winem rzygnie, Wszytko, co jadł i co pił, i gębą, i nosem Wyrzuciwszy na łóżko jedwabne bigosem. Pełno plugastwa, pełno w całym domu smrodu, Choć z drugim końcem panny wypchną do wychodu.
Toż zebrawszy drobiankę owę na przystawkę, Gotują nowomodną na zimno potrawkę, Wsuwszy cukru, rozynków i coś cynamonu. Skoro ów, przetrzeźwiony, uprasza perdonu: Że nie on, wino winno, że pijane błędy Respekty i osobne mieć powinny względy. Któż nie podrwił pijany uczynkiem i słowy? Dosyć mamy karania, nazajutrz ból głowy. Świętym ludziom, skoro ich mocne wino zmorzy, Dziesięćkroć się, niźli nam, przydawało gorzej;
winem rzygnie, Wszytko, co jadł i co pił, i gębą, i nosem Wyrzuciwszy na łóżko jedwabne bigosem. Pełno plugastwa, pełno w całym domu smrodu, Choć z drugim końcem panny wypchną do wychodu.
Toż zebrawszy drobiankę owę na przystawkę, Gotują nowomodną na zimno potrawkę, Wsuwszy cukru, rozynków i coś cynamonu. Skoro ów, przetrzeźwiony, uprasza perdonu: Że nie on, wino winno, że pijane błędy Respekty i osobne mieć powinny względy. Któż nie podrwił pijany uczynkiem i słowy? Dosyć mamy karania, nazajutrz ból głowy. Świętym ludziom, skoro ich mocne wino zmorzy, Dziesięćkroć się, niźli nam, przydawało gorzej;
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 163
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
tym piwo lepsze. W zimie słody robione dlatego lepsze, bo wszelką w ziarnie wilgoć i złe humory, mrozy wysuszą i wyciągną. W cudzych krajach jako pisze Serenius w zielniku różne wraz zboża mieszają na piwo. W Anglii go robią z samej pszenicy, dlatego tuczy, dobrą sprawuje cerę; przydają do niego cukru, cynamonu, gwoździków; w Belgium przydają do tego samego miodu: winnych krajach przydają bobku, betoniki, szałwii, gorzyczki, cytwaru, gałganu, omanu, koriandru: ale takie piwo głowę psuje. Chmiel w piwo mnie- O Ekonomice miano: o Robactwie, myszach, etc
szają, (w Wrzesniu go zbierając) iż krew
tym piwo lepsze. W zimie słody robione dlatego lepsze, bo wszelką w ziarnie wilgoć y złe humory, mrozy wysuszą y wyciągną. W cudzych kraiach iako pisze Serenius w zielniku rożne wraz zboża mieszaią na piwo. W Anglii go robią z samey pszenicy, dlatego tuczy, dobrą sprawuie cerę; przydaią do niego cukru, cynamonu, gwozdzikow; w Belgium przydaią do tego samego miodu: winnych kraiach przydaią bobku, betoniki, szałwii, gorzyczki, cytwaru, gałganu, omanu, koryandru: ale takie piwo głowę psuie. Chmiel w piwo mie- O Ekonomice miano: o Robactwie, myszach, etc
szaią, (w Wrzesniu go zbieraiąc) iż krew
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 455
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
. Obywatele żyją kotami, szczurami. Na Insule BORNEO znajduje się kamfora, Bezoar, pieprz, diamenty, złoto. Stolica Borneo, stoi na odnodze morskiej, na palach, jak Wenecja, przy Porcie obszernym.
FILIPINI Insuły rodzą ryż, palmy, z których robią trunek. Hiszpanie tam rozrodzili wino. Jest tu dosyć cynamonu, pieprzu, szafranu, złota; a w Jasach, Iwów, tygrysów, wężów długich, niedźwiedziów, Siren, krokodylów. Wyspów tych znaczniejszych jest 1200. A wszystkich 12. tysięcy.
FILIPIN tych Obywatele nie widzą światła Wiary, zosta- całego Świata, praecipue o AfrykE
jąć w pogaństwie, oprócz Krajów od Hiszpanów zawojowanych
. Obywátele żyią kotami, szczurami. Na Insule BORNEO znayduie się kamfora, Bezoar, pieprz, dyamenty, złoto. Stolica Borneo, stoi na odnodze morskiey, na palach, iak Wenecyá, przy Porcie obszernym.
