To mamy w zysku, co się narobimy.
Czubek u dudka, u ciebie ślimaku Rożki na głowie; stanieć nam za rogi, W panieńskich ręku fasulec tak srogi.
Ciężkać nam praca, ale w niej przysmaku To nam dodaje, że i w tym żywocie, Jako oliwie być na wierzchu cnocie.
Żeś od chłopskiego biedę miał bijaku, Zato do dziewczej dostawszy się ręki, Takieś jej wzajem pozadawał męki.
Wyganiasz w pole bydełko skotaku, A Bóg je żywi, tenże i nas pasie, Że jeszcze żyjem, choć w takim hałasie.
Pczołka w lipowym ma swój domek pniaku, Słowiczek we krzu, pliszeczka na kępie
To mamy w zysku, co się narobimy.
Czubek u dudka, u ciebie ślimaku Rożki na głowie; stanieć nam za rogi, W panieńskich ręku fasulec tak srogi.
Ciężkać nam praca, ale w niej przysmaku To nam dodaje, że i w tym żywocie, Jako oliwie być na wierzchu cnocie.
Żeś od chłopskiego biedę miał bijaku, Zato do dziewczej dostawszy się ręki, Takieś jej wzajem pozadawał męki.
Wyganiasz w pole bydełko skotaku, A Bog je żywi, tenże i nas pasie, Że jeszcze żyjem, choć w takim hałasie.
Pczołka w lipowym ma swoj domek pniaku, Słowiczek we krzu, pliszeczka na kępie
Skrót tekstu: MorszZWierszeWir_I
Strona: 369
Tytuł:
Wiersze
Autor:
Zbigniew Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Wirydarz poetycki
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Brückner
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Towarzystwo dla Popierania Nauki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1910
Ulrika Eleonora Księżna De Bawier Klebourg za Królową Szwecyj od wszystkich Stanów przywitana. A potym mąż jej Książę Fryderyk de Hessenkasel za Króla, z temi kondycjami. Ażeby Królowie Szweccy wolnej elekcyj podlegali. A Królestwo całe wolności Rzeczypospolitej. Która się teraz składa z piąciu stanów: z Senatorskiego, Duchownego, Szlacheckiego, kupieckiego, i Chłopskiego, należących do Sejmowania i wszystkich obrad. MOSKWA.
LXXXIII. MOskwa albo Ruś biała, w Europie temi się okresla granicami. Od pułnocy ma Norwegską Lapponią i Szwedzką, morze lodowate. Od wschodu i południa rzeki Tanais albo Don, Wolgę, Tobol, i Oby. Od zachodu z Polską, Litwą, i Kuralndyą
Ulriká Eleonorá Xiężná De Báwier Klebourg zá Krolową Szwecyi od wszystkich Stánow przywitáná. A potym mąż iey Xiąże Fryderyk de Hessenkassel zá Krolá, z temi kondycyami. Ażeby Krolowie Szweccy wolney elekcyi podlegáli. A Krolestwo całe wolności Rzeczypospolitey. Ktorá się teraz zkłáda z piąciu stanow: z Senatorskiego, Duchownego, Szlacheckiego, kupieckiego, y Chłopskiego, náleżących do Seymowániá y wszystkich obrad. MOSKWA.
LXXXIII. MOskwa álbo Ruś biáłá, w Europie temi się okreslá granicami. Od pułnocy má Norwegską Lapponią y Szwedzką, morze lodowate. Od wschodu y południa rzeki Tanáis álbo Don, Wolgę, Tobol, y Oby. Od zachodu z Polską, Litwą, y Kuralndyą
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: G2v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
przegrawali applausum.
Nie dziw tedy, że taka drożyna we Włoszech quoad victualia, ponieważ tak gęste miasta, a barzo ludne, o mil dwie, a cztery najdalej wielkie miasta od siebie. Drogą zaś jadąc wszytko miedzy domami i winnicami, tak iż nie znajdzie miejsca o dwoje z łuku strzelenia, gdzie by domu 42 chłopskiego nie znalazł, ale i te wszytkie murowane miedzy winnicami i rolami, ponieważ te są złączone z sobą, bo przy każdej swojej roli i winnicy zaraz sam chłop mieszka, nie jako u nas wsiami.
