rozmaitych pisząc/ albo z domysłu i mnimania własnego/ albo z omylnego podania od drugich/ w wielkie omyłki przyszli/ także i samych siebie/ i wielu innych w błąd przywiedli.
Reullius i Brasauola, przeciw Dioskorydowi i Galenowi/ to co Nardusowi Celtyckiemu własna jest/ to Indiańskiemu i Syrasteńskiemu upornie i fałszywie przywłaszczyli. Nardus Celtycki/ ROZDZIAŁ VII. Nard Celtica. Gallica. Romana. Celticher Nard.
NARDUS Celtycki/ Francuski/ abo Rzymski/ dwojaki się znajduje. Pierwszy który zowiemy Francuskim/ albo Rzymskim. Wtóry kwiatem Mariej Magdaleny mianują/ obojga figury/ albo wyobrażenie/ tusmy położyli. Pierwszy roście nisko i krzewisto. Listeczki ma obdłużne żółtawe.
rozmáitych pisząc/ álbo z domysłu y mnimánia własnego/ álbo z omylnego podánia od drugich/ w wielkie omyłki przyszli/ tákże y sámych śiebie/ y wielu inych w błąd przywiedli.
Reullius y Brasauola, przećiw Dioskorydowi y Gálenowi/ to co Nárdusowi Celtyckiemu własna iest/ to Indyáńskiemu y Syrásteńskiemu vpornie y fałszywie przywłasczyli. Nárdus Celtycki/ ROZDZIAŁ VII. Nard Celtica. Gallica. Romana. Celticher Nard.
NARDVS Celtycki/ Fráncuski/ ábo Rzymski/ dwoiáki sie znáyduie. Pierwszy ktory zowiemy Fráncuskim/ álbo Rzymskim. Wtory kwiátem Máryey Mágdáleny miánuią/ oboygá figury/ álbo wyobráżenie/ tusmy położyli. Pierwszy rośćie nisko y krzewisto. Listeczki ma obdłużne żołtáwe.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 34
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ w wielkie omyłki przyszli/ także i samych siebie/ i wielu innych w błąd przywiedli.
Reullius i Brasauola, przeciw Dioskorydowi i Galenowi/ to co Nardusowi Celtyckiemu własna jest/ to Indiańskiemu i Syrasteńskiemu upornie i fałszywie przywłaszczyli. Nardus Celtycki/ ROZDZIAŁ VII. Nard Celtica. Gallica. Romana. Celticher Nard.
NARDUS Celtycki/ Francuski/ abo Rzymski/ dwojaki się znajduje. Pierwszy który zowiemy Francuskim/ albo Rzymskim. Wtóry kwiatem Mariej Magdaleny mianują/ obojga figury/ albo wyobrażenie/ tusmy położyli. Pierwszy roście nisko i krzewisto. Listeczki ma obdłużne żółtawe. Kwiatki w okołku oganistym rzadkim/ na długim prąciku. Tego kłącze a korzenie tylko do
/ w wielkie omyłki przyszli/ tákże y sámych śiebie/ y wielu inych w błąd przywiedli.
Reullius y Brasauola, przećiw Dioskorydowi y Gálenowi/ to co Nárdusowi Celtyckiemu własna iest/ to Indyáńskiemu y Syrásteńskiemu vpornie y fałszywie przywłasczyli. Nárdus Celtycki/ ROZDZIAŁ VII. Nard Celtica. Gallica. Romana. Celticher Nard.
NARDVS Celtycki/ Fráncuski/ ábo Rzymski/ dwoiáki sie znáyduie. Pierwszy ktory zowiemy Fráncuskim/ álbo Rzymskim. Wtory kwiátem Máryey Mágdáleny miánuią/ oboygá figury/ álbo wyobráżenie/ tusmy położyli. Pierwszy rośćie nisko y krzewisto. Listeczki ma obdłużne żołtáwe. Kwiatki w okołku ogánistym rzadkim/ ná długim prąćiku. Tego kłącze á korzenie tylko do
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 34
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
fałsz/ gdy miasto niego udają inne ziele/ jemu barzo podobne/ które Hyrculus/ to jest koziełek/ dla przykrego jego zapachu zowią/ drudzy go Piżmarią nazywają. Ale ten fałsz snadnie rozeznać/ bo Koziełek ziele jest bielsze/ bez głąbin. Liścia krótszego/ korzenia ani gorzkiego/ ani pachniącego/ bez czego prawdziwy Nardus Celtycki nie jest. Hyrculus Pismaria. Księgi Pierwsze. Miejsce.
