INFORMACJA II. O zewnetrznej pozycyj ziemi i Geograficznym jej wydziale
XX. GEografowie aby całą sferę ziemi doskonale opisali, na mapach i okrągach Geograficznych należycie określili, i przed oczy imaginatywie ludzkiej jak najpodobniejszy modelusz wystawili. Jaką które kraje mają pozycją, dystancją od siebie: jakie względem Nieba, i luminarzów Niebieskich położenie: przez różne cyrkuły, linie, i punkta wydzielają całą sferę ziemi, tak jako i Astronomowie całą sferę Nieba gwiazdowego. I owszem któremi cyrkułami Niebo, temiż jak sekcjami jakimi, aż do centrum świata prowadzonemi i ziemię znaczą i dzielą na części. Pryncypalne sekcy i cyrkuły dzielące ziemię są te. Oś ziemna z dwiema punktami polarnemi.
INFORMACYA II. O zewnetrzney pozycyi ziemi y Geograficznym iey wydziale
XX. GEografowie áby cáłą sferę ziemi doskonale opisáli, ná máppách y okrągach Geográficznych náleżycie okryślili, y przed oczy imáginatywie ludzkiey iák naypodobnieyszy modelusz wystawili. Iáką ktore kraie maią pozycyą, dystancyą od siebie: iákie względem Niebá, y luminarzow Niebieskich położenie: przez rożne cyrkuły, linie, y punktá wydzielaią cáłą sferę ziemi, ták iáko y Astronomowie całą sferę Nieba gwiazdowego. Y owszem ktoremi cyrkułámi Niebo, temiż iák sekcyami iakiemi, aż do centrum świátá prowadzonemi y ziemię znaczą y dzielą ná części. Pryncypalne sekcy y cyrkuły dzielące ziemię są te. Oś ziemná z dwiema punktami polárnemi.
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
miejscu czyni południe. Więc według różnice krajów bardziej orientalnych albo okcydentalnych każde ziemi miejsce ma swój cyrkuł południowy. Atoli na sferach Geograficznych i mapach dla lepszej ich dystynkcyj, tylko co piąty albo dziesiąty gradus ekwatora, się rysują.
Cyrkuły Parallelowe, są to cyrkuły równo odległe od ekwatora, aż do punktów obudwu polarnych przez wszystkie cyrkuły południowe, najwięcej co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum północemu liczy się ich 9. także drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektórzy Geografowie tak je i tyle dysponują po mapach, ile odległość jednego od drugiego cyrkułu, dnia najdłuższego na pułgodziny przyczynia jednemu krajowi nad drugi. Gdyż pod ekwatorem dzień jest
mieyscu czyni południe. Więc według rożnice kraiow bardziey oryentalnych albo okcydentalnych każde ziemi mieysce ma swoy cyrkuł południowy. Atoli na sferách Geograficznych y mappach dla lepszey ich dystynkcyi, tylko co piąty albo dziesiąty gradus ekwatora, się rysuią.
Cyrkuły Parallelowe, są to cyrkuły rowno odległe od ekwatora, aż do punktow obudwu polarnych przez wszystkie cyrkuły południowe, naywięcey co dziesiąty gradus prowadzone. Więc od ekwatora ku polum pułnocnemu liczy się ich 9. tákże drugie 9. ku polum południowemu. Atoli niektorzy Geografowie ták ie y tyle dysponuią po mappach, ile odległość iednego od drugiego cyrkułu, dnia naydłuszszego ná pułgodziny przyczynia iednemu kráiowi nad drugi. Gdyż pod ekwatorem dzień iest
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Cv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Od Ameryki, Oceanem zachodnim. Od Europy morzem Medyterrańskim. Długość jej liczy się na gradusów blisko 80. na mil zaś Niemieckich takich w której jednej po 4. włoskich, 1150. Szerokość na gradusów więcej jak 70. na mil niemieckich 1140. Najwięcej położona jest w podsłonecznym kraju między cyrkułami solstycjonalnemi, nieco wykraczając za cyrkuły zasłoneczne. Więc te ma własności które opisuje liczba XXIII. Zamyka w sobie obszerne Państwa Barbarią, Biledulgeryd, Egipt, Saarę, Nigrytów, Abisynów to jest Murzyńską ziemię wyższą, i niższą. Barbaria od Pogańskich teraz i nieludzkich obyczajów słusznie tak rzeczona. Od Oceanu zachodniego po nad morze Medyterrańskie ciągnie się aż ku Egiptowi.
