey we cztery lata znowu cebulki przesadzić w Kwietniu. Lubi Crocus krainę z miernym ciepłem, ziemię gliniastą, osobliwie na ktorey była cebula. Brozdy po między zagony gęste robić dla osuszenia zbytniey wilgoci, szkodzącey mu. Iest suchy y ciepły w pierwszym stopniu, serce ku wesołości bardzo pobudza, czerwoność z oczu oddala, z rożą y żołtkiem z iaia applikowany według Dioskoridesa; od piiaństwa prezerwuie rano zażyty, albo wianek z niego do głowy przyłożywszy: sen y
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 325
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
. Po czosnku jedząc bób, albo ćwikłe, nie czuć fetoru jego. Ten sam szosnek szkodzi cholerycznym, gorącym żołądkom pragnienie przynosi, wzrok cmi, głowę rozdyma, płuca, nerki, wątrobę obraża; matronom piersiami karmiącym szkodzi, zapalenie mózgu sprawuje. Żeby wielki rósł, łamać potrzeba wierzchy jego, i ziemią nakrywać. Cebula nie poszpeci wirydarza, którą zaraz siać potrzeba, jeno ziemia puści na wiosnę, i to na schodzie Księżyca Jepiej rośnie, nasienie jej, na dzień jeden i drugi namoczywszy w ciepłej, albo gnojnej O Ekonomice, mianowicie o Ogrodzie Włoskim.
wodzie. Jeśli byś chciał cudnie wielką mieć cebulę, wsadź w nią,
. Po czosnku iedząc bob, albo cwikłe, nie czuć fetoru iego. Ten sam szosnek szkodzi cholerycznym, gorącym żołądkom pragnienie przynosi, wzrok cmi, głowę rozdyma, płuca, nerki, wątrobę obraża; matronom piersiami karmiącym szkodzi, zapalenie mozgu sprawuie. Zeby wielki rosł, łamać potrzeba wierzchy iego, y ziemią nakrywać. Cebula nie poszpeci wirydarza, ktorą zaraz siać potrzeba, ieno ziemia puści na wiosnę, y to na schodzie Xiężyca Iepiey rosnie, nasienie iey, na dzień ieden y drugi namoczywszy w ciepłey, albo gnoyney O Ekonomice, mianowicie o Ogrodzie Włoskim.
wodzie. Iezli byś chciał cudnie wielką mieć cebulę, wsadź w nią,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 436
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
ziemia ogrzeje, siać cebule, dnia ciepłego, suchego. Wielka rośnie w jesieni posiana, na wiosnę przesadzona, oberznowszy wierzch i spodek z kosmyków, i łupin, aż do ostatniej skorki: Item dyniowe ziarno w cebulę, w głowce przewierciawszy kołkiem dołek wszczepić, gnojem oblepić, wziemię w sadzić, wielka się urodzi cebula. Z natury swej z wilgoci flegmatycznych uwalnia, spanie przynosi, paralitykom pomaga wąchana. Szkodzi głowie, rozdyma ją, sny nie spokojne czyni, pamięć wątli, rozum tępy czyni, zbytnie ile surowo zażywana, ludziom suchym szkodzi. Kto się bez nicy obejść może, niech ją wprzód warzy, pierwszą wylać wodę, w
ziemia ogrzeie, siać cebule, dnia ciepłego, suchego. Wielka rosnie w iesieni posiana, na wiosne przesadzona, oberznowszy wierzch y spodek z kosmykow, y łupin, aż do ostatniey skorki: Item dyniowe ziarno w cebulę, w głowce przewierciawszy kołkiem dołek wszczepić, gnoiem oblepić, wziemię w sadzić, wielka się urodzi cebula. Z natury swey z wilgoci flegmatycznych uwalnia, spanie przynosi, paralitykom pomaga wąchana. Szkodzi głowie, rozdyma ią, sny nie spokoyne czyni, pamięć wątli, rozum tępy czyni, zbytnie ile surowo zażywana, ludziom suchym szkodzi. Kto się bez nicy obeyść może, niech ią wprzod warzy, pierwszą wylać wodę, w
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 437
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
i zoctem zmieszane, przyłożywszy na miejscu zakłocia, Co robić cebuli, by była wielka?
