bławatem purpurowym ex dono Cesarza Greckiego; ulice płótnami były ukryte. Spuszczone Z. Ciało prywatnie w ów grób kamienny prosto pod szubienicą. Obawiano się bowiem, aby Asyzcy Obywatele tak Świętego depozytu pragnący, tumultu byli nieuczynili. Trunna ta, w której ciało było, z cyprysowego zrobiona była drzewa, którą w drogą urnę cynową włożoną, tandem w trzecią marmurową, tak zamurowaną kilka murami. Dokąd, gdy sekretnym Ingresem wchodzili Papieże, Kardynali, Biskupi, Książęta, etc. wizytując Świętego sługę Bożego, w swoih go wzywając potrzebach, znaleźli Z. Franciszka stojącego na nogach, na wieku trunny owej marmurowej, z daleka od ścian Czy stoi i
bławatem purpurowym ex dono Cesarza Greckiego; ulice płòtnami były ukryte. Spusczone S. Ciało prywatnie w ow gròb kamienny prosto pod szubienicą. Obawiáno się bowiem, aby Assyzcy Obywatele tak Swiętego depozytu pragnący, tumultu byli nieuczynili. Trunna ta, w ktorey ciało było, z cyprysowego zrobiona była drzewa, ktorą w drogą urnę cynową włożoną, tandem w trzecią marmurową, tak zamurowaną kilka murami. Dokąd, gdy sekretnym Ingresem wchodzili Papieże, Kardynali, Biskupi, Xiążęta, etc. wizytuiąc Swiętego sługę Bożego, w swoih go wzywaiąc potrzebach, znalezli S. Franciszka stoiącego na nogach, na wieku trunny owey marmurowey, z daleka od scian Czy stoi y
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 6
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
. Item jeśliby z dawna wyrosła na którym miejscu sitowina, złotowierzb, olszyna, topola, bluszcz, trzcina, (te wszytkie species lubią wilgoć) znak jest wodnistego gruntu na studnią sposobnego. Item wykop dół na trzy stopy wszerz, na pięć w głębią, koło zachodu słońca wstaw kociełek tłustością nasmarowany, albo konewkę cynową, albo ołowiane naczynie, nakryć gałązkami suchemi, ziemią przysyp. Na zajutrz znalazłszy krople, po naczyniu zakopanym, masz probę bliskiej wody. Item jeśli nie masz, ani miedzianego, ani cynowego naczynia, weź garnek gliniany wysuszony u ganczarza, ale jeszcze nie wypalony, wsadź wdół na to wykopany. Jeżeli odwilgotnieje przez
. Item iezliby z dawna wyrosła na ktorym mieyscu sitowina, złotowierzb, olszyna, topola, bluszcz, trzcina, (te wszytkie species lubią wilgoć) znak iest wodnistego gruntu na studnią sposobnego. Item wykop doł na trzy stopy wszerz, na pięć w głębią, koło zachodu słońca wstaw kociełek tłustością nasmarowany, albo konewkę cynową, albo ołowiane naczynie, nakryć gałąskami suchemi, ziemią przysyp. Na zaiutrz znalazłszy krople, po naczyniu zakopanym, masz probę bliskiey wody. Item iezli nie masz, ani miedzianego, ani cynowego naczynia, weź garnek gliniany wysuszony u ganczarza, ale ieszcze nie wypalony, wsadź wdoł na to wykopany. Ieżeli odwilgotnieie przez
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 469
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
to dwoje/ tę rozpuść/ wlej do niej cynę i ołów/ zmieszaj/ wylij w wodę zimną/ wygnieć i wyjmi/ ta materia miasto samego tylko żwyego srebra służyć ci będzie/ i sprawi że do prędkiego używania zwierciadła przyjdziesz. wklęsłe/ wydrozone. Z gipsu ulej model na szkle wklęsłym/ na modelu rozpostrzyj blaszkę cynową/ a dalej sobie postąp/ jak z zwierciadłem plaskim Wypukłe zaś tak/ jak się mówiło gdzieś o baniach szklanych. Weś cyny część jednę/ naprzykład uncją/ marchezyty także jedne/ żywego srebra dwie części/ rozpuść i wylej w wodę zimną. Materią tę jak masło miękką wygnieć/ wypłócz raz drugi i trzeci