Od Ameryki, Oceanem záchodnim. Od Europy morzem Medyterrańskim. Długość iey liczy się ná gradusow blisko 80. na mil zaś Niemieckich takich w ktorey iedney po 4. włoskich, 1150. Szerokość na gradusow więcey iak 70. ná mil niemieckich 1140. Naywięcey położona iest w podsłonecznym kraiu między cyrkułami solstycyonálnemi, nieco wykraczaiąc zá cyrkuły zasłoneczne. Więc te ma własności ktore opisuie liczba XXIII. Zamyka w sobie obszerne Państwa Barbáryą, Biledulgerid, Egipt, Saarę, Nigrytow, Abissynow to iest Murzyńską ziemię wyszszą, y niszszą. Barbarya od Pogańskich teraz y nieludzkich obyczaiow słusznie tak rzeczona. Od Oceanu zachodniego po nad morze Medyterráńskie ciągnie się aż ku Egiptowi.
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: D
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
dobrym sumnieniem i rozsądkiem może. Raczejby z rozkazu Chrystusowego: balki całe wyrzucić z oka własnego: a w cudzym dźbła nieupatrować. INFORMACJA I. O sferze Geograficznej Astronomicznej i Armillarnej.
I. Sfera Geograficzna (jakom namienił) jest to figura, wyobrażenie całego okręgu ziemi, co do wydziału jej przez wszystkie cyrkuły, kraje, i części ziemi; co do długości szerokości, i wszelkich własności, służąca oku i imaginatywie ludzkiej do widzenia, wyrozumienia zupełnej jej pozycyj. A zatym I. Ma styl przez srodek sfery, który reprezentuje oś ziemną, i dwa punkta polarne. Na jednym z nich jest indeks, to jest na punkcie
dobrym sumnieniem y rozsądkiem może. Raczeyby z rozkazu Chrystusowego: balki całe wyrzucić z oka własnego: á w cudzym dźbła nieupátrowáć. JNFORMACYA I. O sferze Geograficzney Astronomiczney y Armillarney.
I. Sfera Geograficzna (iákom námienił) iest to figura, wyobrażenie cáłego okrągu ziemi, co do wydziału iey przez wszystkie cyrkuły, kráie, y części ziemi; co do długości szerokości, y wszelkich własności, służąca oku y imaginátywie ludzkiey do widzenia, wyrozumienia zupełney iey pozycyi. A zátym I. Ma styl przez srodek sfery, ktory reprezentuie oś ziemną, y dwa punkta polarne. Ná iednym z nich iest index, to iest ná punkcie
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Lv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
srodek sfery, który reprezentuje oś ziemną, i dwa punkta polarne. Na jednym z nich jest indeks, to jest na punkcie pół nocnym. Około niego cyrkuł mosię[...] z wypisanemi 24. godzinami w koło. II. Ma cyrkuł ekwinokcjalny dzielący samę sferę na część północą i południową wydzielona na 360. gradusów. Ma dwa cyrkuły Solsytycjonalne. Dwa pomniejsze polarne. Cyrkuły merydyonalne od polum do polum przez cyrkuł ekwinokcjonalny co 10. gradus, prowadzone. Oprócz których jest jeden mosięzny uniwersalny, lub zinnej materyj, który na sferze obróconej, gdzie stanie cyrkuł południowy reprezentuje. Podzielony jest przez gradusów 180. na dwie części, które i elewacją poli i szerokość
srodek sfery, ktory reprezentuie oś ziemną, y dwa punkta polarne. Ná iednym z nich iest index, to iest ná punkcie puł nocnym. Około niego cyrkuł mosię[...] z wypisanemi 24. godzinami w koło. II. Ma cyrkuł ekwinokcyalny dzielący samę sferę ná część pułnocną y południową wydzielona ná 360. gradusow. Ma dwa cyrkuły Solsytycyonalne. Dwa pomnieysze polarne. Cyrkuły merydyonalne od polum do polum przez cyrkuł ekwinokcyonalny co 10. gradus, prowadzone. Oprocz ktorych iest ieden mosięzny uniwersalny, lub zinney máteryi, ktory ná sferze obroconey, gdzie stánie cyrkuł południowy reprezentuie. Podzielony iest przez gradusow 180. ná dwie części, ktore y elewacyą poli y szerokość
