III. O wydziale ziemi na swoje części, królestwa, Prowincje etc. IV. O wyrozumieniu Sfery ziemnej Geograficznej, Niebieskiej i Armillarnej. V. O wyrozumieniu Map. INFORMACJA I. O wewnetrznej pozycyj Ziemi.
I. Wszechmocność Boska przy pierwszym stworzeniu świata, okrąg ziemi ufundowała w pośród Nieba gwiazdowego, naznaczając mu za centrum punkt taki, od którego prowadzona przez imaginacją linia aż do tegoż gwiazdowego Nieba, w którą chcesz stronę, jest równo odległa. Atoli to centrum ziemi nie usiłuje z istoty swojej być na tym miejscu, na którym jest osadzone. Bo całą ziemię i z swoim centrum mógł Stwórca Bóg albo wyżej albo niżej, w
III. O wydziále ziemi na swoie części, krolestwa, Prowincye etc. IV. O wyrozumieniu Sfery ziemney Geograficzney, Niebieskiey y Armillarney. V. O wyrozumieniu Mapp. JNFORMACYA I. O wewnetrzney pozycyi Ziemi.
I. Wszechmocność Boska przy pierwszym stworzeniu światá, okrąg ziemi ufundowała w pośrod Nieba gwiazdowego, naznaczaiąc mu za centrum punkt taki, od ktorego prowádzona przez imaginacyą linia aż do tegoż gwiazdowego Nieba, w ktorą chcesz stronę, iest rowno odległa. Atoli to centrum ziemi nie usiłuie z istoty swoiey być na tym mieyscu, na ktorym iest osadzone. Bo całą ziemię y z swoim centrum mogł Stworca Bog albo wyżey albo niżey, w
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: A
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
li same rzeki i morza około ziemi krążące, w Niebo nie spadają? Jako człowiek nogami, budynek fundamentem ziemi się trzyma, głową i wierzchołkiem swoim ku Niebu na dół wisząc? Iż z natury każda rzecz ciężka do swego centrum dąży, które centrum rzeczy sublunarnych, iż jest centrum ziemi: więc według proporcyj do tego centrum uciążają.
II. Czyli zaś wszystkie części całej sfery ziemi są jednakowej wagi? To jest: czyli pułsferze wschodnie względem pułsferza zachodniego: północe względem południowego; toż mówić o jednej części ziemi względem drugiej: jednakowo uciąża? Aby jedna połowa nad drugą nie była cięższa: i gdyby można aby położone na szali, jedna drugiej
li same rzeki y morza około ziemi krążące, w Niebo nie spadaią? Iako człowiek nogami, budynek fundamentem ziemi się trzyma, głową y wierzchołkiem swoim ku Niebu na doł wisząc? Iż z natury każda rzecz ciężka do swego centrum dąży, ktore centrum rzeczy sublunarnych, iż iest centrum ziemi: więc według proporcyi do tego centrum uciążaią.
II. Czyli zaś wszystkie części całey sfery ziemi są iednakowey wagi? To iest: czyli pułsferze wschodnie względem pułsferza zachodniego: pułnocne względem południowego; toż mowić o iedney części ziemi względem drugiey: iednakowo uciąża? Aby iedna połowa nad drugą nie była cięższa: y gdyby można áby położone na szali, iedna drugiey
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Av
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
gmachy i struktury, gdy co od perpendykułu i prostej linii chybią, tym samym do ruiny się nakłaniają. Czego racja jest: iż centrum uciążania w pośród tych wież osadzone, Zaczym jedna część wieży z swoim nachyleniem wzięta, niemając więcej ciężaru nad drugą, obiedwie jednakowo na swoim fundamencie osadzone, jednakowo do uniwersalnego ziemi centrum ciężąc, w swojej porze i stałości się utrzymują. Innych zaś struktur i machin nie co nachylonych cała upadku racja. Iż jedna część ciężaru przemogszy drugą, jako najprościej do uniwersalnego centrum według swojej naturalnej inklinacyj ciągnie.