to dwoie/ tę rozpuść/ wley do niey cynę i ołow/ zmieszáy/ wyliy w wodę źimną/ wygnieć i wyimi/ tá máterya miasto samego tylko żwyego srebra służyc ći będźie/ i spráwi że do prętkiego używánia zwierćiadłá przyidźiesz. wklęsłe/ wydrozone. Z gipsu uley model ná śkle wklęsłym/ ná modelu rospostrzyi blászkę cynową/ á dáley sobie postąp/ iak z zwierćiádłem pláskim Wypukłe zás ták/ iák się mowiło gdźieś o bániách śklánych. Weś cyny część iednę/ náprzykłád uncyą/ márchezyty tákże iedne/ żywego srebrá dwie częśći/ rospuść i wyley w wodę źimną. Máteryą tę iák másło miękką wygńieć/ wypłocz ráz drugi i trzeći
Skrót tekstu: SekrWyj
Strona: 298
Tytuł:
Sekret wyjawiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Colegii Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1689
Data wydania (nie wcześniej niż):
1689
Data wydania (nie później niż):
1689
osusz/ weźmij mąki pszennej potrząśnij; a smaż w maśle albo Oliwie a gdy się ociągnie/ wybieraj. Przybierz do tego z inszych Ryb Ksieńców i wątrobek/ ponakładaj i po ociągaj w przód w wodzie/ a potym w Oliwie albo maśle. Weźmij potym chleba białego nakraj grzanek cienko a ułóż tymi grząnkami Misę srebrną abo Cynową/ kładz na grząnki Szczupaka ociągnionego; na wierzch Ksienie i wątrobki/ weźmij pietruszkę która wrzała w Grzybach rozłoż powierzchu/ a tą polewką w której Grzyby wrzały zalej, i nakryj misą drugą warz; agdy dowiera/ daj z polewką na stół/ Sta Potraw Rybnych XLIII. Karb z Spinakiem.
Weźmij Makaronów Włoskich w
osusz/ weźmiy mąki pszenney potrząśniy; á smaż w máśle álbo Oliwie á gdy sie oćiągnie/ wybieráy. Przybierz do tego z inszych Ryb Xieńcow y wątrobek/ ponákłáday y po oćiągay w przod w wodźie/ á potym w Oliwie albo máśle. Weźmiy potym chlebá białego nákray grzanek ćienko á vłoż tymi grząnkami Misę srebrną abo Cynową/ kładz na grząnki Szczupaka oćiągnionego; na wierzch Xieńie y wątrobki/ weźmiy pietruszkę ktora wrzała w Grzybach rozłoż powierzchu/ á tą polewką w ktorey Grzyby wrzáły zaley, y nakryi misą drugą warz; ágdy dowiera/ day z polewką ná stoł/ Stá Potraw Rybnych XLIII. Kárb z Spinakiem.
Weźmiy Makáronow Włoskich w
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 55
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
albo Cybeb słodkich/ kosteczki albo jąderka z nich wyjąwszy/ ze cztery łoty/ Anyżu/ Kopru Włoskiego nasienia/ Lepieżnikowego korzenia/ albo wysokiego podbiału po łocie/ Driakwie Polnej/ Izopu suchego/ Rzepiku/ Włosków Matki Bożej/ Weroniki albo Przerarżnice po pół łota/ albo po garść. To wszystko drobno posiekać/ i w Cynową konew wsypać/ przydać Cukru ciągnionego albo kręconego/ Cukru lodowatego po sześci łotów/ na to nalać dobrego białego wina/ i wody studzienej po trzy kwarty/ zalepić/ a w kotle ukropu wrzącego/ przez pięć albo sześć godzin warzyć. A gdy powoli przechłodnie/ przecedzić/ i chorym rano i na noc po ośmi albo
álbo Cybeb słodkich/ kosteczki álbo iąderká z nich wyiąwszy/ ze cztery łoty/ Anyżu/ Kopru Włoskiego naśienia/ Lepieżnikowego korzenia/ álbo wysokiego podbiału po łoćie/ Dryakwie Polney/ Izopu suchego/ Rzepiku/ Włoskow Mátki Bożey/ Weroniki álbo Przerárżnice po poł łotá/ álbo po gárść. To wszystko drobno pośiekáć/ y w Cynową koneẃ wsypáć/ przydáć Cukru ciągnionego álbo kręconego/ Cukru lodowátego po sześci łotow/ ná to nálać dobrego białego winá/ y wody studźieney po trzy kwarty/ zálepić/ á w kotle vkropu wrzącego/ przez pięć álbo sześć godźin wárzyć. A gdy powoli przechłodnie/ przecedźić/ y chorym ráno y na noc po ośmi álbo
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 51
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Kaszlom zastarzałym. Dychawicznym.
Dychawicy i ciężkiemu tchnieniu z wyciąganiem szyje/ to jest gwiżdzotchniącym. Item.