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, i dwa punkta polarne. Na jednym z nich jest indeks, to jest na punkcie pół nocnym. Około niego cyrkuł mosię[...] z wypisanemi 24. godzinami w koło. II. Ma cyrkuł ekwinokcjalny dzielący samę sferę na część północą i południową wydzielona na 360. gradusów. Ma dwa cyrkuły Solsytycjonalne. Dwa pomniejsze polarne. Cyrkuły merydyonalne od polum do polum przez cyrkuł ekwinokcjonalny co 10. gradus, prowadzone. Oprócz których jest jeden mosięzny uniwersalny, lub zinnej materyj, który na sferze obróconej, gdzie stanie cyrkuł południowy reprezentuje. Podzielony jest przez gradusów 180. na dwie części, które i elewacją poli i szerokość jakiego miejsca pokazują: jako się niżyj
, y dwa punkta polarne. Ná iednym z nich iest index, to iest ná punkcie puł nocnym. Około niego cyrkuł mosię[...] z wypisanemi 24. godzinami w koło. II. Ma cyrkuł ekwinokcyalny dzielący samę sferę ná część pułnocną y południową wydzielona ná 360. gradusow. Ma dwa cyrkuły Solsytycyonalne. Dwa pomnieysze polarne. Cyrkuły merydyonalne od polum do polum przez cyrkuł ekwinokcyonalny co 10. gradus, prowadzone. Oprocz ktorych iest ieden mosięzny uniwersalny, lub zinney máteryi, ktory ná sferze obroconey, gdzie stánie cyrkuł południowy reprezentuie. Podzielony iest przez gradusow 180. ná dwie części, ktore y elewacyą poli y szerokość iákiego mieysca pokázuią: iáko się niżyi
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
i cyrkułów obrotu Niebieskiego, osobliwie słońca. Z tą osobliwszą dyferencją: iż co się na Niebie znajduje w jego wewnatrznej wydętości, i niby wydrożeniu: to zewnętrzna wypukłość Astronomicznej sfery reprezentuje. Także oś Niebieską, cyrkuł ekwinokcjalny, Solstycjonalne, Polarne, Południowe tak partykularne jako i uniwersalny, cyrkuł Choryzontalny, zgoła tęż wszystkę przez cyrkuły dywizją zamyka sfera Astronomiczna, jako i Geograficzna. W tym tych sfer największa różnica: iż Geograficzna reprezentuje ziemię, i co na niej jest. Astronomiczna Niebo, konstelacje, i słońca obrót.
III. Sfera Armillarna jest wyobrażenie oraz Nieba Gwiazdowego, obrotów jego, i słońca, oraz Ziemi. Zaczym poniekąd zamyka w sobie
y cyrkułow obrotu Niebieskiego, osobliwie słońca. Z tą osobliwszą dyfferencyą: iż co się ná Niebie znayduie w iego wewnatrzney wydętości, y niby wydrożeniu: to zewnętrzna wypukłość Astronomiczney sfery reprezentuie. Także oś Niebieską, cyrkuł ekwinokcyalny, Solstycyonalne, Polarne, Południowe ták partykularne iáko y uniwersalny, cyrkuł Choryzontalny, zgołá tęż wszystkę przez cyrkuły dywizyą zámyka sfera Astronomiczna, iáko y Geograficzna. W tym tych sfer naywiększa rożnica: iż Geográficzna reprezentuie ziemię, y co ná niey iest. Astronomiczna Niebo, konstellacye, y słońca obrot.
III. Sfera Armillarna iest wyobrażenie oraz Nieba Gwiazdowego, obrotow iego, y słońca, oraz Ziemi. Zaczym poniekąd zámyka w sobie
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
tym tych sfer największa różnica: iż Geograficzna reprezentuje ziemię, i co na niej jest. Astronomiczna Niebo, konstelacje, i słońca obrót.
III. Sfera Armillarna jest wyobrażenie oraz Nieba Gwiazdowego, obrotów jego, i słońca, oraz Ziemi. Zaczym poniekąd zamyka w sobie oraz sferę Astronomiczną oraz Geograficzną. Atoli same tylko pryncypalne cyrkuły Nieba i obrotu słońca reprezentuje. Ziemię zaś lubo całą, ale do proporcyj Nieba tak małą, że mało co zniej kto wyczytać może, gdzie jakie Państwa i części pomniejsze ziemi. Przecięż sfera Armillarna do zupełniejszej imaginatywy całego świata bardziej służy, jako podobniejsza jego figura i obraz. REGUŁA I. Ustawia sfery Geograficzną
tym tych sfer naywiększa rożnica: iż Geográficzna reprezentuie ziemię, y co ná niey iest. Astronomiczna Niebo, konstellacye, y słońca obrot.