V. Przy centrum ziemi pierwszego zaraz dnia stworzenia świata, wszechmocna sprawiedliwość Boska osadziła piekło, i ogniem napełniła
gmáchy y struktury, gdy co od perpendykułu y prostey linii chybią, tym samym do ruiny się nakłaniáią. Czego racyá iest: iż centrum uciążania w pośrod tych wież osadzone, Zaczym iedna część wieży z swoim nachyleniem wzięta, niemaiąc więcey ciężaru nad drugą, obiedwie iednakowo ná swoim fundamencie osadzone, iednákowo do uniwersalnego ziemi centrum ciężąc, w swoiey porze y stałości się utrzymuią. Innych zaś struktur y machin nie co nachylonych całá upadku racya. Iż iedná część ciężaru przemogszy drugą, iako nayprościey do uniwersalnego centrum według swoiey naturalney inklinacyi ciągnie.
V. Przy centrum ziemi pierwszego zaraz dnia stworzenia świáta, wszechmocna sprawiedliwość Boska osadziła piekło, y ogniem napełniła
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: A2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
i dzielą na części. Pryncypalne sekcy i cyrkuły dzielące ziemię są te. Oś ziemna z dwiema punktami polarnemi. Cyrkuł ekwinokcjalny. Dwa cyrkuły tropiczne solstycjonalne. Dwa cyrkuły polarne południowy i północy. Cyrkuły merydyonalne. Cyrkuły parallelowe. Cyrkuł choryzontalny.
XXI. Oś ziemna, jest to diameter, to jest linia imaginacją prowadzona przez centrum ziemi, a pociągniona aż do biegunów Niebieskich, jest oraz osią Niebieską, na której całe Niebo gwiazdowe dokoła ziemi codzienną czyni rewolucją, jak wozowe koło, około osi. Dwa punkta ostatnie zwierżchnie ziemi tej linii diametrowej, są dwa punkta polarne, jedno północe zowie się Polus arcticus. Drugie południowe: zowie się Polus Antracticus
y dzielą ná części. Pryncypalne sekcy y cyrkuły dzielące ziemię są te. Oś ziemná z dwiema punktami polárnemi. Cyrkuł ekwinokcyalny. Dwa cyrkuły tropiczne solstycyonalne. Dwa cyrkuły polárne południowy y pułnocny. Cyrkuły merydyonálne. Cyrkuły párallelowe. Cyrkuł choryzontalny.
XXI. Oś ziemna, iest to dyameter, to iest linia imaginacyą prowadzoná przez centrum ziemi, a pociągniona áż do biegunow Niebieskich, iest oraz osią Niebieską, ná ktorey całe Niebo gwiazdowe dokoła ziemi codzienną czyni rewolucyą, iák wozowe koło, około osi. Dwá punkta ostatnie zwierżchnie ziemi tey linii dyámetrowey, są dwa punkta polarne, iedno pułnocne zowie się Polus arcticus. Drugie południowe: zowie się Polus Antracticus
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. Abo: jeżeli będziesz miał wiadomy obwód; wyrachuj zniego Diameter, jako 22 do 7: abo 355. do 113. Toż połowicę Diametru przemultiplikuj przez połowicę obwodu cyrkułowego. Będziesz miał pole cyrkułu. Naprzykład: chcesz wyrachować pole cyrkułu całej ziemie; jakieby było, gdyby Pan Bóg przecian okrąg ziemie przez centrum. Ze ziemie cały obwód ma mil 859, w Nauce 16, abo więc spełna860; multyplikując połobwodu 2700, przez półdiameter 860. znajdziesz mil kwadratowych 2 322 000, którym pole nawiększego cyrkułu ziemie jest równe. DEMONSTRACJA. Archimedes demonstrował, według Przydatku 1. Włas: 181. Zabawy 6. że cyrkuł jest równy
. Abo: ieżeli będżiesz miał wiádomy obwod; wyráchuy zniego Dyámeter, iáko 22 do 7: ábo 355. do 113. Toż połowicę Dyámetru przemultyplikuy przez połowicę obwodu cyrkułowego. Bedźiesz miał pole cyrkułu. Náprzykład: chcesz wyráchowáć pole cyrkułu cáłey żiemie; iákieby było, gdyby Pan Bog przećian okrąg źiemie przez centrum. Ze źiemie cáły obwod ma mil 859, w Náuce 16, ábo więc zpełná860; multyplikuiąc połobwodu 2700, przez połdyámeter 860. znáydźiesz mil kwádratowych 2 322 000, ktorym pole nawiększego cyrkułu żięmie iest rowne. DEMONSTRACYA. Archimedes demonstrował, według Przydatku 1. Włas: 181. Zábáwy 6. że cyrkuł iest rowny
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 83
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
pole ostatka wycinku abo klina CEKFC, społdiametru FC, i połowice lunety FKE. Nauka XVIII. Pole różnych Sztuk cyrkuła znaleźć. SZtuki cyrkułowe zowią się, które cięciwa jaka podpasuje, jaka jest CEFH, złożoną z lunety CEF, i z cięciwy CHF. Takowych sztuk pole abo plac, tak znajdziesz. Lunety CEF znajdź centrum M, i przeciągnąwszy linie CM, FM, zrysuj klin MCEFM. Około Rozmierzania Pola Figur.