FILIPPINI Insuły rodzą ryż, palmy, z ktorych robią trunek. Hiszpanie tam rozrodzili wino. Iest tu dosyć cynamonu, pieprzu, szafranu, złota; a w Iasach, Iwow, tygrysow, wężow długich, niedźwiedziow, Siren, krokodylow. Wyspow tych znacznieyszych iest 1200. A wszystkich 12. tysięcy.
FILIPPIN tych Obywatele nie widzą światła Wiary, zosta- cáłego Swiata, praecipuè o AFRICE
iąc w pogaństwie, oprocz Kraiow od Hiszpanow zawoiowanych
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 541
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
. Z. Z. B. Czyachowskiego, O Przypadkach Brzemiennych.
pierwej uwarzywszy ostudzić/ pokarmów zażyć przygrubszym tłustych i polewek się wystrzegając/ dlatego iż łatwie się psują. Jeśli zimna choroba/ i rzyganiem kwaśnym/ gorących i umacniających zażyć: oczym wyższej i w drugich Roździałach/ napój niech będzie wino abo woda z cynamonu/ abo z skorką cytrynową warzona/ jeśliby się pokarmy psowały/ przydać ziemię Armeńskiej abo pięczętowanej Spe: Diarrhod: abo Elect: de Gemmis z cukrem to przyprawić. Potrzecie/ jeśliby womit z boleścią żołądka był i z serdecznymi przypadkami (co przychodzi z wilgotności do ust żołądkowych/ zbiegających się z wątroby/ abo
. Z. Z. B. Cziachowskiego, O Przypadkách Brzemiennych.
pierwey vwárzywszy ostudźić/ pokârmow záżyć przygrubszym tłustych y polewek się wystrzegáiąc/ dlátego iż łátwie się psuią. Ieśli źimna chorobá/ y rzygániem kwáśnym/ gorących y vmacniaiących záżyć: oczym wyższey y w drugich Roźdźiáłách/ napoy niech będźie wino ábo wodá z cynámonu/ ábo z skorką cytrynową wárzona/ ieśliby się pokármy psowáły/ przydáć źiemię Armenskiey ábo pięczętowáney Spe: Diarrhod: ábo Elect: de Gemmis z cukrem to przypráwić. Potrzećie/ ieśliby womit z boleśćią żołądká był y z serdecznymi przypadkámi (co przychodźi z wilgotnośći do vst żołądkowych/ zbiegáiących się z wątroby/ ábo
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: C
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ które na pępek przyłożone płód zmacniają i zagrzewają/ a o tych niżesmy w Rozdziale o biegunce brzemiennych mówili/ jako jest grząnka z winem/ i z sokiem jabłczanym/ i prochy z morselli wyższych. Plastr też niższy nie zły. Weź Daktyllów w winie kwaśnym warzonych łotów cztery/ mąki po mlinie[...] latającej łot 1 prochu cynamonu/ goździków/ kwiatu muszkatowego po drag: pół: z mocnym winem. Zm. abo pigw pieczonych weźmiesz/ abo przyprawnych z czerwonym winem/ i z tymiż prochami ciepło kaszę uczynisz/ abo to niższe/ co dziwnie zmacnia. Weź żołędzi/ galasu/ balaustry po łot: 1. z tłuczonym już przydaj bursztynu
/ ktore ná pępek przyłożone płod zmácniáią y zágrzewáią/ á o tych niżesmy w Rozdźiale o biegunce brzemiennych mowili/ iáko iest grząnká z winem/ y z sokiem iábłczánym/ y prochy z morselli wyższych. Plastr też niższy nie zły. Weź Dáktyllow w winie kwáśnym wárzonych łotow cztery/ mąki po mlynie[...] latáiącey łot 1 prochu cynámonu/ gozdźikow/ kwiátu muszkátowego po drag: puł: z mocnym winem. Zm. ábo pigw pieczonych weźmiesz/ abo przypráwnych z czerwonym winem/ y z tymiż prochámi ćiepło kászę vczynisz/ ábo to niższe/ co dźiwnie zmacnia. Weź żołędźi/ gálásu/ bálaustry po łot: 1. z tłuczonym iuż przyday bursztynu
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: E3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