Wsadź nasienie cebuli wnasienie dyni, gnojem oblep napałec, wsadz do ziemi: gdy się wkorzeń spory puści, ziemię od grzebać, pomykać jej kugorze ale nie wyrywać, to często czyniąć, tedy cudnej wielkości urosnie cebula. Serenius Albo też posiac ją w Jesieni, na Wiosnę przesadzić, oberznowszy wierzch, i spodek z kosmyków, i z łupin, aż do ostatniej skorki, także wielka będzie. Jak trzcinę z łąk albo paproć wygubić?
Tak są wielkiej naturalnej z sobą nienawiści te dwoje, że je koło siebie posadziwszy koniecznie jedno zginąć
y zoctem zmieszane, przyłożywszy na mieyscu zakłocia, Co robić cebuli, by była wielka?
Wsadź nasienie cebuli wnasienie dyni, gnoiem oblep napałec, wsadz do ziemi: gdy się wkorzeń spory puści, ziemię od grzebać, pomykać iey kugorze ale nie wyrywać, to często czyniąć, tedy cudney wielkości urosnie cebula. Serenius Albo też posiac ią w Iesieni, na Wiosnę przesadzić, oberznowszy wierzch, y spodek z kosmykow, y z łupin, aż do ostatniey skorki, także wielka będzie. Iak trzcinę z łąk albo paproć wygubić?
Tak są wielkiey naturalney z sobą nienawiści te dwoie, że ie koło siebie posadziwszy koniecznie iedno zginąć
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 319
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Zające. Ptaki różne. Dropie, Jarzebie, Kuropatwy, Gluszcze, Cietrzewie, MEMORIAŁ
Pardwy, Kwiczoły, Śnieguły, Jemiołuchy, Kłeski, Przepiórki, Gęsi dzikie, Cyranki. Kaczki dzikie, Kuligi, Ptaszki drobne różnego rodzaju Potrzeby Domowe. Słonina. Masło. Mąka pszenn Mąka żytna, Jajca Kokosze, Jajca Gęsie, Cebula, Sól, Groch Turecki, Wielo Groch, Groch prosty, Ser suchy, Ser mokry, Śmietana, Mleko.
Miód, Sok wiśniowy, Powidła, Mirdownik Mak. Gorczyca czarna, Ocet piwny, Krupki perłowe, Krupki Grałowe, Krupki Tatarczane drobne, Krupy Tatarczane grube, Krupki Jęczmienne, Krupki Pszenne, Krupki Jajeczne
Záiące. Ptaki rożne. Dropie, Iarzebie, Kuropátwy, Gluszcze, Cietrzewie, MEMORYAŁ
Pardwy, Kwiczoły, Snieguły, Iemiołuchy, Kłeski, Przepiorki, Gęśi dzikie, Cyranki. Kaczki dźikie, Kuligi, Ptaszki drobne rożnego rodzaiu Potrzeby Domowe. Słoniná. Másło. Mąka pszenn Mąká żytna, Iáycá Kokosze, Iáycá Gęśie, Cebulá, Sol, Groch Turecki, Wielo Groch, Groch prosty, Ser suchy, Ser mokry, Smietáná, Mleko.