Potym pomierzywszy jakąkolwiek miarą diameter CM, i lunetę CEF, znajdź pole klina według Nauki poprzedzającej 17 Nad to znajdź (wwedług Nauki 4 tej Zabawy 9) pole triangułu MCF: a gdy je wyrzucisz z pola klina MCEFM;
pole ostátká wyćinku ábo kliná CEKFC, zpołdyámetru FC, y połowice lunety FKE. NAVKA XVIII. Pole rożnych Sztuk cyrkułá ználeść. SZtuki cyrkułowe zowią się, ktore ćienćiwá iáka podpásuie, iáka iest CEFH, złożoną z lunety CEF, y z ćienćiwy CHF. Tákowych sztuk pole ábo plác, ták znaydźiesz. Lunety CEF znaydź centrum M, y przećiągnąwszy liniie CM, FM, zrysuy klin MCEFM. Około Rozmierzánia Polá Figur.
Potym pomierzywszy iákąkolwiek miárą dyámeter CM, y lunetę CEF, znaydż pole kliná według Náuki poprzedzáiącey 17 Nád to znaydż (wwedług Náuki 4 tey Zábáwy 9) pole tryángułu MCF: á gdy ie wyrzućisz z polá kliná MCEFM;
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 87
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
; z kwadratu na UW wyjąwszy kwadrat na FV, a z ostatka ścianę FW.) (3. Ze DW, jest równa półdiametrowi VC, trzy razy wziętemu. Nauka XXVI. Figury Księżycowej Pole znaleźć. NIech będzie figura Księżycowa EBHCEMOME, zawarta cyrkułami wewnątrz się stykającymi na E, której trzeba pole wyrachować. Przez Centrum cyrkułu większego EBHC, przeciągnij Diameter BC. Potym w półcyrkule BHC, przystaw Diameter Cyrkułu mniejszego, który niech będzie CH. Zabawy IX.
Po trzecie: Punkta H i B, złącz linią prostą BH, którą rozdziel wpół na N. Po czwarte: Długością BN, abo NH, zatocz cyrkuł DR. Będzie ten
; z kwádratu ná VW wyiąwszy kwádrat ná FV, á z ostátká śćiánę FW.) (3. Ze DW, iest rowna połdyámetrowi VC, trzy rázy wźiętemu. NAVKA XXVI. Figury Kśiężycowey Pole ználeść. NIech będżie figurá Kśiężycowa EBHCEMOME, záwárta cyrkułámi wewnątrz się stykáiącymi ná E, ktorey trzebá pole wyráchowáć. Przez Centrum cyrkułu większego EBHC, przećiągniy Dyámeter BC. Potym w połcyrkule BHC, przystaw Dyámeter Cyrkułu mnieyszego, ktory niech będżie CH. Zábáwy IX.