trzeba/ i takiego coby zaraz i serce stąd i macica pomoc miała/ abowiem ponieważ macica ciepło przyrodzone do siebie ciągnie/ insze częci przez to źle się bez niego mają/ przeto wewnątrz brać pigwowy konfekt bez korzenia/ abo kołaczki diarrho: abb: abo to. Weź kwiatu muszkatowego/ goździków/ koriandru przyprawnego/ cynamonu po pół drag: cukru rozpuszczonego z wodką miodunkową/ urób kołaczki. Żołądek namazać ol: masticis, piołunkowym/ pigwowym/ nardowym/ i posypać go prochem diarrho: abb: aromat: rosat: cort. thuris: ligno aloe Gariophillor. menthae, abo to niższe przyłożyć. Recip. Ros. rub: masticis,
trzebá/ y tákiego coby záraz y serce ztąd y máćicá pomoc miáłá/ ábowiem ponieważ maćicá ćiepło przyrodzone do śiebie ćiągnie/ insze częći przez to źle się bez niego máią/ przeto wewnątrz bráć pigwowy konfekt bez korzenia/ abo kołaczki diarrho: abb: ábo to. Weź kwiatu muszkátowego/ gozdźikow/ koriándru przypráwneg^o^/ cynamonu po puł drag: cukru rospuszczonego z wodką miodunkową/ vrob kołaczki. Zołądek námázáć ol: masticis, piołunkowym/ pigwowym/ nárdowym/ y posypáć go prochem diarrho: abb: aromat: rosat: cort. thuris: ligno aloe Gariophillor. menthae, ábo to niższe przyłożyć. Recip. Ros. rub: masticis,
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: A4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
łot: 1. śliszkości z fig/ wodką belice wyciągnionej/ masła młodego bez soli po łot: 2. tym krzyż i żywot dogóry wszytek/ lędźwie namazać/ w tym ją nakryć ciepło/ aby dobrze odpocznęła/ a po tym jej dać polewkę dobrej kury z żółtkiem/ cynamonem/ i szafranem. abo weź cynamonu dobrego drag: 1. i pół/ wieprzynca dragmę. Uczyń proch/ dać go skrupuł jeden z polewką kokoszą/ abo z winem/ abo kołaczek z tego. Weź cynamonu wybornego pułtory dragmy. Cort. rad. fistulae cassiae. Scrupul: 4. Panny Mariej włosek w cukrze łot/ cukru rozpuszczonego w wódce Sabiny
łot: 1. śliszkośći z fig/ wodką belice wyćiągnioney/ másłá młodego bez soli po łot: 2. tym krzyż y żywot dogory wszytek/ lędźwie námázáć/ w tym ią nákryć ćiepło/ áby dobrze odpocznęła/ á po tym iey dáć polewkę dobrey kury z żołtkiem/ cynámonem/ y szafránem. ábo weź cynámonu dobrego drag: 1. y puł/ wieprzyncá drágmę. Vczyń proch/ dáć go skrupuł ieden z polewką kokoszą/ ábo z winem/ abo kołaczek z tego. Weź cynámonu wybornego pułtory drágmy. Cort. rad. fistulae cassiae. Scrupul: 4. Pánny Máriey włosek w cukrze łot/ cukru rospuszczonego w wodce Sábiny
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Iv
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
tym ją nakryć ciepło/ aby dobrze odpocznęła/ a po tym jej dać polewkę dobrej kury z żółtkiem/ cynamonem/ i szafranem. abo weź cynamonu dobrego drag: 1. i pół/ wieprzynca dragmę. Uczyń proch/ dać go skrupuł jeden z polewką kokoszą/ abo z winem/ abo kołaczek z tego. Weź cynamonu wybornego pułtory dragmy. Cort. rad. fistulae cassiae. Scrupul: 4. Panny Mariej włosek w cukrze łot/ cukru rozpuszczonego w wódce Sabiny abo belice/ ile trzeba na kołaczki/ każdy z nich ma dragmę ważyć: a jeślibyś chciał uczynić lekwarz tak go zrób. Weź Mirry/ bobrowego stroniu po pułtory dragmy
tym ią nákryć ćiepło/ áby dobrze odpocznęła/ á po tym iey dáć polewkę dobrey kury z żołtkiem/ cynámonem/ y szafránem. ábo weź cynámonu dobrego drag: 1. y puł/ wieprzyncá drágmę. Vczyń proch/ dáć go skrupuł ieden z polewką kokoszą/ ábo z winem/ abo kołaczek z tego. Weź cynámonu wybornego pułtory drágmy. Cort. rad. fistulae cassiae. Scrupul: 4. Pánny Máriey włosek w cukrze łot/ cukru rospuszczonego w wodce Sábiny ábo belice/ ile trzebá ná kołaczki/ każdy z nich ma drágmę ważyć: á ieślibyś chćiał vczynić lekwarz ták go zrob. Weź Mirrhy/ bobrowego stroniu po pułtory drágmy
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: Iv
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
. Cąber z Miodownikiem.