W tym mieście kościołów 30.
Dnia 3 Februarii. Mszy św. wysłuchawszy, na pokarm stanąłem mil 10 włoskich
przegrawali applausum.
Nie dziw tedy, że taka drożyna we Włoszech quoad victualia, ponieważ tak gęste miasta, a barzo ludne, o mil dwie, a cztyry najdalej wielkie miasta od siebie. Drogą zaś jadąc wszytko miedzy domami i winnicami, tak iż nie znajdzie miejsca o dwoje z łuku strzelenia, gdzie by domu 42 chłopskiego nie znalazł, ale i te wszytkie murowane miedzy winnicami i rolami, ponieważ te są złączone z sobą, bo przy kożdej swojej roli i winnicy zaraz sam chłop mieszka, nie jako u nas wsiami.
W tym mieście kościołów 30.
Dnia 3 Februarii. Mszy św. wysłuchawszy, na pokarm stanąłem mil 10 włoskich
Skrót tekstu: BillTDiar
Strona: 178
Tytuł:
Diariusz peregrynacji po Europie
Autor:
Teodor Billewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy podróży, pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1677 a 1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1678
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Marek Kunicki-Goldfinger
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Biblioteka Narodowa
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
, Herodotus, C Marius, z nikczemnych Rodziców Septies Consul w Rzymie, i Jugurtę Króla prowadził w Triumfie, Cymbrów, Teutonów Zwycięzca, Florus, Augusta Cesarza Dziad Bankierz, Pradziad Powróżnik, Svetonius: Justynus Cesarz Świnopas, Wołopas Cieśli sługa tantem Cesarz. Zonaras Bamba od pługa na Tron Hiszpański, według Rikciusza Przemyśl od Chłopskiego Serdaka promotus do Czeskiej Purpury, według Kromora: Piast Kołodziej od piasty, do Mitry Polskiej: Agatokles od gliny ganczarskiej, do Sycylijskiej Korony wziął ascensum, według Autorów, Sic virtus evehit ardens.
Ci zaś którzy są Honestieras, od wszeskich rządów, dopieroż od Panowania i Magistratu, podłe ekskludują Subiecta, zacnych dobierają
, Herodotus, C Marius, z nikczemnych Rodzicow Septies Consul w Rzymie, y Iugurtę Krola prowadził w Tryumfie, Cymbrow, Teutonow Zwycięzca, Florus, Augusta Cesarza Dziad Bankierz, Pradziad Powroznik, Svetonius: Iustynus Cesarz Swinopas, Wołopas Cieśli sługa tantem Cesarz. Zonaras Bamba od pługa na Tron Hiszpański, według Rikciusza Przemyśl od Chłopskiego Serdaka promotus do Czeskiey Purpury, według Kromora: Piast Kołodziey od piasty, do Mitry Polskiey: Agatokles od gliny ganczarskiey, do Sycyliyskiey Korony wzioł ascensum, według Autorow, Sic virtus evehit ardens.
Ci zaś ktorzy są Honestieras, od wszeskich rządow, dopieroż od Panowania y Magistratu, podłe exkluduią Subiecta, zacnych dobieraią
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 353
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
z piącią set ciurów, chłopislausów znieśli. Krwawa rzeka nowinę przyniosła. Niemcy wojnę kończyły. Przykłady pomocy niemieckiej. Jarmark Habelswerdski. Rozsądek hetmański. Elearowie więźniów oddawali. Hetmana żegnali, który im dał paszport.