Też przeciwko tymże dolegliwościom weźmi korzenia Biedrzeńcowego trzy łoty/ Dzięgielu/ korzenia pokrzywianego po łócie/ Bożego drzewka Żywiosłki/ Ziela powietrznego/ Szałwiej listu wąskiego albo uskowanego po połowicy łota. To wszystko posiekaj/ a we flaszę Cynową albo w Konew włożywszy/ dwie kwarcie miodu na to nalej zalep wierzch dobrze/ przez godzin cztery w kotle ukropu gorącego warz ustawnie/ a gdy przechłodnie przecedź/ i po trunku dobrym tego rano i na noc daj choremu pić. Zuchotom.
Suchotom też Konfekt doświadczony/ z tegoż ziela tym sposobem może być czyniony:
Kászlom zástárzáłym. Dicháwicznym.
Dycháwicy y ćiężkiemu tchnieniu z wyćiągániem szyie/ to iest gwiżdzotchniącym. Item.
Też przećiwko tymże dolegliwośćiom weźmi korzenia Biedrzeńcowego trzy łoty/ Dźięgielu/ korzenia pokrzywiánego po łócie/ Bożego drzewká Zywiosłki/ Ziela powietrznego/ Szałwiey listu wąskiego álbo vskowánego po połowicy łotá. To wszystko pośiekay/ á we flászę Cynową álbo w Koneẃ włożywszy/ dwie kwarćie miodu ná to náley zálep wierzch dobrze/ przez godźin cztery w kotle vkropu gorącego warz vstáwnie/ á gdy przechłodnie przecedz/ y po trunku dobrym tego ráno y ná noc day choremu pić. Zuchotom.
Suchotom też Konfekt doświadczony/ z tegoż źiela tym sposobem może być czyniony:
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 66
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
kwiatu wątrobnego/ abo dziewięciorniku/ liścia Konwaliowego/ abo Lankowego/ Podeźrzału/ Powoju pachniącego/ abo koziego powoju/ Wrotycy/ Sadcu abo Siwcu/ który Eupatorium zowią/ Jaskółczego ziela albo Celidoniej/ Barnadyku/ Cardobenedyktu/ Tredowniku/ Kurzego ziela/ Pięciorniku wielkiego po garści. To wszystko co nadrobniej posiekawszy/ połowicę tego w konew Cynową albo w flaszę wsypać/ i nalać na to wina przedniego kwartę/ wody także wiele studziennej/ abo miasto wina/ piwa dobrego starego: a zaszpontowawszy dobrze i zalepiwszy/ w kotle ukropu wrzącego/ przez godzin cztery warzyć. Tego rannemu każdego dnia/ rano i na noc/ po pięci albo sześci łyżek dawać/ chowając
kwiátu wątrobnego/ ábo dźiewięćiorniku/ liśćia Conwáliowego/ ábo Lánkowego/ Podeźrzału/ Powoiu pachniącego/ ábo koźiego powoiu/ Wrotycy/ Sadcu ábo Siwcu/ ktory Eupatorium zowią/ Iáskołczego źiela álbo Celidoniey/ Bárnádyku/ Cardobenedyktu/ Tredowniku/ Kurzego źiela/ Pięćiorniku wielkiego po gárści. To wszystko co nadrobniey pośiekawszy/ połowicę tego w koneẃ Cynową álbo w flászę wsypáć/ y nálać ná to winá przedniego kwartę/ wody tákże wiele studźienney/ ábo miásto winá/ piwá dobrego stárego: á zászpontowáwszy dobrze y zalepiwszy/ w kotle vkropu wrzącego/ przez godźin cztery wárzyć. Tego ránnemu káżdeg^o^ dniá/ ráno y ná noc/ po pięći álbo sześći łyżek dawáć/ chowáiąc
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 69
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ dając go trunkiem/ jest lekarstwem wielkim i pewnym. Z głowy flusy ściąga.
Korzeń w uściech długo żuchając/ flegmę z głowy wywodzi. (Dios.) Czwartaczcę.
Czwartaczkę tym sposobem leczy: wziąć cztery łoty tego korzenia/ Góryczki dwa łoty/ pokrajać oboje drobno/ do tego Cukru białego ośm łotów/ w Cynową flasze wsypać/ i pół garnca wodo chędogiej na to nalać/ a w Kotle ukropu wrzącego/ przez cztery godziny/ warzyć i tego po dobrym trunku ciepło/ każdego dnia używać/ przez nie krótki czas to czyniąc. Zębom ból.