Miod, Sok wiśniowy, Powidłá, Mirdownik Mák. Gorczycá czárna, Ocet piwny, Krupki perłowe, Krupki Gráłowe, Krupki Tátárczane drobne, Krupy Tátárczáne grube, Krupki Ieczmienne, Krupki Pszenne, Krupki Iáieczne
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 2
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Autora Bankietu, albo Pana własnego: Wolno jednak wymyślić, jaką chcesz, albo rozumiesz obsaczkę, ale i Limonie, Oliwki, Kapary, Cytryny, Pomorancze, Rożenki wielkie: i drobne, Kasztany, Pinolle, Dachtele, Pistacie, Brunelle, Ślimaki, Ostrigi, Szparagi, Pieczarki, Smarże, Pietruszka, Koper, Cebula, Popietajka, Kuczmirka, Ogórki, Karczochy, Kardy, Brochuł, Bulwy, Agrest, Wino. Jagody różne, Cukry różne, i Biskokty, Migdałowe różne, obsaczki z ciast i Serów różnych, i inne wszytkie generaliter do ozdoby rzeczy służące, tak ogródne, jako i z drew różnych, i Ogrodów Cudzoziemskich,
Authorá Bankietu, álbo Pána własnego: Wolno iednák wymyślić, iáką chcesz, álbo rozumiesz obsáczkę, ále y Limonie, Oliwki, Kápáry, Cytryny, Pomorancze, Rożenki wielkie: y drobne, Kásztány, Pinolle, Dáchtele, Pistácie, Brunelle, Slimaki, Ostrigi, Szpáragi, Pieczarki, Smarże, Pietruszká, Koper, Cebulá, Popietayká, Kuczmirká, Ogorki, Kárczochy, Kárdy, Brochuł, Bulwy, Agrest, Wino. Iágody rożne, Cukry rożne, y Biskokty, Migdałowe rozne, obsaczki z ćiast y Serow rożnych, y inne wszytkie generaliter do ozdoby rzeczy slużące, ták ogrodne, iako y z drew roznych, y Ogrodow Cudzoźiemskich,
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 11
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Cynamonu/ Masła albo Oliwy/ Szafrana/ przywarz a daj na Stół. IV. Szczuka żółto w swojej jusze
Weźmij Szczukę/ oczesz/ zrusuj/ przywarz/ nakraj/ pietruszki w kostkę/ i wzdłuż zastaw zasoliwży/ a gdy odwarzysz odlej w garnek polewkę w której wrzała/ wlej gąszczu/ który rozpuść tym smakiem co Cebula wrzała/ daj Szafanu/ pieprzu/ Imbieru/ Gałki Limoniej/ jeżeli chcesz/ przywarz/ a jeżeli trzeba przysolic/ wlej tej polewki w której Rybę odwarzyłeś. Takim sposobem wszytkei Ryby odwarzaj/ oprócz Węgorza. V. Ryby szaro po Królewsku, albo w dobrej Jusze.
Szczukę oczesz/ zrysuj/ jeżeli potrzeba praż/
Cynámonu/ Masłá álbo Oliwy/ Szafrána/ przywarz á day na Stoł. IV. Szczuká żołto w swoiey iusze
Weźmiy Szczukę/ oczesz/ zrusuy/ przywarz/ nákray/ pietruszki w kostkę/ y wzdłuż zástaw zásoliwży/ á gdy odwárzysz odley w garnek polewkę w ktorey wrzałá/ wley gąszczu/ ktory rospuść tym smakiem co Cebula wrzałá/ day Szafanu/ pieprzu/ Imbieru/ Gałki Limoniey/ ieżeli chcesz/ przywarz/ á ieżeli trzeba przysolic/ wley tey polewki w ktorey Rybę odwárzyłeś. Tákim sposobem wszytkei Ryby odwarzay/ oprocz Węgorzá. V. Ryby száro po Krolewsku, álbo w dobrey Iusze.
Szczukę oczesz/ zrysuj/ ieżeli potrzebá praż/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 47
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
, albo R. Ocul Canc: pr. sang. Hirc. pr. sulph. Citr. Antimon. diaph: pulv. Rad. Barda. aã gr: 12. M. daj na raz w tyzannie. Olbrot z olejkiem Migdałowym, i Julepem Fiałkowym zmięszawszy, daj choremu, rzecz pewna. Item. Cebula w mleku warzona, i na bok przykładana, znaczną folgę czyni. Toż czyni Proso z kwiatem Rumiankowym, z Nostrzykiem, w worek nakładszy przygrzewając, i przykładając. Item. Ususz łajno wieprzowe, zetrzyj na proch, zmięszaj z Oliwą, przyłóż, znacznie pomaga. Item Osobliwy eksperyment. Weś maści Dialtheae unc
, álbo R. Ocul Canc: pr. sang. Hirc. pr. sulph. Citr. Antimon. diaph: pulv. Rad. Barda. aã gr: 12. M. day ná raz w tyzánnie. Olbrot z oleykiem Migdałowym, y Iulepem Fiałkowym zmięszawszy, day choremu, rzecz pewna. Item. Cebulá w mleku wárzona, y ná bok przykładána, znáczną folgę czyni. Toż czyni Proso z kwiátem Rumiankowym, z Nostrzykiem, w worek nákładszy przygrzewáiąc, y przykładáiąc. Item. Ususz łayno wieprzowe, zetrzyi ná proch, zmięszay z Oliwą, przyłoż, znácznie pomaga. Item Osobliwy experyment. Weś máści Dialtheae unc
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 166
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