III. Sfera Armillarna iest wyobrażenie oraz Nieba Gwiazdowego, obrotow iego, y słońca, oraz Ziemi. Zaczym poniekąd zámyka w sobie oraz sferę Astronomiczną oraz Geograficzną. Atoli same tylko pryncypalne cyrkuły Nieba y obrotu słońca reprezentuie. Ziemię zaś lubo cáłą, ále do proporcyi Nieba ták małą, że máło co zniey kto wyczytáć może, gdzie iákie Páństwa y części pomnieysze ziemi. Przecięż sfera Armillarna do zupełnieyszey imaginátywy cáłego swiata bardziey służy, iáko podobnieysza iego figura y obraz. REGUŁA I. Ustawia sfery Geograficzną
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Schotta magiam. De Schalesa, Wolfa etc. INFORMACJA GEOMETRYCZNA. O miarach.
Geometria jest nauka miernicza. Do której należy 1mo. Rysować i prowadzić linie czyli to proste, krzyżowe, równo odległe proporcjonalne, czyli cyrklaste. 2do. Rysować i wyznaczać figury płaskie: jako to trianguły, kwadraty, wielościenne płaszczyzny, cyrkuły, Elipsy, parabole, owaty, węzownice etc. 3tio. Przemienić jednę figurę w drugą według proporcyj ich płaszczyżny. 4to. Wydzielać na różne części też płaskie figury. 5to. Wymierzać wszelkie odległości, wysokości, głębokości, i grunta, choć niedostępne. Do czego zinwentowane od Geometrów różne instrumenta. Jako to dawniejsze
Schotta magiam. De Schalesa, Wolffa etc. JNFORMACYA GEOMETRYCZNA. O miarach.
Geometria iest náuka miernicza. Do ktorey należy 1mo. Rysowáć y prowadzić linie czyli to proste, krzyżowe, rowno odległe proporcyonalne, czyli cyrkláste. 2do. Rysować y wyznaczać figury płáskie: iáko to tryanguły, kwadraty, wielościenne płászczyzny, cyrkuły, Ellipsy, parabole, owaty, węzownice etc. 3tio. Przemienić iednę figurę w drugą według proporcyi ich płászczyżny. 4to. Wydzielać ná rożne części też płáskie figury. 5to. Wymierzać wszelkie odległości, wysokości, głębokości, y grunta, choć niedostępne. Do czego zinwentowane od Geometrow rożne instrumenta. Jáko to dawnieysze
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y4v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, w łokciach 1105, i 10. ze 30 szukanych. Będziesz miał ścianę drugą CD, wiadomą. W tenże sposób dojdziesz obwodu całej Figury wielościennej niedoskonałej, to jest, nie równe ściany mającej. Nauka XIV. Obwód Cyrkułu danego wyrachować z diametru wiadomego. UCzyń jako 7, do 22; abo na srogie cyrkuły, jako 113. do 355. Tak diameter do obwodu Cyrkułu. Będziesz miał wiadomy obwód cyrkułu któregoś szukał. Kto nie umie liczby Złotej, abo Trzech. Niech przemieni cyrkuł jakikolwiek na linią prostą według Nauki 3 Zabawy 5. Potym niech cyrklem weźmie z skali tyle części, ile ich ma dany Diameter wiadomy, i
, w łokćiách 1105, y 10. ze 30 szukánych. Będżiesz miał śćiánę drugą CD, wiádomą. W tenże sposob doydźiesz obwodu cáłey Figury wielośćienney niedoskonáłey, to iest, nie rowne śćiány máiącey. NAVKA XIV. Obwod Cyrkułu dánego wyráchowáć z dyámetru wiádomego. VCzyń iáko 7, do 22; ábo ná srogie cyrkuły, iáko 113. do 355. Ták dyámeter do obwodu Cyrkułu. Będziesz miał wiádomy obwod cyrkułu ktoregoś szukał. Kto nie vmie liczby Złotey, ábo Trzech. Niech przemieni cyrkuł iákikolwiek ná liniią prostą według Náuki 3 Zábáwy 5. Potym niech cyrklem weźmie z skáli tyle częśći, ile ich ma dány Dyámeter wiádomy, y
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 69
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