TAkowyż Cąber uciąwszy/ namocz w oćecie piwnym i soli/ przez godzin sześć/ a według zwyczaju/ uwarzywszy go w occie z wodą i solą. weźmij MIodowniku tartego/ albo też przez sito przebitego/ wlij Wina/ Octu/ słodkości/ Rożenków wielkich Migdałów prażonych/ Pieprzu/ Szafranu/ Cynamonu/ LImonij/ przywarz/ a daj na Stół. III. Cąber szaro gotowany, albo jaka insza potrawa,
CAber według zwyczaju uciąwszy/ namocz w occie dobrym przez godzin sześć, wsypawszy w ten ocet soli/ wstaw w tymże occie/ przydawszy wody/ odwarz/ obierz/ a znowu wstaw/ niech dowre dobrze
. Cąber z Miodownikiem.
TAkowyż Cąber vćiąwszy/ námocz w oćećie piwnym y soli/ przez godźin sześć/ á według zwyczáiu/ uwárzywszy go w octćie z wodą y solą. weźmiy MIodowniku tártego/ álbo też prżez śito przebitego/ wliy Winá/ Octu/ słodkośći/ Rożenkow wielkich Migdałow práżonych/ Pieprzu/ Száfránu/ Cynámonu/ LImoniy/ przywarz/ á day ná Stoł. III. Cąber száro gotowány, álbo iáka insza potráwá,
CAber według zwyczáiu vćiąwszy/ námocz w oććie dobrym przez godźin sześć, wsypawszy w ten ocet soli/ wstaw w tymże ocćie/ przydawszy wody/ odwarz/ obierz/ á znowu wstaw/ niech dowre dobrze
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 14
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
occie dobrym przez godzin sześć, wsypawszy w ten ocet soli/ wstaw w tymże occie/ przydawszy wody/ odwarz/ obierz/ a znowu wstaw/ niech dowre dobrze/ a zapraw: Sapor taki. Weźmij Gąszczu gęstego, wlij Octu/ słodkości/ Rożenków których chcesz/ Limonij/ Oliwek/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynamonu/ soli: przywarz a daj na misę/ możesz też i obsaczkędać na to jeżeli chcesz. Tak gotuj Kapłona albo Cielęcinę/ Jelenia albo Sarnę/ Zająca albo Skopowinę/ Gęś albo Kaczkę/ i co chcesz według woli swojej. O laniu Wina do Potraw.
LUbo Wino żadnej potrawy nie zepsuje/ i są nie które
oććie dobrym przez godźin sześć, wsypawszy w ten ocet soli/ wstaw w tymże ocćie/ przydawszy wody/ odwarz/ obierz/ á znowu wstaw/ niech dowre dobrze/ á zápraw: Sápor táki. Weźmiy Gąszczu gęstego, wliy Octu/ słodkośći/ Rożenkow ktorych chcesz/ Limoniy/ Oliwek/ Pieprzu/ Imbieru/ Cynámonu/ soli: przywarz á day ná misę/ możesz też y obsáczkędáć ná to ieżeli chcesz. Ták gotuy Kápłoná albo Cielęćinę/ Ieleniá álbo Sárnę/ Záiącá álbo Skopowinę/ Gęś albo Káczkę/ y co chcesz według woli swoiey. O laniu Winá do Potraw.
LVbo Wino żadney potráwy nie zepsuie/ y są nie ktore
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 14
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