Zębom bolejącym/ prędkim jest lekarstwem/ i pewnym ratunkiem/ zwłaszcza z zimnym a flegmistych
/ daiąc go trunkiem/ iest lekárstwem wielkim y pewnym. Z głowy flusy śćiąga.
Korzeń w vśćiech długo żucháiąc/ flágmę z głowy wywodźi. (Dios.) Czwartacce.
Czwartaczkę tym sposobem leczy: wźiąć cztyry łoty tego korzeniá/ Goryczki dwá łoty/ pokráiáć oboie drobno/ do tego Cukru białego ośm łotow/ w Cynową flásze wsypáć/ y poł gárncá wodo chędogiey ná to nálać/ á w Kotle vkropu wrzącego/ przez cztery godźiny/ wárzyć y tego po dobrym trunku ćiepło/ káżdego dniá vżywáć/ przez nie krotki czás to czyniąc. Zębom bol.
Zębom boleiącym/ prędkim iest lekárstwem/ y pewnym rátunkiem/ zwłascza z źimnym á flágmistjch
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 159
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
dla tych nieuków darmochlubnych/ przypomnieć/ żeby mieli czym się skuteczniej pochlubić/ i mizerne swoje chore ranne jakimkolwiek sposobem ratować. Rany cietym sztywym i postrzałom.
Świeżym ranom/ tak ciętym/ jako sztychowym/ niepospolity trunek: Weźmi Zanklu dwie garści/ Gruszczyczki/ Przywrotu po garści. To wszystko drobno posiekaj/ a we flaszę Cynową/ albo w konew/ wsypawszy/ nalej na to pół garnca przedniego wina białego/ i dobrze zaszpontuj/ a w kotle ukropu wrzącego/ przez cztery godziny/ pilnie warz Potym gdy powoli przestydnie przecedź a rannemu na czczo poranu/ i na noc/ po pięci albo sześci łyżek/ ciepło daj pić/ chowając ten
dla tych nieukow dármochlubnych/ przypomnieć/ żeby mieli czym sie skuteczniey pochlubić/ y mizerne swoie chore ránne iákimkolwiek sposobem rátowáć. Rány ćietym sztywym y postrzałom.
Swieżym ránom/ ták ćiętym/ iáko sztychowym/ niepospolity trunek: Weźmi Zánklu dwie gárśći/ Grusczyczki/ Przywrotu po gárśći. To wszystko drobno pośiekay/ á we flászę Cynową/ álbo w konew/ wsypáwszy/ náley ná to poł gárncá przedniego winá białego/ y dobrze zászpontuy/ á w kotle vkropu wrzącego/ przez cztyry godźiny/ pilnie warz Potym gdy powoli przestydnie przecedź á ránnemu ná czczo poránu/ y ná noc/ po pięći álbo sześći łyżek/ ćiepło day pić/ chowáiąc ten
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 248
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ a na to wody zimnej nalać/ jako się przed tym powiedziało: a trzy połgarncowki wodki z tego odjąć/ ostatek precz odrzucić/ jako niepotrzebne i nie użyteczne.
Albo też tak uczynić możesz: Weźmi połgarnca wodki Zanklowej/ włóż w nie Gruszczyczki garść/ Barwinku/ Tranku/ po pół garści. To wszystko w Cynową Konew wsypać/ i zaszrobowawszy/ w kotle ukropu wrzącego/ przez trzy godziny pilno warzyć/ i po łyżce abo trzech każdego poranku/ pić ciepło dawać rannemu/ także na noc. Doświadczony trunek rannym.
Gnilec w uściech leczy/ wodką prostą z Zanku ciepło i często płocząc.
Rany i dziury Francowatym w garle.
Rany
/ á ná to wody źimney nálać/ iáko sie przed tym powiedźiáło: á trzy połgárncowki wodki z tego odiąć/ ostátek precz odrzućić/ iáko niepotrzebne y nie vżyteczne.
Albo też ták vczynić możesz: Weźmi połgárncá wodki Zánklowey/ włoż w nie Grusczyczki garść/ Bárwinku/ Tránku/ po poł gárśći. To wszystko w Cynową Konew wsypáć/ y zászrobowawszy/ w kotle vkropu wrzącego/ przez trzy godźiny pilno wárzyć/ y po łyszce ábo trzech káżdego poránku/ pić ćiepło dawáć ránnemu/ tákże ná noc. Doświádczony trunek ránnym.
Gnilec w vśćiech leczy/ wodką prostą z Zánku ćiepło y często płocząc.
Rány y dźiury Fráncowátym w gárle.
Rány
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 250
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