Tegoż dnia gdy Elearowie taniec swój z dragonami pod Glockiem w pół dopołudń odprawiwszy, chcieli wciąż iść do obozu chłopskiego mimo Habelswerd, hetman śląski polny p. z Dunina obawiając się, aby Elearowie rezolucie napadłszy, szkody jakiej nie popadli w swoich, chciał aby onego dnia noclegowali byli w Habelswerdzie, pół miasta dla swych naznaczywszy. Tak albowiem tam sobie ono chłopstwo ważono, iż i drugi pułk z drugą stronę, to jest od Czech
z piącią set ciurów, chłopislausów znieśli. Krwawa rzeka nowinę przyniosła. Niemcy wojnę kończyły. Przykłady pomocy niemieckiej. Jarmark Habelswerdski. Rozsądek hetmański. Elearowie więźniów oddawali. Hetmana żegnali, który im dał paszport.
Tegoż dnia gdy Elearowie taniec swój z dragonami pod Glockiem w pół dopołudń odprawiwszy, chcieli wciąż iść do obozu chłopskiego mimo Habelswerd, hetman szląski polny p. z Dunina obawiając się, aby Elearowie rezolucie napadłszy, szkody jakiej nie popadli w swoich, chciał aby onego dnia noclegowali byli w Habelswerdzie, pół miasta dla swych naznaczywszy. Tak albowiem tam sobie ono chłopstwo ważono, iż i drugi pułk z drugą stronę, to jest od Czech
Skrót tekstu: DembPrzew
Strona: 66
Tytuł:
Przewagi elearów polskich
Autor:
Wojciech Dembołęcki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Tematyka:
historia, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1623
Data wydania (nie wcześniej niż):
1623
Data wydania (nie później niż):
1623
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Kazimierz Józef Turowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Wydawnictwo Biblioteki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1859
a zatem chłopów onych nad rzeczką (ze dwu gór gęstemi lasy pokrytych wychodzącą) leżących, bębnami swemi w las nie zagnali, udawszy iż ciasno było Elearskiemu wojsku postawić się w połowicy miasta, przywiódł do tego hetmana, iż mu pozwolił minąwszy Habelswerd, w jednej wielkiej wsi pół mile za Habelswerdem, w bok onego miłego chłopskiego obozu, wojsko położyć. Poszło tedy wprzód wojsko Elearskie po przedmieściu Habelswerdskiem, w ten sposób: to jest jedna chorągiew w przód na straży, potem brak pod Glockiem wyłączony, a naostatek samo wojsko Elearów, których obaczywszy one ubogie kilka chorągwi cesarskich w Habelswerdzie, od tego to chłopstwa oblężonych, właśnie na podobieństwo onych
a zatem chłopów onych nad rzeczką (ze dwu gór gęstemi lasy pokrytych wychodzącą) leżących, bębnami swemi w las nie zagnali, udawszy iż ciasno było Elearskiemu wojsku postawić się w połowicy miasta, przywiódł do tego hetmana, iż mu pozwolił minąwszy Habelswerd, w jednej wielkiej wsi pół mile za Habelswerdem, w bok onego miłego chłopskiego obozu, wojsko położyć. Poszło tedy wprzód wojsko Elearskie po przedmieściu Habelswerdskiem, w ten sposób: to jest jedna chorągiew w przód na straży, potem brak pod Glockiem wyłączony, a naostatek samo wojsko Elearów, których obaczywszy one ubogie kilka chorągwi cesarskich w Habelswerdzie, od tego to chłopstwa oblężonych, właśnie na podobieństwo onych
Skrót tekstu: DembPrzew
Strona: 66
Tytuł:
Przewagi elearów polskich
Autor:
Wojciech Dembołęcki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Tematyka:
historia, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1623
Data wydania (nie wcześniej niż):
1623
Data wydania (nie później niż):
1623
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Kazimierz Józef Turowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Wydawnictwo Biblioteki Polskiej
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1859
zboże swoje zabrać. Co gdzie się trafi extirpatio rubetorum, które się zowią novalia, aby do lat 10 wolne były a decimatione, a po wyjściu lat 10 na pieniężną possessori wolno componere. Dziesięcinę wytyczną ichm. plebani nie do swoich plebanii, ale na grunta possessorum, z gruntu dworskiego do dworu, a z gruntu chłopskiego do chłopów w kolej zwiózłszy wymłacać mają, samym się ziarnem kontentując słomę na granicę possessorum wstawiwszy dla sprawowania ról.
