się już wzwyż namieniło. Z kąd i to wiedzieć i nauczyć się tego możesz/ że ta chóroba nieinaczej się trafia wtakowych ciałach/ które mają w sobie wiele barzo gorąca/ które aż przypala i przykopcywa tak wilgotności ciała/ jako też i same wnętrżności; w których się zamykają wilgotności. Takowe ciała są krwiste/ i choleryczne/ które prędko przypalenie i rozpalenie mogą poczuć: jeśliż jeszcze do tego będą pomagać tak trunkami/ jako i potrawami barzo gorącemi. Możeć też być i w ciałach melancholicznych/ i flegmatykach: ale nie tak rychło/ i nie tak wiele/ i do tego nie tak barzo szkodliwych/ jako we krwistych/ i
się iuż wzwysz námieniło. Z kąd y to wiedźieć y náucżyć się tego możesz/ że tá chórobá nieinácżey się trafia wtákowych ćiałách/ ktore máią w sobie wiele bárzo gorącá/ ktore aż przypala y przykopcywa ták wilgotnośći ćiáłá/ iáko też y sáme wnętrżnośći; w ktorych się zámykáią wilgotnośći. Tákowe ćiáłá są krwiste/ y cholerycżne/ ktore prędko przypalenie y rospalenie mogą pocżuć: iesliż ieszcże do tego będą pomágáć ták trunkámi/ iáko y potráwámi bárzo gorącemi. Możeć też bydź y w ćiáłách meláncholicżnych/ y phlegmátykách: ále nie tak rychło/ y nie ták wiele/ y do tego nie ták bárzo szkodliwych/ iáko we krwistych/ y
Skrót tekstu: SykstCiepl
Strona: 204.
Tytuł:
O cieplicach we Skle ksiąg troje
Autor:
Erazm Sykstus
Drukarnia:
Krzysztof Wolbramczyk
Miejsce wydania:
Zamość
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1617
Data wydania (nie wcześniej niż):
1617
Data wydania (nie później niż):
1617
, i tak imaginacja młynkiem idzie, woczach się wszytko mieni. 8. Co sprawuje szaleństwo? Gdy się mózg za pali, albo sam z siebie, albo z humorów ostrych i gorących, które gdy będą melancholiczne tedy szalejący gadać nie chce. a jak zaś gadać pocznie tedy nie wie kiedy przestać, jeżeli będą choleryczne, to szalonego furiatem czynią. jeżeli ze krwie spalonej dymy będą wstępować, to szalejący wszytko się śmieje. głowę zaś zapalają w długie niespania, i wielkie frasunki, dla tego z tych dwu przyczyn wiele od rozumu odchodzi, dla tego też przy szaleństwie gorączka zwykła bywać. 9. Czemu się głowa ściętego rucha? To
, y ták imáginácya młynkiem idźie, woczach się wszytko mieni. 8. Co sprawuie szálenstwo? Gdy sie mozg za pali, álbo sam z siebie, álbo z humorow ostrych y gorących, ktore gdy będą melancholiczne tedy száleiący gadáć nie chce. á iák záś gádáć pocznie tedy nie wie kiedy przestáć, ieżeli będą choleryczne, to szalonego furiatem czynią. ieżeli ze krwie zpaloney dymy będą wstępowáć, to száleiący wszytko się śmieie. głowę záś zápaláią w długie niespánia, y wielkie frásunki, dla tego z tych dwu przyczyn wiele od rozumu odchodzi, dla tego też przy szaleństwie gorączká zwykłá bywáć. 9. Czemu się głowá ściętego rucha? To
Skrót tekstu: TylkRoz
Strona: 254
Tytuł:
Uczone rozmowy
Autor:
Wojciech Tylkowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1692
Data wydania (nie wcześniej niż):
1692
Data wydania (nie później niż):
1692
toż może choroba sprawić, toż długie nie spanie, toż inne przypadki. 8. Czemu w gorączkach wiele na pamięć przychodzi? Obrazki gdy się mózg trochę rożgrzeje bez wilgotności, powstają i dla tego w gorączcze wiele rzeczy przed oczami stawa. a te obrazki mają porozumienie albo zgodę z humorami, dla tego cholerycznym akty choleryczne, innym inne przychodzą, łacniej niżeli inaksze. 9. Czemu zbytnie melancholiczni są niestateczni? Nie idą za rozsądkiem ale za fantazyją która im już to niż co innego okazuje, a nic się nie podoba: tak niewiedzą czego się chwycić. 10. Czemu melancholiczny łacno się domyslają i w podejrzeniu mają? Melancholia bojaźń
toż może choroba spráwić, toż długie nie spanie, toż inne przypadki. 8. Czemu w gorączkách wiele ná pamięć przychodźi? Obrazki gdy się mozg trochę rożgrzeie bez wilgotnośći, powstáią y dlá tego w gorączcze wiele rzeczy przed oczami stawa. á te obrazki máią porozumienie álbo zgodę z humorámi, dla tego cholerycznym ákty choleryczne, innym inne przychodzą, łácniey niżeli ináksze. 9. Czemu zbytnie melancholiczni są niestateczni? Nie idą za rozsądkiem ale zá fantazyią ktorá im iuż to niż co innego okázuie, á nic się nie podoba: ták niewiedzą czego się chwyćić. 10. Czemu melancholiczny łácno się domysláią y w podeyrźeniu máią? Meláncholia boiázń
Skrót tekstu: TylkRoz
Strona: 283
Tytuł:
Uczone rozmowy
Autor:
Wojciech Tylkowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1692
Data wydania (nie wcześniej niż):
1692
Data wydania (nie później niż):
1692
gorącości serca a wilgotności mózgu. 165. Czemu wąż ucieka przed rutą? Bo wąż zimny a ruta zaś gorąca. 166. Czemu gdy kto głodny łacno się gniewa? Bo żołądek strawiwszy inne humory, na koniec udawa się do cholery, która gdy się zagrzeje, dymy swe puszcza do mózgu, i z tąd fantazyje choleryczne. 167. Czemu barziej kruche mięso w kapłunie aniżeli w kurze? Bo w kapłunie mniej jest gorąca które mięso twardym czyni. 168. Czemu woda dżdżowa prędko gnije? Bo się rodzi z pary subtelnej i zatym sama subtelna i dla tego też do napoju szkodzi, bo się prędko psuje. 169. Czemu kwartana jaką
gorącośći sercá á wilgotnośći mozgu. 165. Czemu wąż ućieka przed rutą? Bo wąż zimny á rutá záś gorąca. 166. Czemu gdy kto głodny łácno się gniewa? Bo żołądek strawiwszy inne humory, ná koniec udawa się do cholery, ktora gdy się zágrzeie, dymy swe puszcza do mozgu, y z tąd fántázyie choleryczne. 167. Czemu bárziey kruche mięso w kápłunie aniżeli w kurze? Bo w kápłunie mniey iest gorącá ktore mięso twárdym czyni. 168. Czemu wodá dzdzowa prędko gniie? Bo się rodzi z páry subtelney y zátym sámá subtelna y dla tego też do napoiu szkodzi, bo sie prętko psuie. 169. Czemu kwartáná iáką
Skrót tekstu: TylkRoz
Strona: 363
Tytuł:
Uczone rozmowy
Autor:
Wojciech Tylkowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1692
Data wydania (nie wcześniej niż):
1692
Data wydania (nie później niż):
1692