ROście we Włoszech/ na górach Ligurskich. A zowią go Włoszy swym językiem Alinga. Znajduje się też na Koryntiańskich górach. Także w Tyrolu/ w Styriej/ i w Istriej. W naszych krainach/ moją wiadomością/ niewiem by rósł/ dla zimna
fałsz/ gdy miásto niego vdáią ine źiele/ iemu bárzo podobne/ ktore Hyrculus/ to iest koźiełek/ dla przykre^o^ iego zapáchu zowią/ drudzy go Pizmárią názywáią. Ale ten fałsz snádnie rozeznáć/ bo Koźiełek źiele iest bielsze/ bez głąbin. Liśćia krotszego/ korzenia áni gorzkiego/ áni pachniącego/ bez czego prawdźiwy Nardus Celtycki nie iest. Hyrculus Pismaria. Kśięgi Pierwsze. Mieysce.
ROśćie we Włoszech/ ná gorách Ligurskich. A zowią go Włoszy swym ięzykiem Alinga. Znáyduie się też ná Koryntiáńskich gorách. Tákże w Tyrolu/ w Styryey/ y w Istryey. W nászych kráinách/ moią wiádomośćią/ niewiem by rosł/ dla źimná
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 35
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
a na wilgotnym Pawimencie rozesłać/ podłożywszy podeń papieru/ albo co inego nie miąższego. Nazajutrz go ochędożyć/ aby to co w nim jest dobrego i pożytecznego/ z tym co jest plewistszego i niepotrzebnego/ precz nie odeszło. W niedostatku jego/ do potrzeb lekarskich możemy wziąć Indyjskigo Nardusu. Zamiana. Przyrodzenie.
NArdus Celtycki/ Francuski/ albo Rzymski/ rozgrzewa we wtórym stopniu/ a w trzecim wysusza/ otwiera/ cieńczy/ rozpędza/ rozsiekuje. Jest trochę gorzki i ostry a pachniący. A jako Galenus pisze: Szpikanardom poniekąd podobny w skutkach/ jeno mdlejszy/ okrom do pędzenia moczu/ bo nad inne więcej rozgrzewa/ a namniej nie
á ná wilgotnym Páwimenćie rozesłáć/ podłożywszy podeń pápieru/ álbo co inego nie miąższego. Názáiutrz go ochędożyć/ áby to co w nim iest dobrego y pożytecznego/ z tym co iest plewistszego y niepotrzebnego/ precz nie odeszło. W niedostátku iego/ do potrzeb lekárskich możemy wźiąć Indyyskigo Nárdusu. Zámiáná. Przyrodzenie.
NArdus Celtycki/ Fráncuski/ álbo Rzymski/ rozgrzewa we wtorym stopniu/ á w trzećim wysusza/ otwiera/ ćieńcży/ rospądza/ rozśiekuie. Iest trochę gorzki y ostry á pachniący. A iáko Galenus pisze: Szpikánárdom poniekąd podobny w skutkách/ ieno mdleyszy/ okrom do pędzenia moczu/ bo nád ine więcey rozgrzewa/ á namniey nie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 35
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
gorzki i ostry a pachniący. A jako Galenus pisze: Szpikanardom poniekąd podobny w skutkach/ jeno mdlejszy/ okrom do pędzenia moczu/ bo nad inne więcej rozgrzewa/ a namniej nie zwiera/ ani stwierdza. (Dioscorydes) (Galen:) Zielnik D. Simona Syrenniusa. Moc i skutki. Mocz pędzi.
Nardus Celtycki tym wszystkim chorobom służy/ którym Nardus Syrasteński. Jeno mocz potężniej pędzi/ nad przyrodzenie zatrzymany. (Diosc:) Żołądek zimny rozgrzewa.
Żołądkowi także zimnemu/ więcej a źli Syrasteński/ jest użyteczniejszy/ pijąc w winie/ albo w wodzie warzony. Także zwierzchownie nim naparzając. (Dioscor:) (Galenus.
gorzki y ostry á pachniący. A iáko Galenus pisze: Szpikánárdom poniekąd podobny w skutkách/ ieno mdleyszy/ okrom do pędzenia moczu/ bo nád ine więcey rozgrzewa/ á namniey nie zwiera/ áni stwierdza. (Dioscorides) (Galen:) Zielnik D. Simoná Syrenniusá. Moc y skutki. Mocz pędźi.