8. Per evocationes stan szlachecki wielce aggravatur od stanu duchownego przeciwko wyraźnym konstytucjom anni 1635, kiedy in causis criminalibus et civilibus ratione causarum civilium terrestrium ac granicialium o dziesięciny, wyderkafy do zapisów ziemskich, grodzkich i
zboże swoje zabrać. Co gdzie się trafi extirpatio rubetorum, które się zowią novalia, aby do lat 10 wolne były a decimatione, a po wyjściu lat 10 na pieniężną possessori wolno componere. Dziesięcinę wytyczną ichm. plebani nie do swoich plebanii, ale na grunta possessorum, z gruntu dworskiego do dworu, a z gruntu chłopskiego do chłopów w kolej zwiózłszy wymłacać mają, samym się ziarnem kontentując słomę na granicę possessorum wstawiwszy dla sprawowania ról.
8. Per evocationes stan ślachecki wielce aggravatur od stanu duchownego przeciwko wyraźnym konstytucyjom anni 1635, kiedy in causis criminalibus et civilibus ratione causarum civilium terrestrium ac granicialium o dziesięciny, wyderkaffy do zapisów ziemskich, grodzkich i
Skrót tekstu: PunktaDuchRzecz
Strona: 272
Tytuł:
Punkta z instrukcyi województw, ziem i powiatów ...
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
teksty sejmowe
Tematyka:
prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1720
Data wydania (nie wcześniej niż):
1720
Data wydania (nie później niż):
1720
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Rzeczpospolita w dobie upadku 1700-1740. Wybór źródeł
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Józef Gierowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1955
się to musi, że bodajby i stolice jego, Moskwę zwycięska polska nie dostąpiła szabla, gdyby była i wojska związkowego w posiłku przystąpiła ochota, lecz upór pożal się Boże przemógł i rozpieszczone na konsystencjach żołnierzów wojskowych próżnowanie. Pewnie by i Ukraina pod dyrekcyją Tetery, hetmana zaoporowskiego, będąc, a pułków polskich kilka: Chłopskiego, Jelskiego po zwiedzionym Brodowskim mając, nie omieszkałaby wybić się z posłuszeństwa moskiewskiego, gdyby było zjednoczenie animuszów wojsk koronnych, widziała, które do tego przywiodły, że ten rok w sczerych plotkach i nieżyczliwościach, próżnowaniu wojska, a przytym w niemałym pospolitych ludzi, w dobrach królewskich i duchownych zostających, uciemiężeniu trwał.
się to musi, że bodajby i stolice jego, Moskwę zwycięska polska nie dostąpiła szabla, gdyby była i wojska związkowego w posiłku przystąpiła ochota, lecz upór pożal się Boże przemógł i rozpiesczone na konsystencyjach żołnierzów wojskowych próżnowanie. Pewnie by i Ukraina pod dyrekcyją Tetery, hetmana zaoporowskiego, będąc, a pułków polskich kilka: Chłopskiego, Jelskiego po zwiedzionym Brodowskim mając, nie omieszkałaby wybić się z posłuszeństwa moskiewskiego, gdyby było zjednoczenie animuszów wojsk koronnych, widziała, które do tego przywiodły, że ten rok w sczerych plotkach i nieżyczliwościach, próżnowaniu wojska, a przytym w niemałym pospolitych ludzi, w dobrach królewskich i duchownych zostających, uciemiężeniu trwał.