Po trzećie: Punktá H y B, złącz liniią prostą BH, ktorą rozdżiel wpoł ná N. Po czwarte: Długośćią BN, ábo NH, zátocz cyrkuł DR. Będżie ten
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 90
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
podługowatą, na przechowanie pod szkłem igiełki magnesem natartej. Litera Z, znaczy septentrionem: to jest Północną stronę. Litera M, znaczy Meridiem: to jest stronę Południową. T PP: Cel bliższy oka, przerznięty suptelno. W. Cel dalszy od oka. Obadwa Cele stojące na linii AA, BB, idącej przez centrum z krągu. bdGF: Linia szeroka w szpągach mufgno dychtownie chodząca po kręgu NQPO. V.w Linii szerokiej bdGF, dziura podługowata, bez której być może. bdpq: Skala na części 500 wydzielona. qpGF: Druga skala, której szerokość, lubo tak skąpa, jest wydzielona na 1000. części. CC DD
podługowátą, ná przechowánie pod śkłem igiełki mágnesem nátártey. Literá S, znáczy septentrionem: to iest Połnocną stronę. Literá M, znáczy Meridiem: to iest stronę Południową. T PP: Cel bliższy oká, przerznięty suptelno. W. Cel dálszy od oká. Obádwá Cele stoiące ná linii AA, BB, idącey przez centrum z krągu. bdGF: Liniia szeroka w szpągách mufgno dychtownie chodząca po kręgu NQPO. V.w Linii szerokiey bdGF, dźiurá podługowáta, bez ktorey bydż może. bdpq: Skálá ná częśći 500 wydźielona. qpGF: Druga skálá, ktorey szerokość, lubo ták skąpa, iest wydźielona ná 1000. częśći. CC DD
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 104
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
, TF: KsE, KsF. Z punktów E, B, F, powyciagaj linie krzyżowe EP, BD, FM, etc. i poprzenoś na nie miarę ramienia wypisaną w wierzchu 5. Tablice, łokci 40. Wtenże sposób postaw linią główną OH, KsA, NZ, etc: na liniach przeciągnionych przez centrum W; i przez anguły Piąciokątu, O, N, Z, T, X. Połącz Punkt HP, HD, liniami prostymi, a będziesz miał Policzki, Beluardu EFDB. Toż uczyń po inszych czterech; stanie, zrysowany Pięciokąt. Drugi Sposób. Rysowania Fortece Wielościennej, spamięci bez Tablice. ACz ile ybdż może
, TF: XXE, XF. Z punktow E, B, F, powyćiagay liniie krzyżowe EP, BD, FM, etc. y poprzenoś ná nie miárę rámięnia wypisáną w wierzchu 5. Tablicé, łokći 40. Wtenże sposob postaw liniią głowną OH, XA, NZ, etc: ná liniiach przećiągnionych przez centrum W; y przez ánguły Piąćiokątu, O, N, S, T, X. Połącz Punkt HP, HD, liniámi prostymi, á będźiesz miał Policzki, Beluárdu EPHDB. Toż vczyń po inszych czterech; stánie, zrysowány Piąćiokąt. Drugi Sposob. Rysowánia Fortece Wielośćienney, zpámięći bez Tablicé. ACz ile ybdż może
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 110
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
. Figu: na Kar: 151. Zabawy XI. Rozdżyał III. Figu: 6. na Karcie 151. Figu: 7. na Karcie 151. o Rozdzielaniu Czworoboków. ROZDZIAŁ IV. O Rozdzielaniu Granic i wszelkich Wielościennych Figur.
Nauka XXV. Wszelką figurę Wielościenną doskonałą, rozdzielić na dwoje. ZNajdź wniej Centrum, według Nauki 28. abo 29. Zabawy 4. i przez nie przeprowadź linią zpunktu danego na obwodzie: będziesz miał rozdzieloną figurę Wielościenną doskonałą na dwie części. Ponieważ każda figura Wielościenna doskonała, cyrkułem się otoczyć może: a cyrkuł z każdego punktu Obwodu, przez centrum dzieli się Diametrem, to jest na pół
. Figu: ná Kár: 151. Zábáwy XI. Rozdżiał III. Figu: 6. ná Kárćie 151. Figu: 7. ná Kárćie 151. o Rozdźielániu Czworobokow. ROZDZIAŁ IV. O Rozdźielániu Granic y wszelkich Wielośćiennych Figur.
NAVKA XXV. Wszelką figurę Wielośćienną doskonáłą, rozdźielić ná dwoie. ZNaydź wniey Centrum, według Náuki 28. ábo 29. Zábáwy 4. y przez nie przeprowadż liniią zpunktu dánego ná obwodżie: będźiesz miał rozdźieloną figurę Wielośćienną doskonáłą ná dwie częśći. Ponieważ káżda figurá Wielośćienna doskonáła, cyrkułem się otoczyć może: á cyrkuł z káżdego punktu Obwodu, przez centrum dźieli się Dyámetrem, to iest ná poł
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 141
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