Nardus Celtycki tym wszystkim chorobom służy/ ktorym Nardus Syrásteński. Ieno mocz potężniey pędźi/ nád przyrodzenie zátrzymány. (Diosc:) Zołądek źimny rozgrzewa.
Zołądkowi tákże źimnemu/ więcey á źli Syrásteński/ iest vżytecznieyszy/ piiąc w winie/ álbo w wodźie wárzony. Tákże zwierzchownie nim náparzáiąc. (Dioscor:) (Galenus.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 36
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
się pnie po drzewie/ i obtacza je prętem swym długim: około którego są obrosłe drobno gęste żółtawe listeczki że radniej mchem widzi się obrosłe drzewo/ a niżli co inego po sobie być pokazuje. A iż gęste około siebie ma odnoszki/ że mało nie wyobrażenie i kształt klosa pokazuje. Przeto go szalbierze za Nardus Celtycki/ niektórym Aptekarzom/ ziół nieznającym/ w Niemczech i we Włoszech przedawają. Ale snadnie rozeznać jeden od drugiego/ bo to ziele które udają za Celtycki Nardus, niema żadny w sobie gorzkości/ ani zapachu przyjemnego/ jako ma Nardus. Spika albo Kłos Celtycki/ który drudzy kwiatem Mariej Magdaleny mianują. ROZDZIAŁ VIII.
sie pnie po drzewie/ y obtacza ie prętem swym długim: około ktorego są obrosłe drobno gęste żołtáwe listeczki że rádniey mchem widźi sie obrosłe drzewo/ á niżli co inego po sobie być pokázuie. A iż gęste około śiebie ma odnoszki/ że máło nie wyobráżenie y kształt klosá pokázuie. Przeto go szálbierze zá Nardus Celtycki/ niektorym Aptekárzom/ źioł nieznáiącym/ w Niemcech y we Włoszech przedáwáią. Ale snádnie rozeznáć ieden od drugiego/ bo to źiele ktore vdáią zá Celtycki Nardus, niema zádny w sobie gorzkośći/ áni zapáchu przyiemnego/ iáko ma Nardus. Spiká álbo Kłos Celtycki/ ktory drudzy kwiátem Máryey Mágdáleny miánuią. ROZDZIAŁ VIII.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 36
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
wyobrażenie i kształt klosa pokazuje. Przeto go szalbierze za Nardus Celtycki/ niektórym Aptekarzom/ ziół nieznającym/ w Niemczech i we Włoszech przedawają. Ale snadnie rozeznać jeden od drugiego/ bo to ziele które udają za Celtycki Nardus, niema żadny w sobie gorzkości/ ani zapachu przyjemnego/ jako ma Nardus. Spika albo Kłos Celtycki/ który drudzy kwiatem Mariej Magdaleny mianują. ROZDZIAŁ VIII. Spica Celtica altera. Flos M Magdalenae Marie Magdalene blum.
DRuga Spika Celtycka/ którą inni zowią kwiatem Mariej Magdaleny/ różna od pierwszego Nardu Celtyckiego wzrostem. Ta z korzenia gęsto włosionkowatego/ obdłużne kłosie wydaje/ z niejakimi ościami miękkimi/ z których wierzchów liście obdłużne
wyobráżenie y kształt klosá pokázuie. Przeto go szálbierze zá Nardus Celtycki/ niektorym Aptekárzom/ źioł nieznáiącym/ w Niemcech y we Włoszech przedáwáią. Ale snádnie rozeznáć ieden od drugiego/ bo to źiele ktore vdáią zá Celtycki Nardus, niema zádny w sobie gorzkośći/ áni zapáchu przyiemnego/ iáko ma Nardus. Spiká álbo Kłos Celtycki/ ktory drudzy kwiátem Máryey Mágdáleny miánuią. ROZDZIAŁ VIII. Spica Celtica altera. Flos M Magdalenae Marie Magdalene blum.
DRuga Spiká Celtycká/ ktorą ini zowią kwiátem Máryey Mágdáleny/ rozna od pierwszego Nárdu Celtyckiego wzrostem. Tá z korzeniá gęsto włośionkowátego/ obdłużne kłośie wydáie/ z nieiákimi ośćiámi miękkimi/ z ktorych wierzchow liśćie obdłużne
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 36
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