Skrót tekstu: JemPam
Strona: 323
Tytuł:
Pamiętnik dzieje Polski zawierający
Autor:
Mikołaj Jemiołowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1683 a 1693
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1693
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Dzięgielewski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
"DIG"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2000
desperacką ucieczką/ na koniec Sromotnym i zelżywym pokojem Ojczyznę. Per quae bowiem quis peccat, per eadem także Punitur. Doznalismy ach doznali tego! Zamykam jakom zaczął/ że BÓg Polskę karze Najwięcej za poddanych: ba i karać będzie/ Jeżeli się Polaku nie obaczysz kiedy. Czarownic palenie. Niewinne. Dusze i Żywota chłopskiego mały szacunek. Biją, katują. Księgi Pierwszej Pić złe piwsko przymuszają. Ty chłopku wszystkim daj. Z tąd bunty chłopskie i dawniejsze. I teraźniejsze. SATYRA IV. SATYRA IV. Na tych/ co się w zeszłym wieku żenią.
I Tobie się też bzdyku chce żony? Oszalał Chudzina stary/ licząc Siedmdziesiąt lat
desperacką vćieczką/ ná koniec Sromotnym y zelżiwym pokoiem Oyczyznę. Per quae bowiem quis peccat, per eadem tákże Punitur. Doznalismy ách doznali tego! Zámykam iákom záczął/ że BOg Polskę karze Naywięcey zá poddánych: ba y káráć będźie/ Ieżeli się Poláku nie obaczysz kiedy. Czárownic palenie. Niewinne. Dusze y Żywotá chłopskiego máły szácunek. Biią, kátuią. Xięgi Pierwszey Pić złe piwsko przymuszáią. Ty chłopku wszystkim day. Z tąd bunty chłopskie y dawnieysze. Y teraznieysze. SATYRA IV. SATYRA IV. Ná tych/ co śię w zeszłym wieku żenią.
Y Tobie się też bzdyku chce żony? Oszalał Chudźiná stáry/ licząc Siedmdźieśiąt lat
Skrót tekstu: OpalKSat1650
Strona: 13
Tytuł:
Satyry albo przestrogi do naprawy rządu i obyczajów w Polszcze
Autor:
Krzysztof Opaliński
Miejsce wydania:
Amsterdam
Region:
zagranica
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1650
Data wydania (nie później niż):
1650
/ że ledwie się znalazł Ktoby nowinę klęski/ do domów ich zaniósł. I nasz Lech niewiem skąd był/ a przecię Ojczyzny Napierwsze fundamenta/ założył i siła Podbił pod się Narodów. On Przemysław także Złotnik/ który szyszaki zmyślone i ludzie Przeciwnym pokazawszy pułkom/ bitwę wygrał. Leszek po nim z chłopskiego domu co Koronę Rączością i zawodem przed inszemi porwał. Nuż on Piast nasz Kołodzi/ a potym Król sławny Którego potomkowie aszże do Ludwika Szczęśliwe panowali/ pokazał że Cnota I w lichej Kondycyj znajdować się może. Tak to przed tym bywało za dobrego wieku Na Koronach pisano/ detur digniori. Herby nasze Szlacheckie cnotą i odwagą
/ że ledwie się znalazł Ktoby nowinę klęski/ do domow ich zániosł. Y nasz Lech niewiem zkąd był/ á przećię Oyczyzny Nápierwsze fundamenta/ założył y śiła Podbił pod się Narodow. On Przemysław tákże Złotnik/ ktory szyszaki zmyślone y ludźie Przećiwnym pokazawszy pułkom/ bitwę wygrał. Leszek po nim z chłopskiego domu co Koronę Rączośćią y záwodem przed inszemi porwał. Nuż on Piast nász Kołodźi/ á potym Krol sławny Ktorego potomkowie ászże do Ludwika Szczęśliwe panowali/ pokazał że Cnotá Y w lichey Conditij znaydować się może. Ták to przed tym bywało zá dobrego wieku Ná Koronách pisáno/ detur digniori. Herby násze Szlácheckie cnotą y odwagą
Skrót tekstu: OpalKSat1650
Strona: 101
Tytuł:
Satyry albo przestrogi do naprawy rządu i obyczajów w Polszcze
Autor:
Krzysztof Opaliński
Miejsce wydania:
Amsterdam
Region:
zagranica
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1650
Data wydania (nie wcześniej niż):
1650
Data wydania (nie później niż):
1650